Tρία εξοικονομώ με συνολικούς πόρους περίπου 850 εκ. ευρώ ρίχνει στην μάχη της ενεργειακής εξοικονόμησης το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ωστόσο το ΥΠΕΝ θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει την πρόκληση των ανατιμήσεων στα υλικά που έχει αποθαρρύνει τους πολίτες στην ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, αλλά και πρόσθετες δυσλειτουργίες όπως είναι η εξασφάλιση της τραπεζικής χρηματοδότησης για να καλυφθεί η ιδιωτική συμμετοχή κυρίως για τα ευάλωτα νοικοκυριά καθώς και οι δυσκολίες έκδοσης της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου, κυρίως για ιδιοκτησίες με αυθαιρεσίες που έχουν οδηγήσει σε μεγάλες καθυστερήσεις τα προηγούμενα προγράμματα.
Εάν στις δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης προστεθούν τα φωτοβολταϊκά στην στέγη που η πλατφόρμα άνοιξε προ δύο εβδομάδων αλλά και οι επιδοτήσεις για ηλιακούς θερμοσίφωνες, οι διαθέσιμοι πόροι ανεβαίνουν σε πάνω από 1 δισ.
Από την επόμενη Πέμπτη 18 Μαίου και για τέσσερις μήνες (έως τις 15 Σεπτεμβρίου) θα είναι ανοικτή και η πλατφόρμα για το Εξοικονομώ- Ανακαινίζω για νέους με προϋπολογισμό 300 εκ. ευρώ. Θα ακολουθήσει το νέο Εξοικονομώ για νοικοκυριά για το οποίο ο σχεδιασμός είναι να βγει στον αέρα στις 30 Μαίου με κονδύλια ύψους 350 εκ. ευρώ. Στα μέσα Ιουνίου και υπό την αίρεση της εκλογικής περιόδου προβλέπεται να ξεκινήσει και το Εξοικονομώ -Επιχειρώ που θα απευθύνεται στις επιχειρήσεις με πόρους ύψους 200 εκ. ευρώ, από τους οποίους 100 εκ. ευρώ θα διατεθούν στον τομέα του τουρισμού και άλλα τόσο για τον τομέα του εμπορίου και των υπηρεσιών.
Κάθε επένδυση για να ενισχυθεί θα πρέπει να πληροί ορισμένους ελάχιστους ενεργειακούς και περιβαλλοντικούς στόχους, όπως μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα τουλάχιστον κατά 35%, εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 35% και αναβάθμιση τουλάχιστον κατά τρεις ενεργειακές κατηγορίες (ή υποχρεωτικά σε Β’ κλάση όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση) βάσει Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης. Η αξιολόγηση, ο έλεγχος και οι πληρωμές έχουν ανατεθεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ) που είναι ο φορέας υλοποίησης και διαχείρισης των νέων «Εξοικονομώ» σε επιχειρήσεις, βιομηχανία και τουρισμό.
Έρχεται το νέο Εξοικονομώ
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση για το «Εξοικονομώ 2023» που θα είναι και ο οδηγός του προγράμματος υπογράφεται τις προσεχείς ημέρες και όπως εξήγησε πρόσφατα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Άκης Σκέρτσος, η επιδότηση θα ανέρχεται από το 40% έως το 75%, ανάλογα με τα εισοδήματα των δικαιούχων. Ανοικτό άφησε το ενδεχόμενο της αύξησης του ανώτατου ορίου των δαπανών για τις επιλέξιμες παρεμβάσεις λόγω ανατίμησης υλικών, στοιχείο που φαίνεται να επηρέασε και την πορεία του τρέχοντος προγράμματος που ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2021, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψή του από εκατοντάδες δικαιούχους.
