Σκληρός, ψυχοπαθής, «αρχιτέκτονας» της αιματηρής επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, αλύγιστος, λαϊκιστής. Αυτοί είναι μόνο ορισμένοι από τους χαρακτηρισμούς που ακολουθούν τον νέο ηγέτη της Χαμάς, Γιαχία Σινουάρ.
Επιμέλεια: Εύη Απολλωνάτου
Ο Νο1 καταζητούμενος για το Ισραήλ, που φέρεται να είχε βασικό ρόλο στην επίθεση της Χαμάς τον περασμένο Οκτώβριο σε άμαχους Ισραηλινούς, κρύβεται εδώ και μήνες στην Γάζα. Ο Γιαχία Σινουάρ πιθανολογείται ότι βρίσκεται σε βάθος 10 ορόφων σε κάποιο από τα τούνελ της Χαμάς στην Γάζα μαζί με τους σωματοφύλακες του και Ισραηλινούς ομήρους, που χρησιμοποιούνται ως «ασπίδα».
Ο συνεργάτης Πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR), Χιου Λοβάτ ανέφερε στο BBC ότι πιστεύει πώς ο Μοχάμεντ Ντεΐφ ήταν ο «εγκέφαλος» πίσω από τον σχεδιασμό της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, επειδή επρόκειτο για στρατιωτική επιχείρηση, αλλά ο Σινουάρ «πιθανότατα θα ήταν μέρος της ομάδας που τη σχεδίασε και την επηρέασε».
Ο λόγος του είναι νόμος στην Χαμάς
Ο 61χρονος Σινουάρ από το 2017 και μέχρι την δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια ήταν επικεφαλής της οργάνωσης στα εδάφη της Γάζας. Εκπροσωπεί την σκληροπυρηνική στρατιωτική πτέρυγα της Χαμάς και ο λόγος του είναι νόμος στην οργάνωση.
«Δεν υπάρχει καμία απόφαση που μπορεί να ληφθεί χωρίς διαβούλευση με τον Σινουάρ. Ο Σινουάρ δεν είναι ένας συνηθισμένος ηγέτης. Είναι ένα ισχυρό πρόσωπο και αρχιτέκτονας των γεγονότων», είπε στους New York Times το μέλος της Χαμάς και πολιτικός αναλυτής, Σαλάχ αλ Ντιν αλ Αγουαντέχ, ο οποίος είχε γίνει φίλος με τον νέο ηγέτη της Χαμάς όταν και οι δύο βρίσκονταν σε ισραηλινές φυλακές.
Μήνυμα ανυπακοής
Η επιλογή του για την αρχηγία της οργάνωσης ήταν ένα «μήνυμα ανυπακοής» της Χαμάς στο Ισραήλ. Πρακτικά αυτό που λέει η οργάνωση με την επιλογή Σινουάρ είναι: Δεν θέλατε έναν μετριοπαθή ηγέτη που στήριζε τις συνομιλίες κατάπαυσης πυρός όπως ο Χανίγια τώρα αντιμετωπίστε τον σκληροπυρηνικό Σινουάρ.
Αναλυτές και δυτικοί διπλωμάτες πιθανολογούν ότι η εκλογή του Σινουάρ θα δημιουργήσει σοβαρά εμπόδια στις συνομιλίες για εκεχειρία στην Γάζα. Η εκτίμηση είναι ότι δεν επιθυμεί κατάπαυση πυρός αφού οποιαδήποτε συμφωνία με το Ισραήλ δεν θα τον έθετε εκτός της λίστας των στόχων του ισραηλινού στρατού.
Επίσης φέρεται να πιστεύει ότι η Χαμάς κερδίζει από την παράταση του πολέμου αφού το Ισραήλ εκτίθεται με τις αιματηρές επιχειρήσεις στην Γάζα και μπορεί να έρθει σε αντιπαράθεση με τον βασικό σύμμαχό του, τις ΗΠΑ.
Μέχρι σήμερα οποιαδήποτε συμφωνία σημειωνόταν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έπρεπε να έχει το «πράσινο φως» του Σινουάρ για να προχωρήσει. Πολλές φορές οι διπλωμάτες έπρεπε να περιμένουν μία μέρα για να ενημερωθεί ο Σινουάρ στο κρυσφήγετο του και άλλη μία μέρα για να έχουν την απάντηση του.
