Πολλές γυναίκες αναζητούν έναν σύντροφο για μία μακροχρόνια σχέση, ωστόσο συχνά κάνουν εξαρχής λάθος επιλογές, καθώς ελκύονται από άνδρες που είναι δύσκολο να μείνουν πιστοί σε μακροχρόνιες σχέσεις. Γιατί συμβαίνει αυτό; Σε ποιες παγίδες πέφτουν; Οι ειδικοί επισημαίνουν τα συνήθη λάθη των γυναικών.
Σωματική έλξη. Αν και τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες δεν μένουν ασυγκίνητοι από την ωραία εξωτερική εμφάνιση, η αλήθεια είναι ότι η επιλογή ενός συντρόφου με βάση την εξωτερική του εμφάνιση σπανίως αποτελεί εγγύηση μακροχρόνιας σχέσης. Με άλλα λόγια αν οι γυναίκες ψάχνουν για μακροπρόθεσμες, σταθερές σχέσεις ίσως θα ήταν καλύτερο να στραφούν σε λιγότερο ελκυστικούς άνδρες. Σύμφωνα με έρευνες οι πολύ ελκυστικοί και σωματώδεις άνδρες ενδέχεται να είναι και πιο άπιστοι. Επιπλέον είναι πιο πιθανό να χωρίσουν τις συντρόφους τους ίσως γιατί είναι λιγότερο ικανοί να αντισταθούν στην προοπτική να συνάψουν σχέσεις με νέες πιθανές συντρόφους.
Ερωτικές φωνές. Αν και οι γυναίκες δείχνουν να προτιμούν άνδρες με ελκυστικές φωνές, οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι αυτοί οι άνδρες τείνουν να έχουν περισσότερες ερωτικές συντρόφους και είναι πιο πιθανό να είναι άπιστοι κατά τη διάρκεια μιας μακροχρόνιας σχέσης.
Ήδη δεσμευμένοι άνδρες. Είναι ενδιαφέρον ότι πολλές γυναίκες συχνά ελκύονται από άνδρες που βρίσκονται ήδη σε σχέση. Αυτή η κατάσταση παρατηρείται και σε μέλη του ζωικού βασιλείου όπως τα ψάρια και τα πουλιά! Στους ανθρώπους, το ενδιαφέρον των γυναικών σηματοδοτείται από το ότι αυτός ο άνδρας έχει επιθυμητά χαρακτηριστικά κατά την πεποίθησή τους. Ωστόσο η λογική λέει ότι για μία μακροχρόνια σχέση ίσως να μην είναι η καλύτερη ιδέα να προσεγγιστεί ένας άνδρας που έχει ήδη σύντροφο! Άλλωστε αν αυτοί οι άνδρες σκοπεύουν να αφήσουν τη σύντροφό τους για μια άλλη γυναίκα, τότε δεν αποκλείεται στο μέλλον να πραγματοποιήσουν την ίδια κίνηση όταν μία νέα πιθανή σύντροφος εμφανιστεί στον ορίζοντα.
Επομένως ένας σύντροφος ελκυστικός με αρρενωπή φωνή και πιθανώς ήδη δεσμευμένος ίσως να είναι καλή επιλογή για μια σύντομη σχέση, αλλά αν αναζητάτε κάποιον για μια μακροχρόνια σχέση τότε καλό να είναι να επενδύσετε σε έναν σύντροφο πάνω στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και της ειλικρίνειας.
Την θέση της Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδιας για την δημογραφική πολιτική και την οικογένεια, αναλαμβάνει μετά τον ανασχηματισμό, η Μαρία Συρεγγέλα, μέχρι σήμερα Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, αρμόδια για την οικογενειακή πολιτική και την ισότητα των δύο φύλων.
Ποια είναι η Μαρία Συρεγγέλα
Αντιπρόεδρος των Γυναικών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (EPPWomen).
Απόφοιτη της Φιλοσοφικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Υπηρεσιών για Στελέχη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και διπλωματική εργασία στην Πολιτική και Στρατηγική της Νέας Δημόσιας Διοίκησης (New Public Management).
Έχει υπηρετήσει σε νευραλγικές θέσεις, τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα με ειδίκευση, κυρίως, σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού.
Διετέλεσε αντιπρόεδρος του YEPP (Νεολαία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος), από το 2001 έως το 2005 και εκπρόσωπος του YEPP στο Western Balkan Democracy Initiative και στο Southeastern European Forum, την ίδια περίοδο.
Υπήρξε μέλος του Ε.Γ. της ΟΝΝΕΔ, ως υπεύθυνη Διεθνών Σχέσεων, από το 2001-2004 και στην Κ.Ε. από το 1998-2005.
Yποψήφια με τη Νέα Δημοκρατία στις Ευρωεκλογές του 2004.
Διετέλεσε αντιπρόεδρος του ΚΕΘΙ (Κέντρο Ερευνών Θεμάτων Ισότητας) από το 2013 έως και τον Μάρτιο του 2015.
Μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
Γνωρίζει Αγγλικά, Γαλλικά και Τούρκικα.
Είναι παντρεμένη με τον Φώτη Κυριακόπουλο, Πολιτικό Μηχανικό και μητέρα δύο παιδιών, του Βασίλη και του Κωνσταντίνου.
H νέα κορυφαία έκδοση του ανανεωμένου μεσαίου SUV της Audi συνδυάζει στοιχεία απόδοσης και οικονομίας μέσω του ντίζελ μοτέρ των 3 λίτρων.
Η καρδιά του Audi SQ5 Sportback TDI είναι ένας επανασχεδιασμένος τρίλιτρος πετρελαιοκινητήρας με ισχύ 341 PS (251 kW) και ροπή 700 Nm, στην περιοχή 1.750 – 3.250 σ.α.λ.. Ο 3.0 V6 TDI έχει δεχθεί πολλές μηχανολογικές επεμβάσεις, διαθέτει ατσάλινα έμβολα και καλύτερη θερμική απόδοση ενώ και ο ψεκασμός γίνεται πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια. Είναι εξοπλισμένος με δύο τεχνολογίες που μειώνουν την κατανάλωση και ενισχύουν την απόδοση.
Το ήπιο υβριδικό σύστημα 48 V (MHEV) ανακτά έως 8 kW ισχύος κατά την επιβράδυνση. Με την ηλεκτρική ενέργεια από την μπαταρία ιόντων λιθίου, το CUV μπορεί να κινηθεί έως και 40 δευτερόλεπτα με τον κινητήρα εκτός λειτουργίας, πριν αυτός επανεκκινήσει από τον οδηγούμενο από ιμάντα εναλλάκτη, χωρίς να γίνεται αντιληπτό από οδηγό ή επιβάτες.
Η δεύτερη τεχνολογία που επίσης λειτουργεί στο δίκτυο των 48 V είναι ένας ηλεκτρικός κομπρέσσορας (EPC), ο οποίος κατά την εκκίνηση ή την επιτάχυνση από χαμηλές στροφές, αυξάνει το ρυθμό συσσώρευσης της πίεσης στο turbo και διασφαλίζει εντυπωσιακές επιταχύνσεις. Όπως όλοι οι σύγχρονοι TDI κινητήρες της Audi, και ο συγκεκριμένος διαθέτει δύο καταλυτικούς μετατροπείς SCR για την μετεπεξεργασία των καυσαερίων, με ψεκασμό διπλής δόσης AdBlue, για περιορισμό των εκπεμπόμενων ρύπων και πληροί τις προδιαγραφές Euro 6d ISC-FCM.
