Την καταστρατήγηση των κανόνων της Συνθήκης της Λωζάννης κατήγγειλαν εκπρόσωποι του Ελληνισμού στην Τένεδο την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή. Στο νησί καταπατείται η εκκλησιαστική περιουσία (κάτι που δημιουργεί προσκόμματα στην επιστροφή των Ελλήνων) και καταστρέφεται η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά καθώς γκρεμίζονται σωρηδόν ξωκλήσια.
Την ίδια ώρα, ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για θέματα Απόδημου Ελληνισμού Ανδρέας Κατσανιώτης εργάζεται πυρετωδώς, ώστε στις 30 Νοεμβρίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η επόμενη επίσκεψη στην Κωνσταντινούπολη, να προβεί στις σχετικές ανακοινώσεις για θέματα, όπως η μη αναγνώριση των πτυχίων για τους εξ Ελλάδος μαθητές, αλλά και η κάλυψη των κενών στους εκπαιδευτικούς.
Την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή, κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς, ο εκπρόσωπος του Συλλόγου Τενεδίων «Ο Τέννης» κ. Παναγιώτης Οκουμούσης και η πρόεδρος του Συλλόγου Απανταχού Τενεδίων «Το Κοινόν των Τενεδίων» κυρία Αθανασία Χατζηκυριάκου κατήγγειλαν κεκαλυμμένο σχέδιο κατεδαφίσεως ξωκλησιών στην Τένεδο. «Ακόμα και τώρα που μιλάμε, γκρεμίζονται ξωκλήσια. Δήθεν δεν το ήξεραν, έγινε κάποιο λάθος και τα λοιπά», είπε ο κ. Οκουμούσης.
Από την πλευρά της, η κυρία Χατζηκυριάκου χαρακτήρισε την εκκλησιαστική περιουσία του νησιού ως τη μεγάλη πληγή για όλους τους Τενεδίους, αναφερόμενη σε συγκεκριμένα παραδείγματα, τα οποία άφησαν άφωνα τα μέλη της Επιτροπής. Σύμφωνα με την κυρία Χατζηκυριάκου, η Παναγία Φανερωμένη καταπατήθηκε από τον τουρκικό στρατό, ως παρατηρητήριο, και, τέλος, χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη από τον ιδιοκτήτη θαλάσσιων σπορ της παραλίας.
Εντέλει, μάλιστα, ο ναός γκρεμίστηκε το 2019. Το ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου γκρεμίστηκε και στη θέση του, το 2020, χτίστηκε μύλος, ως τουριστικό αξιοθέατο. Το ξωκλήσι του Αγίου Σπυρίδωνα χρησιμοποιείται ως αποθήκη τα τελευταία πέντε χρόνια από τον Τούρκο ιδιοκτήτη της διπλανής βίλας. Επίσης, πολλά ξωκλήσια, όπως οι Αγιοι Ανάργυροι, ο Αγιος Ισίδωρος, η Αγία Κυριακή, δεν επιτρέπεται να ανακαινιστούν και δεν περιέχονται στην ιδιοκτησία της Εκκλησίας, με αποτέλεσμα να καταστρέφεται η πολιτιστική κληρονομιά των Ελληνών στο νησί. Προκειμένου, μάλιστα, να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της καταπάτησης, η κυρία Χατζηκυριάκου τόνισε ότι η εκκλησία του νησιού της Τενέδου κατείχε 120 τίτλους.
«Εχουν επιστραφεί οι 27 και, από τους 27, οι 12 έχουν ζητηθεί πίσω και εκκρεμεί δικαστήριο», είπε χαρακτηριστικά. Το ζήτημα της επιστροφής της εκκλησιαστικής περιουσίας είναι μείζον και για την επιστροφή των Τενεδίων στον τόπο τους, καθώς τη δεδομένη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα για κάποιον που θέλει να επιστρέψει είναι ότι δεν έχει στέγη, καθώς οι περιουσίες είτε ξεπουλήθηκαν μετά τα γεγονότα της Κύπρου είτε δωρίστηκαν στην Εκκλησία.
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Ο πληθυσμός του νησιού το 1912 ήταν 3.750 Ελληνες και 1.400 Τούρκοι. Το 1927, μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης, ήταν 1.631 Τούρκοι και 1.900 Ελληνες. Σήμερα βρίσκονται στο νησί μόλις δέκα Έλληνες.