Με πρόσφατες δηλώσεις του, ο καθηγητής του ΕΜΠ και γραμματέας του τομέα ενέργειας του ΠΑΣΟΚ κ. Χάρης Δούκας είχε αναφερθεί στην εξέλιξη του προγράμματος επισημαίνοντας την απροθυμία του κόσμου να συνεχίσει. Ο ίδιος έχει εκτιμήσει ότι το ποσοστό όσων έχουν γυρίσει την πλάτη στο Εξοικονομώ ανέρχεται στο 30%. Αν τα νούμερα αυτά ευσταθούν, τότε πρόκειται για μια σημαντική παράμετρο που η επόμενη κυβέρνηση θα χρειαστεί να λάβει σοβαρά υπόψη της για να πετύχει τη μεγαλύτερη ανταπόκριση του κόσμου.
Ήδη για τον προϋπολογισμό του προγράμματος έχει πέσει γερό ψαλίδι καθώς ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την χορήγηση από το Ταμείο Ανάκαμψης 700 έως 750 εκ. ευρώ ετησίως. Καθώς όμως το προηγούμενο Εξοικονομώ είχε μεγάλη απήχηση στην αγορά πέρσι χρειάστηκε να ενισχυθεί με πρόσθετους πόρους με αποτέλεσμα να ανέβει στο 1,3 δισ. και έτσι να περιορίσει τα διαθέσιμα κεφάλαια του επόμενου προγράμματος.
Όπως στο Εξοικονομώ 2021 έτσι και εδώ, δεν θα ισχύει σειρά προτεραιότητας στο στάδια των αιτήσεων αλλά σύστημα μοριοδότησης με ενεργειακά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια.
Πώς θα γίνει η επιδότηση στους νέους
Χθες το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε τις ημερομηνίες για το Εξοικονομώ –Ανακαινίζω, το οποίο θα καλύψει 20.000 νέους και θα τους δώσει την δυνατότητα να αναβαθμίσουν ενεργειακά αλλά και να ανακαινίσουν την κατοικία τους. Το πρόγραμμα απευθύνεται στο νεανικό κοινό της αγοράς (ηλικίες από 18 έως 37 ετών) και περιλαμβάνει στις δράσεις του Εξοικονομώ και στις δράσεις του Ανακαινίζω.
Το «Εξοικονομώ», με προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, από το οποία τα 40 εκατ. ευρώ διατίθενται αποκλειστικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά, περιλαμβάνει παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, όπως αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης – ψύξης, συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης και smarthome. Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός του «Εξοικονομώ» είναι έως 22.500 ευρώ. Το πρόγραμμα καλύπτει από 45% έως 90% του ποσού των ενεργειακών παρεμβάσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από άτοκο δάνειο. Μπόνους 15% θα ισχύει για τους πολύτεκνους.
Το «Ανακαινίζω», με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει παρεμβάσεις ανακαίνισης, όπως ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, αντικατάσταση πόρτας εισόδου, αντικατάσταση και επισκευή ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων αλλά και πατωμάτων. Σε αυτή την ενότητα, ο επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι έως 10.000 ευρώ. Μέσω του «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» καλύπτεται έως και το 30% του ποσού των παρεμβάσεων ανακαίνισης ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί θα μπορεί να καλυφθεί από χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.
Δικαίωμα ένταξης στο πρόγραμμα έχουν όλοι οι νέοι που έχουν γεννηθεί από 01/01/1984 έως και 31/12/2005, με οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Εξοικονομώ» και έως 20.000 ευρώ για το «Ανακαινίζω».
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι δικαιούχοι να είναι ιδιοκτήτες του ακινήτου, με οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα και να το ιδιοκατοικούν, ή να είναι πλήρεις κύριοι, ή επικαρπωτές και να το εκμισθώνουν, για να ενταχθούν στο «Εξοικονομώ». Για το Ανακαινίζω θα πρέπει να έχουν εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας- επικαρπίας σε ποσοστό 50% τουλάχιστον ενώ αποκλείεται η υψιλή κυριότητα.
Στο πρόγραμμα δεν μπορούν να συμμετάσχουν κατοικίες με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης όπως «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» και «Εξοικονομώ 2021».