Όσον αφορά στα υπόλοιπα τεχνικά στοιχεία, το νέο Audi SQ5 Sportback TDI διαθέτει αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων tiptronic οκτώ σχέσεων και μόνιμη τετρακίνηση quattro, που μεταβάλλει ανάλογα με τις συνθήκες την κατανομή ροπής στους δύο άξονες. Προαιρετικά, διατίθεται σπορ διαφορικό το οποίο κατανέμει τη ροπή ανεξάρτητα σε κάθε τροχό.
Η ανάρτηση είναι πέντε συνδέσμων, οι στάνταρ ζάντες 20 ιντσών συνδυάζονται με δαγκάνες φρένων έξι εμβόλων από αλουμίνιο, ενώ προαιρετικά διατίθενται ζάντες 21 ιντσών της Audi Sport. Στον στάνταρ εξοπλισμό ανήκει και το Audi drive select, το οποίο ρυθμίζει τη συμπεριφορά του σπορ διαφορικού, του κινητήρα, του συστήματος διεύθυνσης, του αυτόματου κιβωτίου ταχυτήτων και των ελεγχόμενων αποσβεστήρων, μέσω έξι προφίλ. Ένα έβδομο προφίλ (allroad) προστίθεται εάν επιλεγεί η προαιρετική αερανάρτηση.
Τέλος, προαιρετικά διατίθεται και δυναμικό σύστημα διεύθυνσης.
Στο εσωτερικό του Audi SQ5 Sportback TDI κυριαρχούν το μαύρο ή σκούρο γκρι, αποπνέοντας δυναμισμό και κύρος. Γνώριμο περιβάλλον, εστιασμένο στον οδηγό με ψηφιακές λειτουργίες, ενώ το Audi virtual cockpit στην plus έκδοση συνοδεύεται με head-up display. Τρεις οι διαθέσιμες επιλογές ταπετσαρίας για τα ηλεκτρικά ρυθμιζόμενα σπορ καθίσματα με τα ανάγλυφα λογότυπα S.
Το τιμόνι και τα καθίσματα διακοσμούν ραφές αντίθεσης ενώ προαιρετικά, στα τελευταία διατίθεται λειτουργία μασάζ και αερισμού. Τα διακοσμητικά είναι στάνταρ σε βουρτσισμένο αλουμίνιο ενώ προαιρετικά διατίθενται δύο σχέδια carbon ή φινίρισμα πιάνου. Το νέο SQ5 TDI αναμένεται και στην Ελλάδα το πρώτο μισό του 2021, με τις προτεινόμενες τιμές λιανικής να ανακοινώνονται την περίοδο του λανσαρίσματος.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πεπεισμένη ότι με όλες τις προσπάθειες που κάνει θα μπορέσει να εξασφαλίσει τον εμβολιασμό των Ευρωπαίων το συντομότερο δυνατόν, τόνισε εκπρόσωπος της Κομισιόν, σημειώνοντας πως στόχος της ήταν η διασφάλιση ενός χαρτοφυλακίου με ποικιλία εμβολίων.
«Αυτό το χαρτοφυλάκιο αναπτύχθηκε σε μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας», είπε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος της Κομισιόν αρμόδιος για θέματα υγείας Στεφάν Nτε Κερμέκερ.
Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο ίδιος «όταν διαπραγματευόμασταν με τις έξι εταιρείες και με άλλες εταιρείες δεν υπήρχε βεβαιότητα ότι κάποιο από αυτά τα εμβόλια θα θεωρείτο ασφαλές και αποτελεσματικό από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων» και πρόσθεσε πως «η βασική φιλοσοφία της στρατηγικής ήταν η ΕΕ να αναπτύξει ένα χαρτοφυλάκιο με ποικιλία, να εξασφαλίσει δόσεις από διαφορετικές εταιρείες» έτσι ώστε να υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες ένα ή περισσότερα εμβόλια να είναι ασφαλή και αποτελεσματικά.
Την ίδια ώρα, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Ερίκ Μαμέρ επισήμανε ότι η ΕΕ εστιάζει στο «να διαβεβαιώσει ότι η εφαρμογή της στρατηγικής γίνεται σωστά και ότι όλοι οι παράγοντες συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών κάνουν αυτό που πρέπει από την πλευρά τους».
Οι επόμενες εβδομάδες και οι επόμενοι μήνες θα είναι σημαντικοί όσον αφορά την εξέλιξη του εμβολιασμού, κατέληξε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν.
Πλημμύρες και προβλήματα έχει προκαλέσει η κακοκαιρία στην Ηλεία.
Σύμφωνα με το Ilialive.gr πλημμυρικά φαινόμενα έχουν παρουσιαστεί στην περιοχή του Κάμπου, στον Μπρινιά, στην περιοχή της Γαστούνης, στη Μπούκα Παλαιοχωρίου και στον ποταμό Πηνειό.
Στην περιοχή της Αμαλιάδας, αναφορές για προβλήματα υπάρχουν στο Γεράκι και στην περιοχή της Πηνείας. Στον Δήμο Πύργου, προβλήματα έχουν αναφερθεί σε περιοχές περιμετρικά της πόλης, όπως στην Κεραία, το Λαμπέτι, σε περιοχές προς το Ανεμοχώρι και σε δρόμους στο Γούμερο και την Αγία Άννα.
Στον Δήμο Ανδρίτσαινας-Κρεστένων προβλήματα έχουν παρουσιαστεί από λάσπες και φερτά υλικά, στην περιοχή του Κάτω Σαμικού και του Πλουτοχωρίου.
Στον Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας τα προβλήματα εντοπίζονται στην περιοχή Στρεφίου και Κάτω Στρεφίου επί της Εθνικής Οδού, όπως επίσης στα Βυλιζαίικα Χάνια και στην είσοδο της Ολυμπίας.
Την εκτίμηση ότι το ερχόμενο καλοκαίρι θα μπορούμε να πάρουμε μια μεγάλη ανάσα από την πανδημία του κορωνοϊού στη χώρα μας, ως αποτέλεσμα του εμβολιασμού, υπό την προϋπόθεση ότι οι πολίτες θα ανταποκριθούν στο σχετικό κάλεσμα των επιστημόνων και της πολιτείας, κάνουν οι υγειονομικές αρχές και οι ειδικοί επιστήμονες. Για να χτιστεί το «τείχος ανοσίας» και να επιστρέψουμε στην κανονικότητα θα πρέπει να εμβολιαστεί το 70% του πληθυσμού. Ο υφυπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης, μιλώντας στην «Κ», επισημαίνει ότι επαρκείς δόσεις εμβολίων αλλά και μια ικανοποιητική «ροή» τους προς τη χώρα έχουν ήδη εξασφαλιστεί. Σημειώνει, ωστόσο, ότι είναι νωρίς για να πούμε με ακρίβεια πότε θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος, καθώς εξαρτάται από την πρόθεση των πολιτών να εμβολιαστούν. Εφόσον εξασφαλιστεί αυτή η προϋπόθεση, τότε, όπως τονίζει ο κ. Κοντοζαμάνης, «με βάση τις δυνατότητες που έχουμε από την ανάπτυξη των εμβολιαστικών κέντρων αλλά και τον χρόνο που απαιτείται για την εμβολιαστική διαδικασία, συμπληρώνοντας το πρώτο εξάμηνο του 2021 θα μπορούμε να είμαστε κοντά σε αυτό που ονομάζουμε “τείχος ανοσίας”».
