Βρίσκεστε σε ένα οικογενειακό δείπνο. Μήπως πιάνετε τον εαυτό σας να σκέφτεται τη λίστα με τα πράγματα που πρέπει να κάνετε για τη δουλειά σας; Τσεκάρετε το email σας πρωί – πρωί πριν πιείτε τον καφέ σας; Μήπως απορρίπτετε σχέδια εξόδου επειδή «πρέπει» να προλάβετε τις εργασιακές σας υποχρεώσεις;
Εάν απαντήσατε ναι, τότε ίσως έχετε επενδύσει συναισθηματικά υπερβολικά στη δουλειά σας, γεγονός που σας κοστίζει περισσότερο απ’ ό,τι νομίζετε.
Για τους επαγγελματίες με υψηλές επιδόσεις, ειδικά για εκείνους που είναι εκ φύσεως πιο ευαίσθητοι και οξυδερκείς, η συναισθηματική επένδυση στη δουλειά μπορεί να είναι ταυτόχρονα «ευλογία και κατάρα».
Η βαθιά δέσμευσή σας οδηγεί στην αριστεία και στις ουσιαστικές συνεισφορές. Αλλά όταν η επένδυση ξεφεύγει σε υπερβολικό βαθμό, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που μπορεί να επισκιάσει την ευημερία σας και, παραδόξως, την απόδοσή σας.
Υπάρχουν ωστόσο κάποια μικρά σημάδια που θα σας βοηθήσουν να εντοπίσετε εάν βρίσκεστε σε αυτή την κατηγορία.
Αναγνωρίστε τα σημάδια
Μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωρίσετε πότε ακριβώς έχετε ξεπεράσει το όριο. Ακολουθούν μερικά κοινά και μερικές φορές ανεπαίσθητα σημάδια που πρέπει να προσέξετε:
1. Παίρνετε την κριτική πολύ προσωπικά
Όταν η εργασιακή κριτική πυροδοτεί έναν συναισθηματικό καταρράκτη που εκτροχιάζει ολόκληρη τη μέρα σας, είναι ένα σημάδι ότι η αυτοεκτίμησή σας έχει περιπλεχθεί με την επαγγελματική σας ταυτότητα. Ένα απλό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου «ας το συζητήσουμε» δεν θα έπρεπε να σας κάνει την καρδιά να χτυπάει στο κόκκινο, όμως για πολλούς το κάνει.
Το πραγματικό πρόβλημα πάντως δεν είναι η ευαισθησία, είναι ότι κάθε feedback μοιάζει να κρίνει την αξίας σας.
2. Η δουλειά σας ακολουθεί στο σπίτι
Ένα παράδειγμα είναι η ανταλλαγή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μετά το πέρας των ωρών εργασίας. Εάν ελέγχετε τα mail σας ενώ βρίσκεστε με παρέα ή ξυπνάτε στις 3 το πρωί ανησυχώντας για τις εργασίες της ημέρας, τότε έχετε χάσει το κρίσιμο όριο μεταξύ δουλειάς και ζωής.
3. Η «προεπιλεγμένη ρύθμιση» είναι να ικανοποιείτε τους ανθρώπους
Όταν πιάνετε τον εαυτό σας να παριστάνει ψυχαναγκαστικά τον ήρωα στο χώρο εργασίας, όπως όταν δεν λέτε ποτέ «όχι», είστε πάντα διαθέσιμοι και βάζετε συνεχώς τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές σας, πιθανότατα επενδύετε πολύ συναισθηματικά. Αυτό το μοτίβο συχνά μεταμφιέζεται ως «ομαδικός παίκτης» και πηγάζει από έναν βαθύ φόβο αποδοκιμασίας ή σύγκρουσης.
4. Η δουλειά σας γίνεται η ταυτότητά σας
Αν δεν έχετε καμία αντίληψη του εαυτού σας πέρα από αυτό που κάνετε για να ζήσετε, βρίσκεστε σε επικίνδυνο έδαφος. Έρευνα δείχνει ότι η χαμηλή «αυτο-σύνθεση», δηλαδή η σύνδεση της ταυτότητάς σας με μια μοναδική πτυχή αυτού που είστε, σχετίζεται με υψηλότερη συναισθηματική αντιδραστικότητα και λιγότερη ανθεκτικότητα στο στρες.
