«Δώστε προσοχή. Είστε μέσα στην λίστα των ατόμων της προσφοράς που αποφάσισα να κάνω προκειμένου να βοηθήσω τον κόσμο που έχει ανάγκη. Είμαι πάμπλουτος, αλλά βαριά άρρωστος και σας έχω επιλέξει για να λάβετε την μεγάλη μου προσφορά».
Αυτό είναι ένα από τα δεκάδες μηνύματα που έχουν λάβει στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο τους αρκετοί Πατρινοί τους τελευταίους μήνες. Μηνύματα που πάνε συνήθως στην κατηγορία των ανεπιθύμητων και είναι γραμμένα από αποστολείς με ψεύτικα ονόματα που μένουν κυρίως στο εξωτερικό.
Τα μηνύματα αυτά είναι συνήθως στα αγγλικά, υπάρχουν όμως και αρκετά γραμμένα στα ελληνικά. Μερικά «μυρίζουν» από μακριά απάτη. Υπάρχουν, ωστόσο, και άλλα που δεν είναι τόσο οφθαλμοφανείς και μπορούν εύκολα να ξεγελάσουν.
Τα «θύματα» ηλεκτρονικής απάτης, άλλωστε, δεν έχουν τέλος, παρά τις σχετικές αναφορές και οδηγίες που έχει δώσει η ΕΛΑΣ και η υπηρεσία της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Στη χώρα μας οι απόπειρες ηλεκτρονικής απάτης, είναι σε έξαρση σε περιόδους που είναι να δοθούν διαφόρων ειδών επιδόματα, έκτακτα βοηθήματα (πχ πετρέλαιο θέρμανσης, εξοικονομώ κλπ) ή ακόμα και επιστροφές φόρων.
Δύο με τρία την εβδομάδα
Όχι όμως μόνο τότε. Υπολογίζεται ότι μέσα σε μια βδομάδα κάθε πολίτης λαμβάνει κατά μέσο όρο δύο με τρία «ψεύτικα» mails. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και υψηλόβαθμα στελέχη της ΕΛΑΣ έχουν λάβει σύμφωνα με μαρτυρίες τους τέτοια μηνύματα που «μυρίζουν» απάτη.
Οι εκτιμήσεις της ΕΛΑΣ είναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα μηνύματα έρχονται από άγνωστα κέντρα που έχουν οργανωθεί σε κυκλώματα, στέλνοντας κατά ριπάς mails σε παραλήπτες σε όλο τον κόσμο, σαν ένα «δόλωμα», με την ελπίδα ότι κάποιοι από αυτούς θα «τσιμπήσουν».
Το spamming- scamming
Οι βασικές μεθόδους που χρησιμοποιούν είναι δύο: Το «spamming- scamming» και το «phising προσωπικών στοιχείων». Η λέξη «spam» περιγράφει τη μαζική αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα οποία έχουν συνήθως απρόκλητο και εμπορικό χαρακτήρα, και αποστέλλονται αδιακρίτως.
Όταν ο στόχος του αποστολέα των μηνυμάτων αυτών είναι να εξαπατήσει τον αποδέκτη και να χρησιμοποιήσει με κακόβουλο τρόπο τα δεδομένα που θα υποκλέψει, τότε έχουμε να κάνουμε με τη διαδικασία του «Scamming».
Πρόκειται για τον πλέον διαδεδομένο τρόπο δράσης σε πολλά είδη ηλεκτρονικών οικονομικών εγκλημάτων (ισπανικό λόττο, phishing, εικονικές θέσεις εργασίας στο εξωτερικό, διαφημίσεις για χάσιμο βάρους κ.τ.λ.). Επιπλέον, η μαζική αποστολή κακόβουλων μηνυμάτων γίνεται και προς κινητά τηλέφωνα, σε μια εποχή που οι χρήστες των smartphones αυξάνονται ραγδαία.
Tι είναι το phishing
Από την άλλη το «phishing» πραγματοποιείται συνήθως με τη αποστολή μαζικών spam e-mails, τα οποία υποτίθεται ότι αποστέλλονται από κάποια υπαρκτή και νόμιμη εταιρεία (τράπεζα, ηλεκτρονικό κατάστημα, υπηρεσία ηλεκτρονικών πληρωμών κ.λπ.), σε μία προσπάθεια να παραπλανήσει τον παραλήπτη και να του αποσπάσει απόρρητα προσωπικά και οικονομικά δεδομένα.
Στη συνέχεια, οι εγκέφαλοι της απάτης χρησιμοποιούν τα στοιχεία αυτά για την πραγματοποίηση αξιόποινων πράξεων. Συγκεκριμένα, ο αποστολέας απαιτεί ο παραλήπτης να ενημερώσει ή να επαληθεύσει άμεσα κάποια προσωπικά στοιχεία του για λόγους ασφαλείας, όπου στο τέλος οδηγείται μέσω συνδέσμων σε κάλπικες ιστοσελίδες, οι οποίες και μιμούνται στο μέγιστο τις επίσημες. Τα κέρδη των δραστών παγκοσμίως υπερβαίνουν το 1 δις ευρώ σε ετήσια βάση.
Το antispamming
Πάντως πέρα από τις οδηγίες που έχει δώσει η υπηρεσία της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος υπάρχουν πλέον αρκετές λύσεις ασφάλειας και αντιμετώπισης κακόβουλου λογισμικού (antispamming) που περιλαμβάνουν λειτουργίες αναγνώρισης και απόρριψης κακόβουλων μηνυμάτων.
Ωστόσο, ο εντοπισμός των άγνωστων αυτών κέντρων από τα οποία στέλνονται τα e-mails, από πλευράς Αστυνομίας, είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο, για αυτό και απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση του φαινομένου, είναι η προσοχή από τους παραλήπτες.
