Να ξεπεράσει τον πήχη των 6 δισ. ευρώ στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων θέλει η κυβέρνηση για φέτος, παρά τις αναταράξεις στο διεθνές οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, και καθώς εντείνονται οι φωνές για την ανάγκη σημαντικής βελτίωσης του ρυθμού προσέλκυσης επενδύσεων στη χώρα προκειμένου να επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και να γίνουν αποφασιστικά βήματα προς την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου στη χώρα.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι δεκάδες φάκελοι των επενδυτικών σχεδίων που βρίσκονται σήμερα στο Enterprise Greece είναι από ξένους επενδυτικούς ομίλους σε ποσοστό 60% καλύπτοντας σχεδόν όλους τους κρίσιμους τομείς της οικονομίας. Βέβαια ζητούμενο είναι αυτοί οι φάκελοι να οριστικοποιηθούν και να επισπευστούν οι διαδικασίες προκειμένου τα επενδυτικά σχέδια να περάσουν σε φάση υλοποίησης. Από την πλευρά του πάντως ο υπ. Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, ως ο αρμόδιος υπουργός για τις στρατηγικές επενδύσεις, έχει επιταχύνει τις διαδικασίες μέσω της γενικής γραμματέα Ιδιωτικών Επενδύσεων Στελλίνας Σιαράπη προκειμένου να προχωρά η υλοποίηση σημαντικών επενδυτικών προτάσεων.
Μάλιστα, ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι σήμερα, Δευτέρα, αναμένεται να συνεδριάσει εκ νέου η αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή για τις Στρατηγικές Επενδύσεις προκειμένου να εγκρίνει άλλα τρία επενδυτικά σχέδια, τα οποία αυτή τη φορά αφορούν παραγωγικές επενδύσεις. Οι δύο έχουν αιτηθεί να υπαχθούν στο καθεστώς εμβληματικών επενδύσεων και άρα να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και η τρίτη θέλει να υπαχθεί στο καθεστώς των Στρατηγικών Επενδύσεων. Το ύψος και των τριών επενδύσεων είναι κάτι παραπάνω από 168 εκατ. ευρώ.
Η επένδυση που επιδιώκει την ένταξή της στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων είναι της Fulgor, θυγατρικής του ομίλου Ελληνικά Καλώδια. Πρόκειται για μία επένδυση ύψους 76,5 εκατ. ευρώ χωρίς τον ΦΠΑ, η οποία αναμένεται να δημιουργήσει 65 νέες θέσεις πλήρους απασχόλησης.
Μέσω του επενδυτικού σχεδίου που σχεδιάζει η εταιρεία, θα δοθεί η δυνατότητα για την παραγωγή ακόμη μεγαλύτερων ενιαίων μηκών τόσο χερσαίων όσο και υποβρύχιων καλωδίων. Η σημαντική αυτή βελτίωση στα υφιστάμενα προϊόντα κρίνεται στρατηγικής σημασίας για την εταιρεία καθώς η δυνατότητα παραγωγής μεγάλων ενιαίων μηκών αποτελεί διαχρονικά ένα από τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά της διεθνώς. Στόχος της προτεινόμενης επένδυσης είναι η αύξηση της παραγωγικής ικανότητας και η επέκταση της παραγωγής υποβρύχιων καλωδίων υπερ-υψηλής τάσης κατά 200 χλμ./έτος, μέσω της κατασκευής νέων εγκαταστάσεων και της προμήθειας νέου μηχανολογικού εξοπλισμού.
Εκτιμάται ότι η παρούσα στρατηγική επένδυση με την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας υποβρύχιων καλωδίων και τη δυνατότητα παραγωγής μεγαλύτερων ενιαίων μηκών καλωδίων εναλλασσόμενης τάσης, θα έχει ως συνέπεια μια σειρά ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων τόσο για την εταιρεία όσο και για την ελληνική οικονομία. Η εισήγηση του Enterprise Greece για το συγκεκριμένο επενδυτικό σχέδιο είναι η υπαγωγή του στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων, η χορήγηση του κινήτρου της φοροαπαλλαγής ως το ποσό των 22,9 εκατ. ευρώ και η χορήγηση του κινήτρου της ταχείας αδειοδότησης.
