Του Θεόδωρου Λουλούδη και της Τζίνας Τσιχλιά*
Μπορεί η Αχαΐα να φιλοξενήσει αθλητικές διοργανώσεις διεθνούς βεληνεκούς; Η απάντηση είναι ένα ηχηρό «ναι», και τα οφέλη για την περιοχή, τον νομό και τα μέλη του Εμπορικού Επιμελητηρίου Αχαΐας θα μπορούσαν να είναι τεράστια. Η Πάτρα και οι ακτές της Αχαΐας διαθέτουν όλες τις προϋποθέσεις για να προσελκύσουν αθλητικές διοργανώσεις υψηλού επιπέδου, και το Επιμελητήριο μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια.
Το Κλειδί για την Επιτυχία: Μέγεθος, Κόστος και Είδος
Η φιλοξενία αθλητικών εκδηλώσεων δεν είναι απλώς θέμα κόστους ή φιλοδοξιών, αλλά θέμα στρατηγικής επιλογής των κατάλληλων εκδηλώσεων. Πρέπει να επιλέξουμε προσεκτικά ποιες εκδηλώσεις θα φιλοξενήσουμε. Δεν είναι κάθε εκδήλωση κατάλληλη για μια περιοχή σαν την Αχαΐα. Το μέγεθος, το κόστος και το είδος των εκδηλώσεων είναι παράγοντες που καθορίζουν το αν μια αθλητική διοργάνωση θα φέρει την αναμενόμενη επιτυχία.
Αθλητικές διοργανώσεις μεγάλης κλίμακας, όπως διεθνείς αγώνες ή τουρνουά, μπορεί να φαίνονται ελκυστικές, αλλά είναι απαραίτητο να εξετάσουμε τα οικονομικά δεδομένα και τις πραγματικές δυνατότητες της περιοχής. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οικονομική συμβολή αθλητικών διοργανώσεων σε περιοχές του μεγέθους της Πάτρας, μπορεί να αυξήσει την τοπική κατανάλωση κατά 1-3% ανά έτος.
Τα έξοδα, όμως, πρέπει να είναι υπό έλεγχο, καθώς μια διοργάνωση χωρίς σωστό σχεδιασμό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα αντί για οφέλη. Μικρότερες εκδηλώσεις, όπως τοπικά τουρνουά ή περιφερειακά πρωταθλήματα, μπορούν να αποφέρουν σημαντικά έσοδα σε σταθερή βάση με μικρότερες απαιτήσεις, ενώ μεγάλες διοργανώσεις όπως οι «Μεσογειακοί Παράκτιοι Αγώνες» του 2019, οι οποίοι πραγματοποιήθηκαν στην Πάτρα και προσέλκυσαν περίπου 651 αθλητές από 26 χώρες, απαιτούν μεγαλύτερη προετοιμασία και καλύτερο σχεδιασμό για να διασφαλιστεί ότι θα υπάρξει μακροχρόνιο όφελος για την πόλη.
Οι επιπτώσεις των μεγάλων αθλητικών γεγονότων είναι εμφανείς σε πολλές περιοχές. Σύμφωνα με μελέτες, για κάθε 1 ευρώ που επενδύεται σε μεγάλα αθλητικά γεγονότα, μπορεί να επιστραφεί έως και τέσσερις φορές σε οικονομική δραστηριότητα, κυρίως από τον τουρισμό και την εστίαση. Οι Μεσογειακοί Αγώνες, συνέβαλαν μεν στην ενίσχυση του τουρισμού και την προβολή της πόλης, αλλά λόγω ανεπαρκούς προγραμματισμού δεν άφησαν μακροχρόνιες υποδομές πίσω τους. Από την άλλη πλευρά, πιο «φτηνές» εκδηλώσεις όπως το «Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Laser Youth του 2018», είναι μια απόδειξη ότι οι αθλητικές διοργανώσεις μικρότερης κλίμακας, με σαφώς χαμηλότερο κόστος, μπορούν να αποφέρουν πολλαπλάσια έσοδα και να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην τοπική οικονομία. Η διοργάνωση αυτή φιλοξένησε 312 νέους αθλητές από όλο τον κόσμο, ενώ η συνολική επένδυση για τη διοργάνωση ανήλθε περίπου στα 100.000 ευρώ, ένα ποσό περίπου 80 φορές μικρότερο από το κόστος των Μεσογειακών Παράκτιων Αγώνων του 2019, που ανήλθε σε σχεδόν 8,5 εκατομμύρια ευρώ.
