Η μεγάλη πλειοψηφία των γιατρών που ζήτησαν βεβαίωση για αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό, ενδιαφέρθηκε για χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Αγγλία, Γερμανία, Σουηδία, Γαλλία). Τελευταία στη λίστα της πρώτης προτίμησης έχει μπει και η Κύπρος όπου οι αποδοχές είναι τουλάχιστον τριπλάσιες.
Τους 1.199 έφτασαν οι γιατροί, εγγεγραμμένα μέλη στον Ιατρικό Σύλλογο Πατρών που έλαβαν βεβαίωση προκειμένου να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό. Από το 2020 μέχρι σήμερα ο αριθμός αυτός ανέρχεται σε 220.
Το σημαντικό είναι δε ότι η πλειοψηφία αυτών προέρχεται από τα νοσοκομεία της Πάτρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας δόθηκαν από τον Ιατρικό Σύλλογο Πατρών (ΙΣΠ) η μεγάλη πλειοψηφία ενδιαφέρθηκε για χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Αγγλία, Γερμανία, Σουηδία, Γαλλία κ.λπ.). Οι υπόλοιπες χώρες ενδεικτικά είναι οι: Ελβετία, Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, ΗΠΑ, Νέα Ζηλανδία, Καναδάς κ.ά.. Τα τελευταία χρόνια δε παρατηρείται μεγάλη μετακίνηση προς την Κύπρο. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι περισσότεροι γιατροί που έφυγαν το προηγούμενο διάστημα από τον «Αγιο Ανδρέα», προσφέρουν πλέον τις υπηρεσίες τους σε υγειονομικές δομές της Κύπρου όπου οι αμοιβές τους είναι τουλάχιστον τριπλάσιες και οι συνθήκες εργασίας τους ανθρώπινες.
Επίσης την τελευταία τριετία 32 γιατροί ζήτησαν και έλαβαν οριστική διαγραφή από τον ΙΣΠ λόγω διαμονής και εργασίας τους στο εξωτερικό.
Επιπλέον την τελευταία τριετία 80 γιατροί αποχώρησαν από το επάγγελμα. Από αυτούς οι 50 προέρχονταν από το Δημόσιο Τομέα (ΔΕΠ, ΕΣΥ και λίγοι από την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας).
Στους παραπάνω αριθμούς, όπως εξηγεί η πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Πατρών, Αννα Μαστοράκου, δεν συμπεριλαμβάνονται οι νέοι γιατροί που φεύγουν στο εξωτερικό. Κι αυτό διότι μετά την απελευθέρωση του επαγγέλματος οι αρμόδιες Διευθύνσεις Υγείας των Περιφερειών χορηγούν απευθείας στους ιατρούς την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος χωρίς υποχρεωτική εγγραφή στον Ιατρικό Σύλλογο Πατρών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αρκετοί νέοι ιατροί να μεταναστεύουν (κυρίως για ειδίκευση) χωρίς να εγγραφούν στον οικείο Σύλλογο.
ΤΙ ΦΤΑΙΕΙ;
Ζητήσαμε από την κ. Μαστοράκου και τον πρόεδρο της Ενωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Αχαΐας, Δημήτρη Ζιαζιά, να μας απαντήσουν ποια είναι η βασική αιτία που προκαλεί αυτή τη μεγάλη διαρροή γιατρών από το Ελληνικό Σύστημα Υγείας
«Η βασικότερη παθογένεια του συστήματος είναι η ολοκληρωτική απαξίωση της υπόστασης του Ελληνα Ιατρού» σημειώνει η κ. Μαστοράκου.
Η ίδια εξηγεί: «Η μεγάλη φυγή των ιατρών από το ΕΣΥ είναι απόλυτα δικαιολογημένη καθώς επιστήμονες με μεγάλη εμπειρία και γνώση, βιώνουν ένα μόνιμο καθεστώς υπερεργασίας με εξαιρετικά χαμηλές αμοιβές σε σχέση με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα. Οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στο επίπεδο σπουδών, στην εμπειρία και τη θέση ευθύνης. Μία μόνιμη πληγή είναι το γεγονός ότι οι ιατροί δέχονται μεγάλη πίεση από τη συμπεριφορά κάποιων πολιτών, που δρουν επιθετικά απέναντί τους, σε κάθε δυσλειτουργία του συστήματος. Σε δεύτερο επίπεδο, η μεγάλη πίεση που ασκείται από τις διοικήσεις ξεπερνά τα ανθρώπινα όρια της αξιοπρέπειας στην άσκηση του ιατρικού έργου».
ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ
Ενα εξίσου σημαντικό ζήτημα που αναδεικνύει η κ. Μαστοράκου αφορά στην έλλειψη προοπτικής. «Η προοπτική του νέου Ελληνα γιατρού είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Η ένταξη στο δημόσιο σύστημα υγείας προκαλεί πόνο ψυχής και η έναρξη ενός ιατρείου αποτελεί ένα αβέβαιο βήμα μέσα σε ένα πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον. Αντίθετα οι προοπτικές σε άλλες χώρες, εάν ένας νέος ιατρός ανταποκριθεί στις προϋποθέσεις ένταξης, είναι σαφώς καλύτερες με βέλτιστους όρους εκπαίδευσης, εργασιακού περιβάλλοντος και αξιοπρεπών αμοιβών.
