Ο τίτλος της επερχόμενης ταινίας είναι «Indiana Jones and the Dial of Destiny» (πιθανή απόδοση στα ελληνικά «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και το κάλεσμα της μοίρας»), με πολλές αναφορές στην Αρχαία Ελλάδα, καθώς ο μηχανισμός που αναζητά ο Ιντιάνα Τζόουνς και αναφέρεται στην ίδια του τη μοίρα, φαίνεται να εμπνέεται από αυτόν των Αντικυθήρων. Το ελληνικό στοιχείο, όμως, δεν τελειώνει εδώ, καθώς στη διεύθυνση Φωτογραφίας της νέας ταινίας βρίσκουμε τον δικό μας βραβευμένο Φαίδωνα Παπαμιχαήλ. Η μεγάλη αυτή παραγωγή είναι των στούντιο της Disney και στους ελληνικούς κινηματογράφους θα κυκλοφορήσει από τη Feelgood.
Επιστροφή από το μέλλον
Ολα δείχνουν ότι οι υπεύθυνοι της πέμπτης ταινίας «Ιντιάνα Τζόουνς» δεν θέλουν να πειραματιστούν με ριψοκίνδυνα σενάρια και γι’ αυτό επιμένουν στο γνώριμο περιβάλλον του ήρωα από τον Ψυχρό Πόλεμο και τις αναφορές που διαμόρφωσαν το σκηνικό από την πρώτη πετυχημένη ταινία κερδίζοντας τους εκατομμύρια πιστούς φαν της.
Για όλους όσοι μεγαλώσαμε με τις επικές ταινίες με πρωταγωνιστή τον κουλ αρχαιολόγο που καταφέρνει να γοητεύει πολύ περισσότερο με τις γνώσεις του και από τον Τζέιμς Μποντ -άλλωστε συνιστά την πιο σκεπτόμενη εκδοχή του- δεν μπορούμε παρά αυτομάτως να σκεφτούμε τον Ιντι να δίνει μάχες κατά των ναζί για τη διάσωση των αρχαίων θησαυρών, να επισκέπτεται εξωτικά μέρη και να προσπαθεί μαζί με τη σκόνη και τις γοητευτικές συνοδούς του, οι οποίες προσπαθούν να του αποσπάσουν την προσοχή, να εξολοθρεύσει τους κακούς που τον καταδιώκουν.
Αυτή τη φορά, 42 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία των «Κυνηγών της Χαμένης Κιβωτού», μιας από τις πιο πετυχημένες ταινίες όλων των εποχών, σε σκηνοθεσία Στίβεν Σπίλμπεργκ και με παραγωγό τον Τζορτζ Λούκας, η νέα ταινία φέρει την υπογραφή στο σενάριο και τη σκηνοθεσία του Τζέιμς Μάνγκολντ, γνωστού όχι μόνο για τη σειρά ταινιών του «Γούλβεριν», που έκανε για τη Marvel, αλλά και για το ξεχωριστό «Walk the Line» με θέμα τη ζωή του Τζόνι Κας, καθώς και το πρόσφατο, πολύ πετυχημένο και σπιντάτο «Ford v Ferrari».
Δείτε το τρέιλερ της 5ης ταινίας του Ιντιάνα Τζόουνς
Στη συνέχεια του Ιντιάνα Τζόουνς, ο Μάνγκολντ βάζει την εμπειρία που έχει από τις ταινίες δράσης και τα καλοδουλεμένα σενάρια προσθέτοντας γενναίες δόσεις αδρεναλίνης και κυρίως φωτίζοντας τον ήρωά του με το χαρακτηριστικό καφεκίτρινο χρώμα, αρκετά, όμως, σκοτεινό, με το οποίο έχουμε συνδέσει τον Χάρισον Φορντ με τον Ιντιάνα των πρώτων χρόνων (ποιος δεν είχε κρεμάσει αφίσα του τη δεκαετία του ’80 στο δωμάτιό του;), και χαρίζοντάς του έτσι γενναίες δόσεις νοσταλγίας.
