Όταν ο πόνος στη μέση και τον αυχένα διαρκεί για περισσότερο από τρεις μήνες, με εναλλαγή ανάμεσα σε διαστήματα ύφεσης που προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση για τον ασθενή αλλά και υποτροπής που τον οδηγούν σε απογοήτευση, θεωρείται χρόνιος.
Με τι συμπτώματα εκδηλώνεται, όμως, ο πόνος στον αυχένα και τη μέση;
Στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης, τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι η αίσθηση οξύτητας και καψίματος στο σώμα, ο διαξιφιστικός πόνος με μία σειρά σύντομων, οξέων «χτυπημάτων», το αίσθημα «πάγου», ο πόνος με αίσθημα «ηλεκτροσόκ» σαν να διαπερνά τον ασθενή ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά και το μυρμήγκιασμα.
«Υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός ασθενών σε όλη την Ελλάδα που υποφέρουν από αυτά τα συμπτώματα, ενώ ταυτόχρονα βιώνουν αποκλεισμό από καθημερινές δραστηριότητες που τους ευχαριστούν, χωρίς να διατηρούν την ελπίδα για μία θεραπεία που θα τους δώσει τη λύση» αναφέρει ο Νίκος Χαλιάσος, Νευροχειρουργός, Διευθυντής Τμήματος Επιληψίας & Λειτουργικής Νευροχειρουργικής στο Metropolitan Hospital. και προσθέτει: «Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που τα αίτια του χρόνιου πόνου δεν είναι γνωστά, η πρόκληση για τον πάσχοντα μπορεί να γίνει ακόμη μεγαλύτερη».
Ποια είναι τα συνήθη αίτια;
Ο χρόνιος πόνος στη μέση συνήθως σχετίζεται με την ηλικία, αλλά μπορεί ακόμη να οφείλεται σε προηγούμενο τραυματισμό. Στα πιο συχνά αίτια περιλαμβάνονται επίσης η δισκίτιδα, η αρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης, η σπονδυλική στένωση, η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, το σύνδρομο μυοπεριτονιακού πόνου, όγκοι που έχουν σχηματιστεί στην περιοχή, πίεση που προέρχεται από το περιφερικό νεύρο, η διαβητική νευροπάθεια, η μεθερπητική νευραλγία, αλλά ακόμη και νευρολογικά νοσήματα.
Ενώ στον αυχένα, οι συχνότερες αιτίες είναι η αυχενική σπονδυλοπάθεια αλλά και η εκφύλιση και η πρόπτωση των μεσοσπονδύλιων δίσκων που προέρχονται από την κακή στάση του σώματος κατά την εργασία, την ανάπαυση ή τον ύπνο.
Δυστυχώς, όπως δείχνουν τα στατιστικά, το 54% των ασθενών με χρόνιο πόνο δεν ζητούν ιατρική συμβουλή, γιατί θεωρούν ότι η κατάστασή τους δεν είναι αρκετά σοβαρή και το 66,7% λαμβάνουν παυσίπονα χωρίς συνταγή προκειμένου να καταπραΰνουν τον πόνο και χωρίς να αναζητήσουν τη σωστή θεραπεία.
Ποια είναι η πιο σύγχρονη θεραπεία αντιμετώπισης;
«Ξεκινάμε πρώτα με μία σειρά μη επεμβατικών θεραπειών όπως είναι η φυσικοθεραπεία, η έγχυση στεροειδών και η χορήγηση αναλγητικών φαρμάκων για την καλύτερη διαχείριση του πόνου από τον ασθενή.
Όμως, σε περίπτωση που δεν μπορεί να ανακουφιστεί, διαθέτουμε στα χέρια μας ένα ακόμη ισχυρότερο ιατρικό «όπλο» για να τον βοηθήσουμε, την ηλεκτρική νευρική διέγερση που αποτελεί τον πιο σύγχρονο τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος. Είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση που αποφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα εδώ και αρκετά χρόνια, σε χιλιάδες ασθενείς.
Για την ανακούφιση της σπονδυλικής στήλης, προχωράμε με τη μέθοδο νευροδιέγερσης του νωτιαίου μυελού (Spinal Cord Stimulation, S.C.S), μία τεχνική που εξελίσσεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια. Στόχος της νευροδιέγερσης είναι η μείωση ή η διακοπή του ερεθίσματος του πόνου, από το σημείο που ξεκινά και πριν φθάσει στον εγκέφαλο.
Μάλιστα, η νευροδιέγερση του νωτιαίου μυελού, σύμφωνα με πλήθος μελετών, έχει επιτυχία της τάξεως του 60-80%. Ενώ, βελτιώνει σημαντικά την ποιότητας ζωής τους, μειώνει την ποσότητα και τη συχνότητα της αγωγής αναλγητικών φαρμάκων και τις επιπλοκές που προκαλεί η μακροχρόνια λήψη τους», επισημαίνει ο ειδικός.