Το παιδί προσφύγων που έγινε ο «χασάπης της Χαν Γιουνίς»
Ο Σινουάρ γεννήθηκε στο στρατόπεδο Παλαιστίνιων προσφύγων στην Χαν Γιουνίς το 1962. Σε νεαρή ηλικία γνωρίστηκε με τον ιδρυτή της Χαμάς, Αχμέντ Γιασίν, ο οποίος δολοφονήθηκε από το Ισραήλ το 2004.
Αυτή η σχέση του έδωσε την νομιμοποίηση και τον σεβασμό των υπόλοιπων μελών της Χαμάς μέχρι σήμερα. Σε ηλικία μόλις 25 ετών ο Αχμέντ Γιασίν τον έχρισε επικεφαλής της «αστυνομίας» της Χαμάς, της δύναμης Αλ Ματζντ, η οποία ήταν αρμόδια να τιμωρεί όσους Παλαιστίνιους παραβίαζαν τον ισλαμικό κώδικα ηθικής και όσους συνεργάζονταν με Ισραηλινούς.
Εκείνη την περίοδο έγινε γνωστός ως ο «χασάπης της Χαν Γιουνίς» για τις βίαιες τακτικές που ακολουθούσε και τις δολοφονίες Παλαιστίνιων. Ο 61χρονος είχε σκοτώσει κάποιους με τα ίδια του τα χέρια και μάλιστα έχει δημόσια δηλώσει περήφανος γι’ αυτό.
Το 1985 συλλαμβάνεται από τον ισραηλινό στρατό για τις δολοφονίες Ισραηλινών και Παλαιστινίων και μπαίνει στην φυλακή. Αμέσως έγινε ο αρχηγός των κρατουμένων και διαπραγματευόταν με τους Ισραηλινούς.
Έμαθε να μιλάει εβραϊκά και μετέφρασε αυτοβιογραφίες πρώην αρχηγών της Σιν Μπετ, της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ, προκειμένου να μάθει περισσότερα για τις τακτικές των Ισραηλινών στις αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις.
«Σκληρός, εξουσιαστικός, χειριστικός»
Κάποτε είχε πει σε Ιταλό δημοσιογράφο ότι η «φυλακή σε ‘χτίζει’» καθώς θεωρούσε ότι πίσω από τα κάγκελα του δόθηκε ο χρόνος για να επεξεργαστεί τα πιστεύω του και αν είναι έτοιμος να πληρώσει το τίμημα για να τα υπερασπιστεί.
Το 2011 μετά από 22 σε ισραηλινές φυλακές απελευθερώθηκε στο πλαίσιο μίας συμφωνίας ανταλλαγής κρατουμένων μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ. Αμέσως μετέβη στην Γάζα παντρεύτηκε και έκανε παιδιά. Αν και δεν έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες για την οικογένεια του μία φορά ο Σινουάρ είχε αστειευτεί ότι τα πρώτα λόγια του γιου του ήταν «πατέρα, μητέρα, drone».
Μια αξιολόγηση της ισραηλινής κυβέρνησης για τον Σινουάρ κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του περιέγραφε ως εξής: «Σκληρός, εξουσιαστικός, με επιρροή και με ασυνήθιστες ικανότητες αντοχής, πονηρός και χειριστικός, που ικανοποιείται με λίγα… Διατηρεί μυστικά ακόμη και μέσα στη φυλακή ανάμεσα σε άλλους κρατούμενους… Έχει την ικανότητα να παρασύρει τα πλήθη».
Ο συνεργάτης του Ινστιτούτου Ουάσινγκτον για την Πολιτική στην Εγγύης Ανατολή, Εχούντ Γιααρί είχε πάρει συνέντευξη από τον Σινουάρ 4 φορές όσο ο δεύτερος βρισκόταν σε ισραηλινές φυλακές. Η εκτίμηση του Γιααρί είναι ότι ο νέος ηγέτης της Χαμάς είναι ψυχοπαθής αλλά με περίπλοκη προσωπικότητα.
«[Αλλά] το να πούμε για τον Σινουάρ: ”είναι ψυχοπαθής, τελεία και παύλα”, θα ήταν λάθος. Γιατί τότε θα χάσουμε αυτή την παράξενη, πολύπλοκη φιγούρα», είπε στο BBC ο Εχούντ Γιααρί. Και εξήγησε ότι ο Σινουάρ είναι «εξαιρετικά πονηρός, πανούργος, ένας τύπος που ξέρει να ενεργοποιεί και να απενεργοποιεί ένα είδος προσωπικής γοητείας».
