Σχεδόν μία εικοσαετία από την κατάρρευση της ιστορικής καπνοβιομηχανίας το 2005 μέχρι και τον Ιούλιο του 2007, οπότε ήρθε και το οριστικό τέλος, το ιστορικό εργοστάσιο του Κεράνη στον Πειραιά ετοιμάζεται να πάρει και πάλι ζωή με ένα άκρως φιλόδοξο project εστιασμένο στην κατοικία που θα περιλαμβάνει 408 διαμερίσματα.
Η επένδυση για το «Athens Port Residences», που θα αποτελέσει μάλιστα τη ναυαρχίδα των projects στην Ελλάδα για τη Mercan Group, όπως οι ίδιοι οι επιτελείς της αναφέρουν, δεν είναι η μοναδική αυτή τη στιγμή για πρώην βιομηχανικά κτίρια που αποκτούν δεύτερη ζωή και μετατρέπονται σε σπίτια. Από τον Πειραιά μέχρι το Λαύριο ή ακόμη και στη Θεσσαλονίκη, οι εγχώριοι παίκτες του real estate, είτε πρόκειται για τα υφιστάμενα ονόματα, εισηγμένα και μη, όπως οι Noval, Dimand, DKG Development, είτε ακόμη και για νεοεισερχόμενους στην ελληνική αγορά, όπως η ίδια η Mercan Group, βλέπουν σε αυτή τη συγκυρία της κτηματαγοράς μία νέα ευκαιρία: Εν μέσω της μεγάλης έλλειψης προσφοράς νέων κατοικιών, αρκετά από τα παλιά βιομηχανικά ακίνητα μετασκευάζονται τώρα με σύγχρονα, πράσινα χαρακτηριστικά είτε αμιγώς σε κατοικίες είτε ακόμη και σε πιο πολύπλοκα projects μεικτής χρήσης.
Η περίπτωση του Πειραιά
Στο πλαίσιο αυτό, σε δύο χρόνια από σήμερα, την άνοιξη του 2027 αναμένεται, σύμφωνα με το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα, η παράδοση των διαμερισμάτων στο νέο project για τη μετασκευή του πρώην βιομηχανικού ακινήτου του Κεράνη των 29.900 τ.μ. σε 408 οικιστικές μονάδες από 44 έως 69 τετραγωνικά μέτρα, έχοντας ήδη ξεκινήσει τις προπωλήσεις των κατοικιών για το έργο. Οπως αναφέρεται στο ενημερωτικό των πωλήσεων που έχουν ήδη ξεκινήσει, το νέο project που προωθείται σε τρίτους επενδυτές για Golden Visa με τιμές για τα σπίτια που ξεκινούν από τα 250.000 ευρώ (σημ.: το χαμηλότερο όριο σχετίζεται με το γεγονός ότι πρόκειται για πρώην επαγγελματικό-βιομηχανικό κτίριο που μετατρέπεται σε κατοικία), ενώ προσφέρεται, μεταξύ άλλων, εγγυημένη ετήσια απόδοση 3%.
Πρόκειται για μία ακόμη επένδυση εξυπηρετούμενων διαμερισμάτων όπου περιλαμβάνονται επίσης χώροι εστίασης, γυμναστηρίου, ταράτσα με φυτεμένο κήπο και μπαρ κ.ά. στους έξι ορόφους του βιομηχανικού ακινήτου, το οποίο παραμένει εδώ και χρόνια «κουφάρι» σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία του Πειραιά. Ο όμιλος Mercan, με έτος ίδρυσης το 1989 και έδρα το Μόντρεαλ του Καναδά, έχει μακρά εμπειρία στον τομέα της επενδυτικής μετανάστευσης, με υπηρεσίες μιας στάσης, έχοντας ένα ευρύ δίκτυο σε πάνω από 30 χώρες ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων του Καναδά, της Πορτογαλίας, των ΗΑΕ, της Κίνας, της Ταϊλάνδης κ.ά. Στην Ευρώπη, ο καναδικός όμιλος έχει εστιάσει ειδικά την τελευταία δεκαετία, από το 2015, στην Πορτογαλία, με επενδύσεις 1,3 δισ. ευρώ, σε 31 έργα φιλοξενίας και περισσότερους από 4.100 επενδυτές. Στην Ελλάδα η εταιρεία έκανε την είσοδό της ουσιαστικά το 2024 με την ίδρυση και της Mercan Capital Greece, προχωρώντας μάλλον αθόρυβα τις διαδικασίες για το project του Κεράνη, ενώ έχει επενδύσει επιπλέον και στο κομμάτι της φιλοξενίας στην Κέρκυρα με ένα ξενοδοχείο στην Αχαράβη. Οι επιτελείς του ομίλου αναφέρουν ότι η Ελλάδα είναι μία ευρωπαϊκή αγορά όπου θα συνεχίσει να αναπτύσσει δραστηριότητες λόγω των προοπτικών που προσφέρει η χώρα στον τομέα της φιλοξενίας και του τουρισμού «με αναπτυξιακές δυνατότητες για τους επενδυτές της».
