Την πιο δύσκολη φάση τους περνούν στην παρούσα φάση οι ανακτήσεις των κόκκινων δανείων από τις οποίες δεν κρίνονται ασφαλώς μόνον τα έσοδα των servicers αλλά και οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό που απομειώνει τα εισοδήματα των πολιτών, την αύξηση των επιτοκίων που προηγήθηκε και ενίσχυσε τις δόσεις ρυθμισμένων δανείων αλλά και με το πολιτικό στίγμα που δίδεται συχνά στη συγκεκριμένη δραστηριότητα διαμορφώνουν ένα δύσκολο και απαιτητικό παζλ σε ότι αφορά τις ανακτήσεις κόκκινων δανείων
Η εκτίμηση της ΤτΕ
Aυτό ίσως απηχεί και η πρόσφατη παρέμβαση σε συνέδριο για τα κόκκινα δάνεια στο NPL Meeting 2024 – Step Forward” της Banca Ifis στη Λίμνη Como που πραγματοποίησε ο διοικητής της ΤτΕ κ. Γιάννης Στουρνάρας.
Ο ίδιος δεν απέκλεισε ο πληθωρισμός να φέρει χειροτέρευση στα δεδομένα επιχειρήσεων και νοικοκυριών, όμως εν προκειμένω, σημείωσε πως η ενδεχόμενη επαναξιολόγηση των ασφαλίστρων κινδύνου μετά από τυχόν αιφνίδια μεταστροφή του κλίματος στις αγορές θα μπορούσε να ασκήσει πιέσεις στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων με πιθανές επιπτώσεις στον τομέα των μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Τι δυσκολεύει τις ανακτήσεις κόκκινων δανείων
Ποιος είναι όμως ο λόγος που οι ανακτήσεις στην παρούσα φάση καθίστανται πιο δύσκολες. Οπως εξηγούν στελέχη της αγοράς μια σειρά από παραμέτρους διαμορφώνουν συνθήκες σαφώς πολυπλοκότερες έναντι του πρόσφατου παρελθόντος:
-To εξωτερικό περιβάλλον είναι πιο περίπλοκο. Κίνδυνοι γαιοπολιτικοί και άλλοι αλλάζουν καθημερινά τα δεδομένα. Ο εντεινόμενος πληθωρισμός που απομειώνει τα εισοδήματα νοικοκυριών και επιχειρήσεων δημιουργεί συνθήκες βάσει των οποίων δεν μπορούν να τηρηθούν πάντα οι ρυθμίσεις εξυγιασμένων χορηγήσεων. Συγχρόνως τα υψηλά επιτόκια δυσχαιρένουν τις εργασίες των servicers ως προς την επιτυχία των στόχων τους.
– Η δευτερογενής αγορά λόγω ανόδου των επιτοκίων έχει παγώσει μιας και αυτοί που αγοράζουν δάνεια από τη δευτερογενή αγαορά δανείζονται για το σκοπό αυτόν. Επομένως ο ακριβός δανεισμός τους απομακρύνει από την επένδυση.
Δεν κινδυνεύουν οι εγγυήσεις του Δημοσίου
Υπάρχει ωστόσο πρόβλημα με τις εγγυήσεις του Ηρακλή;
Οχι κατηγορηματικά είναι η απάντηση η οποία πάντως αφορά μια αποτίμηση με τα τρέχοντα δεδομένα. Ωστόσο οι servicers εκφράζουν την αισιοδοξία τους βάσει της οποίας δεν θα υπάρξει ούτε στο μέλλον θέμα με τις εγγυήσεις.
Παρ΄όλα αυτά, κάποιες τιτλοποιήσεις άλλοι τις υπολογίζουν σε 4 άλλοι σε 5 χτυπούν καμπανάκι στους διαχειριστές τους.
Πριν φθάσει η κατάσταση να αποτυπώνει πρόβλημα που σημαίνει να “χτυπήσουν” ο πληρωμές των εγγυημένων τμημάτων των δανείων, των senior notes δηλαδή, υπάρχουν στάδια που ειδοποιούν τους διαχειριστές πως δυσχαιρένονται οι ανακτήσεις των τιτλοποιήσεων.
