Αυτή την εβδομάδα, η μέχρι πρότινος νεότερη πρωθυπουργός παγκοσμίως, Σάνα Μαρίν, μπήκε στο μάτι του κυκλώνα. Λόγος η δημοσιοποίηση κάποιων βίντεο, στα οποία η 36χρονη Φινλανδή χορεύει ξέφρενα με φίλους της, τραγουδάει και ποζάρει στην κάμερα. Σε ένα από αυτά, μια φωνή παρευρισκόμενου ακούγεται να λέει «αυτό σου δίνει υπέροχη αίσθηση» – εξαιτίας αυτής της ατάκας, η αρχηγός κόμματος της φινλανδικής αντιπολίτευσης Ρίκα Πούρα ζήτησε η κ. Μαρίν να κάνει τοξικολογική εξέταση, ενώ πολλοί κατέκριναν τη συμπεριφορά της, με ή χωρίς ναρκωτικά.
Ξέχασε το κινητό
Η αγάπη της Σάνα Μαρίν για τα πάρτι είναι γνωστή, και η διασκέδασή της αποτελεί κομμάτι που η ίδια αρνείται να απαρνηθεί για χάρη της κριτικής την οποία δέχεται από μέρος της φινλανδικής κοινωνίας. Τον Δεκέμβριο απολογήθηκε δημόσια όταν ξέχασε να πάρει μαζί της το κινητό της σε μια έξοδό της, με αποτέλεσμα η ασφάλειά της να μην μπορέσει να τη βρει για να την ενημερώσει πως είχε έρθει σε επαφή με κρούσμα θετικό σε COVID-19. Αλλά αυτή τη φορά, παρότι η κ. Μαρίν εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι δημοσιοποιήθηκαν ιδιωτικές στιγμές που είχαν λάβει χώρα σε ιδιωτικό χώρο, αρνήθηκε να απολογηθεί για τον τρόπο με τον οποίο επιλέγει να περνάει τον ελεύθερο χρόνο της.
«Εχω μια οικογενειακή ζωή, μια επαγγελματική, και ελεύθερο χρόνο να ξοδέψω με τους φίλους μου», δήλωσε η κ. Μαρίν.
«Εχω μια οικογενειακή ζωή, μια επαγγελματική ζωή, και ελεύθερο χρόνο να ξοδέψω με τους φίλους μου, όπως πάνω κάτω και πολλοί άλλοι άνθρωποι της ηλικίας μου», δήλωσε η κ. Μαρίν την Πέμπτη, τονίζοντας πως θα συνεχίσει να είναι το ίδιο άτομο, ελπίζοντας πως αυτό θα είναι αποδεκτό.
Τοξικολογική εξέταση
Παρότι αρνήθηκε ότι έχει πάρει ποτέ ναρκωτικά –«χόρεψα, τραγούδησα, πάρταρα, όλα εξαιρετικά νόμιμα πράγματα»–, την Παρασκευή ανακοίνωσε ότι υπεβλήθη σε τοξικολογική εξέταση. «Δεν έκανα τίποτα παράνομο», τόνισε, λέγοντας πως αποφάσισε να κάνει την εξέταση προκειμένου να διαλύσει οποιαδήποτε υποψία για το αντίθετο. «Εμπιστεύομαι ότι ο κόσμος αντιλαμβάνεται πως ο ελεύθερος χρόνος και ο εργασιακός μπορούν να διαχωρίζονται», δήλωσε η κ. Μαρίν. Κατά πόσον, όμως, αυτό ισχύει για τους πολιτικούς, και δη όταν είναι νέες γυναίκες;
«Οι πολιτικοί κρίνονται παντού και είναι πάντα ορατοί»
Σύμφωνα με τον επικοινωνιολόγο Γιώργο Φλέσσα, οι πολιτικοί πρέπει να είναι πάντα πολύ προσεκτικοί, καθώς είναι πάντα εκτεθειμένοι.
«Στην εποχή που ζούμε δεν υπάρχει κανενός είδους ιδιωτικότητα», δηλώνει στην «Κ», «οτιδήποτε κάνεις μπορεί να βγει στη δημοσιότητα». Παρ’ όλο που θεωρητικά υπάρχει διάκριση ανάμεσα στη δημόσια και την ιδιωτική ζωή, στην πράξη οι πολιτικοί κρίνονται παντού και είναι ορατοί πάντα.
Ακόμη κι αν κάτι δεν είναι ανήθικο, «δεν ξέρεις πώς θα σε κρίνουν», σημειώνει, τονίζοντας πως το βίντεο της κ. Μαρίν, στον ίδιο δεν έκανε καμία εντύπωση.