Παρά το χαμηλό αυτό κόστος, το Laser Youth έφερε στην πόλη έσοδα που υπερκάλυψαν τα έξοδα. Οι επισκέπτες – αθλητές, συνοδοί, προπονητές και οικογένειες – ενίσχυσαν την τοπική οικονομία με διαμονές σε ξενοδοχεία, γεύματα σε εστιατόρια και αγορές από τοπικές επιχειρήσεις. Μια τέτοια εκδήλωση μπορεί να αποφέρει συνολικά έσοδα άνω των 700.000 ευρώ, μια εφταπλάσια απόδοση της επένδυσης. Αυτές οι εκδηλώσεις μπορούν να γίνονται κάθε χρόνο με σωστό προγραμματισμό και αποτελούν μια σταθερή πηγή εσόδων για την τοπική οικονομία. Στα παραπάνω δεν υπολογίζεται η πολύ σημαντική τάση για προπονητική επισκεψιμότητα αθλητών και ομάδων, σε περιοχές που φιλοξενούν μόνιμα διεθνείς αθλητικές εκδηλώσεις.
Κοινωνικά Οφέλη και Προβολή της Περιοχής
Η οργάνωση αθλητικών εκδηλώσεων δεν ενισχύει μόνο την οικονομία, δημιουργεί και κοινωνικά οφέλη που ίσως δεν είναι τόσο εμφανή εκ πρώτης όψεως. Ο αθλητισμός προάγει τη συμμετοχή και την κοινωνική συνοχή. Με εκδηλώσεις που φέρνουν κοντά τους πολίτες, η τοπική κοινότητα ισχυροποιείται και αναπτύσσει κοινές ταυτότητες και εμπειρίες. Σύμφωνα με το European Sport Management Quarterly, οι περιοχές που φιλοξενούν τακτικά αθλητικά γεγονότα βλέπουν μια αύξηση της συμμετοχής των κατοίκων στον αθλητισμό κατά 20%.
Φανταστείτε πόσο θα μπορούσε να αλλάξει η καθημερινότητα στην Αχαΐα, μια περιοχή όπου το ποσοστό συμμετοχής σε αθλητικές δραστηριότατές παραμένει σχετικά χαμηλό και πάρα πολύ χαμηλό όσον αφορά τη θάλασσα, αν το εμπορικό επιμελητήριο βοηθήσει στην καθιέρωση τακτικών αθλητικών γεγονότων – οι νέες γενιές θα εμπνέονται από τις ζωντανές εικόνες και τις αθλητικές προσωπικότητες και θα εντάσσονται ενεργά σε αθλητικές δραστηριότητες.
Η Θάλασσα της Αχαΐας: Ένα Παγκόσμιο Στάδιο που Αξιοποιείται Ελάχιστα
Ένα από τα μεγάλα κρυμμένα ατού της Αχαΐας είναι η θάλασσά της. Η παράκτια ζώνη της Αχαΐας είναι παγκοσμίου επιπέδου στίβος για θαλάσσια αθλήματα. Στην περιοχή αυτή, έχουν φιλοξενηθεί σημαντικές διοργανώσεις.
Ωστόσο, παρά τα ισχυρά “πυροτεχνήματα”, οι περισσότερες από αυτές τις διοργανώσεις δεν αφήνουν πίσω τους μόνιμες υποδομές ή κληρονομιά για την τοπική κοινωνία. Οι Μεσογειακοί Παράκτιοι Αγώνες του 2019, αν και φιλόδοξοι και εντυπωσιακοί, δεν απέφεραν τα αναμενόμενα οφέλη λόγω κακού προγραμματισμού, και αυτό είναι κάτι που πρέπει να διορθωθεί στο μέλλον. Με τη σωστή στρατηγική, η Αχαΐα θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κέντρο παράκτιων αθλητικών διοργανώσεων, προσελκύοντας τουρίστες και επενδύσεις σε μακροχρόνια βάση.
Παραδείγματα προς Μίμηση: Τι Έχουν Πετύχει Άλλες Περιοχές σαν την Αχαΐα
Ας δούμε πώς άλλες πόλεις και περιοχές με παρόμοια χαρακτηριστικά με την Αχαΐα και την Πάτρα, έχουν αξιοποιήσει τις αθλητικές εκδηλώσεις για την ανάπτυξη της τοπικής τους οικονομίας.
Η Κατάνια, μια πόλη στη Σικελία με πληθυσμό περίπου 300.000 κατοίκων, έχει καταφέρει να προσελκύσει διεθνή τουρνουά beach volley και άλλες παράκτιες αθλητικές εκδηλώσεις. Με σωστό σχεδιασμό και επένδυση στις αθλητικές υποδομές, η πόλη προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, ενισχύοντας την τοπική οικονομία και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας στον τουριστικό και τον αθλητικό τομέα.
