Τη δομή και την «ταυτότητα» των κυκλωμάτων που λυμαίνονται τον ευαίσθητο χώρο των φαρμάκων και τα χρήματα των ασφαλιστικών φορέων, αποσπώντας τεράστια κέρδη, αποκαλύπτει στη Realnews η διοικήτρια του ΕΟΠΠΥ, Θεανώ Καρποδίνη. Η βεβαιότητα για την ύπαρξη των κυκλωμάτων προέκυψε από τη συνεχή και πολύμηνη στενή παρακολούθηση των γιατρών που υπογράφουν τις συνταγές, αλλά και των φαρμακοποιών που στη συνέχεια τις εκτελούν. Από αυτή την έρευνα έχουν ήδη προκύψει αποτελέσματα, καθώς περισσότεροι από 1.100 γιατροί και άλλοι εμπλεκόμενοι βρίσκονται στο στόχαστρο των ελέγχων, όπως ανέφερε ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας στον ΑΝΤ1 και στην εκπομπή του Νίκου Χατζηνικολάου «Πρόσωπο με πρόσωπο».
Από αυτούς τους επαγγελματίες υγείας που ερευνώνται από τους ελεγκτές, μόνο το πρώτο οκτάμηνο του 2024 εντοπίστηκαν συνολικά 297, οι οποίοι έχουν παρανόμως συνταγογραφήσει σκευάσματα. «Διαπιστώσαμε ότι μεγάλο μέρος των περιπτώσεων υπερσυνταγογράφησης αφορούσε ειδικά σκευάσματα, συγκεκριμένων εταιρειών, που κατευθύνονταν σε συγκεκριμένους φαρμακοποιούς από γιατρούς τους οποίους εντοπίσαμε. Τους τελευταίους μήνες πραγματοποιήθηκαν αυστηροί έλεγχοι, από τους οποίους εντοπίστηκαν 297 περιπτώσεις παράνομων συνταγογραφήσεων, με μεγάλη χρηματική ζημία. Σε όσους εντοπίστηκαν έχουν καταλογιστεί τα αντίστοιχα πρόστιμα και έπεται συνέχεια», δηλώνει στην «R» η Θ. Καρποδίνη.
«Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι παραβάτες γιατροί έχουν έναν συγκεκριμένο τρόπο δράσης. Γράφουν σε όλα τα ΑΜΚΑ αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη, αναλγητικά, αντιψυχωσικά, σκευάσματα για τον διαβήτη και το αδυνάτισμα, ηρεμιστικά, σκευάσματα σιδήρου, μαγνησίου και βιταμίνες», προσθέτει η διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ. Οπως αναφέρουν οι πληροφορίες, τα περισσότερα σκευάσματα που έχουν καταγραφεί να συνταγογραφούνται παρανόμως είναι τα αντιψυχωσικά, τα αντιδιαβητικά, τα αντιφλεγμονώδη, καθώς και ορισμένα από τα ακριβά συμπληρώματα διατροφής.
Οι τρόποι δράσης
Οι έρευνες των Αρχών έχουν αποκαλύψει δύο τρόπους δράσης των κυκλωμάτων. Στην πρώτη περίπτωση, οι γιατροί συνταγογραφούν και έπειτα μοιράζονται με τους φαρμακοποιούς τα χρήματα από την εκκαθάριση των συνταγών. Στη δεύτερη περίπτωση, όμως, πραγματοποιείται λαθρεμπόριο των σκευασμάτων, καθώς οι γιατροί γράφουν τις συνταγές και έπειτα οι φαρμακοποιοί προωθούν τα σκευάσματα σε κυκλώματα που τα εξάγουν παρανόμως σε χώρες του εξωτερικού. Με αυτόν τον τρόπο τα κέρδη τους πολλαπλασιάζονται. Οι γιατροί και οι φαρμακοποιοί που εντοπίστηκαν πρόσφατα να παρανομούν αντιμετωπίζουν σημαντικές διοικητικές κυρώσεις και χρηματικές ποινές. Ηδη, στους μεν γιατρούς έχει αφαιρεθεί το δικαίωμα συνταγογράφησης, ενώ στους φαρμακοποιούς έχει επιβληθεί στέρηση του δικαιώματος εκτέλεσης συνταγών. Παράλληλα, το σύνολο αυτών των υποθέσεων αναμένεται σύντομα να πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης.