«Αν και συνεχίζουμε να διανύουμε το δεύτερο κύμα, το δεύτερο lockdown έχει αποδώσει, κάτι που αποδεικνύεται και στον τελευταίο χάρτη με επιδημιολογικά δεδομένα που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, σύμφωνα με τον οποίο η Ελλάδα τα πηγαίνει πολύ καλύτερα από τις περισσότερες άλλες χώρες της Ε.Ε.», σημειώνει ο υφυπουργός και συνεχίζει: «Για τους εμβολιασμούς η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει το σύνολο των δόσεων που χρειάζεται για τον πληθυσμό της και μια ικανοποιητική ροή με την οποία θα καταφθάνουν τα εμβόλια στη χώρα. Εχει οργανωθεί καλά το σύστημα των κέντρων εμβολιασμού και αυτή τη στιγμή μπορούμε σίγουρα να πούμε ότι έως τις 20 Ιανουαρίου 2021 θα έχει ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός των υγειονομικών και των φιλοξενουμένων σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και σε κέντρα αποκατάστασης. Η συμμετοχή των εργαζομένων στις υγειονομικές μονάδες είναι πολύ ικανοποιητική και βαίνει αυξανόμενη. Μάλιστα σε ορισμένα νοσοκομεία φτάνει το 80%».
Οπως αναφέρει ο κ. Κοντοζαμάνης, ο πληθυσμός θα εμβολιαστεί σύμφωνα με την προτεραιοποίηση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών. Και τονίζει: «Τα εμβόλια είναι απολύτως ασφαλή και καλούμε τον πληθυσμό να εμβολιαστεί. Προστατεύουμε όχι μόνο τον εαυτό μας, αλλά και την οικογένειά μας, τους οικείους μας, τον περίγυρό μας».
Από την ερχόμενη Δευτέρα διευρύνεται ο εμβολιασμός των εργαζομένων σε υγειονομικές μονάδες (σύνολο εργαζομένων 86.000 άτομα) και των φιλοξενουμένων σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων (σύνολο περίπου 15.000 άτομα). Από τις 20 Ιανουαρίου θα ξεκινήσει ο εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού, αρχής γενομένης από τα άτομα άνω των 70 ετών, που υπολογίζεται ότι είναι 590.000 στη χώρα μας. Και μόνο η εξασφάλιση ανοσίας σε αυτόν τον πληθυσμό αναμένεται να δώσει ανάσα στο ΕΣΥ, αφού θα επιφέρει μείωση των νοσηλειών σοβαρών περιστατικών COVID-19.
Μήνυμα προτροπής προς τους πολίτες να εμβολιαστούν στέλνουν μέσω της «Κ» τέσσερις καθηγητές Ιατρικής.
Ο ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής Γεώργιος Χρούσος χαρακτηρίζει τα εμβόλια που έχουν αναπτυχθεί έναντι του κορωνοϊού ως ένα εκπληκτικό δώρο που μας έκανε η τεχνολογία, τονίζοντας ότι «είναι τα πιο ασφαλή που έχουν κατασκευαστεί μέχρι σήμερα». Η καθηγήτρια Υγιεινής – Επιδημιολογίας Παγώνα Λάγιου και ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Γιάννης Τούντας ξεκαθαρίζουν ότι, παρά το σύντομο διάστημα που χρειάστηκε για τη δημιουργία των εμβολίων, δεν υπήρξε καμία έκπτωση στον έλεγχο της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητάς τους. «Εμβολιάζομαι για να γίνω μέρος του “τείχους ανοσίας”», υπογραμμίζει ο καθηγητής Νίκος Σύψας, σημειώνοντας ότι όταν αυτό επιτευχθεί θα σημάνει το τέλος της πανδημίας. «Θα ξανασυναντηθούμε όλοι, θα ταξιδέψουμε, θα ανοίξει η οικονομία μας, θα βρουν δουλειά και εισόδημα οι συμπολίτες μας».
Πολύτιμη στήριξη μέσα από μία «βεντάλια» προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας μπορούν να βρουν όσες επιχειρήσεις έχουν πληγεί από τα περιοριστικά μέτρα της πανδημίας. Αρκετά από αυτά τα προγράμματα είναι σε εξέλιξη, ενώ ορισμένα αναμένεται να ξεκινήσουν τις πρώτες μέρες του 2021.
ΤΕΠΙΧ ΙΙ – Επιδότηση επιτοκίου
Δάνεια για κεφάλαιο κίνησης από 10.000 ευρώ έως και 500.000 ευρώ, ανά επιχείρηση, με επιδότηση επιτοκίου για δύο χρόνια. Το ποσό του δανείου φτάνει έως το 50% του κύκλου εργασιών της επιχείρησης. Η συμμετοχή στο δάνειο είναι 5% από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και 95% από τις τράπεζες. Η διάρκεια των δανείων είναι από 24 – 60 μήνες με περίοδο χάριτος 6 – 12 μηνών. Πρόκειται για την 4η τροποποίηση του Προγράμματος που τρέχει από τον Σεπτέμβριο και μπορούν να ενταχθούν σε αυτόν τον κύκλο τόσο επιχειρήσεις που είχαν πάρει έγκριση για τους προηγούμενους κύκλους αλλά εξαντλήθηκε ο προϋπολογισμός και δεν πήραν χρήματα, όσο και επιχειρήσεις που έλαβαν κάποιο δάνειο, αλλά ήταν χαμηλότερο από τα όρια που προβλέπει το Πρόγραμμα. Βασική προϋπόθεση είναι να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας, τουλάχιστον για τα δύο χρόνια της επιδότησης του επιτοκίου.
Εγγυοδοτικό πρόγραμμα
Mε την ολοκλήρωση του υφιστάμενου εγγυοδοτικού προγράμματος, το υπουργείο Ανάπτυξης έχει ήδη προαναγγείλει ότι εντός του Ιανουαρίου θα τρέξει ένα νέο πρόγραμμα εγγυοδοσίας ύψους 450 εκατ. ευρώ, το οποίο με την απαραίτητη μόχλευση θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ. Η εγγύηση, θα είναι αυξημένη σε σχέση με το τρέχον πρόγραμμα και θα φτάνει το 80% του δανείου, που σημαίνει ότι οι τράπεζες θα ζητούν μικρότερες εξασφαλίσεις και συνεπώς περισσότερες επιχειρήσεις θα θεωρηθούν πιστωτικά επιλέξιμες και θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν. Το πρόγραμμα θα αφορά δάνεια έως 50.000 ευρώ κυρίως για μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Επιδότηση τόκων ενήμερων επιχειρηματικών δανείων
Πρόκειται για μία δράση μέσω ΕΣΠΑ, η οποία έτρεξε μέχρι το τέλος Αυγούστου για τις πληττόμενες επιχειρήσεις και στο υπουργείο Ανάπτυξης έχουν ήδη έτοιμο το διάδοχο σχήμα, το οποίο, εκτός από την επιδότηση των τόκων για 3-5 μήνες, είναι πολύ πιθανό να καλύπτει και μέρος της δόσης των υφιστάμενων ενήμερων επιχειρηματικών δανείων.
Επιστρεπτέα Προκαταβολή
Εντός των επόμενων εβδομάδων αναμένεται το άνοιγμα της πλατφόρμας για την Επιστρεπτέα Προκαταβολή 5, η οποία αφορά τις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από το δεύτερο lock down τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Το ποσό της ενίσχυσης θα είναι κατά 50% επιδότηση, δηλαδή δεν θα πρέπει να επιστραφεί στο κράτος. Πηγές του οικονομικού επιτελείου δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο, αφού τελειώσει η πανδημία, να υπάρξει μεγαλύτερο «κούρεμα» ή και πλήρης διαγραφή των ενισχύσεων που έχουν δοθεί ή πρόκειται να δοθούν μέσω των κύκλων της Επιστρεπτέας Προκαταβολής.
