Αγωνία στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την πορεία των τιμών πετρελαίου στην Ελλάδα και διεθνώς, ενόψει και της κατάθεσης του προσχεδίου του νέου κρατικού προϋπολογισμού, σε δέκα ημέρες στη Βουλή. Και ενώ η ανησυχία όλων εστιάζει κυρίως τι θα γίνει στο πετρέλαιο θέρμανσης του οποίου η διάθεση με μειωμένο φόρο κατανάλωσης ξεκινά στα μέσα Οκτωβρίου, στο οικονομικό επιτελείο έχουν πολλούς περισσότερους λόγους για να ανησυχούν, καθώς το «ασανσέρ» ανόδου των τιμών πετρελαίου θέτει σε νέα σκληρή δοκιμασία την ελληνική και διεθνή οικονομία.
Ο Σεπτέμβριος ξεκίνησε για την Ευρώπη με τιμή Brent στα 85 δολάρια το βαρέλι, αλλά μέσα σε λίγες έφτασε και ξεπέρασε τα 95 –ενώ η Goldman Sachs χθες εκτίμησε πως τα 100 δολάρια το βαρέλι είναι πλέον κοντά.
Έτσι, μετά από τα απανωτά xτυπήματα τα προηγούμενα χρόνια λόγω πανδημίας, lockdown και εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο, το πρόβλημα για την χώρα φέτος είναι και πάλι κατά βάση εξωγενές. Και αυτό διότι:
· όσο πιέζονται τα ελληνικά νοικοκυριά, τόσο αυξάνονται και οι πιέσεις για μεγαλύτερη επιδότηση των καταναλωτών από τον κρατικό προϋπολογισμό. Στην κυβέρνηση πάντως λένε πως «το ταμείο έκλεισε», καθώς οι δυσκολίες είναι μεγάλες μετά τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές, ενώ και η ανάγκη για να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% αποτελεί μονόδρομο για την κυβέρνηση, η οποία δεν θέλει κανένα «πισωγύρισμα» στις αναβαθμίσεις που έφεραν την χώρα ξανά στην επενδυτική βαθμίδα μετά από 13 χρόνια.
· εκτός από το πετρέλαιο θέρμανσης που ξεκινά σε 25 μέρες, ήδη εδώ και πολλές μέρες κινείται επικίνδυνα προς 2 ευρώ τιμή στο ντίζελ κίνησης. Η εξέλιξη αυτή απειλεί να βάλει «φωτιά» στο κόστος μεταφοράς όλων των αγαθών και υπηρεσιών στην αγορά, επιβαρύνοντας και άλλο τον τελικό καταναλωτή –και σε μια κρίσιμη συγκυρία όπου παρατηρούνταν τάσεις συγκράτησης των αυξήσεων, μέχρι που ξέσπασαν οι πλημμύρες στη Θεσσαλία.
· πλήττεται εμμέσως συνολικά η διεθνής οικονομία και μαζί της η «τσέπη» των πολιτών (που αποτελούν εν δυνάμει τουρίστες και «πελάτες» της Ελλάδος). Και μπορεί Ευρώπη και Δύση γενικότερα να εφαρμόζουν εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο από τα Ουράλια, αλλά Ρωσία και πετρελαιοπαραγωγές χώρες του ΟΠΕΚ συμφώνησαν σε περιορισμό της παραγωγής, εξέλιξη που ανεβάζει τις τιμές αργού πετρελαίου Βορείου Θάλασσας στα χρηματιστήρια. Παρόλο έτσι που σταδιακά γέμισαν πλέον οι αποθήκες φυσικού αερίου ενόψει του φετινού χειμώνα –για λόγους ασφαλείας λόγω πολέμου- η Ευρώπη παραμένει εξαρτημένη από το (πανάκριβο επίσης) πετρέλαιο. Όχι τόσο πια για να …ζεσταθεί όπως στην Ελλάδα, αλλά κυρίως στις μεταφορές και για τη λειτουργία των εργοστασίων της, καθώς πολλά από αυτά -εκτάκτως λόγω πολέμου- από πέρυσι ήδη είχαν αλλάξει οτ καύσιμο λειτουργίας τους, από φυσικό αέριο σε πετρέλαιο.
Οι έμμεσες ή άμεσες επιπτώσεις για τη χώρα μας είναι έτσι πολύ ευρύτερες και βαρύτερες, από το εάν και μόνον, η τιμή διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης στην Αθήνα και τα αστικά κέντρα θα ξεκινήσει μετά τις 15 Οκτωβρίου από τα 1,55 ευρώ το λίτρο, έναντι 1,4 πέρυσι. «Βαρόμετρο» έτσι θεωρείται η τιμή-πρόβλεψη που θα δώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και το ΔΝΤ σε ένα μήνα, για την διεθνή τιμή του πετρελαίου διεθνώς το 2024. Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας επιζητά λύσεις και σχεδιάζει «αναχώματα» απέναντι σε όλα τα δυνατά σενάρια.
