Ο αριθμός ημερήσιων θανάτων (35) που καταγράφηκε είναι ελαφρώς αυξημένος σε σχέση με την Παρασκευή (34). Όπως είχαμε προβλέψει από την προηγούμενη εβδομάδα, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος που είναι 33 έχει ξεκινήσει αποκλιμάκωση σε συνδυασμό με την πτωτική πορεία του αριθμού των κρουσμάτων.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός τους μειώθηκε έντονα σε σχέση με την Παρασκευή (416 από 445). Παρά τις παρατηρούμενες διακυμάνσεις, συνεχίζεται η αποκλιμάκωση με βάση την επικαιροποιημένη πρόβλεψη (αυτό βέβαια με την παραδοχή ότι θα συνεχίσουν να τηρούνται τα ισχύοντα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των προβλεπόμενων self–test και ανοίγματα δραστηριοτήτων υψηλού συγχρωτισμού, όπως τα mall και η εστίαση θα γίνουν με την κατάλληλη προετοιμασία). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση όπως και των θανάτων είναι αναλογικά χαμηλότερος σε σχέση με τα αντίστοιχα μεγέθη στο δεύτερο κύμα, τόσο λόγω των εμβολιασμών ευπαθών ομάδων, όσο και του υψηλότερου αριθμού τεστ ανίχνευσης, που συντελεί στον εντοπισμό περισσότερων ασυμπτωματικών ή ήπια συμπτωματικών κρουσμάτων. Επίσης, η διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών που έχουν μεγαλύτερη μεταδοτικότητα από το στέλεχος του SARS-CoV-2 που κυριαρχούσε μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου και η αυξημένη κινητικότητα του πληθυσμού έχουν μεγαλώσει το ποσοστό των νεότερων ηλικιών που μολύνονται με αποτέλεσμα η μέση ηλικία των μολύνσεων να έχει πέσει σημαντικά. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που νοσηλεύονται σε κλίνες ΜΕΘ με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, των ασθενών που νοσηλεύονται σε απλές κλίνες στο Σχήμα 2, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 3. Η πτωτική πορεία σε όλους τους δείκτες θα συνεχιστεί αλλά σε ό,τι αφορά στον αριθμό εισαγωγών στα νοσοκομεία και στους θανάτους η ταχύτητα αποκλιμάκωσης θα είναι μειωμένη σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο.

Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.

Σχήμα 2. Αριθμός κρουσμάτων σε σοβαρή κατάσταση (νοσηλευόμενοι σε απλές κλίνες) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.

