Στις 15 Αυγούστου, όπως λέγει η εκκλησία, είναι το «Πάσχα του καλοκαιριού», καθώς τιμάται η Κοίμησις της Παναγίας, το πιο ιερό πρόσωπο μετά την Αγία Τριάδα. Εορτάζουμε την Κοίμησή της, καθώς δεν συνεπάγεται θάνατο αλλά μετάσταση προς την όντως ζωή. Η Παναγία είναι η γυναίκα που ένωσε την Γη με τον ουρανό, που έγινε ταπεινός Ναός Σωτηρίας, γι’ αυτό και τιμήθηκε τόσο από το Θεό, ώστε να βρίσκεται δεξιά Του και να τιμάται με ευλάβεια και από τις ανθρώπινες γενεές. Σήμερα, στην εορτή Tης, ο νους μου περιστρέφεται στο γυναικείο πρότυπο της εποχής μας, αλλά και στις τόσες «γυναικοκτονίες» (κοινωνικός και όχι όρος ποινικού δικαίου) που έχουν συμβεί το τελευταίο διάστημα. Άραγε, ποια είναι η αξία της γυναίκας σήμερα και τι ρόλο διαδραματίζει το πρόσωπο Tης Θεοτόκου στο γυναικείο πρότυπο διαχρονικά;
Στην κοινωνία μας, πλέον, δεν μιλούμε για αξία της γυναίκας, αλλά για απαξία αυτής. Παρατηρείται η τάση να θεωρείται ένα σκεύος ηδονής, να «εργαλειοποιείται», προς ικανοποίηση σαρκική και μόνον. Δυστυχώς, συχνές είναι οι διαφημίσεις, οι οποίες «εκμεταλλεύονται» γυναικεία σώματα με εξευτελιστικό τρόπο για προσέλκυση αγοραστών. Η νεολαία ακούει τραγούδια με στίχους που καταφανώς θεωρούν τη γυναίκα ένα κομμάτι «κρέας» (βαρύγδουπη έκφραση αλλά δυστυχώς αποτυπώνει τη πραγματικότητα), διότι αναφέρονται σε αυτήν με λόγια υβριστικά και πρόστυχα. Και μέσα σε όλη αυτή την «κουλτούρα» που έχει δημιουργηθεί -της του γυναικείου φύλου ως εμπόρευμα, παρατηρούνται καθημερινά εγκλήματα εις βάρος γυναικών από τους συντρόφους τους και έμφυλη εν γένει βία. Και κάπου εδώ, διερωτώμαι, υπάρχει αληθινή αγάπη; Γιατί η αγάπη δεν σκοτώνει και δε κακοποιεί! Επίσης, υπάρχει σεβασμός; Γιατί όταν σέβεσαι τη γυναίκα είναι παράλογο να την υβρίζεις, είναι παράλογο να την υποβιβάζεις.
Οι αιτίες όλων αυτών είναι πάμπολλες και δεν θα προσπαθήσω να τις προσεγγίσω τούτη τη φορά ενδελεχώς. Θα ήθελα, όμως, να σταθώ σε δυο σημεία. Το πρώτο, είναι η συγκατάβαση που η ίδια η γυναίκα κάνει. Με εκπλήσσει δυσάρεστα το γεγονός ότι η ίδια η γυναίκα στις μέρες μας δεν γνωρίζει την αξία της. Η ίδια η γυναίκα θυσιάζει τη σάρκα της στο «Βωμό» της απόλαυσης και δε στοχάζεται τον προορισμό της. Θεωρεί κανονικότητα την παράλογη τούτη αντιμετώπισή της. Θεωρεί φυσιολογικό να τη βλέπει ο άνδρας μόνο ως σώμα, ως εξωτερική οντότητα, δίχως βάθος, δίχως ψυχή, δίχως μοναδικότητα. Η ψυχική της υπόσταση εκλείπει και η ίδια δεν αντιδρά, διότι δεν αντιλαμβάνεται το προορισμό της, ή ενίοτε τον αντιλαμβάνεται με εσφαλμένο τρόπο. Και το δεύτερο σημείο, στο οποίο, επιτρέψτε μου να σταθώ, είναι ο προορισμός της και κατά πόσον η Παναγία αποτελεί, κατά την άποψή μου, το πιο υγιές -το ιδανικό- πρότυπο για μια γυναίκα αλλά και πάντα επίκαιρο.
Άπειροι οι ύμνοι για το πρόσωπο της Θεοτόκου, μα θα ήθελα να σταθώ σε μια μόνο λέξη. Λέγει ο Υμνογράφος για την Παναγία «Την Ωραιότητα..» και κάπου σε αυτή τη λέξη συνειδητοποιούμε ότι η Θεοτόκος είχε καλλιεργήσει την Ψυχή της, γι’αυτό άλλωστε έγινε «κατοικητήριον» αρετών, η λέξη αυτή αναφέρεται στα ψυχικά της χαρίσματα, στον πνευματικό της πλούτο. Οι Ύμνοι της Εκκλησίας αναφέρονται στην Παναγία με έμφαση πάντα στο κάλλος της Ψυχής της, όπως «Η λαμπάς η θεία, του αρρήτου φωτός», «Χαίροις ω χαράς της επουρανίου γεννήτρια», «Άσπιλε, αμόλυντε, άφθορε, άχραντε, αγνή Παρθένε» κ.α. Πόσο ψηλά έχει η εκκλησία τη γυναίκα, πόσο όμορφο πρότυπο δίνει σε όλες τις γυναίκες αλλά και με πόσα γλυκά λόγια απευθύνεται στην Παναγία, λόγια που σπανίζουν πλέον, λόγια που έρχονται σε τόση αντίθεση με τα λόγια που απευθύνονται οι περισσότεροι στη σύγχρονη γυναίκα!
Θαρρώ, πως αν όλοι είχαν ως πρότυπο την Παναγία, αν όλοι έβλεπαν σε κάθε γυναίκα το ιερό πρόσωπο της Παναγίας, τότε σίγουρα δεν θα υπήρχε τόση εκμετάλλευση του γυναικείου φύλου, δεν θα κινούταν όλα γύρω από το γυναικείο σώμα, σαν αυτό να έχει μόνο την δική του υπερβολική αξία και σαν να είναι εσωτερικά κενό περιεχομένου. Και είμαι σίγουρη, πως οι γυναικοκτονίες θα ήταν ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας για έναν άλλο πλανήτη, έναν πλανήτη απάνθρωπο, αν στην κάθε γυναίκα προσπαθούσαμε να δούμε την Παναγία. Εύχομαι το Ιερό και Πανάγιο πρόσωπο της Θεοτόκου, να γίνει πρότυπο γυναικών και ανδρών, για έναν κόσμο πιο ουσιαστικό, πιο βαθύ, για ανθρώπινες σχέσεις στηριγμένες στον σεβασμό και την ατόφια αγάπη. Εύχομαι το πρόσωπο της Παναγίας να γίνει οδοδείκτης για έναν κόσμο δίχως έμφυλη βία, για έναν κόσμο που η γυναίκα καταξιώνεται και τιμάται, για έναν «εναλλακτικό φεμινισμό».
