Τα «βιβλία» της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσοδών (ΑΑΔΕ) μιλούν για ληξιπρόθεσμα χρέη ύψους 107 δισ. ευρώ των πολιτών προς την Εφορία, όμως η πραγματική εικόνα είναι πολύ διαφορετική! Από αυτό το ποσό, μόνο τα 27 δισ. ευρώ θεωρούνται εισπράξιμα, ενώ σε ρύθμιση βρίσκονται πολύ λιγότερα, ένα ποσό που μετά βίας ξεπερνάει τα 4,7 δισ. ευρώ. Τι σημαίνει αυτό; Οτι τα λεφτά που… υπάρχουν είναι πολύ λιγότερα από αυτά που προβάλλονται ως «βόμβα ιδιωτικού χρέους». Και τι θα γίνει με αυτό; Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επεξεργάζεται ένα σχέδιο παρέμβασης σε δύο σημεία: πρώτον, την καθιέρωση ενός πιο ευέλικτου και ρεαλιστικού συστήματος διαγραφής χρεών και χαρακτηρισμού τους ως ανεπίδεκτων είσπραξης και, δεύτερον, την καθιέρωση ενός μηχανισμού παρακολούθησης έγκαιρης προειδοποίησης και «σωτηρίας» των φορολογουμένων που μπορούν πραγματικά να ρυθμίσουν και να διαχειριστούν τις οφειλές τους προς την Εφορία.
Σήμερα, το 90% των εισπράξεων της Εφορίας προέρχεται από φρέσκες φορολογικές οφειλές, που ανέρχονται στο 26% του συνόλου των 107 δισ. ευρώ των χρεών. Το υπόλοιπο 74%, που αντιστοιχεί σε 79,3 δισ. ευρώ, αφορά χρέη ανεπίδεκτα είσπραξης ή δύσκολα εισπράξιμα! Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τα στοιχεία ΑΑΔΕ, ποσό που αντιστοιχεί σε 26,3 δισ. ευρώ αφορά σε οφειλές που χαρακτηρίζονται ανεπίδεκτες είσπραξης. Για παράδειγμα, τα χρέη της Ακρόπολις Χρηματιστηριακή, συνολικού ύψους 13,2 δισ. ευρώ, οι οφειλές της παλαιάς Ολυμπιακής ύψους 2,5 δισ. ευρώ και άλλων επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει δεν πρόκειται να εισπραχθούν ποτέ. Το πραγματικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο οφειλών, αυτό που προκύπτει μετά την αφαίρεση του ανεπίδεκτου είσπραξης, ανέρχεται σε 81,7 δισ. ευρώ. Μόλις το 5,8% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου βρίσκεται σε ρύθμιση, δηλαδή τα 4,7 δισ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις ληξιπρόθεσμων οφειλών που πραγματοποιήθηκαν πέρσι περιορίστηκαν σε 5,5 δισ. ευρώ.
Ποιος χρωστά τι στην Εφορία
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, ο «χάρτης» των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την Εφορία διαμορφώνεται ως εξής:
■ Το 96,3% των ληξιπρόθεσμων οφειλών ύψους 107 δισ. ευρώ είναι ποσά άνω των 10.000 ευρώ.
■ Μόλις το 0,2% των οφειλετών χρωστά ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν συνολικά στο 76,9% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου οφειλών.
■ Στον αντίποδα, το 90,8% των οφειλετών χρωστά ποσά μέχρι 10.000 ευρώ, που αντιστοιχούν στο 3,7% των συνολικών οφειλών.
■ Το 59,6% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που αντιστοιχεί σε 48,1 δισ. ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές. Το υπόλοιπο 40,4% προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλών, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης (πρόστιμα ύψους 24,3 δισ. ευρώ – ποσοστό 30,1% και λοιπές οφειλές ύψους 8,3 δισ. ευρώ από δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμούς κ.λπ. – ποσοστό 10,3%).
■ 8,8 δισ. ευρώ από τις φορολογικές οφειλές πηγάζουν από αφερέγγυους οφειλέτες.
■ 11,6 δισ. ευρώ αφορούν οφειλές με λήξη δόσεων πέραν της τελευταίας δεκαετίας.
Το σχέδιο «διάσωσης»
Οι πληροφορίες μιλούν για αλλαγή του πλαισίου σχετικά με τις ανεπίδεκτες είσπραξης οφειλές, την καλύτερη παρακολούθηση φορολογουμένων και επιχειρήσεων προκειμένου να μη δημιουργούν νέα χρέη και τη δημιουργία ενός κέντρου ανασυγκρότησης επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο σύστημα που εξετάζεται στο ΥΠΕΘΟ για τον χαρακτηρισμό ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο ως «ανεπίδεκτων είσπραξης» προβλέπει ότι το «εισπράξιμο» ληξιπρόθεσμο χρέος κάθε οφειλέτη θα προσδιορίζεται με βάση την πραγματική οικονομική του κατάσταση, δηλαδή με κριτήρια το ύψος των ετήσιων εισοδημάτων του και τη συνολική αξία της κινητής και ακίνητης περιουσίας του. Με το σημερινό καθεστώς, το πότε ένα χρέος χαρακτηρίζεται ως ανεπίδεκτο είσπραξης και πότε όχι προκύπτει από τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
Σε ό,τι αφορά τώρα τις ρυθμίσεις οφειλών σύμφωνα με τις νέες διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, η ρύθμιση δεν θα χάνεται εντός 24 ωρών. Αντίθετα, δίνεται περιθώριο 3 μηνών για την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής τους και εξόφλησης ή ρύθμιση των νέων οφειλών από την πάροδο της προθεσμίας καταβολής τους. Εξάλλου, καθιερώνεται ένα νέος μηχανισμός παρακολούθησης των οφειλών και όλες οι προϋποθέσεις τήρησης της ρύθμισης θα παρακολουθούνται ψηφιακά και κεντρικά. Αν ο φορολογούμενος δεν τηρεί κάποια από τις προϋποθέσεις, θα λαμβάνει ειδοποιήσεις συμμόρφωσης ώστε σε εύλογο χρόνο να τακτοποιήσει την εκκρεμότητα που δημιούργησε. Αν δεν το κάνει, η απώλεια της ρύθμισης θα γίνεται με κεντρική διαδικασία και όχι από τον κάθε τοπικό προϊστάμενο ΔΟΥ.
