Τα δεδομένα αυτά, μπορούν ουσιαστικά να μας προσφέρουν μια εικόνα του πόσου καλά γερνάμε και του πόσο σε φόρμα κρατιόμαστε ανάλογα με την ηλικία μας και αποκαλύπτουν τη λεγόμενη ηλικία φυσικής κατάστασης. Το να τη γνωρίζουμε όμως, μας ωφελεί περισσότερο από το να καυχιόμαστε στους φίλους μας για το πόσα κιλά σηκώνουμε στο γυμναστήριο ή το πόσες έλξεις μπορούμε να κάνουμε. Η fitness ηλικία παρέχει μια πιο ακριβή εικόνα της κατάστασης της υγείας μας, από ό,τι η χρονολογική μας ηλικία και μπορεί ακόμη και να προβλέψει πόσο θα ζήσουμε, σύμφωνα με έρευνες. Τι ακριβώς όμως είναι αυτός ο αριθμός και πώς υπολογίζεται;
Fitness Age – ο οδικός χάρτης για τη μακροζωία
Γνωρίζοντας ότι η φυσική κατάσταση έχει πολύ ισχυρή σχέση με την ευεξία και τη διάρκεια ζωής, η ηλικία φυσικής κατάστασης παρέχει ουσιαστικά μια πραγματική μέτρηση αυτών των πλεονεκτημάτων που παρατείνουν τη ζωή και την ευεξία μας. Σε αντίθεση λοιπόν με τη χρονολογική ηλικία, η ηλικία φυσικής κατάστασης μπορεί να αυξάνεται και να μειώνεται, ανάλογα με το πρόγραμμα προπόνησης και την αερόβια ικανότητά μας. Για παράδειγμα, μπορεί κανείς να είναι 28 ετών, αλλά ένα τεστ ηλικίας υγείας και φυσικής κατάστασης να του πει ότι είναι πιο κοντά στα 35, ή το αντίστροφο.
Η σχετική έρευνα, και κατ’ επέκταση το τεστ εύρεσης της ηλικίας φυσικής κατάστασης, αναπτύχθηκε αρχικά το 2013 από ερευνητές του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας, για να προβλέψει πόσο θα ζήσει ένα άτομο με βάση το επίπεδο φυσικής του κατάστασης. Σύμφωνα με τους ίδιους, όσο χαμηλότερη είναι η ηλικία φυσικής κατάστασης ενός ανθρώπου σε σύγκριση με τη χρονολογική του ηλικία, τόσο περισσότερο είναι πιθανό να ζήσουν. Οι ερευνητές μάλιστα, δοκίμασαν το τεστ τους σε πάνω από 4.000 αθλητές ηλικίας 50 ετών και άνω, για να αξιολογήσουν πώς οι πληροφορίες αυτές μεταφράζονται στην πραγματική ζωή. Ενώ ο μέσος όρος της χρονολογικής ηλικίας των αθλητών ήταν 68, τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι η μέση ηλικία της φυσικής τους κατάστασης ήταν 43, 25 χρόνια λιγότερα δηλαδή.
Πώς λειτουργεί το τεστ;
Ο υπολογιστής ηλικίας φυσικής κατάστασης χρησιμοποιεί ένα απλό διαδικτυακό τεστ, αξιολογώντας τη VO2 max για να προβλέψει την αντοχή και την καρδιαγγειακή μας υγεία. Η VO2 max είναι ουσιαστικά ένας επιστημονικός όρος, που δείχνει το πόσο καλά το σώμα μας μπορεί να προσλάβει και να αξιοποιήσει το οξυγόνο κατά τη διάρκεια της άσκησης, ενώ θεωρείται το πιο ακριβές μέτρο της συνολικής καρδιαγγειακής μας κατάστασης. Και ενώ παράγοντες όπως η ηλικία και το φύλο μπορούν να επηρεάσουν τη VO2 max ενός ατόμου, το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας παίζει σημαντικό και πρωτεύοντα ρόλο σε αυτό. Με άλλα λόγια, όσο περισσότερο γυμναζόμαστε τόσο καλύτερα μπορεί το σώμα μας να απορροφήσει οξυγόνο και τόσο πιο γυμνασμένοι να γινόμαστε. Ετσι για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να είναι 30 ετών και να έχει την ηλικία φυσικής κατάστασης ενός 20χρονου επειδή η VO2 max του είναι υψηλότερη. Αντίθετα, μπορεί κάποιος να είναι 40 ετών και να έχει ηλικία φυσικής κατάστασης 60 ετών λόγω χαμηλότερων επιπέδων καρδιαγγειακής αντοχής.