Σημειωτέον ότι η Fulgor ήδη υλοποιεί επενδυτικό σχέδιο, ύψους 22,6 εκατ. ευρώ στο εργοστάσιο στους Αγίους Θεοδώρους, το οποίο είχε υπαχθεί στον αναπτυξιακό νόμο λαμβάνοντας έγκριση για ενίσχυση ύψους 7,9 εκατ. ευρώ με τη μορφή της φορολογικής απαλλαγής.
Ασφαλείς πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι πλέον η περιφέρεια, η οποία υστερεί κατά πολύ σε επίπεδο ΑΕΠ έναντι της Αττικής, αναμένεται να λάβει προτεραιότητα στις εντάξεις νέων επενδυτικών σχεδίων στα ευνοϊκά καθεστώτα είτε των στρατηγικών επενδύσεων είτε του αναπτυξιακού νόμου το επόμενο διάστημα.
Η πρώτη από τις δύο επενδύσεις που θα χαρακτηριστούν εμβληματικές είναι αυτή της Vioti Pharmaceuticals A.E., που έχει ως στόχο τη δημιουργία εργοστασίου ανάπτυξης και παρασκευής κτηνιατρικών φαρμακευτικών σκευασμάτων στην περιοχή του Κιλκίς. Το συνολικό κόστος της επένδυσης ανέρχεται σχεδόν στα 50 εκατ. ευρώ. Η επένδυση θα υλοποιηθεί σε νέες, υψηλών ενεργειακά προδιαγραφών, κτιριακές εγκαταστάσεις στη Βιομηχανική Περιοχή (ΒΙΠΕ) του Κιλκίς, συνολικού εμβαδού 9.930 τ.μ. Για τη δέσμευση του ακινήτου έχει υπογραφεί Συμβολαιογραφικό Προσύμφωνο Σύστασης και Μεταβίβασης Δικαιώματος Επιφανείας μεταξύ της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ Α.Ε. (ιδιοκτήτριας του οικοπέδου-ακινήτου) και της Vioti Pharmaceuticals.
Σημειωτέον ότι μέτοχοι της φαρμακοβιομηχανίας εμφανίζονται ο καθηγητής Φαρμακευτικής Γρηγόρης Σιβολαπένκο με ποσοστό 25,20% και τρία νομικά πρόσωπα: η Cabinia Ltd, η Green Hyde Investments Ltd και η Ενόρασις Α.Ε., εταιρεία του ομίλου ELPEN, με ποσοστά 25,05%, 25% και 24,75%, αντίστοιχα. Σύμφωνα με τη Vioti Pharmaceuticals αλλά και την εκδοθείσα οικοδομική άδεια, η επένδυση μπορεί να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος της χρονιάς.
Η εισήγηση του Enterprise Greece είναι ο χαρακτηρισμός του επενδυτικού σχεδίου ως εμβληματική επένδυση εξαιρετικής σημασίας, η χορήγηση του κινήτρου ταχείας αδειοδότησης καθώς και η χορήγηση κινήτρου ύψους 27,3 εκατ. ευρώ με τη μορφή επιδότησης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το δεύτερο επενδυτικό σχέδιο που θα εξεταστεί αύριο για την υπαγωγή του στο καθεστώς των εμβληματικών επενδύσεων είναι της Fracasso Hellas, θυγατρικής του ομίλου Intrakat, και αφορά τη δημιουργία μονάδας κατασκευής μεταλλικών σκελετών και μερών μεταλλικών σκελετών. Η επένδυση έχει προϋπολογισμό 41,7 εκατ. ευρώ και θα γίνει στη Δημοτική Ενότητα Γιάννουλης, του Δήμου Λαρισαίων.
