Το ιερό δισκοπότηρο των παλαιωμένων ζαμπόν σπάει κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Ναι, ένα κομμάτι ισπανικού ζαμπόν, προερχόμενο από την εμβληματική μάρκα Joselito, μπορεί να αποφέρει μέχρι και 80.000 ευρώ. Αυτή η αδιανόητη τιμή αφορά ένα μπούτι ζαμπόν που έχει ωριμάσει από το 2006. Σκεφτείτε το σαν το Château Margaux των αλλαντικών, όπου η «εσοδεία» καθορίζεται από το πόσο έχουν ωριμάσει τα ζαμπόν -μόνο που εδώ δεν ανοίγετε φιάλη κρασιού, αλλά μια ιστορία πολυτέλειας και υποκρισίας.
Η τελετουργία της πολυτέλειας
Για να μπει στη συλλογή Vintage, το ζαμπόν πρέπει να ξεπεράσει τα οκτώ χρόνια ωρίμασης και να προέρχεται από μαύρους ιβηρικούς χοίρους που ζουν τη «χρυσή ζωή» στη Montanera. Εκεί, τα ζώα βόσκουν ελεύθερα, απολαμβάνοντας βελανίδια και χλόη σαν να βρίσκονται σε γαστρονομικό θέρετρο. Ο José Gómez, έκτος κατά σειρά κληρονόμος της οικογένειας πίσω από το brand, περιγράφει τη Montanera ως το ανάλογο του τρύγου στα αμπέλια. Κι όμως, το αποτέλεσμα δεν είναι κρασί αλλά… αλλαντικό. Οι κλιματολογικές συνθήκες, το είδος του βελανιδιού, η αυθεντικότητα της διαδικασίας ωρίμασης και η αυστηρή χρήση θαλασσινού αλατιού συμβάλλουν στη δημιουργία ενός προϊόντος απαράμιλλα «φυσικού».
Η Joselito διαθέτει περίπου 80 μπούτια ζαμπόν που έχουν ωριμάσει πάνω από οκτώ χρόνια, αλλά μην βιαστείτε να πιστέψετε πως μπορείτε να αποκτήσετε ένα. Οπως δηλώνει ο Gómez, «δεν αρκεί να έχετε τα χρήματα, πρέπει να καταλαβαίνετε και την αξία του προϊόντος». Με άλλα λόγια, εάν δεν είστε διατεθειμένοι να… δακρύσετε από γαστρονομική ηδονή στη θέα του ζαμπόν, μάλλον δεν είστε ο κατάλληλος πελάτης.
Η τιμή του vintage jamón είναι το απόλυτο παράδειγμα της επινοημένης σπανιότητας: ένα προϊόν που αποκτά τεχνητά την αξία του μέσα από την αφήγηση μιας πολυτελούς ιστορίας. Ας μην ξεχνάμε, πρόκειται για ένα κομμάτι κρέατος που στην ουσία «ξεχάστηκε» για 18 χρόνια σε μια αποθήκη.
Κι όμως, η αγορά τέτοιων προϊόντων ανθεί, κυρίως ανάμεσα σε συλλέκτες που βλέπουν το jamón όχι μόνο ως λιχουδιά αλλά και ως επένδυση. Εν τέλει, η επιτυχία της Joselito αντικατοπτρίζει την ικανότητα του ανθρώπου να αποδίδει υπερβολική αξία σε πράγματα που, κατά βάθος, εξυπηρετούν τις ίδιες βασικές ανάγκες. Ενα ζαμπόν 80.000 ευρώ ίσως είναι περισσότερο ένα τρόπαιο ή ένας τρόπος να επιδειχθεί η οικονομική δύναμη, παρά μια γαστρονομική εμπειρία.
