Για μία ανθρωπιστική κρίση που αφορά τους ανήλικους πρόσφυγες στην Ελλάδα, κάνει λόγο δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Guardian. Σημειώνει ότι ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων αυξάνεται και προκαλεί ανησυχία ότι δεν υπάρχουν κατάλληλες και επαρκείς δομές για την φιλοξενία τους.
Όπως αναφέρει ο Guardian, ο αριθμός των παιδιών που φτάνουν στη χώρα μας διπλασιάστηκε το 2024, καθώς πολλά από αυτά καταφθάνουν μέσω μιας νέας προσφυγικής διαδρομής, από την Λιβύη προς την Κρήτη.
«Αυτό που βλέπουμε είναι μια “παιδική έκτακτη ανάγκη”, η οποία δεν έχουμε δει εδώ και χρόνια», δήλωσε στον Guardian η Σοφία Κουβελάκη, επικεφαλής της ΜΚΟ «Home Project» στην Αθήνα, η οποία υποστηρίζει ανήλικα παιδιά προσφύγων και μεταναστών.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από 13.000 ανήλικοι έφτασαν στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου του 2024, ενώ οι αφίξεις ασυνόδευτων παιδιών και παιδιών που χωρίστηκαν από τους γονείς τους αυξήθηκαν δραματικά, από 1.490 το 2023 σε περίπου 3.000 μέχρι σήμερα.
Η Σοφία Κουβελάκη επισήμανε ότι «υπάρχει μια τεράστια αύξηση του αριθμού των παιδιών που φτάνουν καθημερινά με βάρκες, και υπάρχει επείγουσα ανάγκη δημιουργίας περισσότερων ασφαλών χώρων για να φιλοξενηθούν». Ανάμεσα στους ανήλικους που παραπέμφθηκαν πρόσφατα στον οργανισμό Home Project ήταν και πολύ μικρά παιδιά από τη Συρία και την Αίγυπτο.
Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νίκος Παναγιωτόπουλος προειδοποίησε ότι η πίεση στις μεταναστευτικές οδούς της ανατολικής Μεσογείου προς την Ελλάδα θα συνεχιστεί και το 2025. «Η εκτεταμένη γεωπολιτική αναταραχή στην ευρύτερη περιοχή μας, όπου διεξάγονται τρεις πόλεμοι, ο πιο πρόσφατος στη Συρία, σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση, αναγκάζει πολλούς να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους απλώς για να επιβιώσουν», είπε στην Βουλή ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου.
Το 2024 αναμένεται να φτάσουν στην Ελλάδα περίπου 60.000 άτομα. Η αύξηση αυτών των αριθμών έχει φέρει τα προσφυγικά κέντρα στα νησιά του Αιγαίου σε πλήρη χωρητικότητα, σύμφωνα με τον κ. Παναγιωτόπουλο.
Σοβαρά προβλήματα στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης
«Η κυβέρνηση της Ελλάδας, που ακολουθεί μια “αυστηρή αλλά δίκαιη” πολιτική για τη μετανάστευση, όπως η ίδια την έχει περιγράψει, έχει μειώσει τη δυνατότητα προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων, περιορίζοντας τις δομές. Υπολογίζεται ότι 1.500 ανήλικοι σε όλη τη χώρα έχουν αναγκαστεί να επιβιώσουν μόνοι τους», σημειώνει ο Guardian.
Σύμφωνα με την εφημερίδα τις τελευταίες ημέρες, η Ελλάδα βρίσκεται υπό αυστηρή κριτική έπειτα από ένα περιστατικό στη δομή προσφύγων στη Μαλακάσα, όπου ένας Αιγύπτιος έφηβος υπήρξε θύμα ομαδικού βιασμού και βασανισμού από τουλάχιστον τέσσερα άτομα.
Η Σοφία Βούλτεψη, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δήλωσε πως «είμαστε όλοι σοκαρισμένοι από το περιστατικό», ενώ οι Αρχές εξετάζουν τη δημιουργία 500 επιπλέον θέσεων για ανήλικους σε προστατευμένα περιβάλλοντα, «μόλις βρεθούν χρηματοδοτικά μέσα».
Ανεπαρκής σύστημα υποδοχής
Μη κυβερνητικές οργανώσεις, όπως η οργάνωση «Save the Children» αναφέρουν αποτυχίες στο σύστημα υποδοχής μεταναστών της Ελλάδας. Η υπερφόρτωση των καταυλισμών και των κέντρων υποδοχής, η έλλειψη διερμηνέων και κηδεμόνων, έχουν θέσει τα παιδιά σε κίνδυνο, καθώς οι αιτήσεις ασύλου τους παραμένουν σε εκκρεμότητα, τονίζει ο Guardian.
Το 2024, σημειώνεται καθυστέρηση στην κατανομή των κονδυλίων της ΕΕ για τη στήριξη των προσφυγικών δομών, με την Save the Children να δηλώνει ότι «οι χρηματοδοτήσεις καθυστερούν υπερβολικά», ενώ ο Λευτέρης Παπαγιάννης, διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, δήλωσε ότι «όταν ένα μέρος του συστήματος δυσλειτουργεί, όλα δυσλειτουργούν».
Εκκλήσεις για δράση
Οι ΜΚΟ και οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καλούν τις ελληνικές αρχές να δώσουν προτεραιότητα στην έγκαιρη ένταξη των παιδιών που ζητούν άσυλο και να επιβάλουν επειγόντως μέτρα προστασίας των παιδιών.
«Τα παιδιά που φεύγουν από ανθρωπιστικές κρίσεις έρχονται στην Ελλάδα ελπίζοντας για ασφάλεια, αλλά βρίσκονται παγιδευμένα σε μια ακόμα κρίση», ανέφερε ο Willy Bergogne, διευθυντής Ευρώπης της Save the Children.
«Τα κέντρα υποδοχής που προορίζονταν για την προστασία τους έχουν γίνει τόποι φόβου και απομόνωσης, με βία, ανησυχητικές συνθήκες διαβίωσης και έλλειψη υπηρεσιών υποστήριξης».
Ο ίδιος πρόσθεσε πως «η ΕΕ και οι ελληνικές αρχές έχουν ηθική και νομική υποχρέωση να δράσουν επειγόντως για να βελτιώσουν τις συνθήκες σε αυτά τους καταυλισμούς και να προστατεύσουν αυτά τα παιδιά».