Και αυτό γιατί οι ακραίες καινοτομίες που προσπάθησαν να αποσυνδέσουν τον Ιντιάνα από το παρελθόν του δεν φαίνεται να τις αποδέχτηκαν οι φαν της σειράς. Το αποτέλεσμα δείχνει να αποζημιώνει τους συντελεστές παρά τα προβλήματα που προέκυψαν με τον τραυματισμό του Χάρισον Φορντ και τις απανωτές αναβολές λόγω κορωνοϊού. Τα εξωτικά μέρη όπως το Μαρόκο δεν λείπουν από το κάδρο, όπως και οι αναφορές στην Αρχαία Ιστορία – εξ ου και τα γυρίσματα στη σπηλιά του Διονύσου και στον αρχαιολογικό χώρο της Νεάπολης στις Συρακούσες.
Βέβαια, πάντα υπάρχει τρόπος σε ταινία «Ιντιάνα Τζόουνς» να συνδυαστούν οι Ρωμαίοι στρατιώτες με τις σύγχρονες μεγαλουπόλεις όπως η Νέα Υόρκη – γι’ αυτό τον λόγο, άλλωστε, μεταμορφώθηκαν ολόκληρες περιοχές του Ανατολικού Λονδίνου στην αμερικανική μεγαλούπολη. Ξεπερνώντας, λοιπόν, τα προβλήματα, ο εφτάψυχος Ιντι βρήκε τρόπο να ανακάμψει και τελικά να καταφέρει να βγει ξανά στο προσκήνιο για να συνομιλήσει με τη δική του μοίρα, που, όπως φαίνεται, έχει αρχαιοελληνικές αναφορές.
Τεχνολογία anti-ageing
Οπως αποκαλύπτουν οι λεπτομέρειες που έρχονται σταδιακά στο φως αναφορικά με τη δυναμική επιστροφή του Χάρισον Φορντ στον ρόλο του διάσημου αρχαιολόγου, το ελληνικό στοιχείο διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο και έχει να κάνει τόσο με το συμβολικό όσο και με το ιστορικό παρελθόν του Ιντι. Αλλωστε, ο Ιντιάνα Τζόουνς δεν μπορεί να μην επικαλείται το αρχαίο παρελθόν στην προσπάθειά του να αντλήσει στοιχεία για το μέλλον του.
Από μόνος του ο τίτλος της ταινίας «Το Κάλεσμα της Μοίρας» είναι άμεσα συνυφασμένος με τον τροχό της τύχης, αλλά και τη θεά Τύχη, ενδεχομένως και με ένα αρχαιοελληνικό μαντείο (κάποια πλάνα που έχουν κυκλοφορήσει από την ταινία δείχνουν την ελληνική γραφή χαραγμένη σε τοίχους). Η θεά Τύχη δείχνει να είναι, εν προκειμένω, το κλειδί που ξεκλειδώνει την ταινία, αφού αυτή επικαλείται ο ήρωας, σύμφωνα με τα όσα δημοσίευσε το περιοδικό «Empire» για την πολυαναμενόμενη πέμπτη σειρά, γράφοντας πως ο Ιντιάνα θα ανατρέξει σε έναν περίεργο μηχανισμό που αποκαλύπτει πολλά για το μέλλον, προερχόμενος από το παρελθόν και έχοντας πολλές αναλογίες με τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων.
Πρόκειται για μηχανισμούς και τεχνουργήματα που, σύμφωνα με το σενάριο, «μπορούν να κάνουν τον κόσμο ένα πολύ καλύτερο μέρος». Και αυτό ακριβώς είναι το τέχνασμα που βρήκαν οι δημιουργοί του νέου «Ιντιάνα Τζόουνς» για να συνδέσουν το παρελθόν του ήρωα με το μέλλον, κάτι που επιτυγχάνεται και χάρη στην τεχνολογία του anti-ageing, που εμφανίζει έναν κατά πολύ νεότερο Χάρισον Φορντ ανατρέχοντας στο παρελθόν του! Αλλά επειδή στις ταινίες «Ιντιάνα Τζόουνς» σημαντικό ρόλο διαδραματίζει πάντα ο κακός, πολλά ποντάρουν, επίσης, οι παραγωγοί στην εμφάνιση του εξαιρετικού ηθοποιού Μαντς Μίκελσεν στον ρόλο του κακού Βόλερ, ο οποίος θέλει να «διορθώσει κάποια λάθη του παρελθόντος».