Το CCR, ένα σύστημα αναφοράς όπου οι πάροχοι πιστώσεων, μοιράζονται το πιστωτικό ιστορικό των πελατών τους προσθέτει πληρωμές στο πρόγραμμα των ανακτήσεων. Αν αυτές οι πληρωμές υποχωρήσουν κάτω από το 80% τότε οι εταιρίες διαχείρισης αναλαμβάνουν μέριμνες ώστε το πρόβλημα να μην διευρυνθεί.
Πώς θα επιτευχθούν περισσότερες ανακτήσεις
1.Οι εκτιμήσεις για υποχώρηση των επιτοκίων αναμένεται να αγγίξει θετικά τη συγκεκριμένη αγορά την επόμενη όμως χρονιά, στοιχείο το οποίο οι servicers προσδοκούν για δύο λόγους:
A. Γιατί θα υποχωρήσουν τα επιτόκια στα εξυγιασμένα δάνεια και δεν θα καταστούν εκ νέου κόκκινα
Β. Γιατί θα λειτουργήσει η δευτερογενής αγορά κόκκινων δανείων κάνοντας το δανεισμό φθηνότερο στις εταιρίες που απαιτείται να δανειστούν για να μετέχουν στην δευτερογενή αγορά.
2. Οι servicers προσδοκούν την ενίσχυση της πώλησης εξυγιασμένων δανείων στις τράπεζες η οποία προς το παρόν επιτυγχάνεται μόνον προς τις μη συστημικές. Εκτιμάται πως σε ένα εύρος χρόνου ο επόπτης πιθανότατα θα δώσει την άδεια προκειμένου οι τράπεζες που διαθέτουν ρευστότητα να επαναγοράσουν εξυγιασμένα δάνεια. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 12 δισ. ευρώ εξυγιασμένα δάνεια και εξυγιαίνονται 2 έως 3 δισ. ευρώ ετησίως
3. Αναμένεται περαιτέρω βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που αφορά τα κόκκινα δάνεια ώστε να είναι δυνατή η διαχείριση από την πλευρά των servicers.
Για παράδειγμα έχει ζητηθεί χωρίς να έχει επιτευχθεί σύμπτυξη στην εκδίκαση των ανακοπών ώστε αυτές να εκδικάζονται σε μια δικάσιμο αντί για τρεις.
Είναι πολύ σημαντικό να κινηθεί πιο γρήγορα σε ότι αφορά τις πληρωμές των servicers το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων που καθυστερεί σε μεγάλο βαθμό τις αποδόσεις των πλειστηριασμάτων με αποτέλεσμα να μη πιάνονται από τις εταιρίες διαχείρισης οι χρόνοι αποπληρωμής του Ηρακλή. Ωστόσο έχουν ήδη γίνει βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση- τη βελτίωση δηλαδή του θεσμικού πλαισίου καθώς επετράπη στους servicers κάτω από προϋποθέσεις να επιλέγουν στις περιπτώσεις μη συνεργασιμότητας συμβολαιογράφων στην επαρχία, άλλους από Αθήνα προκειμένου να διενεργήσουν πωλήσεις ή πλειστηριασμούς ακινήτων.
4. Η ανάπτυξη της αγοράς των single tickets αποτελεί μια διέξοδο για τους servicers. Η αγορά αυτή προάγει πώληση συγχρόνως συγκεκρικμένου δανείου και ακινήτου σε κάποιους ενδιαφερόμενους.
Με τον τρόπο αυτόν αποφεύγονται οι πλειστηριασμοί, ολοκληρώνεται συντομότερα η ανάκτηση και ο δανειολήπτης πιθανότατα έχει όφελος αφού τις περισσότερες φορές είναι ο ίδιος που έχει βρει τον αγοραστή.
5. Σε ότι αφορά το ακανθώδες θέμα του πλειστηριασμού, οι διαχειριστές εκτιμούν πως η βελτίωση του εξωδικαστικού έχει σημαντικά αποδώσει και πως εξαιρούνται από τις αναγκαστικές εκτελέσεις όλοι ευάλωτοι συμπολίτες.
Ειδικές επιτροπές επαναξετάζουν πολλές φορές τους πλειστηριασμούς και αναζητούν λύσεις με τους διανειολήπτες ενώ πάρα πολλές φορές βρίσκουν εν τέλει τέτοιες λύσεις. Ωστόσο ο πλειστηριασμός αποτελεί το ύστατο μέτρο το οποίο εφαρμόζεται όταν τα άλλα δεν έχουν αποδώσει.
