Με τις οικογένειές τους θα μπορούσαν να αλλάξουν σήμερα μήνα -1 Σεπτεβρίου- έξι Ισραηλινοί όμηροι της Χαμάς, αλλά η μοίρα τους επεφύλασσε άλλη τύχη. Ποιος όμως σφράγισε την μοίρα τους επιδεινώνοντας, παράλληλα, τη κατάσταση στη Μέση Αναστολή;
Όλα ξεκίνησαν τo Σάββατο 31 Αυγούστου όταν οι ισραηλινές δυνάμεις ανέσυραν τα πτώματα άλλων έξι ομήρων από τη Ράφα, συμπεριλαμβανομένου του Ισραηλινού Αμερικανού Χερς Γκόλντμπεργκ-Πόλιν.
Την Κυριακή 1 Αυγούστου, ο Ισραηλινός Στρατός ανακοίνωσε το ονόματα των πτωμάτων -4 ανδρών και δύο γυναικών- που ανασύρηθηκαν από σήραγγα, που είχαν απαχθεί στις 7 Οκτωβρίου 2023 από τη Χαμάς. Πρόκειται για τους Carmel Gat, Eden Yerushalmi, Hersh Goldberg-Polin, Alexander Lobanov, Almog Sarusi και Ori Danino.
Οι ηλικίες των θυμάτων κυμαίνονταν από 23 έως 40 ετών, σύμφωνα με ανακοίνωση της οργάνωσης οικογενειών των ομήρων. Πέντε από τους συλληφθέντες βρίσκονταν στο μουσικό φεστιβάλ στο νότιο Ισραήλ, ενώ η Gat απήχθη από το κοντινό ισραηλινό καταυλισμό Be’eri.
Πριν τη νέα εξέλιξη, μεσολαβητές που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις εκτιμούσαν τον αριθμό των ζωντανών ομήρων, γύρω στους 50.
Τους εκτέλεσε η Χαμάς, λέει ο Νετανιάχου
Ο επικεφαλής εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, αρχιπλοίαρχος Ντάνιελ Χαγκάρι, είπε ότι ο στρατός πίστευε ότι οι όμηροι είχαν σκοτωθεί όλοι από τους απαγωγείς τους λίγο πριν φτάσουν οι ισραηλινοί στρατιώτες στο σημείο.
Αργότερα, το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου δημοσίευσε μια ηχογραφημένη δήλωση του πρωθυπουργού σε βίντεο. «Το γεγονός ότι η Χαμάς συνεχίζει να διαπράττει φρικαλεότητες όπως αυτές που διέπραξε στις 7 Οκτωβρίου μας υποχρεώνει να κάνουμε τα πάντα ώστε να μην μπορεί να διαπράξει ξανά αυτές τις φρικαλεότητες», είπε.
Η πλευρά Νετανιάχου υποστηρίζει ότι μια κακή συμφωνία θα έθετε σε κίνδυνο τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια του Ισραήλ
Ο Νετανιάχου είπε ότι από τον Δεκέμβριο, η Χαμάς έχει αρνηθεί «να διεξαγάγει πραγματικές διαπραγματεύσεις» προσθέτοντας πως «όποιος δολοφονεί ομήρους δεν θέλει συμφωνία», είπε.
Για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό μια συμφωνία είναι δεκτή μόνο εάν η χώρα θα είναι σε θέση να διατηρήσει τον έλεγχο στρατηγικών τμημάτων της Γάζας κατά την εκεχειρία και να ξαναρχίσει τον πόλεμο στο μέλλον.
Ειδικότερα, στον πιο πρόσφατο γύρο συνομιλιών, ο Νετανιάχου επέμεινε στη διατήρηση της ισραηλινής παρουσίας κατά μήκος του Διαδρόμου Φιλαδέλφεια, ενός στρατηγικού σημείο στα σύνορα Αιγύπτου-Λωρίδα τη Γάζας, το οποίο το Ισραήλ έχει επανειλημμένα πει ότι αξιοποιείται από τη Χαμάς για να διεξάγει λαθρεμπόριο.
Στο πλευρό του Νετανιάχου η Χάρις
Σε δήλωσή του, ο Μπάιντεν είπε ότι μετά από μήνες προσπαθειών δίπλα στους γονείς του Γκόλντμπεργκ-Πόλιν και τις οικογένειες άλλων Ισραηλινών Αμερικανών ομήρων, ήταν «συντετριμμένος και εξοργισμένος» από την είδηση του θανάτου του.
«Μη γελιέστε, οι ηγέτες της Χαμάς θα πληρώσουν για αυτά τα εγκλήματα», είπε. «Και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε όλο το 24ωρο για μια συμφωνία για να εξασφαλίσουμε την απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων».
Η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις καταδίκασε τη «βαρβαρότητα» της Χαμάς, χαρακτηρίζοντας τον θάνατο τηςου Γκόλντμπεργκ-Πόλιν «τρομερή απώλεια».
Από την πλευρά της η Χαμάς, σε ανακοίνωσή της, κατηγόρησε τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς για τους θανάτους, προσθέτοντας ότι «αν ο πρόεδρος [Τζο] Μπάιντεν ανησυχεί για τις ζωές τους, πρέπει να σταματήσει να υποστηρίζει αυτόν τον εχθρό με χρήματα και όπλα και να πιέσει την κατοχή να τερματίσει αμέσως την επιθετικότητά της».
Ένοχος ο Νετανιάχου
Πόσο πιθανό είναι όμως να εκτελέστηκαν οι όμηροι από τη Χαμάς, ενώ για την οργάνωση αποτελούν σημαντικά διαπραγματευτικά χαρτιά;
Εξάλλου, μερικοί από τους ομήρους είχαν εμφανιστεί σε βίντεο της Χαμάς πριν λίγους μήνες, μαζί με άλλους ομοιοπαθείς στις σήραγγες οι οποίοι απελευθερώθηκαν αργότερα.
