Η επιβράδυνση της ανάπτυξης και του πληθωρισμού θα είναι, σύμφωνα με τις προβλέψεις των διεθνών οργανισμών και των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης, οι δύο βασικές εξελίξεις που θα «σφραγίσουν» την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία το νέο έτος.
Οι πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες άρχισαν να καταγράφονται από το καλοκαίρι του 2021, λόγω των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν στην εφοδιαστική αλυσίδα από τον κορονοϊό και της αύξησης της ζήτησης, έλαβαν νέα δυναμική μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση.
Οι αυξήσεις των τιμών συγκράτησαν το 2022 την κατανάλωση και αναμένεται να την επιβραδύνουν περισσότερο το 2023. Παράλληλα, οι αυξήσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, οι οποίες θα συνεχισθούν και το 2023, αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά τόσο την κατανάλωση όσο και τις επενδύσεις.
Με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτίμησε ότι η οικονομία της Ευρωζώνης θα ξεφύγει οριακά από την ύφεση το 2023, προβλέποντας μία αύξηση του ΑΕΠ κατά μόλις 0,3% έναντι αύξησης 3,2% το 2022. Για τη γερμανική οικονομία, τη μεγαλύτερη της Ευρωζώνης, προβλέπει μάλιστα ότι δεν θα αποφύγει την ύφεση.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί αλλά θα παραμείνει σε αρκετά υψηλά επίπεδα και συγκεκριμένα στο 6% από 8,5% το 2022, καθώς οι αυξήσεις τιμών έχουν πλέον διαχυθεί σε όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομία.
Για την Ελλάδα, η Κομισιόν, ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ αναμένουν επίσης σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης, η οποία όμως θα παραμείνει θετική και αρκετά υψηλότερη από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Βασικοί μοχλοί στήριξης αναμένεται να είναι οι επενδύσεις και οι εξαγωγές. Θετικά θα συμβάλουν επίσης, τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα αυξηθεί 1% το 2023 έπειτα από έναν υψηλό ρυθμό ανάπτυξης 6% το 2022. Στην τελευταία έκθεση του Οκτωβρίου, το ΔΝΤ προβλέπει για το 2023 ανάπτυξη 1,8% όσο ακριβώς και ο κρατικός προϋπολογισμός που ψηφίστηκε από τη Βουλή. Ο ΟΟΣΑ, από την πλευρά του, αναμένεται αύξηση κατά 1,6%.
Στο εύρος μεταξύ 1,1% και 1,8% κινούνται, την ίδια στιγμή, οι προβλέψεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης Moody’s, Standard & Poor’s και Scope Ratings. Εξαίρεση αποτελεί ο Fitch, ο οποίος προβλέπει μία οριακή μείωση του ΑΕΠ κατά 0,2%, ως συνέπεια του αδύναμου «carry over» από το 2022.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, οι διεθνείς οργανισμοί και οι οίκοι αξιολόγησης προβλέπουν σημαντική αποκλιμάκωση το 2023 σε ένα εύρος από 3,2% έως 6% έναντι 9% έως 10% που εκτιμούν ότι διαμορφώθηκε το 2022. Ο κρατικός προϋπολογισμός κινείται μέσα στο παραπάνω εύρος, προβλέποντας επιβράδυνση του πληθωρισμού στο 5%.
Το 2023 αναμένεται, επίσης, η επιστροφή της Ελλάδας σε πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, με τον προϋπολογισμό να περιλαμβάνει πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ. Κομισιόν και ΔΝΤ θέτον τον πήχη λίγο υψηλότερα (1,1% και 0,9%, αντίστοιχα). Ως αποτέλεσμα του πρωτογενούς πλεονάσματος και της αύξησης του ΑΕΠ, προβλέπεται να συνεχιστεί η τάση μείωσης του χρέους. Οι διεθνείς οργανισμοί εκτιμούν ότι θα μειωθεί κατά 5 έως 10 ποσοστιαίες μονάδες στο 162% έως 170% του ΑΕΠ.
Εφόσον επιβεβαιωθούν τα παραπάνω και αποφευχθεί το δυσμενές σενάριο, οι ειδικοί θεωρούν ότι «ανοίγει» ο δρόμος για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας των ελληνικών ομολόγων μέσα στο 2023. Ήδη, τρεις οίκοι – Standard & Poor’s, DBRS και Scope – αξιολογούν το ελληνικό αξιόχρεο ένα μόλις «σκαλοπάτι» κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.
