Στην Ελλάδα, βάσει του Αστικού Κώδικα (άρθρο 1356), ο γάμος μεταξύ πρώτων εξαδέλφων απαγορεύεται λόγω της συγγένειας εξ αίματος σε πλάγια γραμμή τέταρτου βαθμού. Είμαστε από τις εξαιρέσεις. Ημασταν για την ακρίβεια. Η Δανία και η Σουηδία εξετάζουν την απαγόρευση των γάμων μεταξύ πρώτων εξαδέλφων ακολουθώντας το παράδειγμα της Νορβηγίας, η οποία εισήγαγε σχετική νομοθεσία το φετινό καλοκαίρι. Η πρόταση στα δύο σκανδιναβικά κράτη βασίζεται σε ανησυχίες σχετικά με την αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας σε αυτούς τους γάμους, οι οποίοι συχνά είναι αναγκαστικοί ή κανονίζονται από τις οικογένειες ή τις κοινότητες.
Στη Σουηδία, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γκούναρ Στρόμερ και η αντιπρόεδρος του Εφετείου της Σβεά, Ανε Κουτενκέουλερ, υποστήριξαν ότι αυτοί οι γάμοι περιορίζουν την ατομική ελευθερία και σε πολλές περιπτώσεις δεν αποτελούν προσωπική επιλογή. Οι στατιστικές δείχνουν ότι περίπου 140 με 150 άτομα είναι παντρεμένα με τα εξαδέλφια τους στη Σουηδία, αν και ο πραγματικός αριθμός θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερος. Ως αποτέλεσμα, η σουηδική κυβέρνηση σχεδιάζει να απαγορεύσει αυτούς τους γάμους από τον Ιούλιο του 2026.
Από την πλευρά της, η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν εξέφρασε ανησυχία για τη χρήση των γάμων ως μέσου ελέγχου και καταπίεσης, ιδιαίτερα σε ορισμένες κοινότητες μεταναστών. Παρόλο που αναγνώρισε την ποικιλομορφία των παραδόσεων γύρω από τον γάμο, τόνισε την ανάγκη αντιμετώπισης των σύγχρονων προκλήσεων που θέτουν αυτοί οι γάμοι.
«Γνωρίζουμε ότι οι γάμοι ποικίλλουν και ότι αυτό συνέβη από γενιά σε γενιά, ακόμη και στη χώρα μας. Τώρα αντιμετωπίζουμε νέες προκλήσεις στη χώρα μας. Μερικοί άνθρωποι έχουν έρθει από έξω και χρησιμοποιούν τους γάμους για να καταπιέζουν» είπε η Φρεντέρικσεν.
Αν και το θέμα αποτελεί ταμπού σε πολλές κοινωνίες, άλλες, όπως στην Ασία και τη Μέση Ανατολή, αποδέχονται κοινωνικά τους γάμους αυτούς. Στις Ηνωμένες Πολιτείες η νομιμότητα ποικίλλει ανά Πολιτεία, με ορισμένες να επιβάλλουν περιορισμούς, όπως απαίτηση γενετικής συμβουλευτικής ή προϋποθέσεις για ηλικία και στειρότητα.
Γενικά επιτρέπονται σε πολλές χώρες, αλλά η νομιμότητα και η αποδοχή τους διαφέρουν ευρέως ανάλογα με την πολιτιστική και νομική προσέγγιση κάθε χώρας. Σε Ισπανία, Ιταλία και Γαλλία, αλλά και στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτοί οι γάμοι είναι νόμιμοι και αρκετά συνηθισμένοι σε ορισμένες κοινότητες.
Στον Καναδά είναι νόμιμοι στις περισσότερες επαρχίες, αν και κοινωνικά μπορεί να είναι αμφιλεγόμενοι. Η Τουρκία τους επιτρέπει, ενώ στην Ινδία η νομιμότητα διαφέρει ανάλογα με τις τοπικές παραδόσεις και θρησκευτικές κοινότητες. Σε Σαουδική Αραβία, Ιράν, Ιράκ είναι κοινό φαινόμενο και αποδεκτοί, καθώς θεωρούνται μέρος των παραδόσεων πολλών χωρών της περιοχής. Σε πολλές χώρες της Βόρειας και Δυτικής Αφρικής επιτρέπονται και συχνά ενθαρρύνονται λόγω πολιτιστικών και κοινωνικών παραδόσεων. Σύμφωνα με την επιστήμη, τα παιδιά που προέρχονται από εξαδέλφια ενδέχεται να διατρέχουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο γενετικών διαταραχών, καθώς οι γονείς μπορεί να μοιράζονται κληρονομικές μεταλλάξεις. Αλλοι ειδικοί εξηγούν ότι ο κίνδυνος δεν είναι τόσο μεγάλος όσο συνήθως θεωρείται και ότι η γενετική συμβουλευτική μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση και μείωση των πιθανών κινδύνων.
