Ενώ ο καιρός είναι γνωστό ότι μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογία μας, νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι μπορεί να επηρεάσει και την καρδιά μας. Σε ανάλυση, που πραγματοποιήθηκε σε σχεδόν 2,3 εκατομμύρια Ευρωπαίους και θα παρουσιαστεί στο ESC Congress 2022, διαπιστώθηκαν επιζήμιες συσχετίσεις μεταξύ του κρύου καιρού και των θανάτων από καρδιακές παθήσεις. Ο ζεστός καιρός από την άλλη συνδέθηκε με θανάτους από καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικό σε ασθενείς με καρδιακές παθήσεις.
Επικίνδυνος ο ζεστός αλλά και ο κρύος καιρός
Ο συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Όσλο στην Νορβηγία δήλωσε: «Η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας αλλά και σε ακραίο κρύο σε ορισμένες περιοχές. Περισσότεροι από 70.000 θάνατοι σημειώθηκαν σε όλη την Ευρώπη το καλοκαίρι του 2003 εξαιτίας των έντονων καυσώνων.
Ο κρύος καιρός ευθύνεται επίσης για πολλούς θανάτους αλλά και εισαγωγές σε νοσοκομεία. Προηγούμενες μελέτες για τις καρδιαγγειακές επιπτώσεις της ζέστης και του κρύου χρησιμοποιούσαν κυρίως συγκεντρωτικά δεδομένα, όπως ημερήσιους θανάτους σε μια πόλη.
Το project «Exhaustion» χρησιμοποίησε μεμονωμένα δεδομένα, επιτρέποντάς μας να εντοπίσουμε ευάλωτες υποομάδες για προστατευτικές παρεμβάσεις, αυξάνοντας έτσι την ανθεκτικότητα σε μελλοντικά καιρικά φαινόμενα».
Η ανάλυση περιελάμβανε 2,28 εκατομμύρια ενήλικες από πέντε μελέτες κοόρτης που πραγματοποιήθηκαν στην Ιταλία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία και τη Σουηδία μεταξύ 1994 και 2010. Η μέση ηλικία κυμαινόταν από 49,7 έτη έως 71,7 έτη και το ποσοστό των γυναικών κυμαινόταν από 36,0% έως 54,5% .
Στους συμμετέχοντες συγκαταλέχθηκαν άτομα με αλλά και χωρίς καρδιακή νόσο κατά την έναρξη της μελέτης. Τα δεδομένα για τη θνησιμότητα και τη νεοεμφανιζόμενη νόσο συλλέχθηκαν μέσω μητρώων θανάτων και ασθενειών και ερευνών παρακολούθησης.
Οι μέσες ημερήσιες θερμοκρασίες αέρα στις διευθύνσεις των κατοικιών των συμμετεχόντων συλλέχθηκαν από τοπικούς μετεωρολογικούς σταθμούς ή υπολογίστηκαν χρησιμοποιώντας μοντελοποίηση δεδομένων θερμοκρασίας από μετεωρολογικούς σταθμούς.
Ποιες θερμοκρασίες να προσέχουμε
Η ανάλυση διαπίστωσε αυξημένους κινδύνους θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο συνολικά και ισχαιμική καρδιακή νόσο ειδικότερα, καθώς και αυξημένο κίνδυνο νεοεμφανιζόμενης ισχαιμικής καρδιακής νόσου, που σχετίζεται με το κρύο.
Με πτώση της θερμοκρασίας κατά περίπου 10°C, από 5°C σε -5°C, υπήρχε 19% μεγαλύτερος κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο και 22% αυξημένη πιθανότητα θανάτου από ισχαιμική καρδιοπάθεια. Υπήρχε 4% υψηλότερος κίνδυνος νεοεμφανιζόμενης ισχαιμικής καρδιοπάθειας που σχετίζεται με πτώση θερμοκρασίας κατά περίπου 11°C, από 2°C σε -9°C.
«Οι σχέσεις μεταξύ των χαμηλών θερμοκρασιών και των θανάτων ήταν πιο έντονες στους άνδρες και στους ανθρώπους που ζούσαν σε γειτονιές με χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση» επεσήμανε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Η θερμότητα δεν συσχετίστηκε με επιβλαβείς επιπτώσεις στο συνολικό πληθυσμό της μελέτης. Ωστόσο, οι αυξήσεις της θερμοκρασίας από 15°C σε 24°C συσχετίστηκαν με 25% και 30% αυξημένους κινδύνους θανάτου από καρδιαγγειακές παθήσεις και εγκεφαλικό επεισόδιο, αντίστοιχα, σε άτομα που είχαν ήδη καρδιακή νόσο κατά την έναρξη της μελέτης.