Το έργο προβλέπεται να δημιουργήσει 25 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης από τον πρώτο μήνα ολοκλήρωσης της επένδυσης. Μάλιστα η εταιρεία εκτιμά ότι η ανάπτυξη των εργασιών θα δημιουργήσει επιπλέον 108 θέσεις εργασίας. Οι θέσεις αυτές αφορούν, σχεδόν στο σύνολό τους, εργατοτεχνικό προσωπικό υψηλών δεξιοτήτων, το οποίο ωστόσο είναι σε σημαντική έλλειψη τόσο στην περιοχή δραστηριοποίησης της FRACASSO HELLAS όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Η εισήγηση του Enterprise Greece προς τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων είναι να χαρακτηριστεί το επενδυτικό σχέδιο εμβληματική επένδυση εξαιρετικής σημασίας και να χορηγηθεί κίνητρο ύψους 16,1 εκατ. ευρώ με τη μορφή επιδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Με τη διαφαινόμενη έγκριση των τριών παραπάνω σχεδίων πλέον απομένουν τρεις φάκελοι προς έγκριση που βρίσκονται στα τελευταία στάδια. Μεταξύ αυτών και η μεγάλη επένδυση του ομίλου ΤΙΤΑΝ στο εργοστάσιο στο Καμάρι Βοιωτίας, η οποία αναμένεται να απασχολήσει τους αρμόδιους φορείς την προσεχή εβδομάδα.
Οι ξένες επενδύσεις
Από εκεί κι έπειτα βέβαια είναι στο χέρι του Enterprise Greece να επισπεύσει ώστε να συνεχίσει μία σταθερή ροή επενδυτικών σχεδίων. Σύμφωνα με πληροφορίες, πάντως, ήδη χτίζονται φάκελοι δεκάδων προτάσεων.
Σύμφωνα με τον Μαρίνο Γιαννόπουλο, διευθύνοντα σύμβουλο του Enterprise Greece, «περίπου το 60% των επενδυτικών σχεδίων που βρίσκονται στο pipeline προέρχονται από ξένους επενδυτές, γεγονός που αποδεικνύει τη διαρκώς αυξανόμενη εμπιστοσύνη της διεθνούς αγοράς στις ελληνικές προοπτικές». Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για νέα στρατηγικά projects, τα οποία αναμένεται να ξεδιπλωθούν τους επόμενους μήνες, ενισχύοντας περαιτέρω την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας. «Το ψηλό αυτό ποσοστό ξένων επενδυτικών σχεδίων αντικατοπτρίζει επίσης τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος και το ενδιαφέρον για υλοποίηση στρατηγικών έργων στην Ελλάδα στους τομείς του τουρισμού, της ενέργειας, της τεχνολογίας και της βιομηχανίας», σημειώνει ο κ. Γιαννόπουλος, υπογραμμίζοντας και την ιδιαίτερα ενεργή υλοποίηση εκ μέρους του Οργανισμού του Εθνικού Σχεδίου Εξωστρέφειας. Στο πλαίσιο αυτό προγραμματίζει τη συμμετοχή του σε κορυφαία επενδυτικά φόρα και εκθέσεις δημιουργώντας παράλληλα πλατφόρμα επικοινωνίας μεταξύ ξένων και εγχώριων εταιρειών. Μεταξύ αυτών, η μεγαλύτερη διεθνής έκθεση για επενδύσεις ακινήτων, ΜΙΡΙΜ 2025, η INTERSOLAR EUROPE 2025, όπου θα επιχειρηθεί ανάδειξη των ελληνικών έργων ανανεώσιμης ενέργειας, και το 47th NYU International Hospitality Industry Investment Conference για την προώθηση επενδύσεων στον ελληνικό τουριστικό κλάδο.
Οι Αραβες
Σημαντικό κομμάτι των ξένων επενδύσεων στη χώρα αφορούν από πέρυσι τοποθετήσεις αραβικών κεφαλαίων, αποτέλεσμα των πρωτοβουλιών που πήρε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για τη σύσφιγξη των σχέσεων με τα κράτη του Περσικού Κόλπου, και κυρίως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά και τη Σαουδική Αραβία.