Το ΕΣΥ θα αναβιώσει μόνο εάν βελτιωθούν οι όροι εκπαίδευσης των νέων ιατρών, εάν πληρωθούν οι κενές θέσεις με μόνιμο ιατρικό και υγειονομικό προσωπικό, εάν δοθούν αξιοπρεπείς αμοιβές και εάν διευθετηθεί το ζήτημα της υπερφορολόγησης των υπεράριθμων εφημεριών.
Οσον αφορά τη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα και του ΕΟΠΥΥ, θα πρέπει να υιοθετηθεί ένα επιστημονικό μοντέλο λειτουργίας του και να απορριφθεί το επιχειρηματικό μοντέλο άσκησης της ιατρικής. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε γίνει μάρτυρες παρεμβάσεων επιχειρηματικότητας που δημιουργούν αδιανόητες στρεβλώσεις στο επιστημονικό έργο, που εντέλει λειτουργούν εις βάρος του πολίτη. Η ολική επαναφορά της επιστήμης και της υπόστασης του ιατρού στο προσκήνιο είναι η μόνη διέξοδος που θα φέρει την απαραίτητη ανάταξη του δημόσιου συστήματος υγείας».
ΥΠΕΡ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΥΠΕΡ ΕΦΗΜΕΡΕΥΣΗ
Την παράμετρο της έλλειψης προοπτικής υπογραμμίζει και ο κ. Ζιαζιάς τονίζοντας ωστόσο τις εργασιακές συνθήκες και τις χαμηλές αμοιβές. «Βασική αιτία συνεχίζουν να αποτελούν οι εργασιακές συνθήκες. Το δημόσιο σύστημα υγείας για τον Ελληνα γιατρό σημαίνει υπερ εργασία και υπερ εφημέρευση χωρίς ανταμοιβή. Ενδεικτικά αναφέρω ότι οι συνάδελφοι που έχουν φύγει στην Κύπρο εργάζονται στο πλαίσιο ενός ανθρώπινου ωραρίου και ο μισθός τους είναι τριπλάσιος απ’ αυτόν που έπαιρναν στην Ελλάδα».
Στο ερώτημά μας αν βλέπει να γίνονται ενέργειες για να ανακοπεί αυτό το κύμα φυγής, ο κ. Ζιαζιάς σημειώνει: «Δυστυχώς δεν γίνεται τίποτα. Το αντίθετο θα έλεγα ότι επιχειρείται με το νέο νομοσχέδιο για την υγεία το οποίο έρχεται να δυσκολέψει περαιτέρω την κατάσταση. Το χειρότερο δε είναι ότι η κυβέρνηση δεν υπολογίζει καν τον πλούτο που χάνει. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Αθηνών Ιατρικού Συλλόγου που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα η εκπαίδευση και η ειδίκευση των γιατρών που έφυγαν στο εξωτερικό κόστισε 7 δις στο Ελληνικό κράτος».
Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΚΠΟΙΗΣΕ ΕΝΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Σε πανελλαδικό επίπεδο σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γιώργος Πατούλης, τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν φύγει από τη χώρα μας πάνω από 20.000 γιατροί. Ο ίδιος μάλιστα υπογράμμισε ότι την εκπαίδευση αυτών, επιβαρύνθηκε η πολιτεία και οι οικογένειες τους, με κόστος που ξεπερνά, κατά μέσον όρο για τον καθένα, τις 350.000 ευρώ.
«Η μετανάστευση του υψηλά εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού της χώρας -εκτός των όσων συνεπάγεται για το σύστημα υγείας που πλέον αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις- έχει και μία σημαντική οικονομική παράμετρο. Η χώρα μας έχει επενδύσει πάνω από 7 δισεκατομμύρια ευρώ τα τελευταία χρόνια για το επιστημονικό δυναμικό, που αυτή την ώρα αξιοποιείται από τα συστήματα υγείας των άλλων χωρών.
Ουσιαστικά, δηλαδή, εκποίησε ένα σημαντικό κεφάλαιο, στο οποίο θα μπορούσε να είχε επενδύσει και να παράγει προστιθέμενη αξία. Η Ελλάδα, μέσω της ανάπτυξης του ιατρικού τουρισμού, μπορεί και πρέπει να γίνει η χώρα της υγείας και της ευεξίας για τον παγκόσμιο ασθενή. Θέλουμε όχι μόνο να ανακόψουμε το μεταναστευτικό ρεύμα των επιστημόνων αλλά να προσελκύσουμε και άλλους γιατρούς, μέσα από μία αναπτυξιακή διαδικασία».
Η ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ «Π»
Το σημαντικό είναι ότι η πλειοψηφία των γιατρών που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό θέλει να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Υπενθυμίζουμε ότι στο πλαίσιο έρευνας που διενήργησε η «Π» στις αρχές του χρόνου σε συνεργασία με τον Σύλλογο Ελλήνων και Κυπρίων γιατρών της Βόρειας Ρηνανίας και Βεστφαλίας «Γένεσις», για το BrainDrain / BrainGain, προέκυψε ότι το όνειρό τους είναι να επιστρέψουν στη χώρα μας. Προϋποθέσεις είναι η αξιοκρατία, η οργάνωση και η αμοιβή.
