Το «άνοιγμα» της κοινωνίας έπειτα από δύο χρόνια πανδημίας έχει στρώσει το χαλί για τη δυναμική επιστροφή των μέχρι πρότινος ξεχασμένων αναπνευστικών ιών, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό μείγμα. Εν τω μεταξύ, το «ανοσιακό κενό», καθώς παιδιά και ενήλικοι ζούσαν τα περασμένα δύο έτη σε μία… προστατευτική γυάλα, δημιουργεί τις ιδανικές συνθήκες για έξαρση νοσηρότητας και φέτος τον χειμώνα.
Αρκεί κανείς να αναλογιστεί πως εκτός από τον SARS-CoV-2, που παραμένει μόνιμη απειλή για τον ευάλωτο πληθυσμό, στην κοινότητα «σιγοβράζουν» ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) αλλά και η εποχική γρίπη. Στη μακρά λίστα όμως συμπεριλαμβάνονται και οι αδενοϊοί και ρινοϊοί με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι φωνές που κάνουν λόγο για έναν νέο κύκλο πίεσης στο ΕΣΥ τους μήνες που ακολουθούν.
Προς το παρόν πάντως η επιστημονική κοινότητα στη χώρα μας παρακολουθεί τις εξελίξεις με ψυχραιμία. Είναι ενδεικτικό ότι δεν υπάρχουν σχετικές εισηγήσεις για λήψη επιπρόσθετων μέτρων. Μάλιστα, στις αρχές της εβδομάδας το υπουργείο Υγείας με ανακοίνωσή του απέρριψε εκείνα τα σενάρια που ήθελαν την επιστροφή της μάσκας στα σχολεία.
Το ραντάρ του ΕΟΔΥ
Εντούτοις, το… ραντάρ του ΕΟΔΥ ενισχύεται. Στο πλαίσιο αυτό και με στόχο την αποτύπωση της συνολικής εικόνας του πολλαπλού χτυπήματος που αναμένεται να ενταθεί το επόμενο διάστημα, ο Οργανισμός ήδη δρομολογεί την επόμενη φάση της εβδομαδιαίας επιδημιολογικής έκθεσης. Ετσι εντός των επόμενων δύο εβδομάδων θα πάψει να είναι μονοθεματική, συμπεριλαμβάνοντας όλες τις απειλές του φετινού χειμώνα και συνεπακόλουθα τους «σκληρούς δείκτες» τόσο του SARS-CoV-2 όσο και τον ιού της γρίπης αλλά και του RSV.
Την ίδια ώρα όμως στα φαρμακεία της χώρας παραμένουν αδιάθετα περί τα 2 εκατ. εμβόλια γρίπης, παρά τις εκκλήσεις της επιστημονικής κοινότητας να οχυρωθεί το σύνολο της ευπαθών ομάδων, ενώ με αργούς ρυθμού συνεχίζεται και ο εμβολιασμός των πολιτών (με έμφαση σε εκείνους που είναι 60 ετών και άνω) με τα εμβόλια «νέας γενιάς» έναντι του πανδημικού ιού.
Είναι ενδεικτικό ότι το 79,4% της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας έχει υποβληθεί σε 1η αναμνηστική δόση, όμως το αντίστοιχο ποσοστό πέφτει στο 29,1% αναφορικά με τις 2ες και 3ες αναμνηστικές δόσεις.
Σε επάρκεια τα αντιιικά
Εντούτοις είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τους εκπροσώπους των φαρμακαποθηκών, στη χώρα μας καταγράφεται επάρκεια αντιιικών φαρμάκων (όπως το Tamiflu), που αναμένεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην αναμενόμενη επιδημία γρίπης.
Ηδη άλλωστε τα όσα καταγράφονται στις παιδιατρικές κλινικές της χώρας φαίνεται να αποτελούν τον πρόλογο για εκείνα που θα ακολουθήσουν. O αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) έκανε πρώιμα την εμφάνισή του, όπως άλλωστε συνέβη και στην Αυστραλία αλλά και στις ΗΠΑ, προκαλώντας σοβαρά συμπτώματα με αποτέλεσμα να καταγράφεται πληρότητα στις παθολογικές κλινικές που νοσηλεύουν μικρούς ασθενείς.
