ΠΗΓΗ: Πελοπόννησος
Πριν από μια εβδομάδα έφυγε από την ζωή ο π. πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών και καταξιωμένος επιστήμονας Αθανάσιος Σαφάκας. Για την διαδρομή και το έργο του, γράφτηκαν και ειπώθηκαν πολλά τις προηγούμενες ημέρες μέσα από τις σελίδες της «Π».
Από τους πιο σεβαστούς και αναγνωρισμένους πανεπιστημιακούς δασκάλους, ο Αθανάσιος Σαφάκας κατέκτησε με σκληρή πνευματική εργασία και προσφορά, πολλές κορυφές.
Για πολλούς, η μεγάλη του παρακαταθήκη στην επιστήμη που υπηρέτησε για δεκαετίες, ήταν η προώθηση της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα. Σήμερα, η τεχνολογία των ηλεκτρικών αυτοκινήτων κυριαρχεί ως μελλοντική τάση στην παγκόσμια αγορά της αυτοκίνησης, με εταιρείες κολοσσούς να στρέφουν την παραγωγή τους, προς αυτή την κατεύθυνση.
Κι όμως, ο Αθανάσιος Σαφάκας, εδώ και δεκαετίες, προωθούσε την τεχνολογία της ηλεκτροκίνησης, μέσα από το εργαστήριο που είχε φτιάξει στο Πανεπιστήμιο Πατρών, από το μηδέν. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι, ήταν ο άνθρωπος που ταύτισε την πορεία του με την τεχνολογία αυτή, δεκαετίες πριν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα βγουν σε μαζική παραγωγή.
Στο Εργαστήριο Ηλεκτρομηχανικής Μετατροπής Ενέργειας που έστησε μαζί με τους συνεργάτες και τους φοιτητές του το 1975, δημιούργησε εξ αρχής αρκετά μοντέλα ηλεκτρικών αυτοκινήτων που είχαν σκοπό την επίδειξη και τη δοκιμή των δυνατοτήτων τους.
Από τότε ο Αθανάσιος Σαφάκας πίστευε ακράδαντα ότι η ηλεκτροκίνηση θα συνέβαλλε σε μεγάλο βαθμό στην μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων. «Πρωτοπόρος», ήταν ο χαρακτηρισμός που του απέδωσε ο επιστήθιος φίλος του, καθηγητής Σήφης Μπουζάκης, σε άρθρο του την περασμένη Δευτέρα στην «Π» και δεν ήταν υπερβολή.
Ο Δάσκαλος που ενέπνευσε δεκάδες επιστήμονες
Για την διαδρομή και την προσφορά του εκλιπόντος καθηγητή Αθανάσιου Σαφάκα, παρείχαν στοιχεία δύο πολύτιμοι συνεργάτες του. Ο σημερινός διευθυντής του Εργαστηρίου Ηλεκτρομηχανικής Μετατροπής Ενέργειας, του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών, καθηγητής Μανώλης Τατάκης και ο αναπληρωτής καθηγητής του ίδιου τμήματος, Επαμεινώνδας Μητρονίκας που είχε κάνει την διπλωματική του εργασία με τον Αθανάσιο Σαφάκα.
Και οι δύο τους, τόνισαν στην «Π» ότι υπήρξε πρωτοπόρος, πανελλαδικά, όχι μόνο στη διδασκαλία του μαθήματος των ηλεκτρονικών ισχύος, από το 1975, αλλά και στην προώθηση της ιδέας της ηλεκτροκίνησης, που ξεκινάει από το 1990 με τη διπλωματική εργασία του Ν. Μαρτίνου, όπου ο Αθανάσιος Σαφάκας ήταν επιβλέπων.
Ορισμένοι σταθμοί αυτής της πορείας ήταν ακόμα, η ανάληψη του έργου ECVET, για την προώθηση οχημάτων με τεχνολογίες «καθαρής» ενέργειας, όπου ήταν επιστημονικός υπεύθυνος, με συμμετέχοντες φορείς το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τις εταιρείες Teοcar ΑΕ, Μπαταρίες Γερμανός, Yalοs Design Consultans, Prοtech, το Εργαστήριο Σχεδιασμού Μηχανών και Ελέγχου Συστημάτων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και το Εργαστήριο Ηλεκτρομηχανικής Μετατροπής Ενέργειας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Ο Αθανάσιος Σαφάκας, ήταν ιδρυτικό μέλος, πρόεδρος και ισόβιος επίτιμος πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων, ενώ ήταν επιστημονικός υπεύθυνος σε δεκάδες διπλωματικές εργασίες και συγγραφέας πλήθους επιστημονικών δημοσιεύσεων, γύρω από την ηλεκτροκίνηση.
