Χωρίς καμία πρόταση για τερματισμό των επί 13 μήνες μαχών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, ο Ουκρανός υπουργός Αμυνας είπε την περασμένη εβδομάδα ότι η ανοιξιάτικη αντεπίθεση ενδέχεται να ξεκινήσει τον Απρίλιο.
Το Κίεβο αντιμετωπίζει ένα βασικό ερώτημα τακτικής: πώς μπορεί ο ουκρανικός στρατός να απομακρύνει τις δυνάμεις του Κρεμλίνου από τα εδάφη που κατέχουν; Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι εργάζεται σκληρά για να διατηρήσει τα κίνητρα για τα στρατεύματά του –και τους πολίτες– για παρατεταμένες μάχες.
Πώς έχουν εξελιχθεί οι μάχες ώς τώρα και πώς μπορεί να εξελιχθεί η εαρινή εκστρατεία:
Πώς φτάσαμε ώς εδώ
Η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, αλλά οι επιθέσεις της δεν έφτασαν σε ορισμένους κύριους στόχους και έχασαν τη δυναμική τους μέχρι τον Ιούλιο. Οι ουκρανικές αντεπιθέσεις ανακατέλαβαν μεγάλες περιοχές από τον Αύγουστο έως τον Νοέμβριο.
Στη συνέχεια, οι μάχες βυθίστηκαν σε φθοροποιό πόλεμο κατά τη διάρκεια του βαρέος χειμώνα και της λασπώδους –καθώς λιώνουν τα χιόνια– πρώιμης άνοιξης.
Τώρα, το Κίεβο ενδέχεται να επωφεληθεί από τον βελτιωμένο καιρό για να αναλάβει την πρωτοβουλία στο πεδίο της μάχης με νέες παρτίδες δυτικών όπλων, συμπεριλαμβανομένων δεκάδων τανκς και στρατευμάτων που έχουν εκπαιδευτεί στη Δύση.
Οι ρωσικές δυνάμεις όμως κρατιούνται με νύχια με δόντια στις θέσεις τους και περιμένουν πίσω από ναρκοπέδια και κατά μήκος χιλιομέτρων χαρακωμάτων.
Τι έχει συμβεί με τη Ρωσία μέχρι σήμερα
Ο πόλεμος έχει αποκαλύψει σημαντικές ελλείψεις στη στρατιωτική ικανότητα του Κρεμλίνου.
Οι αποτυχίες στο πεδίο της μάχης περιλαμβάνουν την αδυναμία της Ρωσίας να φτάσει στο Κίεβο τις πρώτες ημέρες της εισβολής, να κρατήσει ορισμένες περιοχές και να καταλάβει την κατεστραμμένη ανατολική πόλη Μπαχμούτ παρά τις επτάμηνες μάχες. Οι προσπάθειες να σπάσει η ουκρανική θέληση για αντίσταση, όπως το ανελέητο χτύπημα στο ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας, απέτυχαν επίσης.
Οι υπηρεσίες πληροφοριών της Μόσχας εκτίμησαν πολύ λανθασμένα την αποφασιστικότητα της Ουκρανίας και την απάντηση της Δύσης. Η εισβολή εξάντλησε επίσης τους ρωσικούς στρατιωτικούς πόρους, προκαλώντας δυσκολίες με τις προμήθειες πυρομαχικών και δημιουργώντας δυσχέρειες στο ηθικό και στον αριθμό των στρατευμάτων.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, προφανώς ανήσυχος ότι ο πόλεμος είναι ικανός να διαβρώσει τη δημόσια υποστήριξη προς την κυβέρνησή του, απέφυγε να εξαντλήσει τους ανθρώπινους πόρους μέσω υποχρεωτικής μαζικής επιστράτευσης.
«Τα προβλήματα των Ρώσων δεν έχουν τέλος», δήλωσε ο Τζέιμς Νίξι, διευθυντής του προγράμματος «Ρωσία και Ευρασία» στο Chatham House, δεξαμενή σκέψης στο Λονδίνο.
Συνειδητοποιώντας ότι δεν μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο άμεσα, ο Πούτιν στοχεύει να αποδυναμώσει και να καθυστερήσει τις μάχες, με την ελπίδα ότι η δυτική υποστήριξη προς το Κίεβο τελικά θα σπάσει, είπε ο Νίξι.
Η στρατηγική της Ρωσίας έχει σχεδιαστεί για «να καταρρεύσει η Δύση», είπε.
Τι έπεται για τους Ουκρανούς
Ο ουκρανικός στρατός ξεκινά με εισροή ισχυρών όπλων.