Η υπόθεση λαμβάνει χώρα 12 χρόνια μετά τα γεγονότα της τελευταίας ταινίας, φτάνοντας μέχρι τον περίφημο πόλεμο του Διαστήματος του 1969. Πρόκειται για την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου όπου κάποιοι μετανοούντες ναζί εμφανίζονται πρόθυμοι να βοηθήσουν τους Σοβιετικούς να κατακτήσουν το Διάστημα, κάτι που πέφτει στην αντίληψη του Ιντιάνα, ο οποίος μπλέκεται σε άλλη μία περιπέτεια έχοντας στο πλευρό του αυτή τη φορά τη βαφτισιμιά του Ελενα, την οποία υποδύεται η Φίμπι Γουόλερ-Μπριτζ.
Είναι γνωστό σε όλους όσοι έχουν παρακολουθήσει τις τρεις πρώτες ταινίες του Σπίλμπεργκ, στις οποίες κλείνει τώρα το μάτι η εκδοχή του Μάνγκολντ, ότι οι Γερμανοί ναζί ήταν οι πρώτοι που εποφθαλμιούσαν τους αρχαίους θησαυρούς, όπως είχε συμβεί και στην πραγματικότητα και ενέπνευσε και τα σενάρια των «Ιντιάνα Τζόουνς». Αν λοιπόν στους «Κυνηγούς της Χαμένης Κιβωτού» μιλούσαμε για την Κιβωτό της Διαθήκης, όπου, σύμφωνα με τη Βίβλο, φυλάσσονταν οι πέτρινες πλάκες πάνω στις οποίες ήταν γραμμένες οι Δέκα Εντολές και η οποία ήταν κρυμμένη στο μέρος που υποδείκνυε η Ράβδος του Ρα, ως το κλειδί για το Πηγάδι των Ψυχών, τώρα έχουμε την αρχαιοελληνική «τεχνολογία» να ενώνει το παρελθόν με το απώτερο μέλλον.
Ο Σπίλμπεργκ, που παίζει στα δάχτυλα τις εβραϊκές αναφορές, οι οποίες ενέπνευσαν τις πρώτες περιπέτειες του Ιντι, σίγουρα δείχνει αντίστοιχη ευαισθησία ως παραγωγός για τον αρχαιοελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό που φαίνεται να καθορίζουν την πέμπτη σειρά ταινιών με τον διάσημο ήρωα. Οσο κι αν η τεχνολογία κάνει πολύ πιο εύκολη τη ζωή για τους παραγωγούς της Disney σε σχέση με τη δεκαετία του ’80, οπότε όλα έμοιαζαν σχεδόν χειροποίητα, είναι γνωστή η φιλοσοφία της εταιρείας να επιμένει πάντα στις λεπτομέρειες, στους χαρακτήρες και το story telling: εξού και η διαφορά των ταινιών της από τις ακραιφνώς ταινίες δράσης της Marvel, κάνοντας τη διαφορά σε μια ολοκληρωμένη σεναριακά και σκηνοθετικά ταινία από άλλο ένα διάσημο σίκουελ.
Εδώ το κεντρικό στοιχείο δεν είναι, άλλωστε, το απρόσωπο πράσινο δωμάτιο που χαρακτηρίζει τις ταινίες δράσης, αλλά η ψυχή που κατάφερε να δώσει ο Χάρισον Φορντ στον ρόλο συνδυάζοντας την ειρωνεία με την τρυφερότητα, το sexiness με τη σεμνότητα που θα ταίριαζε σε έναν καθηγητή. Μπορεί οι αρχαιολόγοι να έγιναν για χάρη του γοητευτικοί και ο ίδιος να γνώρισε μεγάλη επιτυχία χάρη στον ρόλο του, αλλά κανείς δεν ξεχνά ότι μια ταινία περιπέτειας χρειάζεται πρωτίστως καλό σενάριο, πλοκή και δράση.