Επίσης, πίσω 2004, διετέλεσε πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής της «Φαέθων 2004» στα πλαίσια της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας 2001-2004, με οχήματα που κινούνταν με ηλιακή ενέργεια.
Την περίοδο 2007-2009, επέβλεψε τη συνεργασία φοιτητών του, οι οποίοι στο πλαίσιο των διπλαματικών εργασιών τους, υλοποίησαν την υβριδοποίηση ενός συμβατικού οχήματος τύπου SUV, ενός συμβατικού οχήματος και την μετατροπή μιας βάρκας σε ηλεκτρική.
Οι κ.κ. Τατάκης και Μητρονίκας, τόνισαν στην «Π» τα εξής: «Σήμερα αποχαιρετούμε τον ΔΑΣΚΑΛΟ Αθανάσιο Σαφάκα, ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών. Η προσφορά του τόσο στο δημόσιο πανεπιστήμιο από πολλές υψηλόβαθμες θέσεις, του πρύτανη, του κοσμήτορα της Πολυτεχνικής Σχολής, του προέδρου του τμήματος κ.λπ., όσο και στην κοινωνία είναι γνωστή. Ηθικός, ανιδιοτελής, αγωνιστής, ιδεολόγος, με πρωτοποριακές ιδέες, δημοκρατικός. Διαλλακτικός και πάντα προσιτός στους φοιτητές.
Για μας όμως τους εν ενεργεία συνεργάτες του, ήταν και θα παραμείνει ο Δάσκαλος. Ο Ανθρωπος που μας ενέπνευσε, τόσο από τα φοιτητικά μας χρόνια ως μαθητές του, όσο και ως Συνάδελφος. Η αφοσίωση του στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο και το πάθος του στη διδασκαλία και την έρευνα θα είναι για μας παντοτινός οδηγός.
Καλό ταξίδι ΔΑΣΚΑΛΕ».
Η έρευνα έχει πολλή δουλειά ακόμη
Ξεχωριστό και εξίσου σημαντικό κεφάλαιο στην διαδρομή του Αθανάσιου Σαφάκα, ήταν το Ελληνικό Ινστιτούτο Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων (ΕΛΙΝΗΟ) όπου διετέλεσε πρόεδρος από την ίδρυσή του, το 1992 μέχρι και το 2010, όταν ανακηρύχτηκε ομόφωνα από τα μέλη του, ως επίτιμος πρόεδρος.
Διετέλεσε επίσης πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του διαγωνισμού ηλιακών οχημάτων «Phaethon», ο οποίος παρέμεινε στην ιστορία γιατί αποτέλεσε το αίτιο θέσπισης της παγκόσμιας κλάσης «Olympia» για τα ηλιακά αυτοκίνητα.
Παρά τη συνταξιοδότησή του από το Πανεπιστήμιο Πατρών, ο Αθανάσιος Σαφάκας βρισκόταν πάντα στην πρωτοπορία της προσπάθειας για την επικράτηση της ηλεκτροκίνησης των οχημάτων πιστεύοντας ακράδαντα ότι θα πρέπει κάποτε να απαλλαγούμε από τις ρυπογόνες και ενεργειοβόρες μηχανές εσωτερικής καύσεως.
Ο ίδιος, σε σημείωμα του στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου τον Νοέμβριο του 2019, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το ΕΛΙΝΗΟ πριν, από τρεις δεκαετίες περίπου, είχε εκτιμήσει ότι το 2020 θα επικρατούσε η ηλεκτροκίνηση. Τώρα μπορεί με μεγαλύτερη σιγουριά να εκτιμήσει ότι το 2050 θα βλέπουν οι άνθρωποι στο μουσείο τη μηχανή εσωτερικής καύσεως. Ζητούμενο είναι η τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας. Το υδρογόνο και οι ΑΠΕ διαφαίνεται ότι θα είναι η λύση. Οσον αφορά στα αυτοκίνητα, πρέπει να δημιουργηθεί κάτι προσιτό για τον άνθρωπο. Η έρευνα έχει πολύ δουλειά ακόμη».