Η Γερμανία δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι παρέδωσε τα 18 άρματα μάχης Leopard 2 που είχε υποσχεθεί στην Ουκρανία. Η Πολωνία, ο Καναδάς και η Νορβηγία έχουν επίσης παραδώσει τα άρματα μάχης Leopard. Παράλληλα, έχουν φτάσει και τα βρετανικά τανκς Challenger.
Ο υπουργός Αμυνας της Ουκρανίας, Ολέξι Ρέζνικοφ, δήλωσε ότι ελπίζει πως οι Δυτικοί εταίροι θα προμηθεύσουν τουλάχιστον δύο τάγματα γερμανικών Leopard 2 μέχρι τον Απρίλιο. Περιμένει επίσης έξι ή επτά τάγματα αρμάτων μάχης Leopard 1, με πυρομαχικά, από έναν συνασπισμό χωρών.
Οι ΗΠΑ επίσης υποσχέθηκαν επίσης άρματα μάχης Abrams και η Γαλλία ελαφρά άρματα, μαζί με Ουκρανούς στρατιώτες που εκπαιδεύτηκαν πρόσφατα στη χρήση τους.
Η δυτική βοήθεια ήταν ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της σκληρής αντίστασης της Ουκρανίας και τη διαμόρφωση της πορείας του πολέμου. Ο Ζελένσκι αναγνωρίζει ότι χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ η χώρα του δεν έχει καμία πιθανότητα να επικρατήσει.
Οι νέες προμήθειες, συμπεριλαμβανομένων οβίδων, αντιαρματικών όπλων και 1 εκατομμυρίου πυρομαχικών, θα προσθέσουν περισσότερη δύναμη στον στρατό της Ουκρανίας και θα του προσδώσουν μεγαλύτερη ισχύ.
«Ο τεράστιος αριθμός τανκς μπορεί να σπάσει τις θέσεις της Ρωσίας», είπε ο Νίξι.
Κατά την αντεπίθεσή τους, οι ουκρανικές δυνάμεις θα προσπαθήσουν να διαπεράσουν τον χερσαίο διάδρομο μεταξύ της Ρωσίας και της προσαρτημένης χερσονήσου της Κριμαίας, κινούμενες από τη Ζαπορίζια προς τη Μελιτόπολη και την Αζοφική Θάλασσα, σύμφωνα με τον Ουκρανό στρατιωτικό αναλυτή Ολεγκ Ζντάνοφ.
Εάν πετύχουν, οι Ουκρανοί «θα σπάσουν τα ρωσικά στρατεύματα στα δυο και θα κόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού στις μονάδες που βρίσκονται πιο δυτικά, προς την Κριμαία», είπε ο Ζντάνοφ.
Το τέλος του παιχνιδιού
Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον, υπολογίζει ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί να ξεκινήσει μια σειρά από αντεπιθέσεις, όχι μόνο μία δηλαδή, για να πάρει το πάνω χέρι.
Οι επιχειρήσεις θα έχουν «διπλό στόχο: να πείσουν τον Πούτιν να αποδεχθεί έναν συμβιβασμό μέσω διαπραγματεύσεων ή να δημιουργήσουν στρατιωτικές πραγματικότητες αρκετά ευνοϊκές για την Ουκρανία, ώστε το Κίεβο και οι Δυτικοί σύμμαχοί του να μπορούν στη συνέχεια να τερματίσουν τη σύγκρουση μόνοι τους, ανεξάρτητα από τις αποφάσεις του Πούτιν», ανέφερε η αξιολόγηση του Ινστιτούτου που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα.
Η Νίξι δεν έχει καμία αμφιβολία ότι κάθε πλευρά θα συνεχίσει να «φθείρει η μία την άλλη» τους επόμενους μήνες, προσδοκώντας να κερδίσει το πλεονέκτημα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Απ’ ό,τι φαίνεται, πλησιάζει μια περίοδος αποφασιστικής σημασίας: εάν το Κίεβο αποτύχει να σημειώσει πρόοδο στο πεδίο της μάχης με τα όπλα που προμηθεύεται από τη Δύση, οι σύμμαχοι μπορεί να φανούν απρόθυμοι να αποστείλουν περισσότερο –κοστοβόρο– υλικό.
Το διακύβευμα είναι υψηλό: η ήττα για την Ουκρανία θα «έχει παγκόσμιες προεκτάσεις και η ευρωπαϊκή ασφάλεια θα πάψει να είναι όπως την καταλαβαίνουμε (προς το παρόν)», είπε ο Νίξι.