Επιδότηση για e-shop
Μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου αναμένεται να ξεκινήσει το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για την επιδότηση επιχειρήσεων του λιανεμπορίου με έως 5.000 ευρώ για την δημιουργία ηλεκτρονικού καταστήματος e–shop. Ο προϋπολογισμός της δράσης φτάνει τα 80 εκατ. ευρώ, με ανοικτό το ενδεχόμενο ν’ αυξηθεί. Παράλληλα, τρέχει μέχρι τις 31/1/2021 το πρόγραμμα για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων για την τόνωση της ανταγωνιστικότητάς τους, μέσω της επιδότησης δαπανών σε ποσοστό 50% έως 65%, εφόσον οι δαπάνες αυτές αφορούν στην εγκατάσταση νέων σύγχρονων μηχανημάτων για τυποποίηση ή συμμόρφωση της παραγωγικής διαδικασίας, στην προμήθεια εξοπλισμού για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ή εξοικονόμηση ενέργειας και προστασία του περιβάλλοντος, ψηφιακή προβολή, αγορά μεταφορικών μέσων κ.ά.
Κεφάλαιο κίνησης για νεοφυείς επιχειρήσεις
Μη επιστρεπτέα χρηματοδότηση από 5.000 ευρώ έως και 100.000 ευρώ για χρηματοδότηση του Κεφαλαίου Κίνησης, μπορούν να λάβουν νεοφυείς επιχειρήσεις που έχουν εγγραφεί στο «Elevate Greece». Το συνολικό κόστος του προγράμματος υπολογίζεται σε 60 εκατ. ευρώ και η επιχορήγηση ανέρχεται σε τουλάχιστον 50% του Κεφαλαίου Κίνησης που αναλώθηκε το 2019.
Με το ιδιωτικό ληξιπρόθεσμο χρέος να ξεπερνάει τα 240 δισ. ευρώ –χωρίς στο ποσό αυτό να συμπεριλαμβάνονται οι αγνώστου ύψους οφειλές μεταξύ ιδιωτών– και το δημόσιο χρέος να σπάει για πρώτη φορά στην ιστορία το όριο του 200% του ΑΕΠ, φτάνοντας στα 338 δισ. ευρώ, κλείνει η πιο επεισοδιακή χρονιά των τελευταίων δεκαετιών.
Η διαχείριση του χρέους, ειδικά του ιδιωτικού, αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση της νέας χρονιάς, καθώς από αυτή τη διαχείριση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό το κατά πόσον θα υπάρξουν χιλιάδες «λουκέτα», απολύσεις εργαζομένων αλλά και μια νέα γενιά κόκκινων δανείων που θα βαρύνουν τους ισολογισμούς των τραπεζών. Κάθε ημέρα που περνάει με την οικονομία σε συνθήκες καραντίνας το πρόβλημα διογκώνεται, καθώς συσσωρεύονται ολοένα και περισσότερες υποχρεώσεις στο «καλάθι» των χρεών που μπαίνουν στον «πάγο» με στόχο να αποπληρωθούν «αργότερα», όταν θα έχει ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Μόνο από το επιστρεπτέο κομμάτι των τεσσάρων φάσεων της επιστρεπτέας προκαταβολής αλλά και των φορολογικών υποχρεώσεων που έχουν «παγώσει» μέχρι τον Απρίλιο, έχει συσσωρευτεί πρόσθετο βάρος συνολικού ύψους περίπου 7-8 δισ. ευρώ. Οι αναστολές δανειακών υποχρεώσεων από τις τράπεζες προσθέτουν επιπλέον 9-10 δισ. ευρώ στον συνολικό λογαριασμό, ενώ μόνο εκτιμήσεις μπορούν να γίνουν για τα απλήρωτα τιμολόγια και τις επιταγές που έχουν «παγώσει» με κρατική παρέμβαση. Τα μέτρα προσωρινού χαρακτήρα που έλαβε η κυβέρνηση μέσα στο 2020 για να διευκολύνει τους οφειλέτες θα επανεξεταστούν στο σύνολό τους μέσα στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα με στόχο να δοθεί μια μόνιμη λύση πριν εκδηλωθούν μαζικά φαινόμενα αδυναμίας πληρωμών. Η αρχή αναμένεται να γίνει με την επικαιροποίηση της ρύθμισης των 12-24 δόσεων, που ψηφίστηκε από τη Βουλή προκειμένου να τακτοποιηθούν όσες φορολογικές υποχρεώσεις ανεστάλησαν μέσα στο 2020. Με το ποσό των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων σε αναστολή να έχει ήδη ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ –και ενώ αναμένονται νέες αναστολές για το πρώτο τρίμηνο του 2021–, θεωρείται πρακτικά πολύ δύσκολο αυτά τα χρέη να πληρωθούν μέσα στην περίοδο 2021-2022 και ταυτόχρονα με τις τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις των συγκεκριμένων ετών.
Οι νέες ρυθμίσεις, πάντως, δεν θα έχουν οριζόντια χαρακτηριστικά, αλλά κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι για να κάνουν χρήση ευνοϊκότερων όρων αποπληρωμής ή ακόμη και «κουρέματος» οφειλών. Στις αρχές του 2021 θα ανοίξει η συζήτηση τόσο για τη μετατροπή των επιστρεπτέων προκαταβολών σε μη επιστρεπτέες –και πάλι με κριτήρια–, ενώ ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί στο να εξασφαλιστούν όσο το δυνατόν πιο ευνοϊκές προϋποθέσεις για τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί από τράπεζες.
Μέτρα α λα καρτ για κάθε οφειλέτη επιδιώκει η κυβέρνηση
Με μέτρα… α λα καρτ, δηλαδή προσαρμοσμένα στο προφίλ και στις οικονομικές δυνατότητες του κάθε οφειλέτη, θα επιδιώξει η κυβέρνηση να δώσει λύση στο μείζον πρόβλημα της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους μέσα στο 2020.
Η πίεση της αγοράς για «κουρέματα» και εκτεταμένα προγράμματα με «ευκολίες πληρωμής» είναι αφόρητη, αλλά την ίδια στιγμή η κυβέρνηση πιέζεται και από τους θεσμούς προκειμένου να «διασφαλίσει» την κουλτούρα πληρωμών και να μη διολισθήσει σε οριζόντιες λύσεις τις οποίες θα εκμεταλλευθούν ακόμη και όσοι μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Με αυτά τα δεδομένα, το οικονομικό επιτελείο θα εκμεταλλευθεί τις πρώτες εβδομάδες του νέου έτους για να καταγράψει τις συνέπειες που προκάλεσε η πανδημία, μετά και το «λουκέτο» κατά την περίοδο των εορτών, και στη συνέχεια θα ανακοινώσει τα νέα «στοχευμένα» μέτρα.
Αναμένεται ότι θα υπάρξουν περισσότερες δόσεις για την αποπληρωμή των οφειλών προς την εφορία, οι οποίες συσσωρεύτηκαν την περίοδο μετά τον Μάρτιο (το πότε θα τελειώσουν οι αναστολές είναι άγνωστο καθώς και τον Ιανουάριο χιλιάδες επαγγελματίες θα λειτουργούν υπό συνθήκες καραντίνας), μετατροπή των τριών πρώτων φάσεων της επιστρεπτέας προκαταβολής σε μη επιστρεπτέα προκειμένου να υλοποιηθεί εν μέρει και το αίτημα της αγοράς για «κούρεμα», αλλά και ένας νέος γύρος «διευθετήσεων» των δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες.
