Αν το 2023 ήταν έτος σταθερότητας και ανάκαμψης για τη χώρα (με ανάπτυξη 2,4%), τότε το 2024 έρχεται να προστεθούν η «ανθεκτικότητα»και οι αντοχές στις πρωτόγνωρες κρίσεις και δυσκολίες που υψώνονται διαρκώς σε Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη.
Το 2024 μάλιστα, σε μια χρονιά που η Γερμανία και άλλες χώρες στην Ευρώπη χειμάζονται από την ακρίβεια και την ύφεση, στην Ελλάδα αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη από φέτος (2,9%). Και φαντάζει περίπου ως εξασφαλισμένη, επειδή το 60% εξ αυτής (1,7% από την αύξηση 2,9% του ΑΕΠ) θα οφείλεται αποκλειστικά στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ)!
Καλύτεροι μισθοί και παροχές
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκο Παπαθανάση, το 2024 είναι το πρώτο πλήρες έτος με την Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα και φέρνει Ανάπτυξη 2,9%, νέες θέσεις εργασίας. Οι εξελίξεις «ανοίγουν» και δημοσιονομικό χώρο για νέα μέτρα στήριξης και κοινωνικές παροχές μέσα στο 2024.
«Το 2024 το ΠΔΕ θα ανέλθει σε 12,2 δισ. ευρώ, σημαντικά αυξημένο κατά 12% έναντι του 2023 και το μεγαλύτερο των τελευταίων 14 ετών» όπως δήλωσε ο κ.Παπαθανάσης. Πώς θα συμβεί αυτό; «Βάση» της ανοδικής πορείας θεωρείται η δημοσιονομική σταθερότητα και «μοχλός» το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε χθες μόλις το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών:
– η Αθήνα από το 2024 έως το 2029 αναμένει: 26 δισεκατομμύρια από το νέο ΕΣΠΑ από φέτος μέχρι το 2027, περί τα 22 δισ. ευρώ (υπόλοιπα από τα 36 δισ.) του Ταμείου Ανάκαμψης, άλλα 14 δισ. από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, 18 δισ. από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό και Αγροτικό Ταμείο. Σύνολο που ξεπερνά τα 70 δισ.ευρώ «καθαρά».
Το στοίχημα πλέον είναι, όχι μόνον να αντέξει στη νέα ευρωπαϊκή κρίση ύφεσης και ακρίβειας σήμερα, αλλά η Ελλάδα να μπορέσει να αποκτήσει πιο παραγωγικές επιχειρήσεις και καλύτερα αμειβόμενες δουλειές για όλους στα επόμενα χρόνια, όταν θα πάψουν να έρχονται τόσα μεγάλοι πόροι στη χώρα.
Πρόκριμα για τα επόμενα, αποτελεί η υπέρ-υψηλή απορρόφηση (108%-110%) των κονδυλίων σε όλα τα εθνικά προγράμματα, κατά το ΕΣΠΑ 2014-2020 που έκλεισε Δεκέμβριο 2023.
Εκτός από το νέο ΕΣΠΑ (26 δισ.) το 2024 η Ελλάδα αναμένεται να ζητήσει να λάβει σε δύο δόσεις (Απρίλιο και Σεπτέμβριο)7,9 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ως τον Απρίλιο η Ελλάδα θα καταθέσει το 4ο αίτημα στην Κομισιόν για την εκταμίευση 2,3 δισ. ευρώ από επιχορηγήσεις και 1 δισ. ευρώ από δάνεια. Προϋπόθεση είναι όμως, έως τέλη Φεβρουαρίου η Αθήνα να ολοκληρώσει 20 προαπαιτούμενα, εκ των οποίων τα 8 εκκρεμούν (όπως κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας κλπ).
Όσον αφορά το πέμπτο αίτημα,σχεδιάζεται να υποβληθεί το Σεπτέμβριο και θα αφορά 3,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,3 δισ. ευρώ θα αφορά το σκέλος των δανείων και ακόμα 1,3 δισ. ευρώ από το σκέλος των επιχορηγήσεων. Ταχύτερα από τον αρχικό προγραμματισμό προχωρούν τα δάνεια τα οποία χορηγούνται μέσω τραπεζών. Μέχρι τις 8 Ιανουαρίου είχαν συμβασιοποιηθεί 269 δάνεια εκ των οποίων τα 128 αφορούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το συνολικό τους ύψος ανέρχεται σε 10,26 δισ. ευρώ. Πρόκειται για δάνεια που χρηματοδοτούν ιδιωτικές επενδύσεις που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση, την ψηφιοποίηση, την αύξηση της εξαγωγικής ικανότητας, τις οικονομίες κλίμακας και την καινοτομία.
Τα αιτήματα αυτά αφορούν επενδύσεις στους τομείς της ηλεκτροκίνησης και των υποδομών φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα, της δρομολόγησης έργων που συνδέονται με ανακαινίσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης οικιστικών κτιρίων, της ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης και της χρήσης υποδομών οπτικών ινών σε κτίρια.Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προβεί στην αναπροσαρμογή των ποσών με βάσητην αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα2.0», η οποία περιλάμβανε την μείωση του ποσού επιδοτήσεων λόγω αύξησης τουελληνικού ΑΕΠ σε 17,4 δισ. ευρώ και το αίτημα για επιπλέον δάνεια 5 δισ. ευρώμέσω του REpowerEU.
Μέσω του REpowerEU η Ελλάδα θα λάβει δάνεια ύψους 5 δισ. ευρώ και επιδοτήσεις ύψους 795 εκατ. ευρώ. Μέρος των πρόσθετων δανείων θα χρησιμοποιηθούν για ψηφιακές επενδύσεις σε ευρυζωνικά δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας, ψηφιοποίηση ΜΜΕ και μεγάλων επιχειρήσεων, ανάπτυξη και ανάπτυξη τεχνολογιών κυβερνοασφάλειας, προηγμένων ψηφιακών τεχνολογιών και άλλων τύπων υποδομών.