Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη μορφή καρκίνου, ύστερα από τον προστάτη στους άντρες και τον καρκίνο του μαστού στις γυναίκες. Ταυτόχρονα όμως, κατέχει και την πρωτιά ως ο πιο θανατηφόρος καρκίνος και για τα δύο φύλα, παγκοσμίως, με κυριότερη αιτία το κάπνισμα.
Στην Ελλάδα, τα νέα περιστατικά αυξάνονται συνεχώς, καθώς τα ποσοστά των καπνιστών παραμένουν ακόμη υψηλά, γεγονός που θα μπορούσε να ανατραπεί, υπό την προϋπόθεση της έγκαιρης διάγνωσής του, με την εφαρμογή των σύγχρονων διαθέσιμων θεραπειών.
Ποια είναι τα αίτια που προκαλούν τον καρκίνο του πνεύμονα;
«Στην πρώτη θέση βρίσκουμε το κάπνισμα, αλλά ακόμη και την έκθεση στον καπνό με οποιαδήποτε μορφή, καθώς και οι παθητικοί καπνιστές διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της ασθένειας. Κατά συνέπεια, ο καπνιστής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα με τη διακοπή του καπνίσματος.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την έκθεση στον αμίαντο και το ραδόνιο, αλλά υπάρχουν και ορισμένοι ασθενείς για τους οποίους δεν μπορούμε να ταυτοποιήσουμε μια γνωστή αιτία που να τους προκάλεσε τη συγκεκριμένη μορφή κακοήθειας», αναφέρει ο κ. Επαμεινώνδας Σαμαντάς, Ογκολόγος – Παθολόγος, Διευθυντής Β’ Ογκολογικής Κλινικής στο Metropolitan Hospital.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ασθένειας;
Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει ένας ασθενής με καρκίνο του πνεύμονα ποικίλλουν. «Κάποιοι ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί, ωστόσο οι περισσότεροι εμφανίζουν βήχα, αιμόπτυση, δύσπνοια, θωρακαλγία, καταβολή ή πυρετό. Αφού γίνει ο απαραίτητος απεικονιστικός έλεγχος, είναι ιδιαιτέρως σημαντική η διενέργεια βιοψίας, με την οποία γίνεται ο διαχωρισμός στους δύο βασικούς ιστολογικούς τύπους, τον μικροκυτταρικό και τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα. Στον μη μικροκυτταρικό, ο οποίος αποτελεί το 80-90% των περιπτώσεων, περιλαμβάνονται κυρίως το αδενοκαρκίνωμα και το πλακώδες καρκίνωμα», επισημαίνει ο ειδικός.
Έχει υπάρξει πρόοδος όσον αφορά την αντιμετώπιση του;
«Έχει γίνει αξιοσημείωτη πρόοδος τα τελευταία χρόνια, με περισσότερες διαθέσιμες επιλογές εκτός από το χειρουργείο, τη χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία. Η πρώτη από αυτές αφορά τις στοχευτικές θεραπείες, οι οποίες, όπως λέει και το όνομα τους, στοχεύουν συγκεκριμένες μεταλλάξεις στα καρκινικά κύτταρα, για τα οποία διαθέτουμε φάρμακα. Αυτά συνήθως είναι χάπια, τα οποία ο ασθενής λαμβάνει από το στόμα, με στόχο να αυξήσουμε το προσδόκιμο επιβίωσης και να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής του.
Η δεύτερη σημαντική εξέλιξη είναι η ανοσοθεραπεία, η οποία αποτελεί ορόσημο για την αλλαγή του θεραπευτικού αλγόριθμου, και λαμβάνεται είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία, και σημειώνει επίσης εξαιρετικά αποτελέσματα. Πρόκειται για ενδοφλέβια αγωγή που σχεδιάστηκε, ώστε να ενεργοποιεί την άμυνα του οργανισμού και να προκαλεί μια αποτελεσματική ανοσιακή απάντηση έναντι του καρκίνου», εξηγεί.
Υπάρχει πρόληψη στα αρχικά στάδια;
«Βεβαίως και μπορεί να υπάρξει πρόληψη. Φαίνεται ότι η αξονική τομογραφία χαμηλής δόσεως σε ετήσια βάση, μπορεί να αναγνωρίσει πρώιμα στάδια του καρκίνου του πνεύμονα, γι’ αυτό και πρέπει να την πραγματοποιούν τακτικά οι καπνιστές και οι καπνιστές που έχουν διακόψει το κάπνισμα τα τελευταία 15 χρόνια. Στο Metropolitan Hospital, διαθέτουμε σε συνεργασία με τον οργανισμό FairLife, πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου πνευμόνων, στο οποίο συμμετέχουν παθολόγοι ογκολόγοι, πνευμονολόγοι και θωρακοχειρουργοί. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, έχουν εξεταστεί πάνω από 100 ασθενείς, στους οποίους σε ποσοστό μεγαλύτερο του 5%, βρέθηκε πρώιμος καρκίνος του πνεύμονα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, επειδή η νόσος εντοπίστηκε σε αρχικό στάδιο, ο καρκίνος αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικά» καταλήγει ο κ. Σαμαντάς.
*Το Κέντρο Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας του Metropolitan Hospital αποτελείται από μια άρτια καταρτισμένη και έμπειρη ομάδα ειδικών, που μέσω ογκολογικού συμβουλίου με ογκολόγους, πνευμονολόγους και ακτινολόγους προσφέρουν συμβουλευτική προσέγγιση και εξατομικεύουν κάθε πτυχή της θεραπείας των ασθενών. Αξίζει να σημειωθεί, πως στο Metropolitan Hospital προσφέρονται οι πιο σύγχρονες ακτινοθεραπευτικές τεχνικές για τη θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα, συμπεριλαμβανομένης της τρισδιάστατης σύμμορφης ακτινοθεραπείας (Three Dimensional Conformal Radiotherapy – 3D–CRT), της Ακτινοθεραπείας διαμορφούμενης έντασης (Intensity Modulated Radiotherapy – IMRT) και της Ακτινοθεραπείας υπό απεικονιστική καθοδήγηση (Image Guided Radiotherapy – IGRT) και αξονική τομογραφία τεσσάρων διαστάσεων (4D–CT).