Το αίτημα της αγοράς να υπάρξει μια «γέφυρα» για επιχειρήσεις, αντίστοιχη με αυτή που θεσμοθετήθηκε για τα στεγαστικά δάνεια, συναντά αρκετές δυσκολίες υλοποίησης. Ο κυριότερος λόγος είναι πως το δημοσιονομικό κόστος θα μπορούσε να είναι ακόμη και διπλάσιο ή και τριπλάσιο σε σχέση με το κόστος του προγράμματος «Γέφυρα» για τα στεγαστικά δάνεια, φτάνοντας ακόμη και στα 700-800 εκατ. ευρώ.
Ανά τομέα ιδιωτικού χρέους, δρομολογούνται τα ακόλουθα σχέδια:
1. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία έχουν αρχίσει να αυξάνονται τις τελευταίες εβδομάδες, παρά τις αναστολές στις οποίες προχώρησε το υπουργείο Οικονομικών. Το ληξιπρόθεσμο χρέος ξεπέρασε τα 106 δισ. ευρώ, ενώ το «πραγματικό χρέος» (αφαιρουμένων των οφειλών που χαρακτηρίζονται ανεπίδεκτες είσπραξης) εκτιμάται ότι θα κλείσει πάνω από τα 85-86 δισ. ευρώ. Το στοίχημα για το 2021 είναι να μην προστεθούν στο καλάθι με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις και οι οφειλές που συσσωρεύτηκαν μέσα στην πανδημία και οι οποίες ξεπερνούν ήδη τα 3 δισ. ευρώ (μαζί με τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, για τα οποία όμως ακολουθείται κοινή συνταγή). Οι αναστολές διαρκούν μέχρι τον Απρίλιο. Για μετά, προβλέπεται πληρωμή σε 12 άτοκες δόσεις ή 24 έντοκες δόσεις με επιτόκιο 2,5%. Για επαγγελματίες που θα είναι σε θέση να αποδείξουν ότι έχουν πληγεί καίρια από την πανδημία, αυτές οι δόσεις θα αυξηθούν κατά πολύ (μπορεί να είναι ακόμη και διπλάσιες ή τριπλάσιες), ώστε να μειωθεί αισθητά το ποσόν της κάθε δόσης. Επίσης, δεν αποκλείεται η παράταση της περιόδου αναστολής για μερικούς μήνες, κάτι που θα εξαρτηθεί και από τις συνθήκες που θα επικρατούν όσον αφορά την πανδημία. Η χορήγηση περισσότερων δόσεων θα συνδέεται με την πορεία των οικονομικών μεγεθών μέσα στην πανδημία και θα αποκλείονται χρέη που είχαν συσσωρευτεί πριν από την πανδημία. Για την πρόσβαση στους ευνοϊκότερους όρους πληρωμής, θα ζητηθεί από τις εταιρείες να γνωστοποιήσουν το σύνολο των οικονομικών τους μεγεθών και όχι μόνο την πορεία των εσόδων. Αυτά τα στοιχεία θα χρησιμοποιηθούν και για άλλα μέτρα στήριξης, όπως το «κούρεμα» των οφειλών από τις επιστρεπτέες προκαταβολές, αλλά και η κάλυψη των πάγιων επιχειρηματικών δαπανών που δεν καλύφθηκαν από άλλα μέτρα στήριξης.
2. Το πρόβλημα με τις οφειλές προς τις τράπεζες είναι άμεσο. Για δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες, η περίοδος αναστολής των 9 μηνών που έχει δοθεί από τις τράπεζες ολοκληρώνεται μέσα στον Ιανουάριο. Κάποιοι δανειολήπτες θα καλυφθούν από το πρόγραμμα «Γέφυρα» των στεγαστικών δανείων. Προς το παρόν, έχει ολοκληρωθεί η εξέταση περίπου 100.000 αιτήσεων (από τις συνολικά περίπου 170.000 που έχουν επιβληθεί) και οι εγκρίσεις ξεπερνούν τις 93.000. Ωστόσο, για πολλά δάνεια, μεταξύ των οποίων και επιχειρηματικά, θα χρειαστεί νέα ρύθμιση καθώς είναι ορατός ο κίνδυνος οι «παγωμένες» υποχρεώσεις να μετατραπούν σε «κόκκινες», αν το «ξεπάγωμα» είναι απότομο. Οι τράπεζες προετοιμάζουν σχέδια για σταδιακή και σε βάθος αρκετών μηνών επιστροφή της δόσης στα κανονικά επίπεδα, ενώ είναι πιθανό να αποφασιστεί παράταση στην περίοδο του «παγώματος» μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Στο ενδεχόμενο αυτό συντελεί και το γεγονός ότι έχει ήδη παραταθεί, ακόμη και για έξι μήνες, η περίοδος μέχρι την ενεργοποίηση του νέου πτωχευτικού κώδικα που περιλαμβάνει και τη ρύθμιση της «2ης ευκαιρίας». Για επιχειρηματικά δάνεια και μεγάλου ύψους υποχρεώσεις φυσικών προσώπων, η λειτουργία του πτωχευτικού έχει μετατεθεί για τον Μάρτιο, ενώ για τις υπόλοιπες υποχρεώσεις για το Ιούνιο. Το σενάριο για τη δημιουργία προγράμματος «γέφυρα» για επιχειρηματικά δάνεια είναι πάνω στο τραπέζι, αλλά εκτιμάται ότι θα προκύψει μεγάλο δημοσιονομικό κόστος.
Ξεκαθάρισμα
Με την παράταση που δόθηκε στην ημερομηνία έναρξης εφαρμογής του νέου πτωχευτικού κώδικα για τα φυσικά πρόσωπα –αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουνίου αντί για την 1η Ιανουαρίου όπως προέβλεπε αρχικά ο νόμος– παρατείνεται μέχρι το τέλος Μαΐου και η εφαρμογή της προσωρινής προστασίας που παρέχει ο νόμος Κατσέλη από τα αναγκαστικά μέτρα. Είναι ένα προσωρινό «καταφύγιο» για όσους θέλουν να αναβάλλουν τον πλειστηριασμό που έχει ήδη δρομολογηθεί για την περιουσία τους. Το 2021, πάντως, προγραμματίζεται να είναι το έτος του «μεγάλου ξεκαθαρίσματος» και για τις εκκρεμείς υποθέσεις του νόμου Κατσέλη. Ολοι όσοι έχουν προσφύγει στην προστασία του σχετικού νόμου αλλά έχουν πάρει δικάσιμο για μετά τον Ιούνιο του 2021, καλούνται να υποβάλουν στη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα που λειτουργεί ήδη την αίτηση επαναπροσδιορισμού της δικασίμου προκειμένου να διατηρήσουν το δικαίωμα διεκδίκησης «κουρέματος» και ρύθμισης των οφειλών τους μέσω των διατάξεων του νόμου Κατσέλη. Επιδιώκεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο με τις δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις που εκκρεμούν στα δικαστήρια. Αρκετές από αυτές εκτιμάται ότι αφορούν τους λεγόμενους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Eπιχείρηση επιστροφής στην ανάπτυξη από το β΄ τρίμηνο του 2021
Το χρέος της γενικής κυβέρνησης το 2020 προσέγγισε τα 338 δισ. ευρώ.