Ο Πειραιάς πάντως και οι γύρω περιοχές συγκεντρώνουν αυτή τη στιγμή και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από επενδυτικής πλευράς σε ό,τι αφορά τις μετατροπές πρώην βιομηχανικών κτιρίων, με την εισηγμένη Dimand να είναι η πρώτη που επένδυσε την προηγούμενη δεκαετία στην ανάπλαση των παλιών βιομηχανικών χώρων της Παπαστράτος, συνεχίζοντας σταθερά τις επενδύσεις στην περιοχή.
Οι παλιοί χώροι της ιστορικής καπνοβιομηχανίας έχουν μετατραπεί κατά κύριο λόγο σε επαγγελματικούς, με γραφεία, ωστόσο στα νέα projects της DIMAND στον Αγιο Διονύσιο είναι και αυτό για το Piraeus Regeneration 138 στο πρώην βιομηχανικό ακίνητο στις Παπαστράτου 21 και Βλαχάκου γωνία. Πρόκειται για 6.180 τ.μ. ανάπτυξης σε οικόπεδο 1.300 τ.μ. που θα αποκτήσει οικιστική χρήση για τη δημιουργία εξυπηρετούμενων διαμερισμάτων.
Από τα νέα φιλόδοξα μεγάλα projects στο λιμάνι είναι αυτό της DKG Development με τη μετατροπή παλιών βιομηχανικών ακινήτων στο Piraeus Gate. Το Piraeυs Gate, το «εμβληματικό», όπως το χαρακτηρίζει η εταιρεία με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Πετρίδη, έργο της DKG Development, μετατρέπει μια πρώην βιομηχανική περιοχή -που κάποτε φιλοξενούσε ιστορικά εργοστάσια και το συγκρότημα Κλωστοϋφαντουργίας Πειραιά- «σε μια ζωντανή, σύγχρονη γειτονιά». Αυτός ο νέος προορισμός θα προσφέρει 462 οικογενειακές κατοικίες και 268 επιπλωμένα διαμερίσματα για φοιτητές, επαγγελματίες και ταξιδιώτες. Πρόκειται για ένα έργο μεικτής δομήσιμης επιφάνειας 85.000 τ.μ. που προετοιμάζεται ώστε να λάβει πιστοποίηση LEED και θα περιλαμβάνει επιπλέον χώρους για γραφεία, καφέ, εστιατόρια, καταστήματα και κοινόχρηστους χώρους.
Ενδεικτικά, εντός του master plan του Piraeus Gate είναι το S&S NEXUS Center, ένα από τα μεγαλύτερα κτίρια του έργου. Πρόκειται για ένα βιομηχανικό ακίνητο που ανεγέρθηκε πριν από το 1955 με συνολική επιφάνεια κτιρίων 8.444 τ.μ. και εκτείνεται σε υπόγειο, ισόγειο και 4 ορόφους άνω, το οποίο θα μετατραπεί σε συγκρότημα επιπλωμένων διαμερισμάτων. Εκτός από τα 170 επιπλωμένα διαμερίσματα θα διαθέτει χώρους ψυχαγωγίας και άθλησης για όλους. Το ακίνητο είναι ήδη μισθωμένο στο SmartRental Group, το οποίο θα αναλάβει και τη διαχείριση του ακινήτου μετά την αποπεράτωσή του τέλος του 2026.
