Τρεις τεκτονικές αλλαγές, που συμβαίνουν ταυτόχρονα, επανασχεδιάζουν εκ βάθρων τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος ενημερώνεται και καταναλώνει πληροφορίες: Η εμπιστοσύνη στα παραδοσιακά media μειώνεται, ο κόσμος αναζητά τις πληροφορίες σε δεκάδες διαφορετικά οικοσυστήματα και οι ισχυρότερες πλατφόρμες social media σταματούν να ελέγχουν τις πληροφορίες που μεταδίδονται μέσω αυτών.
Πρόκειται, σύμφωνα με το Axios, για μια νέα τάξη πραγμάτων στην ενημέρωση, όπου οι άνθρωποι που έχουν τις μεγαλύτερες πλατφόρμες και τους περισσότερους followers απολαμβάνουν περισσότερη δύναμη από ποτέ και την ικανότητα να διαμορφώνουν την πραγματικότητα σε real time βάση.
Η χθεσινή απόφαση της Meta να περιορίσει το fact-checking (τη διασταύρωση των πληροφοριών) αποτελεί μια ένδειξη των τεράστιων αυτών αλλαγών.
Πριν από λίγα χρόνια, το Twitter, το Facebook και το Instagram είχαν ισχυρές ομάδες που παρακολουθούσαν τις ειδήσεις και τις πληροφορίες και «κατέβαζαν» τις αναρτήσεις μίσους ή παραπληροφόρησης. Την εποχή εκείνη, οι οργανισμοί μέσων μαζικής ενημέρωσης είχαν περισσότερη αξιοπιστία από ό,τι σήμερα, κάτι που τους επέτρεπε να αποκαλύπτουν την παραπληροφόρηση και να τη διορθώνουν για το ευρύ κοινό.
Τώρα, οι ομάδες fact-checking των social media διαλύονται και τα παραδοσιακά media έχουν χάσει την επιρροή τους σε μέρος του κοινού.
Όσο συνέβαιναν αυτές οι αλλαγές, η δίοδος μέσω της οποίας οι Αμερικανοί αλλά και όλοι οι άλλοι μάθαιναν για τη χώρα τους και τον κόσμο –δηλαδή η τηλεόραση, οι εφημερίδες και το ραδιόφωνο- έσπασε σε δεκάδες κομμάτια, ανάλογα με τις προσωπικές προτιμήσεις των καταναλωτών.
Μεγάλος ωφελημένος από αυτή τη νέα πραγματικότητα είναι ο Donald Trump, ο οποίος αναλαμβάνει την εξουσία μέσα σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον ενημέρωσης, σημειώνει το Axios.
Σύμφωνα με την αμερικανική ιστοσελίδα, οι αναδυόμενες δυνάμεις της ενημέρωσης, οι αλλιώς οι νέοι «θεοί της πληροφορίας», είναι οι εξής:
– Elon Musk (211 εκατ. followers στο X), Mark Zuckerberg (118 εκατ. followers στο Facebook, 15 εκατ. στο Instagram) και άλλοι που χρησιμοποιούν τις μεγαλύτερες πλατφόρμες και προσελκύουν το μεγαλύτερο κοινό. Ο Donald Trump έχει 97 εκατ. followers στο X, ενώ οι αναρτήσεις που κάνει στη δική του πλατφόρμα, το Truth Social (8,5 εκατ. followers), αναμεταδίδονται άμεσα από λογαριασμούς θαυμαστών και μέσων ενημέρωσης στο X.
– Νέοι οργανισμοί media, ειδικά της δεξιάς, που ωφελούνται από τη δυναμική που διαμορφώνεται.
– Όποια εταιρεία media ή πρόσωπο διαθέτει μεγάλη βάση followers, οι οποίοι το εμπιστεύονται για να τους βοηθήσει να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους. Σύμφωνα με στελέχη του τεχνολογικού κλάδου, η νέα πραγματικότητα δημιουργεί ευκαιρίες για τα πιο αξιόπιστα ονόματα των media, καθώς οι αναγνώστες ζητούν καθοδήγηση για να περιηγηθούν στο νέο περιβάλλον της πληροφόρησης.
– Κακόβουλοι παίκτες που θέλουν να διασπείρουν παραπληροφόρηση, καθώς πλέον η «αστυνόμευση» περιορίζεται. Η Ρωσία, η Κίνα και άλλοι δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό και πλέον αντιμετωπίζουν μικρότερες αντιστάσεις.
Trump, Musk και Zuckerberg δεν είναι απλά κερδισμένοι, αλλά και ενεργοί αρχιτέκτονες του νέου σκηνικού, σημειώνει το Axios.
Ο Musk προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την δύναμή του αυτή για να διαμορφώσει την κοινή γνώμη στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και τη Γερμανία με τρόπους που να βοηθούν τα πολιτικά και επιχειρηματικά συμφέροντά του. Musk και Trump έχουν κοινές απόψεις στα περισσότερα θέματα και έτσι δίνουν δύναμη ο ένας στον άλλο.
Ο Zuckerberg βασικά κινείται στα βήματα του Musk: Στηρίζει και συστρατεύεται με τον Trump, στρέφει την εταιρεία του σε μια πιο φιλική προς το MAGA κατεύθυνση και σταματά την «αστυνόμευση» στις πλατφόρμες του με τρόπους που ενοχλούσαν τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ και τους υποστηρικτές του.
Μια εταιρεία που δυσκολεύεται στο νέο περιβάλλον είναι, σύμφωνα με το Axios, η Washington Post, η οποία χάνει δημοσιογράφους και αντιμετωπίζει εσωτερικές αντιδράσεις. Ο ιδρυτής της Amazon, Jeff Bezos, στον οποίο ανήκει η Post, θέλει να την κάνει μια εφημερίδα «για όλη την Αμερική», με έντονη έμφαση στα social media.