Ο κίνδυνος της υπερβολικής συναισθηματικής επένδυσης
Η υπερβολική επένδυση δημιουργεί έναν αυτοκαταστροφικό κύκλο.
- Γίνεστε ριψοκίνδυνοι, αποφεύγοντας καταστάσεις στις οποίες μπορεί να αντιμετωπίσετε κριτική
- Υπερπροσπαθείτε να αποδείξετε ότι είστε «αρκετά καλοί»
- Η προσωπική σας ζωή νοσεί, καθώς η εργασία καταναλώνει περισσότερο νοητικό και συναισθηματικό χώρο
- Η λήψη των αποφάσεών σας θολώνει από τη συναισθηματική προσκόλληση.
Πώς να βρείτε μια καλύτερη ισορροπία
Ο στόχος δεν είναι να νοιάζεστε λιγότερο για τη δουλειά σας αλλά να νοιάζεστε περισσότερο στρατηγικά. Πώς;
Δημιουργήστε ψυχολογική απόσταση
Κάντε διάκριση μεταξύ της κριτικής για τη δουλειά σας και της κριτικής για εσάς. Αυτό είναι πιο εύκολο να το λες παρά να το κάνεις, φυσικά. Για να αναπτύξετε αυτή τη συνήθεια, την επόμενη φορά που θα λάβετε κάποιο feedback, δοκιμάστε αυτή την άσκηση:
Δημιουργήστε τέσσερις στήλες σε ένα κομμάτι χαρτί
- Στην πρώτη στήλη, γράψτε την ακριβή ανατροφοδότηση που λάβατε.
- Στη δεύτερη στήλη, απαριθμήστε τι αισθάνεστε λάθος σχετικά με την ανατροφοδότηση.
- Στην τρίτη στήλη, προσδιορίστε τι θα μπορούσε να είναι χρήσιμο.
- Στην τελευταία στήλη, δεσμευτείτε για συγκεκριμένα επόμενα βήματα.
Καθορίστε συγκεκριμένα όρια
Ορίστε ένα καθημερινό τελετουργικό «κλεισίματος». Μπορεί να αφιερώσετε 10 λεπτά για να γράψετε τις προτεραιότητες της αυριανής ημέρας, να καθαρίσετε το γραφείο σας ή/και να κλείσετε όλες τις καρτέλες του προγράμματος περιήγησης. Το φυσικό και ψηφιακό ξεκαθάρισμα μπορεί να διευκολύνει το νοητικό ξεκαθάρισμα.
Όποια κι αν είναι η τελετουργία σας, δημιουργήστε μια σταθερή ώρα λήξης και αντιμετωπίστε την σαν μια σημαντική συνάντηση που δεν μπορείτε να χάσετε.
Διαφοροποιήστε την ταυτότητά σας
Δημιουργήστε μια αίσθηση του εαυτού σας πέρα από τον τίτλο εργασίας σας, επειδή η δουλειά σας είναι κάτι που κάνετε, όχι αυτό που είστε.
Επιδιώξτε ενδιαφέροντα εκτός εργασίας που αναπτύσσουν διαφορετικές πτυχές της ταυτότητάς σας, είτε πρόκειται για μαθήματα πάνω σε κάτι που σας ενδιαφέρει, είτε για εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, είτε για εθελοντική εργασία. Η ύπαρξη πολλαπλών πηγών ταυτότητας δημιουργεί ανθεκτικότητα.
Αναγνωρίστε τη δυσαρέσκεια ως σήμα
Όταν αισθάνεστε ότι δεν σας εκτιμούν επαρκώς, παρόλο που κάνετε περισσότερα από όλους τους άλλους, δεν είναι απλώς απογοήτευση. Είναι ένα σαφές μήνυμα ότι τα όριά σας χρειάζονται προσοχή. Χρησιμοποιήστε αυτό το συναίσθημα ως οδηγό για να επανεκτιμήσετε τη συμμετοχή και τις ευθύνες σας.
Αρκεί να σκεφτείτε ότι, είναι δυνατόν να είστε παθιασμένοι με τη δουλειά σας και ταυτόχρονα να διατηρείτε τα συναισθηματικά όρια που προστατεύουν την ευημερία σας και, τελικά, την απόδοσή σας.