Οι Φινλανδοί, τονίζει όμως, είναι «πολύ πιο φιλελεύθεροι», ενώ η ελληνική κοινωνία είναι «πολύ συντηρητική, μια κοινωνία που αρέσκεται στις υπερβολικές αντιδράσεις».
Πρότυπα και κανόνες
«Στην Ελλάδα θα συνέστηνα σε όλους, άντρες και γυναίκες, να είναι πολύ προσεκτικοί», αναφέρει, σημειώνοντας βέβαια πως τα πρότυπα και οι «κανόνες» αλλάζουν ανάλογα με τις εποχές.
«Επί ΠΑΣΟΚ ήταν αποδεκτό να πηγαίνουν οι πολιτικοί στα μπουζούκια και να χορεύουν ζεϊμπέκικα», δηλώνει, αναφερόμενος στη χαρακτηριστική φωτογραφία του Ανδρέα Παπανδρέου. «Τώρα δεν πάνε, γιατί έχουν μεσολαβήσει 10 χρόνια κρίσης».
Ούτε ο επικοινωνιολόγος Περικλής Πηλείδης μπορεί να δει κάτι που «είναι έστω και στο ελάχιστο επιλήψιμο» στο βίντεο. Δεν έχει να κάνει με το φύλο ή την ηλικία της, τονίζει – «θα μπορούσε να είναι 80 χρονών και να θέλει να γλεντήσει», λέει στην «Κ», «το να χορεύει ένας άνθρωπος δεν είναι πρόβλημα».
Τι θα βγει προς τα έξω
Το πρόβλημα είναι πως δημοσιοποιήθηκε μια στιγμή χωρίς να το θέλει –«οφείλεις να διασφαλίζεις τι μπορεί να βγει έξω», δηλώνει– τονίζοντας όμως πως ακριβώς για αυτή τη συμπεριφορά η κ. Μαρίν έχει και φανατικούς οπαδούς. Οσον αφορά την Ελλάδα, ο κ. Πηλείδης λέει πως «ο ψηφοφόρος θέλει τον βουλευτή δίπλα του, όπως και την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά τους πρωθυπουργούς τούς βάζει σε “άλλη καρέκλα”».
«Οσον αφορά όμως κάποιες εκδηλώσεις πιο χαλαρής συμπεριφοράς, πιθανόν να συμβούλευα κάν’ το, γιατί βγάζει και ένα πιο ανθρώπινο προφίλ», τονίζει.
Τα στερεότυπα και οι κανόνες «ορθής» συμπεριφοράς
«Πάντα θεωρείς ότι πρέπει να προσέχεις», τονίζει στην «Κ» η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Δόμνα Μιχαηλίδου. Για την ίδια, το γεγονός ειδικά πως το συγκεκριμένο υπουργείο αφορά την ευαλωτότητα, αυτομάτως σημαίνει πως «σε επίπεδο συμβολισμού, δεν μπορείς να κάνεις ακρότητες». Παρ’ όλα αυτά, η κ. Μιχαηλίδου ήταν μόλις 30 χρόνων όταν ανέλαβε χρέη υφυπουργού και συνεχίζει να πορεύεται στη ζωή της ως «μια νέα πολιτικός που ζει τη νεότητά της».
«Στην καθημερινότητά μου, πηγαίνω στη δουλειά κάθε μέρα με μηχανή, στο σπίτι μου φοράω Vans, μετά τη δουλειά έχω πάει σε μπαρ για να χορέψω, δεν θέλω να αλλάξω τον χαρακτήρα μου και τον αυθορμητισμό μου», δηλώνει. Υπογραμμίζει φυσικά πως όλα αυτά έχουν να κάνουν με το κατά πόσον επηρεάζεται η δουλειά σου – αν δεν επηρεάζεται, πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί κάποια, νόμιμα, πράγματα μπορεί να είναι κατακριτέα, και κατά πόσον μπορεί να είναι κατακριτέα όταν αφορούν γυναίκες.
Δίνει ένα παράδειγμα, λέγοντας πως, όταν σε ένα πάνελ με συνομηλίκους της πολιτικούς ρωτήθηκε τι συζητάει με τις φίλες της, δέχθηκε κριτική όταν απάντησε πως δεν μιλούν μόνο για την ανεργία και τον στασιμοπληθωρισμό, αλλά και για πιο προσωπικά ζητήματα.
«Μου έγινε επίθεση»
«Μου έγινε τρομερή επίθεση», αναφέρει. «Νιώθεις ότι, ως νέα γυναίκα, πρέπει συνέχεια να αποδεικνύεις ότι η φωνή σου είναι εξίσου στεντόρεια και τεκμηριωμένη», συμπληρώνει.