Η Χαμάς είχε προηγουμένως προσφερθεί να απελευθερώσει ορισμένους από τους ηλικιωμένους άνδρες των οποίων οι σοροί ανασύρθηκαν στα τέλη Αυγούστου μαζί με τα πτώματα δύο παιδιών και μιας γυναίκας, για να παραταθεί η εκεχειρία πέρυσι.
Το Ισραήλ όμως, είχε αρνηθεί την πρόταση, επιμένοντας στην απελευθέρωση όλων των εν ζωή αμάχων γυναικών που πίστευε ότι κρατούσε η Χαμάς, σύμφωνα με έναν πρώην Ισραηλινό διαπραγματευτή που συμμετείχε στην προσπάθεια.
Οι αντίπαλοί του Νετανιάχου λένε ότι η καθυστέρηση θέτει σε κίνδυνο τη ζωή των υπόλοιπων ομήρων. Πράγματι, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ έβαλε στο στόχαστρο τη κυβέρνηση του Νετανιάχου, λέγοντας ότι οι θάνατοι θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί μέσω μιας συμφωνίας. «Αντί να σωθούν ζωές, θάβονται όμηροι. Αντί να κάνει τα πάντα για να τους φέρει στη πατρίδα, ο Νετανιάχου κάνει ό,τι μπορεί για να παραμείνει στην εξουσία», είπε.
Όταν την Πέμπτη 29 Αυγούστου, το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ψήφισε να παραμείνει ο Ισραηλινός Στρατός στην περιοχή, αρκετά υψηλόβαθμα μέλη του κατεστημένου ασφαλείας του Ισραήλ προειδοποιούσαν ότι η κίνηση θα μπορούσε να τορπιλίσει μια συμφωνία.
Ανώτατοι αξιωματούχοι ασφαλείας του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ, πίεσαν την κυβέρνηση να συμφωνήσει σε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, λέγοντας ότι οι όμηροι δεν μπορούν να σωθούν όλοι μέσω στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Ο Γκάλαντ είχε καλέσει το υπουργικό συμβούλιο να ανακαλέσει την απόφαση που ελήφθη την Πέμπτη για τις ισραηλινές δυνάμεις να παραμείνουν μόνιμα κατά μήκος των συνόρων Γάζας-Αιγύπτου. Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι θα αντιταχθεί σε οποιαδήποτε συμφωνία που περιελάμβανε τη διατήρηση των ισραηλινών στρατευμάτων στην περιοχή.
«Είναι πολύ αργά για τους ομήρους που δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ. Πρέπει να φέρουμε σπίτι τους ομήρους που έχουν μείνει στην αιχμαλωσία της Χαμάς», είπε ο Γκάλαντ.
«Στρατηγική» πάνω από ανθρώπινες ζωές
Την ίδια στιγμή, τη Κυριακή, το Φόρουμ Ομήρων και Αγνοουμένων Οικογενειών, κάλεσε σε μαζικές διαδηλώσεις στο Ισραήλ για να απαιτήσουν την απελευθέρωση όσων εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα.
Επέκριναν την κυβέρνηση του Ισραήλ για τη «συνεχιζόμενη παραμέληση των ομήρων», μια σιωπηρή έκκληση προς τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να αμβλύνει τη θέση του στις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός για τον πόλεμο.
«Μια συμφωνία για την επιστροφή των ομήρων βρίσκεται στο τραπέζι για πάνω από δύο μήνες», ανέφερε η ομάδα σε ανακοίνωσή της. «Αν δεν υπήρχαν οι καθυστερήσεις, οι τρικλοποδιές και οι δικαιολογίες, εκείνοι των οποίων οι θάνατοι μάθαμε σήμερα το πρωί πιθανότατα θα ήταν ακόμα ζωντανοί. Είναι καιρός να φέρουμε τους ομήρους μας στο σπίτι – τους ζωντανούς για αποκατάσταση και τους πεσόντες και δολοφονημένους για ταφή στις πατρίδες τους».
Σημειώνεται ότι οι όμηροι αντιμετωπίζουν κινδύνους, όπως έλλειψη τροφής, τραύματα που δεν τυγχάνουν ιατρικής περίθαλψης, κακομεταχείριση από τους απαγωγείς και τον κίνδυνο ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών.
«Ελπίζω να μας άκουσες και να μας είδες. Ελπίζω να είδες πώς οι φίλοι σου πολέμησαν για να επιστρέψεις ζωντανός στο σπίτι», είπε ο Gil Dickman, ο ξάδερφος της Gat, που σύρθηκε από το σπίτι των γονιών της στο κιμπούτζ Beeri στη Γάζα στις 7 Οκτωβρίου. «Ελπίζω να μην άκουσες ότι ο Πρωθυπουργός είπε ότι ο Διάδρομος της Φιλαδέλφεια ήταν πιο σημαντικός από τη ζωή σου και τη ζωή των άλλων ομήρων».
Σαν ειρωνεία, πολλά χρόνια πριν, ο υπουργός άμυνας του Ισραήλ Μοσέ Νταγιάν είχε δηλώσει πως προτιμούσε να μην υπάρξει ειρήνη στον πόλεμο με την Αίγυπτο, προκειμένου ο στρατός του να κρατήσει την αιγυπτιακή χερσόνησησο του Σινά, που μόλις είχε κατακτήσει.
Η στρατηγική και πολιτική μυωπία κληρονομείται, ενίοτε.
