Με στόχο την ενίσχυση των δράσεων πρόληψης διασυνοριακής μετάδοσης νοσημάτων μέσω των θαλάσσιων μεταφορών εκδόθηκε η υπ. αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 47324 ΚΥΑ από τον Υπουργό Υγείας και τους συναρμόδιους Υπουργούς με θέμα «Ρύθμιση επιμέρους λεπτομερειών για την εφαρμογή του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού (ΔΥΚ)» (ΦΕΚ 4605 Β΄/01.9.2022).
Ο στόχος της ελαχιστοποίησης του κινδύνου εμφάνισης μεταδοτικών νοσημάτων στα πλοία με δυσάρεστες συνέπειες για την υγεία των επιβατών αλλά και για το ναυτιλιακό κλάδο, όπως καθυστερήσεις, οικονομικές ζημίες, δυσφήμηση κ.α. προωθείται με προγράμματα υγειονομικών επιθεωρήσεων επιβατικών πλοίων, που υλοποιούνται στη χώρα μας από τις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας των λιμένων. Ειδικά για τα επιβατηγά πλοία που εκτελούν διεθνείς πλόες διενεργείται επιπλέον ενδελεχής επιθεώρηση σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές- πρότυπα, που θεσπίζονται με την εν λόγω ΚΥΑ, παράλληλα με τα υποχρεωτικά από τη διεθνή συνθήκη του ΠΟΥ (ΔΥΚ) πρότυπα.
Το εν λόγω κανονιστικό πλαίσιο της ΚΥΑ εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα και τη θεσμική κατοχύρωση του υφιστάμενου κοινού προγράμματος υγειονομικών ελέγχων επιβατηγών πλοίων (κρουαζιερόπλοια) σε όλη την Ευρώπη, που συντονίζει η Μονάδα Παρατηρητηρίου Δημόσιας Υγείας μέσω μεταφοράς και πυλών εισόδου του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, επιτρέποντας τη διεξαγωγή των επιθεωρήσεων βασισμένων σε πρότυπα εναρμονισμένα με άλλες χώρες, που συμπεριλαμβάνονται στα διεθνώς αναγνωρισμένα σχετικά εγχειρίδια, τα οποία βρίσκονται αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Υπουργείου. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πρόγραμμα των επιθεωρήσεων, το οποίο υφίσταται παράλληλα με τους υποχρεωτικούς υγειονομικούς ελέγχους που υπαγορεύονται από τον ΔΥΚ, προσχωρούν πλοιοκτήτριες εταιρείες ακόμα και οικειοθελώς, αναγνωρίζοντας τα οφέλη που αποκομίζουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αποφυγή επιπλέον οικονομικού και χρονικού κόστους συμμόρφωσης των πλοίων διεθνών πλόων με την εκάστοτε εθνική νομοθεσία, όταν στο δρομολόγιό τους περιλαμβάνονται λιμάνια από διαφορετικές χώρες.
Είναι προφανή επίσης τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν και για τις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας των λιμένων, δεδομένου ότι προβλέπεται ψηφιακή καταχώρηση των αποτελεσμάτων των υγειονομικών ελέγχων στα επιβατικά πλοία σε ειδική βάση δεδομένων, στο πληροφοριακό σύστημα της Ευρωπαϊκής Κοινής Δράσης EU Common Ship Sanitation Database (πρώην SHIPSAN ACT), γεγονός που θα εξασφαλίσει την επικοινωνία μεταξύ των ευρωπαϊκών λιμένων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, με αποτέλεσμα την αποφυγή διπλών και πολλαπλών επιθεωρήσεων του ίδιου πλοίου και συνεπώς την εξοικονόμηση χρόνου και πόρων οικονομικών και ανθρωπίνων.
Εν κατακλείδι, το εν λόγω θεσμικό πλαίσιο αφενός θέτει δικλείδες ασφαλείας για πιθανά συμβάντα- απειλές της δημόσιας υγείας κατά τις ιδιαιτέρως σημαντικές για τη χώρα θαλάσσιες μεταφορές και κρουαζιέρες, και αφετέρου προωθεί τη σύμπραξη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας με τις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας για την ανάδειξη καλών πρακτικών και αριστείας στον τομέα θαλάσσιου τουρισμού.
