Για την Δρ Psyche Loui μουσικό, ψυχολόγο, νευροεπιστήμονα επίκουρο καθηγήτρια Δημιουργικότητας στο Πανεπιστήμιο Northeastern και διευθύντρια του MIND Lab του Πανεπιστημίου (Music, Imaging & Neural Dynamics Laboratory) το μυστικό για την επαναφορά της μνήμης σε μεγαλύτερους σε ηλικία ενήλικες με άνοια είναι απλό: ακούστε το αγαπημένο σας τραγούδι, ακόμη καλύτερα αν η αγαπημένη σας playlist περιλαμβάνει Beatles.
Η Psyche Loui καθηγήτρια Δημιουργικότητας και Δημιουργικής Πρακτικής στο Πανεπιστήμιο Northeastern
Σε έρευνα του εργαστηρίου της Δρ Psyche Loui που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports διαπιστώθηκε ότι οι ηλικιωμένοι με άνοια που άκουγαν την αγαπημένη τους μουσική, στην οποία συμπεριλαμβάνονταν και οι Beatles, παρουσίασαν αυξημένη συνδεσιμότητα των νευρώνν του εγκεφάλου. Η Δρ Loui και η διεπιστημονική ομάδα μουσικοθεραπευτών, νευρολόγων και ψυχιάτρων γηριατρικής ανακάλυψαν ότι η μουσική γεφύρωνε το χάσμα ανάμεσα στο ακουστικό σύστημα του εγκεφάλου και το σύστημα ανταμοιβής, την περιοχή που ελέγχει την κινητοποίηση.
Η ιδέα για την έρευνα προήλθε από την εμπειρία της Δρ Loui με συνεδρίες μουσικής σε γηροκομεία. Παρατήρησε ότι οι τρόφιμοι των κέντρων φροντίδας που δεν μπορούσαν να ολοκληρώσουν μια πρόταση ή μια σκέψη εναρμονίζονταν αναπάντεχα και σιγοτραγουδούσαν τα μουσικά κομμάτια που τους έπαιζε.
«Η μουσική φαίνεται ότι ενεργοποιεί το μυαλό με ένα τρόπο που διαφέρει από οποιονδήποτε άλλο» είπε η ψυχολόγος και μουσικός.
Το ygeiamou επικοινώνησε με την δημιουργική καθηγήτρια και της ζήτησε ένα μουσικό πρόγραμμα εξάσκησης με στόχο την καταπολέμηση της άνοιας. «Στο εργαστήριό μας χρησιμοποιούμε τραγούδια από την εφηβεία και την νεότητα των συμμετεχόντων» μας απάντησε η Δρ Loui και συνεχίζει «οτιδήποτε από Bach μέχρι τους Beatles μπορεί να προκύψει. Για τη συγκεκριμένη παρέμβαση διενεργήσαμε συνειδητή ακρόαση μουσικής για μια ώρα την ημέρα, καθημερινά επί οκτώ εβδομάδες. Αλλά σε παρεμβάσεις άλλου τύπου μπορεί να είναι αρκετά 30′ την ημέρα, καθημερινά για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα».
«Οποιαδήποτε δραστηριότητα ενεργοποιεί τον εγκέφαλο μπορεί να βοηθήσει. Συνάδελφοί μου κάνουν μουσικές παρεμβάσεις που εμπεριέχουν χορό, τραγούδι σε χωρωδία κλπ., παρεμβάσεις που μπορεί να βοηθήσουν δεδομένου ότι ο θεραπευτής διαχειρίζεται την παρέμβαση και μειώνει τυχόν συναισθήματα άγχους και δυσφορίας» μας επισήμανε η Δρ Loui.
Η Δρ Loui και οι συνεργάτες της έβαλαν μια ομάδα ηλικιωμένων 54-89 ετών από την περιοχή της Βοστώνης να ακούει μια playlist για μια ώρα κάθε μέρα για οκτώ εβδομάδες και να καταγράφει την απόκρισή τους στη μουσική. Παράλληλα πραγματοποιούσαν σαρώσεις του εγκεφάλου των συμμετεχόντων πριν και μετά την ακρόαση, προκειμένου να αξιολογήσουν τη νευρολογική τους απόκριση.
Οι playlist ήταν εξατομικευμένες και περιείχαν συνδυασμούς τραγουδιών που επιλέχθηκαν από τους ίδιους τους συμμετέχοντες -από τους Beatles έως τον Bruce Springsteen και μια προεπιλεγμένη μίξη κλασικών κομματιών, ποπ και ροκ τραγουδιών και νέων συνθέσεων που δημιουργήθηκαν από τον Hubert Ho, αναπληρωτή καθηγητή μουσικής στο Πανεπιστήμιο Northeastern. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες θα βαθμολογούσαν κάθε τραγούδι με βάση το πόσο τους άρεσε και πόσο οικείο τους ήταν.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν κάτι εντυπωσιακό: Η μουσική «άνοιγε» ένα ακουστικό κανάλι επικοινωνίας απευθείας στο κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα ενεργοποιούνταν ο έσω προμετωπιαίος φλοιός μια από τις περιοχές που ατονούν και υπολειτουργούν σε ηλικιωμένους ενήλικες, ειδικά σε άτομα με άνοια.
Η μουσική που ήταν και οικεία και αγαπητή έτεινε να ενεργοποιεί περισσότερο τον ακουστικό δίαυλο και τα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου. Ωστόσο, η μουσική που επέλεξαν οι ίδιοι οι συμμετέχοντες παρείχε και την ισχυρότερη σύνδεση στα κέντρα του εγκεφάλου.
Πρόκειται για μια από τις πρώτες έρευνες που πιστοποιούν τις νευρολογικές αλλαγές του εκγεφάλου που προκαλούνται από μουσικοθεραπευτικές παρεμβάσεις. Όπως εξηγεί η Δρ Loui η ηρεμιστική επίδραση της μουσικής καθώς και η δράση της σε ψυχικές νόσους είναι επαρκώς τεκμηριωμένη, ωστόσο υπάρχουν ακόμη κενά όσον αφορά την δράση της στην βελτίωση της μνήμης, της αντίληψης και των εκτελεστικών λειτουργιών.
Το επόμενο στάδιο της έρευνας της Δρ Loui θα αφορά τη δράση της μουσικής σε ασθενείς αντιληπτικές και νευροεκφυλιστικές διαταραχές.
«Προσπαθούμε να σχεδιάσουμε νέες θεραπείες για να εκμεταλλευτούμε και να συντονίσουμε τις ρυθμικές ιδιότητες της μουσικής και εκείνες του εγκεφάλου», είπε η Δρ Loui, «και ο συντονισμός των νευρώνωνπρος τα μουσικά ακουστικά σήματα μπορεί να είναι χρήσιμος για τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας».