«Ανυπόμονος» όμως αποκαλύπτεται και ο ιός της γρίπης, καθώς η κυκλοφορία του είναι εντονότερη (χωρίς εντούτοις να καταγράφεται προς το παρόν σημαντική έξαρση) σε σχέση με την ίδια περίοδο προ πανδημίας.
Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στις έξι ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες καταγράφεται θετικότητα στα τεστ γρίπης άνω του 10%.
Η γρίπη επελαύνει
Πιο συγκεκριμένα, οι ιοί της γρίπης έχουν… εγκατασταθεί σε Γαλλία, Ελλάδα, Γερμανία, Ολλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία. Επιπλέον, η Γερμανία, το Καζακστάν, η Μάλτα, η Ρουμανία και η Σκωτία είναι οι χώρες που αναφέρουν εκτεταμένη δραστηριότητα εποχικής γρίπης.
Εν τω μεταξύ, από τη χθεσινή έκθεση του ΕΟΔΥ διαπιστώνει κανείς νέα αύξηση της τάξεως του 8,4% στις επισκέψεις στα ιατρεία για γριπώδη συνδρομή, σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα. Επίσης την εβδομάδα από 21 έως 27 Νοεμβρίου εισήχθησαν σε ΜΕΘ τρεις ακόμη ασθενείς, φτάνοντας τους πέντε στην παρούσα περίοδο, ενώ υπενθυμίζεται ότι ήδη ένας άνθρωπος στη χώρα μας έχει χάσει τη ζωή του.
Μία ακόμη σημαντική… λεπτομέρεια, στην οποία στέκονται οι επιστήμονες εντός και εκτός συνόρων, είναι πως στην Ευρώπη (με τη χώρα μας να αποτελεί εξαίρεση) κυκλοφορούν οι ιοί της γρίπης τύπου Α (δηλαδή ο Η1Ν1 κα ο Η3Ν2) που έχουν ενοχοποιηθεί για σοβαρή νόσηση σε άτομα μεγάλης ηλικίας, αλλά και σε άτομα με χρόνιες παθήσεις.
Νέα προειδοποίηση
Υπό τις εξελίξεις αυτές, το ECDC εξέπεμψε χθες νέα προειδοποίηση, υπογραμμίζοντας ότι από τον Οκτώβριο αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων που εισάγονται στα νοσοκομεία λόγω γρίπης, με τους πληθυσμούς άνω των 55 ετών να αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 50% των κρουσμάτων.
Παράλληλα όμως οι ειδικοί του Κέντρου έχουν το βλέμμα τους στραμμένο και στον SARS-CoV-2, καθώς παρότι τα κρούσματα, οι εισαγωγές σε νοσοκομεία και Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, αλλά και τα ποσοστά θανάτων είναι επί του παρόντος χαμηλά σε σύγκριση με τους τελευταίους 12 μήνες, ουδείς μπορεί να αποκλείσει την ανάδυση νέων παραλλαγών.
Σημείο-κλειδί είναι όμως και οι επαναλοιμώξεις, που στη χώρα μας (όπως προκύπτει από την τελευταία έκθεση του ΕΟΔΥ) αγγίζουν το 28% επί του συνόλου των καταγεγραμμένων κρουσμάτων Covid-19. Και αυτό διότι αφενός δημιουργείται συσσωρευμένη κόπωση στον οργανισμό, αφετέρου υπάρχει η υποψία πως η μόλυνση με τον SARS-CoV-2 απορρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Πιο συγκεκριμένα, η θεωρία αυτή βρίσκεται υπό εξέταση με τους υποστηρικτές της να επιμένουν πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα εξηγούσε εν μέρει την εαυλωτότητα του πληθυσμού σε επιμολύνσεις από άλλους ενδημικούς ιούς.
