Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την Ανατολική Μεσόγειο και με το βλέμμα στις εξελίξεις στη Συρία, όπου η Τουρκία φιλοδοξεί να παίξει αναβαθμισμένο ρόλο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ταξιδεύει σήμερα για το Κάιρο, όπου θα συμμετάσχει μαζί με τον Κύπριο πρόεδρο, Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Αιγύπτιο οικοδεσπότη, Αμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι, στην τριμερή Ελλάδος-Κύπρου-Αιγύπτου.
Η συνεργασία των τριών χωρών έχει στρατηγικά χαρακτηριστικά, με την Αθήνα, τη Λευκωσία και το Κάιρο να έχουν σταθερά ανοιχτή γραμμή. Ο κ. Μητσοτάκης με τον κ. Αλ Σίσι μάλιστα έχουν και μια θερμή προσωπική σχέση.
Όπως είναι προφανές, κεντρικό θέμα συζήτησης θα είναι οι περιφερειακές εξελίξεις με έμφαση τη Συρία. Ο κ. Μητσοτάκης, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα επαναλάβει τη θέση της Ελλάδας για την ανάγκη μιας συμπεριληπτικής διαδικασίας με τη συμμετοχή όλων των Σύρων και θα εκπέμψει το μήνυμα ότι η νέα ηγεσία της Συρίας πρέπει να αποδείξει στην πράξη ότι σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και ότι προστατεύονται τα δικαιώματα όλων των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων. Κοινή συνισταμένη και των τριών στο τραπέζι είναι ότι η Τουρκία δεν πρέπει να κάνει μόνη «παιχνίδι» στη Συρία και, βεβαίως, δεν πρέπει να υλοποιηθούν οι σχεδιασμοί για μια τουρκοσυριακή ΑΟΖ. Σημειωτέον, ότι και η Αίγυπτος συντάσσεται με αυτή την προσέγγιση, παρά τη σημειακή επαναπροσέγγιση με την Τουρκία μετά τον δεκαετή «πάγο» στις σχέσεις τους.
Ηλεκτρική διασύνδεση
Αντίβαρο στους τουρκικούς σχεδιασμούς είναι, βεβαίως, η ενεργειακή συνεργασία που είναι στα «σκαριά» και στόχος είναι να επιταχυνθεί κατά το δυνατόν. Οι τρεις ηγέτες αναμένεται να εκπέμψουν μήνυμα ενίσχυσης της συνεργασίας ευρύτερα, αλλά και ειδικά ως προς το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Αιγύπτου GREGY, το οποίο θα καταστήσει τη χώρα μας ενεργειακή γέφυρα της Αιγύπτου με την Ευρώπη. Σημειωτέον, ηλεκτρική διασύνδεση των δύο κρατών εντάχθηκε και επισήμως στη λίστα Έργων Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (Projects of Mutual Interest, PMI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού η λίστα κατάφερε και πήρε τη σύμφωνη γνώμη και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 12 Μαρτίου του 2024.
Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία επίσκεψη Μητσοτάκη στο Κάιρο πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2024, μαζί με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες για την υπογραφή της Συμφωνίας Στρατηγικής και Εταιρικής Σχέσης ΕΕ – Αιγύπτου, για την οποία η Ελλάδα πρωτοστάτησε τονίζοντας τη στρατηγική σημασία της σταθερότητας της Αιγύπτου για την Ευρώπη, καθώς και τη σημασία του Καΐρου στη συγκράτηση μεταναστευτικών ροών προς ευρωπαϊκές χώρες.
Το επιχειρηματικό φόρουμ
Παράλληλα, στο περιθώριο της Τριμερούς θα διοργανωθεί και επιχειρηματικό φόρουμ, το οποίο περιλαμβάνει κατ´ ιδίαν επιχειρηματικές συναντήσεις (b2b) μεταξύ Αιγυπτίων αφενός, και Ελλαδιτών και Κυπρίων επιχειρηματιών αφετέρου, καθώς και συναντήσεις επιχειρηματιών με παριστάμενους υπουργούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους από τις τρεις χώρες. Στο συνέδριο αναμένεται να συμμετάσχουν άνω των 200 εταιρειών από τις τρεις χώρες και επτά υπουργοί από Αίγυπτο, Ελλάδα και Κύπρο.
Από ελληνικής μεριάς θα συμμετάσχει ο υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης, σε μια από τις τελευταίες του αποστολές πριν «παραδώσει» τα καθήκοντά του σε λίγες μέρες. Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλαμβάνει, επίσης, την διοργάνωση στρογγυλής τράπεζας υψηλού επιπέδου, με θέμα την ενέργεια και τις υποδομές, με την συμμετοχή υπουργών και ανώτατων εκπροσώπων κορυφαίων εταιρειών των κλάδων ενέργειας, των κατασκευών και των υποδομών των τριών χωρών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από ελληνικής μεριάς στην αποστολή συμμετέχουν εκπρόσωποι μεγάλων εταιριών, όπως η Helleniq Energy, η ΒΙΟΧΑΛΚΟ, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο Όμιλος Κοπελούζου, ο όμιλος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, η Antipollution Egypt, η DP Pumps, η Alpha Systems, ενώ το ΕΒΕΑ θα εκπροσωπήσει η πρώτη αντιπρόεδρος Σοφία Κουνενάκη-Εφραίμογλου.