Οσον αφορά το βίντεο της κ. Μαρίν, σημειώνει πως ό,τι δουλειά και να έκανε, δεν θα τη χαροποιούσε να είχε δημοσιοποιηθεί και να είχε πάρει τόση έκταση μια αντίστοιχη προσωπική της στιγμή, αλλά αντιλαμβάνεται την επιθυμία της για χορό. «Το έχεις μεγάλη ανάγκη», εξηγεί, τονίζοντας βέβαια πως, όταν είσαι πολιτικός, η διασκέδαση πάντα εξαρτάται από την εκάστοτε κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, παραδείγματος χάριν, δεν γίνεται να καίγεται η χώρα σου και να βγεις να χορέψεις.
Διαρκές άγχος
«Υπάρχει ένα πρότυπο στην πολιτική», λέει στην «Κ» η τομεάρχης Οικονομικών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Εφη Αχτσιόγλου, μιλώντας για τον διαχωρισμό της ιδιωτικής και της δημόσιας ζωής ενός πολιτικού προσώπου, και για το αν οι «κανόνες» είναι διαφορετικοί σε ό,τι αφορά τις νέες γυναίκες πολιτικούς, «το οποίο ανταποκρίνεται σε άντρα άνω των 60 – οτιδήποτε διαφορετικό, η κοινή γνώμη το εισπράττει με περιέργεια και δυσκολία».
Η κ. Αχτσιόγλου αναφέρει πως ειδικά όταν ήταν υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης το συγκεκριμένο θέμα την άγχωνε πολύ.
«Αν βγω μετά τη δουλειά για μία μπίρα, αν θα είμαι με παρέα, αν θα φωνάξει κάποιος ή εγώ, πιο δυνατά, αν θα πάω σε συναυλία; Κομμάτια μιας καθημερινότητας που πολύ δύσκολα γίνονται αποδεκτά», επισημαίνει. Θα ήταν στον ελεύθερο χρόνο της, αλλά φοβόταν πως θα έλεγαν «εδώ ο κόσμος καίγεται κι εκείνη βγήκε για μπίρα», και όχι μόνον.
«Ημουν πάρα πολύ αγχωμένη μη βγω και θεωρηθεί ότι δεν δουλεύω, μη θεωρηθεί ότι δεν είμαι σοβαρή, λες και όποιος χορεύει σε πάρτι δεν είναι σοβαρός», αναφέρει, τονίζοντας πως τα στερεότυπα είναι δύο: ένα το φύλο, το άλλο η ηλικία. «Η ρίζα του προβλήματος είναι τα εμπεδωμένα στερεότυπα, είναι πολύ εμπεδωμένη η πατριαρχία ακόμη», εξηγεί, συμπληρώνοντας πως πλέον έχει αποφασίσει πως δεν μπορούν τα στερεότυπα να καθορίζουν τη ζωή της.
Για την αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εύα Καϊλή, είναι σημαντικό να σημειωθεί το τι έχει πετύχει η Σάνα Μαρίν μέχρι στιγμής, σε σχέση με τη διαχείριση της πανδημίας, του πολέμου, τις πρωτοβουλίες που έχει πάρει και τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που έχει εισαγάγει στη Φινλανδία.
«Εκτιμώ ότι όταν αυτό είναι το έργο σου, είναι άδικο να κρίνεσαι από ένα στιγμιότυπο που δεν προοριζόταν για δημοσιοποίηση», δηλώνει στην «Κ». Οσον αφορά την ίδια, τονίζει πως καθώς ξεκίνησε την πολιτική της καριέρα «όταν ήμασταν πιο συντηρητικοί ως κοινωνία, αυτό που έχω βιώσει με έχει κάνει πολύ προσεκτική». «Σου ασκείται τεράστια πίεση και κριτική, συχνά πολύ περισσότερο θα ασχοληθεί κάποιος με ένα στιγμιότυπο παρά με τη δουλειά που έχεις προσφέρει· μπορεί ένα στιγμιότυπο να επηρεάσει την εικόνα σου, και αυτό συμβαίνει περισσότερο στις γυναίκες, αν και θεωρώ ότι και άντρας να ήταν στο συγκεκριμένο βίντεο θα είχε την ίδια αντιμετώπιση», αναφέρει.
«Οι γυναίκες όμως κρίνονται πολύ πιο εύκολα, η κοινή γνώμη ενοχλείται πολύ πιο εύκολα», υπογραμμίζει. Την πίεση του να είναι προσεκτική –παρόλο που διασκεδάζει με τους φίλους της, προσέχει για να προφυλάσσει τις προσωπικές στιγμές της– την έχει ενστερνιστεί. «Κάθε μέρα, στη σκέψη μου είναι ο πολίτης που περνάει πιο δύσκολα από όλους, το να μην τον προκαλέσω», δηλώνει στην «Κ», «και να δουλέψω τόσο πολύ που να μην είναι πρόβλημα το να διασκεδάσω».