Με το χρέος της γενικής κυβέρνησης στα επίπεδα των 338 δισ. ευρώ και τα ταμειακά διαθέσιμα στα 31 δισ. ευρώ κλείνει το επεισοδιακό 2020. Στο οικονομικό επιτελείο, περιμένουν πλέον την τελική μέτρηση του ΑΕΠ και την έκταση της ύφεσης, για να διαπιστώσουν πόσο πάνω από το όριο του 200% θα διαμορφωθεί τελικώς η αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ.
Αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη ότι η ύφεση δεν θα ξεπεράσει το 10,5% –κάτι που σημαίνει ότι το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2002, ήτοι στα 162-163 δισ. ευρώ–, η Ελλάδα θα ξεκινήσει την προσπάθεια αποκλιμάκωσης της αναλογίας του χρέους ως προς το ΑΕΠ της από το 207%-208%. Για το 2021, όλη η προσπάθεια θα επικεντρωθεί στο να επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη για ανάπτυξη άνω του 4,5% ώστε το ΑΕΠ να επανέλθει τουλάχιστον στα επίπεδα των 172-173 δισ. ευρώ και η αναλογία του χρέους να περιοριστεί –έστω και οριακά– κάτω από το ψυχολογικό όριο του 200%.
Πρακτικά δηλαδή, όλο το ενδιαφέρον εστιάζεται στο πώς μπορεί να αυξηθεί ο παρονομαστής του κλάσματος, δηλαδή το ΑΕΠ. Για τον αριθμητή, το τοπίο μοιάζει ξεκάθαρο.
Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους θα προχωρήσει σε νέες εκδόσεις ομολόγων συνολικού ύψους 12 δισ. ευρώ –ενδεχομένως και περισσότερο, αν το επιτρέψουν οι συνθήκες–, ενώ η «πρεμιέρα» για το 2021 αναμένεται μέσα στον Ιανουάριο με μια έκδοση μεγάλης διάρκειας άνω των 10 ετών. Με τις πρόωρες αποπληρωμές που έχουν ήδη δρομολογηθεί (τόσο προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με τα 3,6 δισ. ευρώ όσο και προς άλλους επίσημους φορείς), αλλά και την καταβολή των χρεολυσίων της επόμενης χρονιάς, το 2021 αναμένεται να κλείσει με το χρέος στα 343-345 δισ. ευρώ.
Η επιστροφή σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης για το 2021 είναι το μεγάλο «στοίχημα» σε οικονομικό επίπεδο. Για το πρώτο τρίμηνο οι πιθανότητες να συνεχιστεί η ύφεση είναι πολύ αυξημένες, καθώς η οικονομία θα συνεχίσει να λειτουργεί υπό περιορισμούς. Για το δεύτερο τρίμηνο, υπάρχουν πιθανότητες σταθεροποίησης –δεδομένου μάλιστα ότι ο πήχυς είναι πολύ χαμηλά μετά το -15% στο β΄ τρίμηνο του 2020–, ενώ όλες οι ελπίδες για την ανάκτηση του θετικού ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ, και μάλιστα στο επίπεδο του 4,8%, επικεντρώνονται ουσιαστικά στο β΄ εξάμηνο.
Η επιχείρηση «επιστροφή στην ανάπτυξη», ώστε να βελτιωθεί και η αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ, θα χρηματοδοτηθεί με νέα δημοσιονομικά ελλείμματα –σε πρωτογενές επίπεδο το έλλειμμα να φτάσει στα 6,6 δισ. ευρώ ή στο 3,8% του ΑΕΠ– αλλά και αξιοποίηση σημαντικών πόρων της τάξεως των 5,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οσο ταχύτερα γίνει η απορρόφηση αυτών των πόρων (στην κυβέρνηση σχεδιάζουν να προκαταβάλουν τους πόρους αξιοποιώντας τα ταμειακά διαθέσιμα) και όσο μεγαλύτερη είναι η ανταπόκριση του ιδιωτικού τομέα στις επενδύσεις που θα συγχρηματοδοτηθούν, τόσο περισσότερες θα είναι και οι πιθανότητες να επιβεβαιωθεί ο στόχος της επιστροφής στην ανάκαμψη.
Από την άλλη, η διάρκεια της πανδημίας μέσα στο 2021, το πόσο γρήγορα θα λειτουργήσει το εμβόλιο, αλλά και το ποιος θα είναι ο τελικός αριθμός των επιχειρήσεων που δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν από την οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία, θα είναι οι άγνωστοι «Χ» της εξίσωσης για την επόμενη χρονιά.
Οταν η Ελλάδα, από τις 26 Φεβρουαρίου οπότε εντοπίστηκε στη Θεσσαλονίκη το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού, εισήλθε στο συνεχώς διευρυνόμενο κλαμπ των χωρών της θανατηφόρου πανδημίας, έγινε σαφές ότι η ώρα των μεγάλων επενδύσεων θα αργήσει να έρθει. Ευτυχώς, όμως, η δυσοίωνη αυτή εκτίμηση ανατράπηκε ως απόρροια και της επιτυχημένης στρατηγικής διαχείρισης του πρώτου κύματος της πανδημίας, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι επενδύσεις αποτελούν ένα από τα λιγοστά ισχυρά «χαρτιά» της χώρας κόντρα στην επερχόμενη ύφεση. Παρά τις χρόνιες παθογένειες, η ανάδειξη ορισμένων από τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της, όπως το καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, η γεωγραφική της θέση, αλλά και το ήπιο κλίμα που αποτελεί, σε μεγάλο βαθμό, μαγνήτη για τους εργαζομένους-νομάδες από όλο τον κόσμο, κυρίως από τις πιο ψυχρές χώρες, φέρεται ότι έπεισε εγχώριους και ξένους επενδυτές. Εξάλλου, ορισμένες από τις μεγαλύτερες εγχώριες εταιρείες, η Lamda Development, η ΤΕΜΕΣ, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η Mytilineos και ο ΑΔΜΗΕ διεύρυναν περισσότερο τη δραστηριότητά τους, ενώ ξένοι επενδυτές, όπως οι αμερικανικές Mohegan και CVC Capital, αγνόησαν τις αναταράξεις λόγω πανδημίας και συνέχισαν να υλοποιούν τα επενδυτικά σχέδιά τους στην αγορά ακινήτων, στην ενέργεια και στην τεχνολογία. Στους επενδυτές, όμως, που δρομολογούσαν τις επόμενες κινήσεις τους, ώς ένα βαθμό, προτού ξεσπάσει η πανδημία, προστέθηκαν νέοι που εντόπισαν ισχυρές προοπτικές στις νέες τεχνολογίες, στην ηλεκτροκίνηση, στις έξυπνες μπαταρίες και στην έρευνα.
Η πληροφορική
Η συνολική προστιθέμενη αξία της επένδυσης της Microsoft εκτιμάται ότι θα αγγίξει το 1 δισ. ευρώ.
Ο κλάδος της πληροφορικής και των νέων τεχνολογιών αποτέλεσε πρωταγωνιστή του 2020, αφού μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις προέρχεται από τη Microsoft, η οποία θα κατασκευάσει τρία διαφορετικά κέντρα δεδομένων σε διαφορετικές τοποθεσίες στην Αττική. Πρόκειται για επένδυση της οποίας η συνολική προστιθέμενη αξία τοποθετείται σε 1 δισ. ευρώ, με ποσό της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ να σχετίζεται με την απόκτηση των κατάλληλων ακινήτων και του εξοπλισμού. Υπολογίζεται ακόμη ότι απαιτείται επένδυση της τάξεως των 55 εκατ. ευρώ, ετησίως, σε βάθος χρόνου προκειμένου οι εγκαταστάσεις να διατηρούνται σε άριστη κατάσταση. Να σημειωθεί ότι η φημολογία κατά την οποία η Microsoft έχει επιλέξει το ακίνητο της κλωστοϋφαντουργίας «Αιγαίον» στο Λαύριο δεν επιβεβαιώνεται αρμοδίως, ενώ, κατά τους ειδικούς, σημεία με εγγύτητα στη θάλασσα, για λόγους ασφαλείας, δεν ενδείκνυνται για την εγκατάσταση κέντρων δεδομένων, κατά τη διεθνή πρακτική.