Παρότι άλλαξαν πολλά από τότε που ο Τζορτζ Λούκας συζητούσε με τον φίλο του Φίλιπ Κάουφμαν σε διακοπές τους στη Χαβάη το 1977 την πρώτη εκείνη εκδοχή του Ιντιάνα Σμιθ, όπως λεγόταν αρχικά ο διάσημος ήρωας προτού καταλήξει να γίνει Τζόουνς, όταν ο Σπίλμπεργκ είπε αργότερα στον Λούκας ότι παραπέμπει στο γουέστερν «Νεβάδα Σμιθ» με πρωταγωνιστή τον Στιβ ΜακΚουίν, η λογική της ταινίας «Ιντιάνα Τζόουνς» παραμένει η ίδια, όπως και η συνταγή.
Η απόπειρα, μάλιστα, που έγινε στην τελευταία σειρά με τον Ιντιάνα Τζόουνς αποκομμένο από το οικείο παρελθόν του δεν φαίνεται να λειτούργησε στο κοινό, κάτι που φάνηκε άλλωστε και στην περίπτωση των «Star Wars», αφού έχουν συνδεθεί με τους κεντρικούς χαρακτήρες. Οσο λοιπόν εντυπωσιακή και καλογυρισμένη κι αν είναι μια ταινία, δεν αρκεί αν λείπουν οι κεντρικές αναφορές και η ψυχή της: στην περίπτωση του «Ιντιάνα Τζόουνς» είναι αναμφίβολα ο Χάρισον Φορντ, ο οποίος μεταφέρθηκε ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο από τη σάγκα των «Star Wars», όπου είχε κλέψει την παράσταση ως Χαν Σόλο, στα πλατό του «Ιντιάνα Τζόουνς» ως κεντρικός ήρωας και έκτοτε φαίνεται να είναι πολύ δύσκολο να δώσει τη σκυτάλη.
Κατάφερε μάλιστα να εκτοπίσει τέρατα της εποχής που είχαν προταθεί τότε για τον ρόλο, όπως ο Τζακ Νίκολσον, ο Πίτερ Κογιότ και ο Νικ Νόλτε, ενώ ο Μπιλ Μάρεϊ δεν ήταν τότε διαθέσιμος, όπως και ο Τομ Σέλεκ, ο οποίος έκανε τότε το «Μάγκνουμ».
Σήμερα κανείς δεν μπορεί να φανταστεί κάποιον ιδανικότερο στον ρόλο του Ιντι από τον Χάρισον Φορντ, ο οποίος συνέδεσε μεγάλο μέρος της κινηματογραφικής του καριέρας με τις περιπέτειες του διάσημου αρχαιολόγου. Είναι, άλλωστε, αυτός που κράτησε τις ισορροπίες ανάμεσα στο παραμύθι και την ταινία δράσης για ενήλικες, στο ρομάντζο και το χιούμορ και κυρίως έδωσε σάρκα και οστά σε έναν χάρτινο χαρακτήρα που θα μπορούσε να έχει μείνει μόνο στις μνήμες ως ένας ακόμα υπερήρωας όπως οι άπειροι που έθρεψαν την παιδική φαντασία.
Ο Ιντιάνα Τζόουνς, όμως, εμπνέει ακόμα και δίνει αφορμή να γυριστεί και η πέμπτη ταινία με τις περιπέτειες του αρχαιολόγου στα βάθη της Ιστορίας. Αγνωστη, πλην όμως σημαντική λεπτομέρεια: τη δεκαετία του ’90 είχε ξεκινήσει να προβάλλεται στην αμερικανική τηλεόραση σειρά με τις περιπέτειες του νεαρού Ιντιάνα Τζόουνς, με τον Τζορτζ Λούκας στην παραγωγή, ωστόσο δεν γνώρισε την επιτυχία της ταινίας και έτσι κόπηκε μετά από 25 επεισόδια. Μάλιστα, κάποια από τα επεισόδια αυτά είχαν γυριστεί στην Ελλάδα.