Μέρος του Piraeus Gate είναι και το «Urban Oasis Piraeus», το οποίο αφορά ένα συγκρότημα κτιρίων σε οικόπεδο 7.778 τ.μ. που βρίσκεται επί της Ομηρίδου Σκυλίτση 60. Το ακίνητο, το πρώην εργοστάσιο ΑΖΕΛ είναι εγκαταλελειμμένο για περισσότερα από 30 χρόνια, και τα υφιστάμενα κτίρια βρίσκονται σε εξαιρετικά κακή κατάσταση. Το «Urban Oasis Piraeus», ένα έργο που θα φτάσει τα 41.000 τ.μ. (μεικτή δομήσιμη επιφάνεια), θα περιλαμβάνει τρία νέα πολυώροφα κτίρια κατοικιών με 357 κατοικίες, 3 καταστήματα, και 360 υπόγειες θέσεις στάθμευσης και αποθήκες. Υπάρχει πρόβλεψη για πολλούς υπαίθριους πράσινους χώρους 3.000 τ.μ. με φυτεύσεις και χώρους αναψυχής. Βρίσκεται δε σε ένα εξαιρετικό σημείο, πολύ κοντά στο μεγάλο παραθαλάσσιο πάρκο του Φαλήρου, αλλά και στο εμπορικό κέντρο του Πειραιά, με καταστήματα, κοινωνικές υποδομές, εστιατόρια και μπαρ. Με την εξαιρετική πρόσβαση που έχει σε προηγμένο δίκτυο μεταφορών θα αποτελέσει μια εξαιρετική προσφορά για νέους, ζευγάρια και οικογένειες, Ελληνες και αλλοδαπούς.
Την ίδια στιγμή, η DKG Development ολοκληρώνει εντός του 2025, στο τελευταίο τρίμηνο, και το έτερο project στο Μοσχάτο για το «Moshato Hive» σε παλιό βιοτεχνικό ακίνητο μιας παλιάς στρωματοποιίας, δημιουργώντας ένα από τα πρώτα εξυπηρετούμενα συγκροτήματα διαμερισμάτων στην Αθήνα, αυτού του μεγέθους. Στο κτίριο των τριών επιπέδων (ισόγειο, 1ος και 2ος όροφος), αναπτύσσονται 110 εξυπηρετούμενες μονάδες επιπλωμένων διαμερισμάτων (serviced apartments) με μέσο μέγεθος μονάδας 23 τ.μ. σε μια συνολική επιφάνεια 4.117 τ.μ., μαζί με χώρους συνεργασίας, γυμναστήριο και χώρο κινηματογράφου / lounge, με υπηρεσίες φύλαξης και υποδοχής (reception) 24 ώρες το 24ωρο.
Ενα ακόμη μεγάλο project στο λιμάνι αφορά αυτό από τη MIBS, η οποία επίσης έχει σημαντική παρουσία τα τελευταία χρόνια στα projects για τη χορήγηση Golden Visa σε τρίτους επενδυτές έχοντας δρομολογήσει «το πιο εμβληματικό», όπως αναφέρει η ίδια η εταιρεία, μέχρι σήμερα οικιστικό έργο, στην οδό Αιτωλικού 11. «Σε απόσταση μόλις 170 μέτρων από το λιμάνι του Πειραιά, το έργο αυτό δίνει ζωή σε ένα παλιό βιομηχανικό κτίριο», αναφέρεται χαρακτηριστικά από την εταιρεία με διευθύνουσα σύμβουλο την Ελενα Σιαπάνη. Η MIBS μάλιστα παρουσίασε και το συγκεκριμένο project τον περασμένο Μάρτιο στη μεγάλη διεθνή έκθεση ακινήτων MIPIM στις Κάννες. Το έργο της οδού Αιτωλικού, καλύπτοντας συνολική επιφάνεια 8.500 τ.μ., θα περιλαμβάνει 158 πολυτελή εξυπηρετούμενα διαμερίσματα, καθώς και έναν σύγχρονο εμπορικό χώρο σε τμήμα του ισογείου, επίσης πισίνα με πανοραμική θέα του λιμανιού, γυμναστήριο, χώρους ευεξίας και ψυχαγωγίας, reception και υπηρεσίες θυρωρείου 24/7 για άμεση εξυπηρέτηση οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, lounge και συνεργατικούς χώρους (co-working) καλύπτοντας τις ανάγκες του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Σε ένα άλλο πολυαναμενόμενο έργο, αυτή τη φορά στην οδό Πειραιώς 252 στον Ταύρο, είναι σε πλήρη εξέλιξη αυτή την περίοδο οι αδειοδοτικές διαδικασίες για το μεγάλο project ανάπλασης των πρώην βιομηχανικών εγκαταστάσεων του ομίλου Viohalco μέσω της Noval Property ΑΕΕΑΠ σε μια επένδυση προϋπολογισμού 169 εκατ. ευρώ. Για το μεγάλο έργο ανάπλασης στην οδό Πειραιώς, υπό τον σχεδιασμό των Foster & Partners ως προς το masterplan, αναμένεται η έγκριση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος (Π.Δ.) μέσα στο καλοκαίρι.