Μάλιστα η επένδυση άνω του 1 δισ. της Masdar, της κρατικής εταιρείας ΑΠΕ του Αμπού Ντάμπι, για την εξαγορά της Τέρνα Ενεργειακή ουσιαστικά ολοκλήρωσε και τη δέσμευση εκ μέρους της ADQ, του κρατικού Ταμείου του Εμιράτου, για επενδύσεις 4 δισ. ευρώ στην Ελλάδα, ενώ ήδη με το τελευταίο ταξίδι του πρωθυπουργού προ δεκαημέρου τέθηκαν οι βάσεις για επέκταση αυτής της συνεργασίας και σε τομείς υψηλής τεχνολογίας, υποδομών τεχνολογίας κ.ο.κ.
Υπενθυμίζεται ότι το 2024 με βάση τα προσωρινά στοιχεία της ΤτΕ οι Αμεσες Ξένες Επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθαν σε 5,98 δισ. ευρώ, που ήταν και η δεύτερη καλύτερη επίδοση των τελευταίων 22 ετών. Πρόκειται για αύξηση 37% από τα επίπεδα του 2023, όπου είχε παρουσιαστεί σημαντική κάμψη έναντι της επίδοσης-ρεκόρ του 2022 των 7,5 δισ. ευρώ.
Οι περισσότερες επενδύσεις αφορούσαν τον τομέα του real estate και της ενέργειας. Καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση του συγκεκριμένου αποτελέσματος έπαιξαν, μεταξύ άλλων, το deal της Masdar για την εξαγορά της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής, η επένδυση της Blackstone στο Grand Hyatt, της Cognita στα Eκπαιδευτήρια Δούκα, της Guala Closures στην Αστήρ Βυτογιάννης κ.ά.
Οι προκλήσεις
Παρά τα ρεκόρ των τελευταίων ετών, πάντως, κατά κοινή ομολογία τα επίπεδα των Αμεσων Ξένων Επενδύσεων πρέπει να αυξηθούν ακόμα περισσότερο προκειμένου ως χώρα να μειώσουμε το επενδυτικό κενό με την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και το χαμένο έδαφος των ετών της κρίσης. Υπολογίζεται ότι για να συγκλίνει η χώρα με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, πρέπει να προσελκύσει επιπλέον 4-5 δισ. ευρώ σε ξένες επενδύσεις ετησίως σε σχέση με τα υφιστάμενα επίπεδα. Και αυτό παρά το γεγονός ότι για φέτος η Κομισιόν εκτιμά ότι η Ελλάδα θα σημειώσει τη μεγαλύτερη αύξηση επενδύσεων στην Ε.Ε. με το συνολικό ποσοστό να αγγίζει το 18,5% του ΑΕΠ, έναντι 14,6% το 2024.
Πέραν τούτου υπάρχουν άλλες δύο σημαντικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η πρώτη αφορά τη διαφοροποίηση των επενδύσεων. Η Ελλάδα πρέπει να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις σε παραγωγικούς τομείς και να περιορίσει την εξάρτηση από το real estate. Και έπειτα να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις για ένα ακόμα πιο φιλικό επενδυτικό περιβάλλον. Η απλοποίηση της γραφειοκρατίας και η δημιουργία ενός πιο προβλέψιμου φορολογικού περιβάλλοντος είναι κρίσιμοι παράγοντες για τη διατήρηση της ελκυστικότητας της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού, μαζί βέβαια και με την επιτάχυνση των διαδικασιών σε σχέση με την απονομή Δικαιοσύνης.
Κεντρική φωτο κειμένου: Η επένδυση της Fulgor, θυγατρικής του ομίλου Ελληνικά Καλώδια, που επιδιώκει την ένταξή της στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων είναι ύψους 76,5 εκατ. ευρώ και αναμένεται να δημιουργήσει 65 νέες θέσεις πλήρους απασχόλησης
