Η πρώτη μας συνάντηση έγινε το 2018, όταν ο Εκρέμ Ιμάμογλου ήταν Δήμαρχος στο Μπεϊλίκντουζου. Με είχε καλέσει για να με τιμήσει για τη συμβολή μου στην ειρήνη και την Ελληνοτουρκική φιλία. Η τελετή βράβευσης ήταν συγκινητική, αλλά πιο εντυπωσιακή ήταν η ξενάγηση που ακολούθησε στην πόλη του. Γνώρισα έναν Δήμαρχο με φαντασία, όραμα και προοδευτικό πνεύμα.
Μου μίλησε με περηφάνια για την καταγωγή του από την Τραπεζούντα, εκεί όπου γνώρισε τη σύζυγό του, Διλέκ. Και για τη Διλέκ, μιλούσε με βαθιά αγάπη και σεβασμό. Και οι δύο με σπουδές στο μάνατζμεντ και τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, με κοινωνική δράση και ευαισθησία. Η Διλέκ είχε ιδιαίτερη παρουσία στους αγώνες για τα δικαιώματα των γυναικών, των ατόμων με αναπηρία και των νέων της Πόλης, στηρίζοντας με πάθος τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (του Συμβουλίου της Ευρώπης) για την καταπολέμηση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας.
Σε ένα γεύμα στον Βόσπορο προς τιμή του, στο σπίτι της Σεβίντς Ινονού, χήρας του πρώην πρωθυπουργού, γνώρισα και τη Διλέκ μαζί με τον γιο τους, Μεχμέτ. Η παρουσία τους συμβόλιζε μια ισχυρή σύνθεση: μεταξύ της παραδοσιακής τους καταγωγής και μιας σύγχρονης, δημοκρατικής Τουρκίας. Ενσάρκωναν την επιθυμία πολλών Τούρκων για μια κοινωνία που συνδυάζει τις ρίζες με την πρόοδο, την ισότητα και τον σεβασμό στα δικαιώματα.
Καθώς περπατούσαμε μαζί στην πόλη του, το Μπεϊλίκντουζου, ο Εκρέμ μου έδειχνε τα πάρκα, τα πολιτιστικά κέντρα, τα έργα τέχνης. «Θέλω μια πόλη με οξυγόνο», μου επαναλάμβανε. Και εννοούσε το οξυγόνο των 250.000 δέντρων που φύτεψε αλλά και το «οξυγόνο»του πολιτισμού, του αθλητισμού και της δημοκρατικής συμμετοχής.
«Ξέρεις, Γιώργο, για μένα ο πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια, είναι η αναπνοή της πόλης», μου είπε κάποια στιγμή. Είχε φτιάξει βιβλιοθήκες, πολιτιστικά συμβούλια μετη συμμετοχή πολιτών και φεστιβάλ ανοιχτά σε όλους.
Περπατώντας μαζί του, έβλεπα μια καταπράσινη πλαγιά που είχε μεταμορφωθεί σε ανοιχτό πολιτιστικό πάρκο.Ένιωθα πως η τέχνη και η φύση συνυπάρχουν αρμονικά. Καλούσε καλλιτέχνες από κάθε γωνιά του πλανήτη, κάθε χρόνο, να μοιραστούν το όραμά τους με την πόλη και εκείνοι, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης, άφηναν πίσω τους ένα έργο, ένα κομμάτι του κόσμου τους. Έτσι, το πάρκο γινόταν ένας ζωντανός χάρτης πολιτισμού, ένας χώρος ελευθερίας.«Ήθελα να φέρω τον πολιτισμό στην καθημερινότητα, όχι σε αποστειρωμένα σαλόνια. Για μένα, ο πολιτισμός είναι βαθιά δημοκρατικός. Η συμμετοχή ενώνει, θεραπεύει και δυναμώνει τις κοινότητες», ήταν ο λόγος του που συνόδευε το όραμά του, το όραμα που έβλεπα μπροστά μου να έχει γίνει πραγματικότητα. Αυτό το όραμα, για μια ελεύθερη, ανοιχτή και δημοκρατική Τουρκία, είναι που σήμερα διώκεται από τον αυταρχισμό.
Η σχέση μας εξελίχθηκε σε βαθιά φιλία και ουσιαστική συνεργασία, όταν έγινε Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης. Μαζί παρακολουθήσαμε συναυλίες του Ζουλφού Λιβανελί, φωνές ελευθερίας και ειρήνης, πάντα με αναφορές στον Μίκη Θεοδωράκη και τη Μαρία Φαραντούρη.
Συμμετείχαμε μαζί σε σεμινάρια των σοσιαλιστών δημάρχων της Τουρκίας. Ο ίδιος παρουσίαζε το δικό του μοντέλο που εφάρμοζε στην Πόλη: της συμμετοχικής αυτοδιοίκησης, φέρνοντας την «διαύγεια» για να χτυπήσει τη διαφθορά, πράσινες υποδομές, πάρκα και πεζόδρομους, κοινωνική στέγαση και ψηφιακή διακυβέρνηση.
Με τους συνεργάτες του, μέσα από το Συμπόσιο της Σύμης και το Συμβούλιο της Ευρώπης, κάναμε αγώνα για τη συμμετοχική δημοκρατία και μια κοινή πορεία πράσινης μετάβασης, ενώνοντας τα χέρια μας για ένα όραμα ειρήνης.
Με πόνο έμαθα ότι αυτοί οι φίλοι μου και συνεργάτες του βρίσκονται στη φυλακή.
Όμως η πρόσφατη, θριαμβευτική εκλογή του, με τη στήριξη 15 εκατομμυρίων πολιτών, ήταν ένα ηχηρό μήνυμα, ξέσπασμα ελπίδας απέναντι στον αυταρχισμό. Με έμπνευση από την Ελλάδα και το ΠΑΣΟΚ, που άνοιξε τις κάλπες το 2004, το CHP μετέτρεψε την εκλογική κάλπη σε μαζικό κάλεσμα για μια ανοιχτή κοινωνία και πεδίο αναγέννησης της δημοκρατίας.
Σήμερα, πίσω από τα σίδερα, δεν είναι μόνος. Είναι σύμβολο δημοκρατίας. Σύμβολο αγώνα, που δεν περιορίζεται από σύνορα, γιατί η απειλή για την ελευθερία είναι σήμερα παγκόσμια.
Η φωνή του, ακόμη και μέσα από τη φυλακή, μας καλεί: να επιμείνουμε, να αγωνιστούμε, να χτίσουμε κοινωνίες δικαίου, ελευθερίας και αξιοπρέπειας.
Μαζί και για όλους.
