Με λαμπρότητα γιορτάζει και φέτος η Πάτρα τον Πολιούχο της Άγιο Ανδρέα, την προσεχή Τετάρτη 30 Νοεμβρίου, στην πόλη όπου μαρτύρησε ο Πρωτόκλητος Απόστολος το 60 μ.Χ. σε Χιαστό Σταυρό, και όπου φυλάσσονται τόσο η Τιμία Κάρα του όσο και ο Σταυρός του Μαρτυρίου του.
Η μνήμη του Αγίου Ανδρέα, τιμάται με μεγαλοπρέπεια και επισημότητα από την τοπική Εκκλησία και το σύνολο του πατραϊκού λαού, που συμμετέχει στις θρησκευτικές εκδηλώσεις.
Έτσι και φέτος, θα τιμήσουν με την παρουσία τους τον Πολιούχο της Πάτρας, Αρχιερείς, σύσσωμος ο κλήρος και ο λαός, ενώ στις φετινές εκδηλώσεις την κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει ο Αχαιός υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για τους Απόδημους Έλληνες Ανδρέας Κατσανιώτης.
Να σημειωθεί ότι φέτος, μετά από δύο χρόνια, θα είναι η πρώτη φορά που οι εορτασμοί θα γίνουν χωρίς τα αυστηρά μέτρα για την αποτροπή διάδοσης του κορωνοϊού.
Το πρόγραμμα
Την ημέρα του εορτασμού της μνήμης του Αποστόλου Ανδρέα, στις 7 το πρωί, θα τελεστεί στον νέο ιερό ναό του Πολιούχου, Θεία Λειτουργία με τη συμμετοχή των προσκεκλημένων Αρχιερέων και θα ακολουθήσει Δοξολογία, παρουσία των επισήμων και πλήθος πιστών. Στις 11.00 το πρωί της Τετάρτης θα ξεκινήσει η καθιερωμένη ιερά λιτανεία της Τιμίας Κάρας του Πρωτοκλήτου και της ιεράς εικόνας του Αγίου Ανδρέου συνοδεία αγημάτων του στρατού, μαθητών σχολείων, της μπάντας του Δήμου, κλήρου και λαού, στους κεντρικούς δρόμους της Πάτρας.
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η ιερά λιτανεία θα γίνει κατά μήκος της οδού Αγίου Ανδρέου, εν συνεχεία η πομπή θα διέλθει στην οδό Δημητρίου Γούναρη και στο ύψος της Μαιζώνος – όπου θα ψαλεί δέηση – και στην συνέχεια μέσω της Τριών Ναυάρχων θα επιστρέψει στον Ιερό Ναό οπότε και θα ολοκληρωθεί ο θρησκευτικός εορτασμός.
Τα Πρωτοκλήτεια
Τα Πρωτοκλήτεια άρχισαν με την λαμπρή υποδοχή της εικόνος της Παναγίας του Όρους των Ελαιών, από τα Ιεροσόλυμα, το Σάββατο 5 Νοεμβρίου στο ναό του Αγίου Ανδρέα, η οποία παρέμεινε μέχρι τις 20 Νοεμβρίου στο ναό μέχρι και τις 20 του μήνα. Χιλιάδες πιστοί, τόσο από την Πάτρα, όσο και από άλλες περιοχές, έσπευσαν να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας του Όρους των Ελαιών.
Τα φετινά Πρωτοκλήτεια είναι αφιερωμένα στην επέτειο των 100 χρόνων από την Μικρασιατική καταστροφή το 1922 και στο πλαίσιο αυτό, διοργανώθηκαν από την Μητρόπολη της Πάτρας, πλούσιες εκδηλώσεις με την παρουσία χιλιάδων Πατρινών να τις παρακολουθούν.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα των Πρωτοκλητείων την παραμονή της γιορτής του Αποστόλου Ανδρέα, την Τρίτη 29 Νοεμβρίου, στις 6 το απόγευμα θα τελεστεί εσπερινός, προεξάρχοντος του Μητροπολίτη Πατρών Χρυσόστομου και τη συμμετοχή των προσκεκλημένων Αρχιερέων, ενώ στις 10 το βράδυ της ίδιας ημέρας, θα τελεστεί Αγρυπνία. Την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου θα γίνει η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία καιη λιτάνευση της εικόνας και της Τιμίας Κάρας του Αγίου.