Πώς πραγματοποιείται η νευροδιέγερση του νωτιαίου μυελού
«Προκειμένου να επιτευχθεί η διέγερση του νωτιαίου μυελού, εμφυτεύονται ένα ή παραπάνω ηλεκτρόδια στον ασθενή, με τοπική αναισθησία και υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση στον επισκληρίδιο χώρο, στο πίσω μέρος, εντός του σπονδυλικού σωλήνα και πάνω από τη σκληρά μήνιγγα του νωτιαίου μυελού, όπου φθάνουν τα νεύρα από το συγκεκριμένο σημείο όπου ξεκινά ο πόνος.
Τα ηλεκτρόδια συνδέονται με εμφυτεύσιμη γεννήτρια, η οποία παράγει ηλεκτρική ενέργεια και εφαρμόζεται μέσω των ηλεκτροδίων στις κατάλληλες περιοχές του νωτιαίου μυελού, στέλνοντας ήπιους ηλεκτρικούς παλμούς, οι οποίοι διακόπτουν τα σήματα του πόνου, καθώς αυτά οδεύουν προς τον εγκέφαλο. Αυτοί οι ηλεκτρικοί παλμοί καλύπτουν τα σήματα του πόνου, και έτσι αντί για πόνο, ο ασθενής αισθάνεται μία ήπια και ευχάριστη αίσθηση μουδιάσματος.
Σε πρώτη φάση, ξεκινάμε με τη δοκιμαστική τοποθέτηση, ώστε να διαπιστώσουμε την αποτελεσματικότητα στον οργανισμό του ασθενούς και ανάλογα με το αποτέλεσμα, αποφασίζεται η μόνιμη τοποθέτηση συσκευής» εξηγεί.
«Η επέμβαση με τοπική αναισθησία έχει το πλεονέκτημα της συνεργασίας του ασθενούς για την τοποθέτηση του ηλεκτροδίου στην κατάλληλη περιοχή της σπονδυλικής στήλης, για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και τη ρύθμιση του νευροδιεγέρτη. Επίσης, επιτρέπει την ολιγόωρη συνολική παραμονή στο νοσοκομείο». συμπληρώνει.
Πώς προγραμματίζεται το σύστημα νευροδιέγερσης;
«O προγραμματισμός του συστήματος γίνεται τηλεμετρικά με ειδικό προγραμματιστή, τον οποίο μπορεί να ελέγχει ο ίδιος ο ασθενής, έχοντας τον δικό του προγραμματισμό τσέπης. Συγκεκριμένα, μπορεί να διακόπτει, να ενεργοποιεί και να αυξομειώνει την ένταση του διεγέρτη, ενώ τον έχει τοποθετημένο στην τσέπη του ή στερεωμένο στην ζώνη του.
Ο ασθενής επιτρέπεται να σηκωθεί και να περπατήσει ήδη την πρώτη μέρα μετά την επέμβαση. Ενώ, τις επόμενες ημέρες, παρέχεται εκπαίδευση από ειδικευμένο προσωπικό, προκειμένου ο ασθενής να εξοικειωθεί πλήρως με τον προγραμματιστή τσέπης», σημειώνει ο κ. Χαλιάσος.
Πότε αξιολογούνται τα αποτελέσματα;
«Η δοκιμαστική νευροδιέγερση διαρκεί συνήθως 1-3 εβδομάδες. Με το πέρας του συμφωνημένου με το γιατρό διαστήματος, πραγματοποιείται ραντεβού για την αφαίρεση του ηλεκτροδίου στα εξωτερικά ιατρεία, όπου και αξιολογείται η αποτελεσματικότητα της μεθόδου.
Σε περίπτωση θετικής αξιολόγησης, προγραμματίζεται η μόνιμη εμφύτευση συσκευής εσωτερικής νευροδιέγερσης, κάτω από το δέρμα, η οποία γίνεται επίσης με τοπική αναισθησία, κάνοντας τη μέθοδο κατάλληλη ακόμα και για ασθενείς με σοβαρά προβλήματα υγείας.
Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί ικανοποιητικό αποτέλεσμα, τότε απλά αποσύρονται τα ηλεκτρόδια που είχαν τοποθετηθεί. Πρόκειται για μια πλήρως αντιστρέψιμη θεραπεία, καθώς κάθε σύστημα νευροδιέγερσης μπορεί ανά πάσα στιγμή να αφαιρεθεί σε περίπτωση ανάγκης, χωρίς καμία παρενέργεια» τονίζει, καταλήγοντας ο κ. Χαλιάσος.