H Microsoft είχε δώσει το στίγμα των προθέσεών της για την εγχώρια αγορά από τον περασμένο Μάιο, οπότε εξαγόρασε την ελληνική τεχνολογική εταιρεία Softomotive έναντι τιμήματος άνω των 100 εκατ. ευρώ. Η Softomotive, με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, ιδρύθηκε το 2005 από τον Μάριο Σταυρόπουλο και θεωρείται πρωτοπόρος στον τομέα της ρομποτικής αυτοματοποίησης διεργασιών (RPA – robotic process automation). Πρόκειται για τον πιο περιζήτητο, ενδεχομένως, κλάδο στον τομέα της τεχνολογίας, περιλαμβάνοντας λογισμικό για την αυτοματοποίηση επαναλαμβανόμενων διεργασιών που θα εκτελούσε κάποιος χρήστης – εργαζόμενος στον υπολογιστή. Η ρουτίνα αυτή ως επαναλαμβανόμενη είναι χρονοβόρος και αντιπαραγωγική, πρόβλημα στο οποίο δίνουν λύση τα προϊόντα της Automotive που χρησιμοποιούν 8.000 εταιρείες παγκοσμίως.
Η Lamda Hellix, που εξαγοράστηκε από την Digital Realty –Interxion, αναμένεται να προχωρήσει σε νέες επενδύσεις σε κέντρα δεδομένων.
Ενα από τα μεγάλα ντιλ, εκτιμώμενης αξίας 400 εκατ. ευρώ, της χρονιάς που εξέπνευσε περιλαμβάνει την εξαγορά από την αμερικανική εταιρεία Digital Realty – Interxion της Lamda Hellix, που δραστηριοποιείται στον τομέα της δημιουργίας και παροχής υπηρεσιών data centers. Η κίνηση αυτή εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες τοποθετήσεις κεφαλαίων σε κέντρα δεδομένων στη χώρα μας, με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας Απόστολο Κάκκο να κάνει λόγο για επενδύσεις της τάξεως του 1 δισ. ευρώ σε ορίζοντα δεκαετίας από τη Lamda Hellix. Στόχος, όπως έχει αναφέρει, σε πρόσφατη διαδικτυακή εκδήλωση, είναι η Ελλάδα να αποτελέσει πόλο έλξης επενδύσεων στο πρότυπο της Μασσαλίας, όπου σε λιγότερο από 6-7 χρόνια, ο αριθμός των καλωδίων οπτικών ινών αυξήθηκε σε 20 από δύο έως τρία αρχικά.
Στη σκέπη μιας ακόμη αμερικανικής εταιρείας, της Αpplied Materials, που είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης Nasdaq, περιήλθε η ελληνική εταιρεία με έδρα την Πάτρα, Think Silicon έναντι εκτιμώμενου τιμήματος 20 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία εξειδικεύεται στον σχεδιασμό και στην ανάπτυξη επεξεργαστών γραφικών (GPUs) υψηλών επιδόσεων με πολύ χαμηλή κατανάλωση ενέργειας για οθόνες φορητών συσκευών. Τέτοιες είναι τα έξυπνα κινητά, τα έξυπνα γυαλιά, οι οικιακές συσκευές ή οι οθόνες βιομηχανικού αυτοματισμού.
Το ενδιαφέρον εταιρειών υψηλής τεχνολογίας
Ορισμένες από τις επενδύσεις που οριστικοποιήθηκαν κατά την περασμένη χρονιά εμφανίζουν, κατ’ αρχάς, υψηλή προστιθέμενη αξία, καθώς δύνανται να συμβάλουν στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, προσελκύοντας υψηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό που έχει εγκαταλείψει τη χώρα. Σε αυτές ανήκουν η ίδρυση, τον περασμένο Ιούνιο, από τον αμερικανικό τεχνολογικό όμιλο Cisco, του διεθνούς κέντρου ψηφιακού μετασχηματισμού και ψηφιακών δεξιοτήτων στη Θεσσαλονίκη, που αποτελεί επένδυση άνω των 10 εκατ. ευρώ. Το κέντρο έρευνας της εταιρείας, το οποίο φιλοξενείται στο κτίριο των Παλιών Δημοτικών Σφαγείων, στη δυτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, αποτελεί σημείο αναφοράς της αμερικανικής εταιρείας όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Τη Θεσσαλονίκη επέλεξε και ο φαρμακευτικός κολοσσός Pfizer προκειμένου να δημιουργήσει κέντρο έρευνας και ανάπτυξης για την τεχνητή νοημοσύνη. Με την ψηφιακή κοιτίδα (digital hub) καινοτομίας να βρίσκεται σε λειτουργία, η εταιρεία έχει σχεδόν ολοκληρώσει τη στελέχωσή της με περίπου 200 άτομα, ενώ μέσα στην επόμενη διετία δρομολογούνται νέες προσλήψεις. Οπως ανέφερε, σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου ο επικεφαλής του ψηφιακού κέντρου Νίκο Γκαριμπόλντι, οι ψηφιακές δεξιότητες που αναζητεί η εταιρεία για τη στελέχωση του κέντρου τεχνολογίας αφορούν κλάδους, όπως η ανάπτυξη λογισμικού, η μηχανική μάθηση, η τεχνητή νοημοσύνη, η επιχειρησιακή αρχιτεκτονική, η επιστήμη των δεδομένων, η αυτοματοποίηση των προϊόντων κ.ά. Ορισμένες από τις εφαρμογές που, ήδη, δοκιμάζονται στο hub σχετίζονται με έλεγχο κλινικών δοκιμών, οι οποίες αποτελούν το άλφα και το ωμέγα στην ιατροβιολογική έρευνα, όπως και την εφαρμογή κινητής (app) LivingWith, που επιτρέπει την υποστήριξη των ογκολογικών ασθενών.
Παραγωγή αυτοκινήτων
Από την πλευρά της, η γερμανική Next.e.GO SE σχεδιάζει την κατασκευή εργοστασίου στην Ελλάδα, που σε πρώτη φάση θα έχει τη δυνατότητα να παράγει, ετησίως, έως 30.000 ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα.
Μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου, πήρε σάρκα και οστά το όραμα της παραγωγής αυτοκινήτων στην Ελλάδα. Το επενδυτικό σχέδιο της γερμανικής εταιρείας Next.e.GO SE προβλέπει την κατασκευή εργοστασίου στην Ελλάδα, που σε πρώτη φάση θα έχει τη δυνατότητα να παράγει, ετησίως, έως 30.000 ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, όπως και την ίδρυση κέντρου τεχνολογίας και καινοτομίας. Κατά το πρώτο στάδιο υλοποίησης η αξία της επένδυσης τοποθετείται σε περίπου 100 εκατ. ευρώ, ενώ προβλέπεται πως θα απασχοληθούν άμεσα 1.000 άτομα στη μονάδα παραγωγής, ενώ θα δημιουργηθούν 5.000 έμμεσες θέσεις εργασίας. Κατά τους επαΐοντες, δεδομένου ότι το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει την παραγωγή μεταλλικών εξαρτημάτων, την εξωτερική θερμοδιαμόρφωση, την τελική συναρμολόγηση των οχημάτων και την πραγματοποίηση ποιοτικού ελέγχου, αναμένεται να δημιουργηθεί ένα ισχυρό τοπικό δίκτυο προμηθευτών.