Ένας στους δύο
Από τον ΕΟΠΥΥ τονίζεται ότι μηνιαίως στέλνονται περίπου 34.000 κλήσεις για εξηγήσεις σε γιατρούς για τον αριθμό των συνταγογραφήσεων που πραγματοποιούν. Συνεπώς, κλήσεις για εξηγήσεις αποστέλλονται σε σχεδόν έναν στους δύο που ασκούν το ιατρικό επάγγελμα στη χώρα μας, καθώς οι γιατροί στην Ελλάδα είναι συνολικά 68.500. Βέβαια, στη συντριπτική πλειονότητα αυτών των περιπτώσεων, οι γιατροί δικαιολογούν επαρκώς γιατί προχώρησαν στις συγκεκριμένες συνταγογραφήσεις. Μόνο ένα μικρό ποσοστό των 34.000 γιατρών που λαμβάνουν κλήσεις κάθε μήνα καλούνται για περισσότερες εξηγήσεις. Ωστόσο, όσοι υπερβαίνουν κατά πολύ τα όρια μπαίνουν σε ειδική λίστα παρακολούθησης, λαμβάνοντας μια ειδική αναφορά, στην οποία σημειώνεται πως βάσει της ειδικότητάς τους έχουν υπερβεί κατά συγκεκριμένο ποσοστό τον μέσο όρο της συνταγογράφησης που δικαιολογείται σε φυσιολογικές συνθήκες.
Σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση των υπερσυνταγογραφήσεων έχει η συνεργασία με τον φορέα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ), η οποία επιτρέπει τη διεξαγωγή των ελέγχων σε πραγματικό χρόνο, δηλαδή κατά τη στιγμή που γράφονται οι συνταγές. Με τον τρόπο αυτόν εντοπίστηκε γιατρός που συνταγογραφούσε συστηματικά από τη 1:00 έως τις 4:00 τα ξημερώματα, γεγονός που σήμανε συναγερμό. Παράλληλα, καταγράφηκαν και περιπτώσεις που σε συγκεκριμένα ΑΜΚΑ συνταγογραφήθηκαν μεγάλες ποσότητες φαρμάκων. Η παρακολούθηση πραγματοποιείται ολόκληρο το εικοσιτετράωρο, ενώ δεν υπάρχει τρόπος να διαγραφούν τα αρχεία του προσώπου που συνταγογραφεί με ύποπτο ρυθμό.
Οι πρωταθλητές
Την περασμένη Τετάρτη, σε συνέντευξη Τύπου στο υπουργείο Υγείας, έγινε αναφορά σε αρκετές περιπτώσεις γιατρών από ολόκληρη την Ελλάδα που εντοπίστηκαν να παρανομούν. Από αυτούς ξεχωρίζει ένας παθολόγος στη Γλυφάδα, που συνταγογράφησε 221 σκευάσματα στον ΑΜΚΑ της μητέρας του, με τις συνταγές να εκτελούνται από ένα συγκεκριμένο φαρμακείο. Παράλληλα, παθολόγος σε Κέντρο Υγείας της Λέσβου συνταγογράφησε 705 σκευάσματα στον άνδρα της, στις δύο κόρες της και στον εαυτό της, συνολικής αξίας 1,2 εκατ. ευρώ. Στην παθολόγο επιβλήθηκε πρόστιμο 800.000 ευρώ, ενώ υπολογίζεται ότι μόνο κατά το 2024 είχε αποκομίσει κέρδος 400.000 ευρώ.
Ακόμη, καρδιολόγος στη Νέα Μηχανιώνα συνταγογράφησε σε δύο αλλοδαπούς 500 σκευάσματα, παιδίατρος στη Θεσσαλονίκη έγραψε 300 σκευάσματα και 1.350 τεμάχια σε τέσσερα παιδιά που είναι μέλη αθλητικού συλλόγου, εκτελώντας όλες τις συνταγές σε ένα κεντρικό φαρμακείο, ενώ ορθοπεδικός στην Πάτρα έγραψε 1.760 τεμάχια για αντιφλεγμονώδη σε τέσσερις ασθενείς.
Η χρήση των υπηρεσιών της ΗΔΙΚΑ, μέσω των ΑΜΚΑ των ασθενών και του ΕΟΠΥΥ που ελέγχει τους γιατρούς, επιτρέπει στις Αρχές να εντοπίσουν συγκεκριμένες παραβάσεις. Αυτές αφορούν κυρίως τον εντοπισμό συνταγών που περιέχουν ασυνήθιστα μεγάλες ποσότητες φαρμάκων, συνταγές που καλύπτουν μεγάλες χρονικές περιόδους, πέρα από τη συνήθη κλινική πρακτική και τις ιατρικές οδηγίες, ασυνήθιστα συχνή ανανέωση συνταγών, χωρίς σαφή ιατρική αιτιολόγηση, συγκέντρωση συνταγών σε συγκεκριμένα φαρμακεία και συχνή συνταγογράφηση σε συγκεκριμένους ασθενείς χωρίς σαφή ιατρική αιτιολόγηση.