Η Γρανάδα στην Ισπανία, με πληθυσμό παρόμοιο με αυτόν της Πάτρας, φιλοξενεί το FIS Freestyle Ski and Snowboarding World Cup. Παρά το γεγονός ότι δεν είναι παραθαλάσσια πόλη, έχει αξιοποιήσει τα φυσικά της πλεονεκτήματα για να προσελκύσει διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις. Το 2022, η διοργάνωση αυτή έφερε στη Γρανάδα περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ σε έσοδα, ενισχύοντας τον τουρισμό και την αναγνωρισιμότητα της περιοχής.
Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα αποτελεί η περιφέρεια της Σαρδηνίας με επίκεντρο την πόλη του Κάλιαρι, η οποία επίσης έχει το μέγεθος της Πάτρας. Η Σαρδηνία έχει επενδύσει σημαντικά στην ανάπτυξη της ιστιοπλοΐας και του kiteboarding, καθιστώντας την περιοχή παγκόσμιο προορισμό για θαλάσσια αθλήματα. Εδώ και πάνω από δέκα χρόνια, η Περιφέρεια επενδύει στοχευμένα ποσά που αγγίζουν το ένα εκατομμύριο ευρώ στην ιστιοπλοΐα και ειδικά για το kiteboarding σχεδόν 200.000 ευρώ ετησίως, για τη φιλοξενία αγώνων παγκοσμίου επιπέδου όπως το Sardinia Grand Slam, και το Kitefoil World Series. Οι διοργανωτές κατά κανόνα υπογράφουν τριετή συμβόλαια με την Περιφέρεια, εξασφαλίζοντας σταθερότητα και δυνατότητα μακροπρόθεσμου προγραμματισμού. Αυτή η στρατηγική έχει οδηγήσει σε προσέλκυση αθλητών και επισκεπτών από όλο τον κόσμο, αυξάνοντας την πληρότητα των ξενοδοχείων και την κίνηση στα εστιατόρια και τα καταστήματα. Ιδιώτες έχουν επενδύσει σε αθλητικές εγκαταστάσεις και σχολές kiteboarding, που λειτουργούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, συμβάλλοντας στην προσέλκυση επισκεπτών και εκτός της παραδοσιακής τουριστικής σεζόν. Με αυτήν την προσέγγιση, η Σαρδηνία έχει κατορθώσει να αναπτύξει ένα βιώσιμο μοντέλο ναυταθλητικού τουρισμού, από το οποίο η Αχαΐα μπορεί να αντλήσει πολύτιμα διδάγματα. Η επένδυση σε συγκεκριμένα αθλήματα, η σταθερή συνεργασία με διοργανωτές και η δημιουργία υποδομών μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά την τοπική οικονομία και να προβάλλουν την περιοχή σε διεθνές επίπεδο.
Προς Μια Βιώσιμη Ανάπτυξη
Το Εμπορικό Επιμελητήριο Αχαΐας μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε αυτή την πορεία, παρέχοντας υποστήριξη και καθοδήγηση στον σχεδιασμό τέτοιων εκδηλώσεων, προωθώντας τις τοπικές επιχειρήσεις και εξασφαλίζοντας την ανάδειξη της περιοχής σε διεθνές επίπεδο. Συνεργαζόμενο με τους κρατικούς φορείς, τις τοπικές αρχές και τους επιχειρηματίες, μπορεί να εξασφαλίσει ένα πλάνο χρηματοδότησης και να συνδράμει στη βέλτιστη αξιοποίηση των οικονομικών αυτών πόρων. Με τη θάλασσα ως “κρυφό όπλο” και με έναν σαφή στρατηγικό σχεδιασμό, η Αχαΐα μπορεί να καθιερωθεί ως ένας παγκόσμιος προπονητικός προορισμός και στίβος φιλοξενίας διεθνών ναυταθλητικών γεγονότων.
Αν θέλουμε να δούμε την Αχαΐα να πρωταγωνιστεί, τώρα είναι η ώρα να αναλάβουμε δράση. Τώρα μπορούμε.
*Ο Θεόδωρος Λουλούδης είναι υποψήφιος πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας και επικεφαλής του συνδυασμού «Επιμελητήριο Πρωταγωνιστής».
*Η Τζίνα Τσιχλιά είναι κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος, ιδιοκτήτρια του Κέντρου Μεταβολισμού, Κλινικής & Αθλητικής Διατροφής IATROFOLOGY, τέως λέκτορας αθλητικής διατροφής και υποψήφια με τον συνδυασμό «Επιμελητήριο Πρωταγωνιστής».
