ΚΕΜΠΡΙΤΖ. Σημάδια ζωής εκτός του ηλιακού συστήματος ενδέχεται να γίνουν ορατά τα επόμενα δύο με τρία χρόνια, μετά την αλλαγή του τρόπου σκέψης των αστρονόμων σχετικά με τον ορισμό του κατοικήσιμου πλανήτη.
Οι ερευνητές αναζητούσαν μέχρι σήμερα πλανήτες ανάλογου μεγέθους, μάζας, θερμοκρασίας και ατμοσφαιρικής σύνθεσης με τη Γη. Αστρονόμοι του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ όμως εκτιμούν ότι άλλοι πλανήτες, εκτός του ηλιακού μας συστήματος, εμφανίζουν μεγαλύτερες πιθανότητες να φιλοξενούν ζωή. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι πλανήτες, γνωστοί ως «Μίνι Ποσειδώνες», με διάμετρο διπλάσια της Γης και οκτώ φορές μεγαλύτερη μάζα, ενδέχεται να είναι κατοικήσιμοι.
Οι νέοι αυτοί εξωπλανήτες ονομάσθηκαν «Ωκεάνιοι» και τα χαρακτηριστικά τους είναι οι υψηλές θερμοκρασίες, η κάλυψή τους από ωκεανούς και η υψηλή περιεκτικότητα υδρογόνου στην ατμόσφαιρα. Ο μίνι Ποσειδώνας K2-18b είναι ένας τέτοιος, με την επιστημονική ομάδα να εκτιμά ότι θα εντοπίσει πολλούς ακόμη σαν κι αυτόν.
«Οι ωκεάνιοι πλανήτες είναι υγροί και πλούσιοι σε υδρογόνο. Η έμφαση στη μελέτη των πλανητών αυτών ίσως επιταχύνει την ανακάλυψη ζωής πέρα από το ηλιακό μας σύστημα», λέει ο δρ Νίκου Μαντουσουντάν, επικεφαλής της μελέτης του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ. «Εκτιμώ ότι σε δύο με τρία χρόνια μπορεί να δούμε τα πρώτα βιολογικά σημάδια, που θα μας πουν εάν οι πλανήτες αυτοί φιλοξενούν ζωή. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Τζέιμς Ουέμπ, που θα εκτοξευθεί τον Νοέμβριο, μπορεί να βοηθήσει καθοριστικά στην έρευνα», επισημαίνει ο δρ Μαντουσουντάν.
Η ερευνητική ομάδα εξηγεί ότι το μικρό μέγεθος των πλανητών αυτών σε σχέση με τα άστρα τους καθιστά δυσχερή τον εντοπισμό ζωής σε αυτούς. Οι ωκεάνιοι πλανήτες μπορεί να έχουν διπλάσια διάμετρο από τη Γη και δέκα φορές τη μάζα του πλανήτη μας, με θερμοκρασία 200 βαθμών Κελσίου στην ατμόσφαιρα. Τέτοιοι πλανήτες είναι ευκολότερο να εντοπισθούν. Οι μεγάλοι πλανήτες είναι άλλωστε πολύ πιο κοινοί από ό,τι οι μικροί, όπως η Γη. Την ίδια ώρα, η χημική σύνθεση των ωκεάνιων πλανητών επιτρέπει την αναζήτηση μεγαλύτερης ποικιλίας μορίων, που θα συνηγορούσαν στην ύπαρξη ζωής. Σε δημοσίευσή της στην επιθεώρηση Astrophysical Journal, η επιστημονική ομάδα του Κέμπριτζ εκτιμά ότι ο πυρήνας των ωκεάνιων πλανητών είναι βραχώδης και αποτελεί ποσοστό τουλάχιστον 10% της συνολικής μάζας, με το νερό της επιφάνειας να είναι το υπόλοιπο 90%. Η ύπαρξη ζωής θεωρείται εφικτή ακόμη και σε σκιερές ζώνες των πλανητών αυτών. Τέτοιες ζώνες παραμένουν σταθερές σε σχέση με το άστρο τους, καθώς βρίσκονται «κλειδωμένες» στη θέση τους από την παλιρροϊκή έλξη του άστρου. Η ζωή στους ωκεάνιους πλανήτες θα είναι υποθαλάσσια. «Η ανάπτυξη μικροβίων είναι σίγουρα εφικτή. Ετσι ξεκίνησε άλλωστε και η ζωή στη Γη», λέει ο δρ Μαντουσουντάν.
Η αστροφυσικός Μπεθ Μπίλερ του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου προειδοποιεί, όμως, ότι ο εντοπισμός βιολογικής «υπογραφής» στους ωκεάνιους πλανήτες ίσως αποδειχθεί πολύ δύσκολη. «Οι έρευνες για τον εντοπισμό δίδυμων πλανητών της Γης είναι πάντα πολύ δύσκολες. Οι περισσότερες βασίζονται στον εντοπισμό διαφόρων αερίων, που δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν χωρίς την παράλληλη ύπαρξη μικροβιακής ζωής. Είναι, όμως, πολύ δύσκολο να εξασφαλίσουμε αξιόπιστες μετρήσεις τέτοιων αερίων.
Η εκτόξευση του τηλεσκοπίου Τζέιμς Ουέμπ, πάντως, θα προσφέρει πολύ ενδιαφέρουσα οπτική των ωκεάνιων πλανητών, αλλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν αυτό θα οδηγήσει σε αποτελέσματα», αναφέρει η δρ Μπίλερ.