Το δικό της κομμάτι στο παζλ της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα προσθέτει ο όμιλος Volkswagen, που φιλοδοξεί να μετατρέψει την Αστυπάλαια στο πρώτο έξυπνο και «πράσινο» νησί της Μεσογείου με ενεργειακή αυτονομία. Το έργο, που φέρει το όνομα «Smart & Sustainable Island», περιλαμβάνει τη σταδιακή αντικατάσταση των συμβατικών ιδιωτικής και δημόσιας χρήσης οχημάτων στο νησί με ηλεκτρικά, την εισαγωγή καινοτόμων υπηρεσιών μετακίνησης καθώς και την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, χωρίς αρνητικό οικολογικό αποτύπωμα, σε αντικατάσταση των σημερινών γεννητριών πετρελαίου. Το έργο, που οριστικοποιήθηκε με την υπογραφή της προβλεπόμενης συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης και της εταιρείας, αρχές Νοεμβρίου, έχει αρχικό σχεδιασμό υλοποίησης έξι χρόνων. Προβλέπει επένδυση της τάξεως των 20 εκατ., από τα οποία τρία εκατ. αφορούν τη δημιουργία δικτύου φόρτισης, ενώ η ανάπτυξη της αυτόνομης οδήγησης υπολογίζεται ότι θα απορροφήσει 7 εκατ. ευρώ. Θα απαιτηθούν ακόμη 10 εκατ. ευρώ για την υλοποίηση των έργων πρώτης φάσης ηλεκτροπαραγωγής χωρίς ανθρακικό αποτύπωμα. Ο ανάδοχος που θα αναλάβει έπειτα από διαγωνισμό το έργο θα κληθεί να το χρηματοδοτήσει με ίδια και δανειακά κεφάλαια, σε συνδυασμό με κρατικά χρηματοδοτικά κίνητρα.
Κλάδοι με μεγάλες προοπτικές και ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης
H Sunlight προχωράει στη δημιουργία κέντρου έρευνας και ανάπτυξης, αλλά και πιλοτικής μονάδας παραγωγής μπαταριών λιθίου.
Ο κλάδος των μπαταριών λιθίου αναμένεται να πρωταγωνιστήσει τα επόμενα χρόνια, εμφανίζοντας κύκλο εργασιών αξίας ύψους 250 δισ. ευρώ το 2025, σύμφωνα με εκτιμήσεις. Στη συνεχώς αναπτυσσόμενη αυτή αγορά επενδύει η Sunlight, της οποίας η συγχρηματοδοτούμενη επένδυση, ύψους 105,26 εκατ. ευρώ, βρίσκεται λίγο πριν από τη γραμμή εκκίνησης, περιλαμβάνοντας τη δημιουργία κέντρου έρευνας και ανάπτυξης αλλά και πιλοτικής μονάδας παραγωγής έως το 2025. Οπως έχει εξηγήσει ο διευθύνων σύμβουλος της Sunlight Λάμπρος Μπίσαλας, έως σήμερα, η ανάπτυξη των μπαταριών λιθίου έχει επικεντρωθεί στη χρήση τους από την αυτοκινητοβιομηχανία, όπου απαιτούνται γρήγοροι χρόνοι φόρτισης και σημαντική αυτονομία. Ταυτόχρονα, όμως, οι μπαταρίες λιθίου για αυτοκίνητα διαθέτουν και μικρό αριθμό κύκλων φόρτισης, ο οποίος δεν ξεπερνάει τους 800. Στον αντίποδα, οι μπαταρίες όπου εστιάζει η Sunlight, και απευθύνονται σε βιομηχανικές εφαρμογές, θα διαθέτουν έως και 7.000 κύκλους επαναφόρτισης. Από τα 105,26 εκατ. ευρώ της επένδυσης, τα 49,9 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» του ΕΣΠΑ 2014-2020, με την εταιρεία να συμμετέχει στο «Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Καινοτομίας Μπαταριών» (EuBatIn). Τα υπόλοιπα 55,26 εκατ. ευρώ θα αποτελέσουν τα ίδια κεφάλαια που θα τοποθετήσει η Sunlight.
Η παραγωγή φαρμακευτικής κάνναβης αποτελεί έναν ακόμη πολλά υποσχόμενο κλάδο με αξία ύψους 65 δισ. δολ. έως το 2024, με τη θυγατρική της ισραηλινής Tikun Olam, Tikun Europe να αναμένεται ότι θα ολοκληρώσει, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2021 την πρώτη βιομηχανική μονάδα του είδους που θα τεθεί σε λειτουργία τον ερχόμενο Μάιο. Η μονάδα παραγωγής αποτελεί επένδυση 40 εκατ. ευρώ αναπτύσσεται σε έκταση 56.000 τ.μ. στα Εξαμίλια Κορινθίας και υπολογίζεται ότι θα δημιουργήσει πάνω από 130 θέσεις εργασίας. Οι εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν τη μονάδα θερμοκηπιακής καλλιέργειας, τη μονάδα επεξεργασίας των φυτών μετά τη συγκομιδή και τη μονάδα παραγωγής και συσκευασίας τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης. Εκτός από την κάλυψη της εγχώριας ζήτησης σε φαρμακευτική κάνναβη, ο βασικός στόχος του επενδυτικού σχεδιασμού της Tikun Europe περιλαμβάνει εξαγωγές στις μεγαλύτερες αγορές της Ευρώπης προϊόντων που θα παράγονται εδώ.
Στρατηγικής σημασίας κλάδος για την ελληνική οικονομία είναι και η φαρμακοβιομηχανία, με την Elpen να δρομολογεί επένδυση ύψους 55 εκατ. ευρώ, που εντάχθηκε στο πλαίσιο των στρατηγικών επενδύσεων την περασμένη χρονιά. Το επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας προβλέπει, με ορίζοντα το 2022, τη δημιουργία εργοστασίου στην Κερατέα που θα διαθέτει δύο μονάδες, αλλά και ενός κέντρου βιοϊατρικής έρευνας και εκπαίδευσης στα Σπάτα. Η επένδυση, που αποσκοπεί στην παραγωγή στερεών φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων και φαρμάκων υποστηρικτικών για αναπνευστικές παθήσεις, έχει κυρίως εξαγωγικό προσανατολισμό, με στόχο την αυξημένη ζήτηση που παρατηρείται στις διεθνείς αγορές για τις εν λόγω φαρμακευτικές κατηγορίες. Οσον αφορά το κέντρο εφαρμοσμένης βιοϊατρικής έρευνας και εκπαίδευσης στα Σπάτα υπολογίζεται ότι θα ολοκληρωθεί τέλη του 2022, επιδιώκοντας την ενίσχυση των ερευνητικών δυνατοτήτων της Elpen στην κατεύθυνση θεραπειών οριακής καινοτομίας και ανάπτυξης νέων φαρμάκων. Οπως έχουν περιγράψει στην «Κ», οι επικεφαλής της φαρμακοβιομηχανίας, στόχος είναι να δημιουργηθεί το μεγαλύτερο κέντρο εφαρμοσμένης βιοϊατρικής στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και ένα από τα πιο διακεκριμένα σε όλο κόσμο στην έρευνα, στην καινοτομία και στην εκπαίδευση.
