Αν όχι όλοι, οι περισσότεροι γνωρίζουμε το έργο του Κωστή Παλαμά, όμως πόσοι γνωρίζουμε τον ερωτικό Κωστή Παλαμά και τη λυρική του ποίηση; Σε αυτό έρχεται να μας βοηθήσει η αιγιώτισσα φιλόλογος Μαρία Παναγιωτακοπούλου με το βιβλίο της «Κωστής Παλαμάς – οι μούσες που αγάπησα» το οποίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Ηδύφωνο» πριν από μία περίπου εβδομάδα. Και αν ο τίτλος σάς φαίνεται γνωστός, είναι γιατί πέρυσι, λίγο πριν η πανδημία μας αναγκάσει να κατεβάσουμε ρολά, κατάφερε να παρουσιαστεί η ομώνυμη παράσταση σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Βαλτινού με τον ίδιο στον ρόλο του ποιητή σε Αθήνα και Αίγιο.
Μέσα από το βιβλίο «ακούμε» τον Κωστή Παλαμά να μιλάει για την ζωή του. Και για αυτά που γνωρίζουμε αλλά και για όσα μας είναι άγνωστα, όπως η προσωπική και η ερωτική του ζωή. Ανάμεσα σε αυτά όπως τονίζει η Μαρία Παναγιωτακοπούλου, μιλώντας στην «Π», μιλάει για την παιδική του ηλικία, για την Πάτρα και το Μεσολόγγι, για το τι αντιμετώπισε στην Αθήνα, αλλά και για τον γάμο του, τη Μαρία Βάλβη, τον θάνατο του γιου του και φυσικά για τις γυναίκες που τον επηρέασαν, τις Μούσες του.
Για να δημιουργήσει το βιβλίο, η Μαρία Παναγιωτακοπούλου πέρασε δύο χρόνια, σε μία διαδρομή που περιελάμβανε μεγάλη έρευνα και μελέτη, ενώ σημαντική ήταν και η στήριξη του Ιδρύματος Κωστής Παλαμάς στην Αθήνα, καθώς είχε την ευκαιρία να διαβάσει τα χειρόγραφα του Παλαμά, γνωρίζοντας ένα άλλο πρόσωπό του. «Ο έρωτας για τον Κωστή Παλαμά δεν ήταν απλά ένα συναίσθημα. Ο έρωτας ήταν το αντίδοτο στον θάνατο. Οι σχέσεις του με τις Μούσες του, όπως τις αποκαλεί, τον θάνατο ξόρκιζε. Το άγχος του θανάτου, το άγχος των γηρατειών, τον φόβο της απώλειας, της αρρώστιας, της φθοράς. Αυτά ξόρκιζε με τον έρωτα. Με συνεπήρε αυτός ο Παλαμάς, αυτός ο άλλος Παλαμάς. Τον αγάπησα περισσότερο, γιατί και εγώ ως φιλόλογος τον είχα ταυτίσει με πολύ πιο “σοβαρή” ποίηση και βρήκα έναν άλλον ποιητή, έναν στοχαστή, έναν φιλόσοφο. Και η ερωτική του ποίηση έχει μια βαθιά φιλοσοφία» μας λέει χαρακτηριστικά.
Η Πάτρα έπαιξε σημαντικό ρόλο και στη δημιουργία του συγκεκριμένου βιβλίου, καθώς όλα ξεκίνησαν όταν στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας ο Σάκης Παπαδημητρίου, ο γνωστός μουσικοσυνθέτης και σύζυγος της Μαρίας Παναγιωτακοπούλου, παρουσίασε με τους A Compania Artistica μελοποιημένη την ερωτική ποίηση του Κωστή Παλαμά. Τότε η κ. Παναγιωτακοπούλου αποφάσισε να εντάξει και κάποια κείμενα, κάποια αποσπάσματα. Και κάπως έτσι ξεκίνησε η συγγραφή του βιβλίου.
Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Πέρυσι το καλοκαίρι και ενώ το βιβλίο βρισκόταν στο τελικό στάδιο, χωρίς να έχει ακόμα εκδοθεί, οι Σάκης Παπαδημητρίου και Μαρία Παναγιωτακοπούλου σκέφτηκαν να ζητήσουν από έναν ηθοποιό να διαβάσει κάποια αποσπάσματα και να δημιουργηθεί ένα αναλόγιο. Μέσω μίας κοινής γνωριμίας βρέθηκε στον δρόμο τους ο Γρηγόρης Βαλτινός, ο οποίος ζήτησε να διαβάσει το κείμενο και αποφάσισε τελικά να το μετατρέψει σε παράσταση. Και κάπως έτσι ξεκίνησε το δεύτερο ταξίδι, αυτό της παράστασης.
«Ο Γρηγόρης Βαλτινός είναι ένας άνθρωπος αξιοπρεπής, ευγενικός, δοτικός, εργατικός, αισιόδοξος. Εγώ ευγνωμονώ το ότι βρέθηκε στη ζωή μου γιατί όχι μόνο έδωσε πνοή στο βιβλίο μου αλλά μας δίδαξε πολλά πράγματα» τονίζει η Μαρία Παναγιωτακοπούλου, ενώ επισημαίνει πως πλέον βλέπει το βιβλίο της με διαφορετικό μάτι. Σημειώνεται πως στην παράσταση σημαντικό ρόλο παίζει και η μουσική του Σάκη Παπαδημητρίου, με τα τραγούδια να έχουν ενταχθεί σε αυτή από τον σκηνοθέτη της Γρηγόρη Βαλτινό με τρόπο που ουσιαστικά προωθούν την εξέλιξή της. «Τα τραγούδια έχουν λόγο που υπάρχουν γιατί ουσιαστικά είναι η φωνή του Παλαμά, η έμπνευσή του, αυτά που γράφει» τονίζει η κ. Παναγιωτακοπούλου.
Τα τραγούδια ερμηνεύει η Ελενα Λεώνη Παπαδημητρίου, ενώ τα έχει ενορχηστρώσει η Ασπα Παπαδημητρίου.