Σχήμα 3. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι τις 15 Ιουνίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 4. Με βάση το συνδυασμένο άνοιγμα της εστίασης στις 3 Μαΐου, και των υπόλοιπων βαθμίδων εκπαίδευσης (Δημοτικά και Γυμνάσια) στις 10 Μαΐου, αναμέναμε την επιβράδυνση της πορείας αποκλιμάκωσης, με σημαντική πιθανότητα να υπάρξει και ένα μικρό ανοδικό κύμα το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου. Εντούτοις, φάνηκε ότι ο συνδυασμός των self–test με την άνοδο της θερμοκρασίας, συνέβαλαν καθοριστικά και με αυξημένη αποτελεσματικότητα στον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας. Με βάση την επικαιροποιημένη πρόβλεψη που πραγματοποιήσαμε, σύμφωνα με τον αριθμό των κρουσμάτων που παρατηρείται αυτές τις ημέρες, δεν αναμένουμε πλέον την προσωρινή αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης. Αντίθετα, αναμένουμε τη συνέχιση της αποκλιμάκωσης, η οποία θα υποβοηθηθεί περαιτέρω από τον υπάρχοντα ρυθμό εμβολιασμών και τη δημιουργία τείχους ανοσίας. Πρέπει επίσης να σημειωθεί, ότι με βάση την επικαιροποιημένη ανάλυση των δεδομένων διασποράς της πανδημίας στη χώρα, παρατηρήθηκε αύξηση των ενεργών επαφών τις τελευταίες ημέρες του Απριλίου. Αυτές μπορούν να οφείλονται στο άνοιγμα των μεγάλων εμπορικών κέντρων (να σημειωθεί ότι έγινε χωρίς την εγκατάσταση συσκευών απολύμανσης του αέρα αν και πρόκειται για εσωτερικούς χώρους με ανάγκη τεχνητού εξαερισμού) και στην κίνηση της αγοράς λόγω του Πάσχα, αλλά και στις αυξημένες κοινωνικές επαφές κατά τη διάρκεια των εορτών του Πάσχα. Αντίθετα, η εφαρμογή του μέτρου των self-test (σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και εργαζομένους σε διάφορους τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων που άνοιξαν), συντέλεσε στο να μη γίνει αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης. Αυτή η προβλεπόμενη πορεία, που αφορά τα κρούσματα, τους νοσηλευόμενους σε απλές κλίνες, όσο και σε ΜΕΘ, καθώς επίσης και τους θανάτους, βασίζεται στις ακόλουθες παραδοχές:
- 600.000 self-test πραγματοποιούνται ημερησίως κατά μέσο όρο (με βάση τα ημερήσια δεδομένα των self-test που έχουν καταχωρηθεί από τις 28/4 μέχρι και σήμερα), και οι φορείς που εντοπίζονται θετικοί και θα επιβεβαιώνονται και με τεστ του ΕΟΔΥ, θα εισέρχονται σε καραντίνα 14 ημερών και θα ακολουθεί ιχνηλάτηση των επαφών τους. Σε αυτή τη βάση πιστεύουμε να γίνεται κατανοητή η σημασία του μέτρου, αφού συντελεί αποφασιστικά στη διακοπή αλυσίδων μετάδοσης από ασυμπτωματικούς και προσυμπτωματικούς που χωρίς να έχουν αντιληφθεί ότι είναι φορείς, θα μετέδιδαν τον ιό. Επίσης πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα self-test αυτή τη στιγμή και μέχρι να επιτευχθεί η πολυπόθητη ανοσία μέσω των εμβολιασμών, είναι το αποτελεσματικότερο μέτρο για την ταχύτερη και όσο το δυνατόν επιστροφή στην κανονικότητα, με παράλληλο περιορισμό της διασποράς και αποκλιμάκωση της πανδημίας. Όπως ήδη αναφέρθηκε παραπάνω, η αποτελεσματικότητα του μέτρου των self-test ήδη αποδείχθηκε καθοριστική για την καλή επιδημική πορεία που παρατηρείται, συνεπικουρούμενη από τον μεγάλο αριθμό αυτών που κατά μέσο όρο ημερησίως πλησιάζει τις 600.000.
- Τα ανοίγματα δραστηριοτήτων που έχουν ξεκινήσει από τις 5 Απριλίου, θα πραγματοποιούνται με τους προγραμματισμένους όρους προφύλαξης και ταυτόχρονα δε θα παρατηρηθούν εικόνες αδικαιολόγητης συρροής. Χρειάζεται λοιπόν προσοχή, υπευθυνότητα και σύνεση ώστε να τηρηθούν οι παραπάνω όροι. Εάν συνεχίσει η τήρηση των μέτρων, τότε η πορεία αποκλιμάκωσης δε θα αναστραφεί.
- Ο ρυθμός εμβολιασμών θα συνεχιστεί με το ρυθμό που πραγματοποιείται τώρα, δηλαδή περίπου 110.000 ημερησίως, όπως και πραγματοποιείται από τις 5 Μαΐου.
Με δεδομένη την αβεβαιότητα που αφορά κυρίως τις δύο πρώτες παραδοχές, οι προβλέψεις μας θα επαναεπικαιροποιούνται εάν παρατηρήσουμε αποκλίσεις που δε θα επιβεβαιώνουν την αναμενόμενη πορεία. Όπως ήδη αναφέραμε, η πορεία των κρουσμάτων φαίνεται να είναι ελαφρώς καλύτερη από την μέχρι πρότινος αναμενόμενη, και πλέον απομακρύνεται η πιθανότητα προσωρινής αναστροφής της πορείας αποκλιμάκωσης, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των self-test που πραγματοποιούνται τελικά σε σχέση με αυτά που είχαμε υποθέσει ένα μήνα πριν, γεγονός ιδιαίτερα ευχάριστο. Μια μικρή επιφύλαξη έχουμε για το τι μπορεί να συμβεί στις επόμενες εβδομάδες, με δεδομένη την αύξηση της ποσόστωσης του στελέχους Β.1.1.318, το οποίο φαίνεται να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα σε σχέση με το Β.1.1.7. Ας σημειωθεί ότι το στέλεχος Β.1.1.7 ήταν ήδη πιο μεταδοτικό κατά περίπου 30% σε σχέση με το αρχικό στέλεχος (wild type).
Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, από τις 8 Απριλίου, είχε ξεκινήσει αποκλιμάκωση του αριθμού των κρουσμάτων, η οποία επιταχύνθηκε μετά τις 19 Απριλίου, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού των self-test, του αυξημένου αριθμού των τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιούνται από τον ΕΟΔΥ, την αύξηση της θερμοκρασίας και φυσικά της συνέχισης του lockdown μέχρι και τις αρχές Μαΐου. Η προσωρινή ανάσχεση της πτωτικής πορείας που παρατηρήθηκε στα τέλη Απριλίου και οφείλονταν στο άνοιγμα των δραστηριοτήτων και των συρροών του Πάσχα, αποκλιμακώθηκε λόγω της αύξησης του αριθμού των self-test, οπότε και παγιώθηκε σταθερά πτωτική πορεία από τις 12 Μαΐου, όπως είχε προβλεφθεί από το μοντέλο CORE. Εάν η πτωτική πορεία συνεχίσει με αυτό το ρυθμό (η οποία εξαρτάται κυρίως από τη συνέχιση πραγματοποίησης υψηλού αριθμού self-test), τότε αναμένουμε να πέσουμε κάτω από τα 1000 κρούσματα ημερησίως (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις 15 Ιουνίου.

Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτεια
Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, παρατηρείται χαμηλότερος αριθμός κρουσμάτων στη Θεσσαλονίκη με 85 κρούσματα (103 κρούσματα την Παρασκευή), και στην Αττική με 457 κρούσματα (564 κρούσματα την Παρασκευή), παρόλο που ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης ήταν ελαφρά υψηλότερος σε σχέση με την Παρασκευή. Επίσης τονίζουμε ξανά την ανάγκη να γίνεται γνωστός από τον ΕΟΔΥ ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιούνται ανά περιφερειακή ενότητα (ή τουλάχιστον στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη). Η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 49% των κρουσμάτων, αλλά πλέον, εμφανίζει πενταπλάσια κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Ο ρυθμός με τον οποίο επέρχεται η αποκλιμάκωση στην Αττική, είναι λίγο χαμηλότερος από ότι στη Θεσσαλονίκη, γι’ αυτό και συνεχίζουμε να εφιστούμε την προσοχή μας στην εφαρμογή των μέτρων προστασίας και τον έλεγχο αυτής από τις αρχές (Σχήμα 5), καθώς προγραμματίζονται περαιτέρω ανοίγματα δραστηριοτήτων με πιθανότητα μετάδοσης. Η διατήρηση όμως του πολύ υψηλού αριθμού των self-test, θα εξασφαλίσει τη συνέχιση της πορείας αποκλιμάκωσης. Παρά τη δεδομένη μειωμένη απόδοση του lockdown, όσο και την αυξημένη διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών που αυξάνουν τη μεταδοτικότητα, η συμβολή των self-test ήταν καθοριστική στη διαμόρφωση σταθεροποιημένης αποκλιμάκωσης της πανδημίας και στην Αττική. Η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) στην Αθήνα, παρουσιάζονται στο Σχήμα 8.

Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική

Σχήμα 6. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στην Αθήνα

Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη

Σχήμα 8. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στη Θεσσαλονίκη

Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα

Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία

Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα

Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Τρίκαλα

Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα

Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία

Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα

Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία

Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μεσσηνία

Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ηλεία

Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κορινθία
Στην Αιτωλοακαρνανία με 15 κρούσματα παρατηρείται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή (17 κρούσματα), και ενώ έχει ήδη περάσει τρεις κορυφώσεις της επιδημικής καμπύλης, η περιοχή διανύει μια τέταρτη, η οποία διατηρεί την Αιτωλοακαρνανία ακόμα στο όριο της κόκκινης περιοχής (Σχήμα 20). Με βάση τα τωρινά αποτελέσματα, η Αιτωλοακαρνανία ήταν η περιφέρεια με την πιο έντονα ανοδική τάση, παρόλα αυτά, έχει εισέλθει σε τροχιά αποκλιμάκωσης, όπως είχαμε προβλέψει από τις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας και ακολουθεί πλήρως την πορεία του μοντέλου, και αναμένουμε να πέσει από το όριο της κόκκινης περιοχής στις επόμενες 1-2 ημέρες. Όπως έχουμε εκφράσει και παλιότερα, σε όλες τις επαρχιακές περιφερειακές ενότητες παρατηρούνται διακυμάνσεις οι οποίες ενίοτε αντιστρέφουν γρήγορα την καθοδική πορεία και δυστυχώς οι φόβοι που είχαμε εκφράσει παρατηρώντας και προηγούμενες κυμάνσεις, επιβεβαιώθηκαν ξανά, και η περιοχή διανύει ένα επιπλέον ανοδικό κύμα (συγκεκριμένα το 4ο μέσα στο 2021), το οποίο μάλιστα είναι και το υψηλότερο από όλα. Επειδή αυτές οι διακυμάνσεις παρατηρούνται περισσότερο σε περιοχές της επαρχίας, παρά στα 2 μεγάλα αστικά κέντρα, θα ήταν χρήσιμο να ανακοινώνονται (ή τουλάχιστον να κοινοποιούνται στην ερευνητική ομάδα HERACLES) τα στοιχεία του ημερήσιου αριθμού των τεστ τα οποία διενεργούνται από τον ΕΟΔΥ ανά περιοχή, έτσι ώστε να μπορούμε να διαπιστώνουμε νωρίς εάν αυτές οι διακυμάνσεις οφείλονται σε γεγονότα υπερμετάδοσης (που σχετίζονται με δραστηριότητες που δε συνάδουν με την τήρηση των μέτρων) ή με τη διακύμανση του αριθμού των τεστ ανίχνευσης σε ημερήσια βάση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι διακυμάνσεις δεν μπορούν να εξηγηθούν ούτε από τα ισχύοντα μέτρα, ούτε από τη βελτίωση του καιρού, παρά μόνο από φαινόμενα αδικαιολόγητης συρροής, γι’ αυτό και είναι αναγκαίες, τόσο η αύξηση της επιδημιολογικής επιτήρησης, όσο και ο έλεγχος συμμόρφωσης με τα μέτρα αναχαίτισης της επιδημίας.
Στην Εύβοια, με 12 κρούσματα, παρατηρείται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή (Σχήμα 21). Η συνολική πορεία της καμπύλης νέων κρουσμάτων ενώ είχε επανέλθει σε πτωτική όπως είχαμε αρχικά προβλέψει, υφίσταται μικρές διακυμάνσεις. Λόγω αυτών των διακυμάνσεων, είχαμε προβλέψει ότι η Εύβοια θα παρέμενε «κόκκινη» μέχρι και το τρίτο 10ήμερο του Μαΐου, όπως και συνέβη, δεδομένου ότι πλέον (μετά από 4 μήνες) βρίσκεται κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Μείωση στον αριθμό των κρουσμάτων είχαμε στη Βοιωτία με 6 κρούσματα (Σχήμα 22), η οποία βρίσκεται πλέον σε σταθερή πορεία αποκλιμάκωσης, και έχει πλέον περάσει υπό του ορίου χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Αυξημένος σε σχέση με την Παρασκευή ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων και στη Φθιώτιδα με 10 κρούσματα (Σχήμα 24), η οποία έχει περιέλθει σε αποκλιμάκωση της ανοδικής πορείας που την είχε επαναφέρει κάτω από το όριο του χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Σταθεροποίηση σε μηδενικό αριθμό κρουσμάτων παρατηρήθηκε στην Ευρυτανία, καθώς δεν εντοπίστηκαν κρούσματα (Σχήμα 25), και πλέον η περιοχή έχει απαλλαγεί από την πανδημία. Μείωση παρατηρήθηκε στην Φωκίδα με 1 κρούσμα (Σχήμα 23), στην οποία έχει διαμορφωθεί μια μικρής διάρκειας ανοδική πορεία, η οποία όμως βρίσκεται κάτω από το όριο του χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή και δεν αναμένεται να το πλησιάσει.

Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία

Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια

Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία

Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φωκίδα

Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα

Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ευρυτανία
Μειωμένος σε σχέση με την Παρασκευή ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στα Ιωάννινα με 7 κρούσματα (Σχήμα 26), όπου το έντονο ανοδικό κύμα, έχει περιέλθει σε τροχιά αποκλιμάκωσης, αλλά υφίσταται συνεχείς διακυμάνσεις που θα συντελέσουν ώστε να παραμείνουν στις κόκκινες περιοχές μέχρι και την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου, άρα χρειάζεται προσοχή στην εφαρμογή των μέτρων αναχαίτισης της πανδημίας. Αύξηση παρατηρείται στην Θεσπρωτία καθώς εντοπίστηκαν 4 κρούσματα (Σχήμα 27) με τη συνολική πορεία να έχει περιέλθει στην αναμενόμενη αποκλιμάκωση που είχαμε προβλέψει. Αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή παρατηρήθηκε στην Άρτα με 2 κρούσματα (Σχήμα 28), η οποία παρά τις διακυμάνσεις, βρίσκεται σε σταθερά πτωτική πορεία. Στην Πρέβεζα παρατηρήθηκε χαμηλότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή με 0 κρούσματα, με τη συνολική πορεία να έχει περιέλθει στην αναμενόμενη αποκλιμάκωση (Σχήμα 29).

Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Ιωάννινα

Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Θεσπρωτία

Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Άρτα

Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πρέβεζα

Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία

Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα

Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη

Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα

Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα

Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς

Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα

Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία

Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά

Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες

Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά

Σχήμα 41. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χαλκιδική
Όσον αφορά στη Θράκη, στη Ροδόπη εντοπίστηκαν 4 κρούσματα και η συνολική πορεία είναι ελαφρά πτωτική, οπότε η περιφερειακή ενότητα είναι κάτω από το όριο της κόκκινης περιοχής (Σχήμα 42). Αυξημένος σε σχέση με την Παρασκευή είναι ο αριθμός των κρουσμάτων στην Ξάνθη με 9 κρούσματα (Σχήμα 33), και η ανοδική τάση των προηγουμένων εβδομάδων έχει περιέλθει σε ελαφρά πτωτική με έντονες διακυμάνσεις. Ο Έβρος, με 3 κρούσματα (Σχήμα 44), παρουσιάζει μείωση σε σχέση με την Παρασκευή, και παρά τις διακυμάνσεις που παρατηρούνται, η περιοχή βρίσκεται κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Συνολικά και οι τρεις νομοί της Θράκης βρίσκονται κάτω από το όριο του να χαρακτηριστούν κόκκινοι, ενώ και οι αντίστοιχες τάσεις είναι πτωτικές.

Σχήμα 42. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη

Σχήμα 43. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ξάνθη

Σχήμα 44. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον Έβρο

Σχήμα 45. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο

Σχήμα 46. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά

Σχήμα 47. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο

Σχήμα 48. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Λασίθι
Στη Λέσβο, εντοπίστηκαν 9 κρούσματα (Σχήμα 49) και η έντονα ανοδική πορεία των προηγουμένων ημερών έχει περιέλθει σε αποκλιμάκωση, όπως είχαμε προβλέψει από τις προηγούμενες ημέρες, οπότε πλέον και η Λέσβος βρίσκεται οριακά υπό το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Στην Κέρκυρα με 16 κρούσματα (Σχήμα 50) παρατηρείται αύξηση σε σχέση με την Παρασκευή, και ενώ το πολύ έντονο ανοδικό κύμα που διαμορφώθηκε ξανά λόγω του Πάσχα και του ανοίγματος δραστηριοτήτων, είχε ξεκινήσει την αναμενόμενη αποκλιμάκωση, υπόκειται μια αναζωπύρωση, που έχει επιβραδύνει τη συστηματική αποκλιμάκωση, στην οποία φαίνεται να περιέρχεται πλέον. Στη Χίο παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή με 3 κρούσματα (Σχήμα 51), η συνολική πορεία παραμένει καθοδική και η Χίος έχει πλέον απομακρυνθεί έντονα από το όριο της κόκκινης περιοχής. Στη Θάσο, όπου εντοπίστηκαν 0 κρούσματα (Σχήμα 52), επικρατεί η αναμενόμενη σταθεροποιημένη πορεία αποκλιμάκωσης.

