«Τα εμβόλια περιέχουν μικροτσίπ», «η πανδημία ήταν ψεύτικη και δημιουργήθηκε σκόπιμα». Αυτές ήταν μόλις μερικές από τις θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο και κατάφεραν να πείσουν ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Παρότι πλέον τα lockdowns και η πανδημία ανήκουν στο παρελθόν, κάποιοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι είμαστε μέρος ενός «πειράματος» αλλά και στις ψεύτικες ειδήσεις, παραμένοντας διστακτικοί απέναντι στον εμβολιασμό. Έχουν, όμως, κάποια κοινά χαρακτηριστικά;
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν δύο μελέτες για να εξετάσουν το ρόλο της επιστημονικής εμπιστοσύνης στην ικανότητα των ανθρώπων να ξεχωρίζουν την αληθινή από την ψευδή είδηση και στην επιρροή τους στην ανάπτυξη θεωριών συνωμοσίας. Για να το διερευνήσουν, μέτρησαν δύο τύπους διαταραχής της εμπιστοσύνης: τη δυσπιστία (την τάση να απορρίπτουμε ή να αποφεύγουμε οποιαδήποτε πληροφορία) και την εύπιστη στάση (όταν λαμβάνουμε πληροφορίες χωρίς να τις αξιολογούμε σωστά, κάτι που μας κάνει πιο ευάλωτους σε παραπληροφόρηση).
Παρότι οι συγγραφείς προειδοποιούν ότι δεν ήταν δυνατόν να προσδιοριστούν οι αιτιώδεις σχέσεις, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι αποτελεσματικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας θα πρέπει να αντιμετωπίζουν άμεσα και να επιχειρούν να αντιστρέψουν τη δυσπιστία και όσους είναι ευκολόπιστοι. Μελλοντικές μελέτες είναι επίσης απαραίτητες για να διερευνηθεί κατά πόσον τα ευρήματα γενικεύονται σε άτομα που ζουν σε άλλες χώρες.
«Η μελέτη μας επιδίωξε να διερευνήσει τις κοινωνικο-γνωστικές διαδικασίες που σχετίζονται με δύο από τα πιο επείγοντα ζητήματα της παγκόσμιας δημόσιας υγείας στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή: την ανησυχητική εξάπλωση των ψευδών ειδήσεων και τη διάσπαση της συλλογικής εμπιστοσύνης στις πηγές πληροφόρησης. Η έρευνά μας επιδιώκει να διερευνήσει πιθανούς ψυχολογικούς μηχανισμούς που λειτουργούν στη διαμόρφωση των αντιδράσεων των ατόμων στις δημόσιες πληροφορίες» εξηγούν οι ερευνητές.