Προκειμένου λοιπόν να προσδιοριστεί η VO2 max μας, το τεστ απαιτεί από εμάς να απαντήσουμε σε μια σειρά ερωτήσεων σχετικά με το:
• Πού ζούμε
• Εθνικότητα
• Φύλο
• Ηλικία
• Υψος
• Βάρος
• Μέγιστη καρδιακή συχνότητα
• Συχνότητα, διάρκεια και ένταση της άσκησης
• Μέτρηση μέσης
• Καρδιακός ρυθμός ηρεμίας
Με βάση αυτές τις μεταβλητές, ο αλγόριθμος του τεστ θα μας επιστρέψει ένα αποτέλεσμα που θα μας πει πόσο χρονών είναι πραγματικά το σώμα μας, υποσχόμενο για ακριβές αποτελέσματα χωρίς τη χρήση εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας, εξειδικευμένου προσωπικού ή πραγματικών μετρήσεων άσκησης.
Πώς μπορούμε να επηρεάσουμε την ηλικία φυσικής κατάστασής μας;
Τα δεδομένα είναι ότι η κατάλληλη και συνεπής προπόνηση μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ηλικίας φυσικής κατάστασής μας – γεγονός που συσχετίζεται με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Αντίθετα, ένας ανενεργός τρόπος ζωής μπορεί να επιταχύνει τη γήρανση, κάτι που θα μεταφραζόταν σε μεγαλύτερη ηλικία φυσικής κατάστασης. Ωστόσο, τα ποσά αυτά είναι αριθμοί που φαίνεται ότι μπορούν να μεταβληθούν. Το πρώτο βήμα είναι να παρακολουθείτε τα σημεία αναφοράς της φυσικής σας κατάστασης σε τομείς όπως η αερόβια ικανότητα και η μυϊκή αντοχή. Στη συνέχεια, θα πρέπει να στοχεύσετε να τα διατηρήσετε σε ένα βέλτιστο επίπεδο για να βοηθήσετε στη διαχείριση της γήρανσής σας, προτείνει ο Dr. Randall Espinoza, αναπληρωτής διευθυντής στο Κέντρο Μακροζωίας του UCLA, στη Wall Street Journal. Ενσωματώνοντας λοιπόν την άσκηση στην καθημερινή μας ρουτίνα, η ηλικία της φυσικής μας κατάστασης θα αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, αυξάνοντας δυνητικά τη διάρκεια ζωής μας. Οι άνθρωποι, για παράδειγμα, με υπολογισμένη VO2 max 15% ή περισσότερο κάτω από τον μέσο όρο για την ηλικία τους, είχαν 82% υψηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από εκείνους των οποίων η fitness age ήταν ίδια ή πιο νεανική από την πραγματική τους ηλικία.
“Αγκαλιάζοντας” τη γυμναστική
Η ενσωμάτωση της γυμναστικής στην καθημερινή μας ζωή, πέρα από αναγκαιότητα, όπως κατανοήσαμε από τα παραπάνω απαιτεί και έναν συνδυασμό πρόθεσης, προγραμματισμού και συνέπειας. Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να κάνετε τη γυμναστική πιο ενεργό μέρος της καθημερινότητάς σας:
• Προγραμματίστε τις προπονήσεις: Αντιμετωπίστε τις προπονήσεις σας σαν σημαντικά ραντεβού. Ορίστε συγκεκριμένες ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας για άσκηση και τηρήστε τις όσο το δυνατόν περισσότερο. Η συνέπεια είναι το κλειδί για τη διαμόρφωση μιας συνήθειας.
• Ξεκινήστε με μικρά βήματα: Εάν είστε νέοι στη γυμναστική ή προσπαθείτε να αυξήσετε το επίπεδο δραστηριότητάς σας, ξεκινήστε με μικρά, διαχειρίσιμα βήματα. Ξεκινήστε με σύντομες προπονήσεις ή απλές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα και αυξήστε σταδιακά την ένταση και τη διάρκεια καθώς νιώθετε πιο άνετα.
• Ενσωματώστε τη δραστηριότητα στις καθημερινές εργασίες: Αναζητήστε ευκαιρίες για να είστε δραστήριοι καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Πάρτε τις σκάλες αντί για το ασανσέρ, περπατήστε ή πηγαίνετε με ποδήλατο σε κοντινούς προορισμούς, αντί να οδηγείτε ή κάντε τις δουλειές του σπιτιού με επιπλέον σθένος για να ανεβάσετε τους καρδιακούς σας παλμούς.
• Βρείτε δραστηριότητες που σας ευχαριστούν: Πειραματιστείτε με διαφορετικούς τύπους άσκησης μέχρι να βρείτε κάτι που σας αρέσει πραγματικά. Είτε πρόκειται για τρέξιμο, χορό, κολύμπι, ποδηλασία, γιόγκα ή ομαδικά αθλήματα, η επιλογή δραστηριοτήτων που σας αρέσουν θα σας διευκολύνει να τις ακολουθήσετε.
• Προσκαλέστε φίλους ή μέλη της οικογένειας να σας ακολουθήσουν για προπόνηση ή υπαίθριες δραστηριότητες. Η άσκηση μαζί με άλλους μπορεί να την κάνει πιο ευχάριστη και να προσφέρει πρόσθετα κίνητρα και υπευθυνότητα.