Σχήμα 49. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο

Σχήμα 50. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα

Σχήμα 51. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο

Σχήμα 52. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο
Συμπεράσματα:
Με βάση τα σημερινά αποτελέσματα, σήμερα είχαμε μείωση του αριθμού των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) σε σχέση με την Παρασκευή, και συνολικά συνεχίζεται η πορεία αποκλιμάκωσης, η οποία εκφράζεται και στον αριθμό των θανάτων. Οι προβλέψεις αυτές συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE, όπως και ο αριθμός των κρουσμάτων, μετά και τις επικαιροποιημένες προβλέψεις, σύμφωνα με τις οποίες ελήφθη υπόψιν η αυξημένη αποτελεσματικότητα των μέτρων περιορισμού της πανδημίας (κυρίως του αριθμού των self-test), που συντελούν καθοριστικά στη συνέχιση της πορείας αποκλιμάκωσης. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 3,1% (η ημερήσια τιμή σήμερα είναι 1,9%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) διαμορφώθηκε στο 0,78 (τιμές του Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Συνολικά η πορεία της πανδημίας είναι πολύ καλή και διαφαίνεται ότι θα επιτευχθεί η πτώση του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) κάτω από 1000, στις 15 Ιουνίου (και με τα τωρινά δεδομένα, ίσως και νωρίτερα, σε συνάρτηση με τον ημερήσιο αριθμό τεστ ανίχνευσης και self-test που θα πραγματοποιηθούν στις αμέσως επόμενες ημέρες), σύμφωνα με τις προβλέψεις του μοντέλου CORE προ 15 ημερών.
Όσον αφορά επιμέρους περιοχές, αν και όλες σχεδόν βρίσκονται σε πτωτική πορεία, πάνω από τα όρια χαρακτηρισμού ως κόκκινες ακόμα παραμένουν η Αττική, η Λάρισα, η Κοζάνη, η Φλώρινα, τα Γρεβενά, τα Χανιά, και η Κέρκυρα. Στα Χανιά, προβληματίζει η μη αποκλιμάκωση εδώ και αρκετές ημέρες, αν και περιμένουμε να δούμε τη διαμόρφωση καθοδικής πορείας και σε αυτή την περιοχή στις επόμενες ημέρες όπως άρχισε να διαμορφώνεται στην Κέρκυρα. Ανάγκη επιτήρησης έχουν περιοχές οι οποίες είτε τείνουν να αποχαρακτηριστούν, είτε πρόσφατα αποχαρακτηρίστηκαν από κόκκινες, όπως η Θεσσαλονίκη, η Μαγνησία, η Εύβοια, η Βοιωτία, η Αιτωλοακαρνανία, τα Ιωάννινα, η Πιερία, η Πέλλα, το Κιλκίς, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο, η Λέσβος και η Θάσος.
Με βάση τον υψηλό αριθμό των self-test που πραγματοποιείται τις τελευταίες εβδομάδες, πλέον δεν αναμένουμε αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης, αρκεί να συνεχιστεί η συμμόρφωση με τα ισχύοντα μέτρα περιορισμού της πανδημίας (χρήση μάσκας και περιορισμοί που αφορούν κυρίως κλειστούς χώρους) και κυρίως η συνέχιση των self-test σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού (με έμφαση στους εργαζόμενους σε δραστηριότητες με μεγάλο αριθμό ενεργών επαφών). Επίσης, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έγιναν διαθέσιμα, ανησυχία πλέον δημιουργεί η αύξηση του ποσοστού διασποράς του μεταλλαγμένου στελέχους Β.1.1.318 σε συγκεκριμένες περιοχές (Αττική με 