Μπορεί η φορολογία να αποτελεί το μεγάλο αγκάθι για τους ιδιοκτήτες ακινήτων αυτή την στιγμή στην Ελλάδα, ωστόσο σχεδόν 6 στους 10 ή αλλιώς 59% από τους ερωτηθέντες στην τελευταία έρευνα της ΚΑΡΑ Research για τα ακίνητα θεωρούν ως συμφέρον να διαθέτει κανείς ακίνητα και να τα νοικιάζει. Για τους ίδιους τους ιδιοκτήτες, το ποσοστό πέφτει ελαφρώς στο 55%, με ένα 32% να απαντά ότι «δεν είναι συμφέρον, ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις τα νούμερα είναι αυξημένα σε σε σχέση με λίγα χρόνια πρίν. Το 2018 οπότε αυτοί που απαντούσαν ότι «είναι συμφέρον» να διαθέτει κανείς ακίνητα και να τα νοικιάζει ήταν στο 25% με το χαμηλότερο ποσοστό, στο 12%, να καταγράφεται, όπως είναι εύλογο, το 2014 με την κατάρρευση της κτηματαγοράς (οπότε η οικονομική κρίση είχε εκμηδενίσει αξίες και αποδόσεις).
Αυτά, μεταξύ άλλων, προκύπτουν από την έρευνα της Κάπα Research σε δείγμα 1.070 ατόμων από όλη τη χώρα που πραγματοποιήθηκε στις 17-21 Ιανουαρίου για λογαριασμό της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) που πραγματοποίησε το συνέδριό της το περασμένο Σάββατο. Εν μέσω ανόδου της αγοράς, ο Ελληνας θεωρεί ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον στην αγορά ακινήτων στην Ελλάδα θα παρουσιάσει περαιτέρω αύξηση τα επόμενα χρόνια στη διετία 2025- 2026 όπως εκτιμούν τα 2/3 (66%) κι ένα 17% να εκτιμά ότι θα μειωθεί ποσοστό το οποίο επίσης έχει ανέβει σε σύγκριση με το 2018 οπότε το συγκεκριμένο νούμερο ήταν στο 50%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, έχει μειωθεί περισσότερο από 50% το ποσοστό των ιδιοκτητών που σκέφτονται να πουλήσουν κάποιο ακίνητο, από 34% το 2007 σε 14% το 2025.
Τα προβλήματα
Οσον αφορά ειδικότερα τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ιδιοκτήτες ακινήτων αυτά εντοπίζονται στη φορολογία (ΕΝΦΙΑ και φόρος εισοδήματος), αποτελώντας ταυτόχρονα μία από τις αιτίες για τις οποίες μειώνεται συνεχώς η προσφορά κατοικιών προς μίσθωση. Μάλιστα, το 82 % θεωρεί τον ΕΝΦΙΑ άδικο φόρο, με ένα ποσοστό 71 % να ζητά να καταργηθεί και το 20 % να μειωθεί περαιτέρω.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας σχεδόν οι μισοί ιδιοκτήτες θεωρούν ως πλέον αποτελεσματικό μέτρο για την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών τη μείωση της φορολογίας ενοικίων, ενώ η κύρια αιτία για τις χιλιάδες κενές κατοικίες είναι το κόστος της ανακαίνισής τους. Ως προς τα κίνητρα που θα βοηθούσαν στην ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών (πολλαπλές απαντήσεις) πρώτο κίνητρο εκτιμάται η μόνιμη μείωση της φορολογίας ενοικίων (46%), η επιδότηση των εξόδων ανακαίνισης (31%), η αφαίρεση από το φορολογητέο εισόδημα των εξόδων ανακαίνισης παλαιών κατοικιών (30%), ο προσυμβατικός έλεγχος φερεγγυότητας ενοικιαστών (22%).
Σε σχέση με τις τιμές, έξι στους δέκα ιδιοκτήτες δηλώνουν ότι δεν έχουν κάνει καμία αύξηση στα ενοίκια, κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης την τελευταία τριετία. Ειδικότερα, το 62 % των ιδιοκτητών που εκμισθώνουν διαμερίσματα δεν έκαναν καμία αύξηση ενοικίου την τελευταία τριετία ενώ το 2 % έκαναν μείωση. Για τους επαγγελματικούς χώρους τα αντίστοιχα ποσοστά είναι: 58% καμία αύξηση, 10% μείωση και για τις μονοκατοικίες 68% καμία αύξηση, 7% μείωση. Το ποσοστό της αύξησης ενοικίου στο 86% των περιπτώσεων είναι έως 20%.
Το ποσοστό των ιδιοκτητών που υφίστανται καθυστέρηση στην πληρωμή του ενοικίου κυμαίνεται ανάλογα με το είδος του ακινήτου (διαμέρισμα, μονοκατοικία ή επαγγελματικός χώρος) μεταξύ 21 και 31 % ενώ 1-6 % των ιδιοκτητών δηλώνει ότι ο ενοικιαστής δεν πληρώνει καθόλου.
Οι μισοί (48%) ιδιοκτήτες θεωρούν πολύ ή αρκετά ικανοποιητικό το κίνητρο που πρότεινε η ΠΟΜΙΔΑ για τριετή φοροαπαλλαγή για τη μετατροπή της βραχυχρόνιας μίσθωσης σε μακροχρόνια. Από το 16% που θεωρούν την πρόταση λίγο ή καθόλου ικανοποιητική, το 33% δηλώνουν τον προβληματισμό τους για κίνδυνο απώλειας της φοροαπαλλαγής σε περίπτωση αποχώρησης του ενοικιαστή (ζήτημα που έχει αναδείξει και η ΠΟΜΙΔΑ) ενώ το 30% κρίνει χαμηλή την φορο-ελάφρυνση.
Με βάση την έρευνα, ένα ποσοστό 12% των ιδιοκτητών κατέχει σήμερα κενή κατοικία. Στο 7% των περιπτώσεων η κατοικία είναι κενή για περισσότερα από 5 χρόνια. Στο ερώτημα για ποιο λόγο η κατοικία είναι κενή, το 54% απαντά ότι χρειάζεται ανακαίνιση, το κόστος της οποίας στις περισσότερες περιπτώσεις (61%) εκτιμάται από 5.000 έως 20.000 ευρώ. Το 12% αναφέρει ότι δεν συμφέρει η μίσθωση λόγω φορολογίας και το 10% ότι δεν εμπιστεύονται τους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές. Μόνο το 1% αναφέρει ως αιτία την μελλοντική τουριστική αξιοποίηση.