Αντίστοιχα ολοκληρώνεται και ο σχεδιασμός με τις επιμέρους χρήσεις να περιλαμβάνουν γραφεία, ξενοδοχεία, κατοικίες, χρήσεις πολιτισμού, αθλητικές εγκαταστάσεις κ.ο.κ., με τα σπίτια που σχεδιάζονται να απευθύνονται στους μόνιμους κατοίκους της περιοχής προς μίσθωση. Οι εκτιμήσεις από πλευρά της Noval αναφέρουν ότι το έργο ανάπλασης θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό έως το 2030, ωστόσο για την έναρξη της κατασκευής, όλα θα εξαρτηθούν από την έγκριση του Π.Δ.
Προς την κατεύθυνση της πιο προσιτής κατοικίας είναι και το πλάνο που έχει αναφερθεί από το κυβερνητικό επιτελείο για τις παλιές εγκαταστάσεις της ΧΡΩΠΕΙ (Χρωματουργεία Πειραιώς) επί της οδού Πειραιώς, έκτασης 18 στρεµµάτων. Η έλλειψη προσφοράς στον τομέα της κατοικίας σε συνδυασμό με την ανάγκη για κοινωνική κατοικία έχει φέρει στο προσκήνιο το πλάνο για το παλιό εγκαταλειμμένο βιομηχανικό συγκρότημα που θα μπορούσε να παίξει ακριβώς αυτόν τον ρόλο.
Αντίστοιχα, στην άλλη πλευρά της Αττικής στο Λαύριο έχει αρχίσει και καταγράφεται μεγάλη κινητικότητα με χρονικό ορίζοντα ωστόσο πιο μακρύ λόγω της απαραίτητης πολεοδομικής, σχεδιαστικής και αδειοδοτικής ωρίμασης που απαιτείται στην περιοχή. H Dimand έχει ήδη πάρει θέση – άλλωστε ο ίδιος ο διευθύνων σύμβουλος Δημήτρης Ανδριόπουλος έχει δηλώσει ότι το Λαύριο με τις επενδύσεις που προωθούνται «θα μπορεί στο μέλλον να αποτελέσει την οικιστική εκτόνωση του λεκανοπεδίου». Η εταιρεία έχει ανακοινώσει ήδη από το 2024, στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την Τράπεζα Πειραιώς, το mega project για την αξιοποίηση της περιοχής της κλωστοϋφαντουργίας Αιγαίον, σχεδόν 100 στρεμμάτων με ορίζοντα εξαετίας, έως το 2030. Πρόκειται για ακίνητο που κατέχει στο Λαύριο η Πειραιώς (75%) με το σχήμα Κέκροψ, ΓΕΚ και Intracom και περιλαμβάνει σχεδιαζόμενη επένδυση άνω των 400 εκατ. ευρώ σε ένα έργο μεικτής χρήσης, το οποίο είναι αυτή τη στιγμή υπό σχεδιασμό και υπάρχουν σκέψεις να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, περί τα 420 διαμερίσματα και 50 βίλες.