Άρρηκτοι δεσμοί
Η πόλη των Πατρών έχει συνδεθεί με τη δράση και τη λατρεία του Απόστολου Ανδρέα, οποίος είναι ο πολιούχος της και ιδιαίτερα αγαπητός στους κατοίκους.
Σύμφωνα με την παράδοση ο Απόστολος Ανδρέας, αφού πέρασε την Βιθυνία, τον Εύξεινο Πόντο και αρκετά ακόμη μέρη κατέληξε στην Αχαΐα, όπου πραγματοποίησε σειρά θαυμάτων. Ωστόσο, ο Ρωμαίος ανθύπατος της πόλης Αιγεάτης, διέταξε τη σύλληψη και φυλάκισή του. Κατά συνέπεια ο Απόστολος σταυρώθηκε στον ιδιόμορφο σταυρό σε σχήμα «Χ».
Ο παλιός Ναός που βρίσκεται πλάι στο νέο είναι χτισμένος σε ρυθμό βασιλικής και οικοδομήθηκε στο διάστημα 1836-1843.
Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με προστώο με πέντε τοξωτά ανοίγματα στην όψη της. Στη βόρεια υψώνεται το πέτρινο κωδωνοστάσιο που κατασκευάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα σε αντικατάσταση του αρχικού ξύλινου.
Η αγιογράφηση των οροφών του ναού που παραπέμπουν στις αντίστοιχες δυτικοπρεπείς των Επτανήσων και απεικονίζουν ολόσωμους τους πατριάρχες της Παλαιάς Διαθήκης και τους Αγίους της Εκκλησίας μεταξύ των οποίων και τον Άγιο Ανδρέα στον οποίο είναι αφιερωμένος ο ναός. Οι αγιογραφίες είναι έργο του μεγάλου αγιογράφου Δημήτρη Χατζηασλάνη, γνωστού ως Βυζάντιου, ο οποίος ήρθε από την Κωνσταντινούπολη.
Μπροστά και δεξιά του Ναού, κοντά στο Άγιο Βήμα, βρίσκεται ο μαρμάρινος Τάφος του Αποστόλου. Στα μέσα του 4ου αιώνα, με ενέργειες του αυτοκράτορα Κωνστάντιου μεταφέρθηκε το Άγιο Λείψανο στον Ναό των Αγίων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη. Όταν οι Φράγκοι κατέκτησαν την Πόλη, το Λείψανο μεταφέρθηκε στην Ιταλία. Ήταν στις 26 Σεπτεμβρίου 1964, όταν η Τιμία Κάρα του Αποστόλου επεστράφη στην Πάτρα από τον Πάπα Παύλο.
Ο νέος ναός προς τιμήν του Αποστόλου Ανδρέα είναι βασιλική με τρούλο. Θεμελιώθηκε το 1908 από τον Βασιλιά Γεώργιο Α’ και εγκαινιάστηκε επίσημα στις 26 Σεπτεμβρίου 1974 ο ναός, λίγα χρόνια μετά την επανακομιδή της Τιμίας Κάρας του Αποστόλου Ανδρέου.
Ο κεντρικός τρούλος του Ναού έχει ύψος 46 μέτρα και μπορεί να δεχθεί έως και 5.500 άτομα.
Ο κεντρικός πολυέλαιος είναι ένα πραγματικό αριστούργημα. Το δάπεδο είναι κατασκευασμένο από μάρμαρο, με θαυμάσιες παραστάσεις, ενώ οι αγιογραφίες του ναού είναι έργο του αγιογράφου Ι. Καρούσου.