13,4%, Στερεά Ελλάδα με 19,9% και Ήπειρος με 8,16%), στις οποίες επίσης εδώ και μέρες παρατηρούνται ανοδικές διακυμάνσεις που δυσχεραίνουν τη συστηματική αποκλιμάκωση. Δεδομένου ότι με τα αρχικά δεδομένα που έχουμε, διαφαίνεται να είναι πιο μεταδοτικό από το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7 που επικρατεί στο σύνολο της χώρας κατά περίπου 30% (και θα επανέλθουμε με πιο ακριβή στοιχεία για τη συγκεκριμένη εκτίμηση, όταν περισσότερα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα), και με δεδομένη την απελευθέρωση των διαπεριφερειακών μετακινήσεων, χρειάζεται να δοθεί έμφαση στον άμεσο περιορισμό της διασποράς του, ενώ περαιτέρω εξάπλωση του θα οδηγήσει σε αναθεωρημένες προβλέψεις της επιδημιολογικής πορείας.
Η αναχαίτιση του 3ου κύματος που παρατηρείται οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραμέτρων, οι οποίες είναι
- η συνέχιση του lockdown μέχρι και τις αρχές Μαΐου,
- η αύξηση του αριθμού των τεστ από τον ΕΟΔΥ,
- η χρήση των self-test, γεγονός που συντελεί στην απομάκρυνση από τις αλυσίδες μετάδοσης των ασυμπτωματικών και προσυμπτωματικών φορέων,
- η προοδευτική βελτίωση του καιρού και η επακόλουθη μείωση της μεταδοτικότητας
- σε μικρότερο βαθμό η πρόοδος των εμβολιασμών, η σημασία των οποίων στον έλεγχο της πανδημίας θα αρχίσει να είναι πιο εμφανής από το τέλος του Ιουνίου, λαμβάνοντας υπόψιν τη σημαντική αύξηση του ρυθμού εμβολιασμού από τα μέσα Απριλίου, με περίπου 110.000 εμβολιασμούς ημερησίως.
Όμως, με δεδομένα τα υπάρχοντα ανοίγματα και την έλευση των τουριστικών ροών είναι ακόμα πιο σημαντική η τήρηση των μέτρων, με κυριότερη την ορθή και μαζική εφαρμογή των self-test, με ταυτόχρονη αύξηση της ιχνηλασίας των επαφών των ανιχνευθέντων ως θετικοί και καραντίνα 14 ημερών για τους συμπολίτες μας που θα επιβεβαιωθεί ότι είναι θετικοί στην μόλυνση με SARS-CoV-2 ακόμη και αν είναι ασυμπτωματικοί. Η σημασία και η αποτελεσματικότητα των οποίων έχει ήδη φανεί τις προηγούμενες 7 εβδομάδες. Εάν αυτά πραγματοποιηθούν στο βαθμό και με τον τρόπο που προβλέπεται, η συνολική πορεία αποκλιμάκωσης της πανδημίας θα συνεχιστεί, περαιτέρω υποβοηθούμενη από τον αυξημένο ρυθμό εμβολιασμού θα συνεχιστεί από εκεί και έπειτα.
Σχετικά με το άνοιγμα των συνόρων σε τουριστικές ροές, αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί με τα παρακάτω μέτρα:
α) εργαστηριακός έλεγχος των ταξιδιωτών τουλάχιστον 48 ώρες πριν την αναχώρηση με δυνατότητα επανάληψης του ελέγχου 7 ημέρες από την άφιξή τους στη χώρα
β) πιστοποιητικό ανάρρωσης από την Covid-19 με ημερομηνία μέχρι 6 μήνες πριν την άφιξή τους στη χώρα.
γ) δυνατότητα αυξημένου αριθμού rapid test στα τουριστικά θέρετρα της χώρας και όχι μόνο στις πύλες εισόδου.
Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων. Ο περιορισμός δραστηριοτήτων και το lockdown είναι τα τελικά μέτρα που παίρνουμε όταν πρέπει να περιορίσουμε την επέκταση της διασποράς του SARS-CoV-2 δραστικά, δεν μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα που παίρνουμε.