Η Θεσσαλονίκη
Από την πλευρά της, πάντως, η εταιρεία ήταν από τους πρώτους που αποφάσισαν να δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης και στη Θεσσαλονίκη προωθώντας εκεί τη μεγάλη ανάπλαση των πρώην εγκαταστάσεων της ζυθοποιίας Φιξ, η οποία βρίσκεται σε διαδικασία μελετητική με συνεπενδυτή την ΕLVIAL, συµφερόντων της οικογενείας Τζίκα. Η Dimand έχει επιλέξει το αρχιτεκτονικό γραφείο του Norman Foster που εκπονεί τη μελέτη και πολύ σύντομα, μέσα στην άνοιξη, θα παρουσιάσει το σχετικό πλάνο, αρχικά στην πόλη, για ένα έργο που εκτιμάται περίπου στα 180 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του κ. Ανδριόπουλου, υπολογίζεται ότι η οικοδομική άδεια για το έργο θα βγει προς τα τέλη του χρόνου με ορίζοντα ολοκλήρωσης προς τα τέλη του 2027 αρχές 2028. Υπενθυμίζεται ότι η συνολική έκταση του οικοπέδου είναι 23 στρέμματα, με την ανάπτυξη να περιλαμβάνει την αποκατάσταση και επανάχρηση των τριών διατηρητέων συγκροτημάτων της πρώην ζυθοποιίας Φιξ Θεσσαλονίκης, καθώς και την ανέγερση δύο νέων κτιριακών όγκων, πιστοποιημένων σύμφωνα με το διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα αειφόρου ανάπτυξης LEED σε επίπεδο GOLD, με δύο κοινά υπόγεια χώρων στάθμευσης. Το έργο με μια ανάπτυξη μεικτών χρήσεων συνολικής επιφάνειας 46.500 τ.µ. περιλαμβάνει ξενοδοχείο, επίσης αναφέρονται σε πρώτη φάση κοντά στις 200 κατοικίες και συνοδές χρήσεις: κάποιες θα συνδέονται με την τέχνη, εστιατόρια, χώροι πολιτισμού. Μεταξύ των διατηρητέων του λιμανιού και της νέας δόμησης θα δημιουργηθεί ένας μεγάλος ελεύθερος χώρος με μια επιπλέον πλατεία στην πόλη.
Μένει ακόμη πολύς δρόμος να διανυθεί, δεδομένου ότι ορισμένα από τα κτίρια έχουν θεωρηθεί «χαρακτηριστικά δείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του περασμένου αιώνα», και για το έτερο μεγάλο έργο της Θεσσαλονίκης που προωθεί η ΣΤΑΝΤΑ Α.Ε. με επικεφαλής τον Σταύρο Ανδρεάδη, το ιστορικό συγκρότημα των εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών εγκαταστάσεων των Κεραμείων Αλλατίνη στη Θεσσαλονίκη που βρίσκεται επίσης στο στάδιο των πολύ απαιτητικών αδειοδοτήσεων. Το έργο, σε ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά, βιομηχανικά συγκροτήματα του παρελθόντος στη συμπρωτεύουσα σε έκταση 80 και πλέον στρεμμάτων, αντιστοιχεί σε πάνω από 50 εκατ. ευρώ.
Πρόσφατα οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού άναψαν το πράσινο φως για την προμελέτη του έργου, για το οποίο η ΣΤΑΝΤΑ Α.Ε. θα αναζητήσει στο προσεχές διάστημα συνεργάτη για την από κοινού ανάπτυξη. Το project περιλαμβάνει και ένα ψηλό κτίριο των κατοικιών «ώστε να δοθεί μεγαλύτερος ελεύθερος χώρος στην πόλη με πράσινο», όπως ανέφερε στο συνέδριο του Greece Talks στη Θεσσαλονίκη ο διευθύνων σύμβουλος της ΣΤΑΝΤΑ Α.Ε. Αναστάσιος Ανδρεάδης.
Κεντρική φωτο κειμένου: Το ιστορικό εργοστάσιο του Κεράνη στον Πειραιά ετοιμάζεται να πάρει και πάλι ζωή με ένα άκρως φιλόδοξο project εστιασμένο στην κατοικία, το οποίο θα περιλαμβάνει 408 διαμερίσματα
