Ναυάγησε η επιβατική κίνηση στο λιμάνι της Πάτρας το 2020, καθώς η πανευρωπαϊκή καραντίνα και τα εμπόδια που σήκωσε στις μετακινήσεις ατόμων, άφησε βαθιές πληγές που δύσκολα θα επουλωθούν.
Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, στην Αδριατική θάλασσα η πτώση της συνολικής κίνησης το 2020 έφτασε στο 30% (επιβάτες, οχήματα ΙΧ, φορτηγά διεθνών μεταφορών). Τις μεγαλύτερες απώλειες όμως, υπέστη η επιβατική κίνηση από τα λιμάνια της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας, σε μια κρίσιμη στιγμή που είχε αρχίσει να διαφαίνεται μια πορεία ανάκαμψης, από την πρόσφατη οικονομική κρίση.
Συγκεκριμένα, στις διεθνείς γραμμές της Αδριατικής, η επιβατική κίνηση μειώθηκε το 2020 κατά 69%, καθώς έπεσε από το 1,5 εκατ. σε 470.000 επιβάτες. Η μείωση επιβατικής κίνησης στο λιμάνι της Πάτρας, έφτασε στο 50%. Η πτώση αυτή ήταν φυσικό επακόλουθο της καραντίνας, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των επιβατών (70%) ήταν τουρίστες.
Ωστόσο, παρά τους περιορισμούς στις μετακινήσεις ατόμων, το οικονομικό αντικείμενο των γραμμών της Αδριατικής υποχώρησε πολύ λιγότερο όσον αφορά στα φορτηγά διεθνών μεταφορών, που αποτελούν τον βασικό τροφοδότη των πωλήσεων των ναυτιλιακών εταιρειών.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η μείωση στην κίνηση φορτηγών οχημάτων κατά την διάρκεια του 2020, περιορίστηκε στο 8%, δηλ. από 370.000 σε 340.000 οχήματα. Κατά συνέπεια, ο ανταγωνισμός ελληνικών και ιταλικών ναυτιλιακών εταιρειών στις γραμμές της Αδριατικής, φαίνεται ότι θα επικεντρωθεί το προσεχές διάστημα, στον έλεγχο των μεταφερόμενων φορτηγών και ασυνόδευτων εμπορευμάτων.
ΟΙ ΠΡΩΤΗ ΚΙΝΗΣΗ
Η απόφαση του ομίλου Γκριμάλντι την προηγούμενη εβδομάδα, να προσθέσει δύο επιπλέον πλοία από τις αρχές Απριλίου, στα δύο ήδη δρομολογημένα που εξυπηρετούν την γραμμή προς το λιμάνι της Ανκόνα, δεν ήταν τυχαία και ταράζει τις ισορροπίες που είχαν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο ιταλικός όμιλος, με αυτή την κίνηση στην «σκακέρα» των γραμμών της Αδριατικής, αυξάνει τη συνολική χωρητικότητα των πλοίων του, κατά 230 θέσεις φορτηγών.
Συγκεκριμένα, τα δύο πλοία που μέχρι τώρα εξυπηρετούσαν τη διασύνδεση με την Ελλάδα, θα γίνουν τέσσερα, με τα μισά να συνδέουν το ιταλικό λιμάνι της Ανκόνα με την Πάτρα και τα άλλα μισά με την Ηγουμενίτσα.
Η κίνηση αυτή αντιμετωπίστηκε ως «επιθετική» από την πλευρά των ανταγωνιστών, αλλά, ο ιταλικός όμιλος απάντησε ότι απλώς αναδιάρθρωσε τα δρομολόγια του σ’ αυτές τις γραμμές, χωρίς να προσθέσει πλοία: Δρομολογεί δύο πλοία στις γραμμές Πάτρα-Ανκόνα και Ηγουμενίτσα-Ανκόνα, τα οποία όμως απέσυρε από τις γραμμές της Βενετίας και του Πρίντεζι.
Είναι ωστόσο σαφές ότι η κίνηση του ισχυρού άνδρα του ιταλικού ομίλου Εμανουέλε Γκριμάλντι αποσκοπεί ευθέως στην περαιτέρω αύξηση των μεριδίων του στην εν λόγω γραμμή που είναι η πιο προσοδοφόρα στην Αδριατική, μιας και η συνολική μείωση της επιβατικής κίνησης, είναι τεράστια.
Η σημασία των εμπορευματικών μεταφορών στις γραμμές της Αδριατικής είναι τεράστια, σύμφωνα με τα στοιχειά του ΙΟΒΕ. Η αξία των εμπορευμάτων που διοχετεύτηκαν στο εξωτερικό από τα λιμάνια Πατρών και Ηγουμενίτσας ξεπέρασε τα 1,7 δισ. ευρώ το 2019. Είναι ενδεικτικό το ότι, αυτά τα δύο λιμάνια κατατάσσονται στην 2η και 3η θέση αντίστοιχα στην Ελλάδα, μετά το λιμάνι του Πειραιά, σε όρους όγκου εμπορευματικής κίνησης εξωτερικού (εξαιρουμένων των καυσίμων και του ξηρού φορτίου).
Η συνεισφορά από τη δραστηριότητα των ναυτιλιακών επιχειρήσεων στην αγορά της Αδριατικής εκτιμάται σε 1,5 δισ. ευρώ (0,8% του ΑΕΠ το 2019). Σε όρους απασχόλησης, η συνολική επίδραση εκτιμάται σε περίπου 41.000 θέσεις εργασίας, ενώ σε 343 εκατ. ευρώ ανέρχεται η συνολική συνεισφορά στα δημόσια έσοδα.
Σημειώνεται ότι το 2019 το μεταφορικό έργο οχημάτων ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας τετραετίας. Η συνολική κίνηση οχημάτων (φορτηγά, ΙΧ, δίκυκλα) διαμορφώθηκε στις 691.000 αυξημένη κατά 4,0% (ή 26.700 οχήματα) συγκριτικά με το προηγούμενο έτος, ενώ σε σχέση με το 2016 έχει αυξηθεί κατά 7,5% (ή 48.100 οχήματα).
Η μεγαλύτερη κίνηση στις γραμμές Ελλάδα – Ιταλία πραγματοποιείται μέσω της γραμμής Πάτρας (Ηγουμενίτσα) – Ανκόνα (52%), και ακολουθούν οι γραμμές Πάτρα – Μπάρι (19%), Πάτρα – Πρίντιζι (22%), Πάτρα-Ηγουμενίτσα-Κέρκυρα- Βενετία (7%).
Η γραμμή Πάτρας (Ηγουμενίτσα) – Ανκόνα παρουσιάζει τη μεγαλύτερη κίνηση και στη μεταφορά οχημάτων (43,1%), περισσότερο όμως από το ήμισυ της κίνησης οχημάτων πραγματοποιείται από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας.
Την μερίδα του λέοντος του έργου αυτού καρπούται ο ιταλικός όμιλος Grimaldi ενώ η ελληνική κοινοπραξία Attica Group – ΑΝΕΚ ακολουθεί.
Η πρόκληση για τους έλληνες ακτοπλόους είναι να μην συνεχισθεί η υποχώρηση της ελληνικής σημαίας η οποία κάποτε κυριαρχούσε στις εν λόγω γραμμές. Και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας μπορεί να υπηρετήσει αυτό το στόχο σε συνδυασμό με άλλα μέτρα.
Πελοποννησος
