Νέα επίθετα για νέες πραγματικότητες
Μία από τις πιο αξιοσημείωτες τάσεις του 2024 ήταν η άνοδος των επιθέτων που περικλείουν σύνθετα συναισθήματα ή σενάρια σε μία μόνο λέξη. Σκεφτείτε για παράδειγμα τη φράση «main-character energy», μια επέκταση μιας έννοιας από τα προηγούμενα χρόνια. Ο όρος αυτός περιγράφει πλέον συχνά όχι απλώς την αυτοπεποίθηση αλλά μια λεπτή αυτογνωσία. Εν τω μεταξύ, αναδύθηκε το «μπεζκόρ», που παραπέμπει σε μια μινιμαλιστική αισθητική, η οποία τόσο εξυμνήθηκε όσο και επικρίθηκε για τις ασφαλείς, ουδέτερες δονήσεις της.
Το «Chronically online» κέρδισε έδαφος ως χαρακτηρισμός για εκείνους των οποίων οι προοπτικές φαίνονται βαθιά διαμορφωμένες από την κουλτούρα του διαδικτύου, συχνά με χιουμοριστικούς ή ειρωνικούς τρόπους. Το επίθετο είναι τόσο κριτική όσο και παράσημο τιμής, ανάλογα με το ποιος το χρησιμοποιεί.
Οι Νέες Είσοδοι του Λεξικού
Ας ξεκινήσουμε με μερικές λέξεις που εμφανίστηκαν δυναμικά φέτος:
Rizz: Από την αγγλική λέξη “charisma”, το “rizz” έγινε δημοφιλές για να περιγράψει κάποιον που έχει ιδιαίτερη ικανότητα να γοητεύει τους άλλους. Στα ελληνικά, μπορεί να το μεταφράζαμε ως “ταλέντο στο φλερτ”.
Σλατίνα: Η λέξη που ακούστηκε περισσότερο από όλες στην Ελλάδα και περιγράφει απλά μια κατηγορία κοριτσιών που ακούνε τράπ (Thug Slime), έχουν έντονο μακιγιάζ, μεγάλα νύχια και πιο αισθησιακό τρόπο ντυσίματος.
Goblin mode: Μια φράση που περιγράφει τη συμπεριφορά κάποιου που αδιαφορεί για τους κοινωνικούς κανόνες και επικεντρώνεται στην άνεσή του.
Εμείς οι νέοι: Μια φράση που, ενώ δεν είναι νέα, χρησιμοποιείται πλέον σαρκαστικά για να δείξει την υπερβολή στις προσδοκίες για τη γενιά των νέων.
Αυτές οι λέξεις και φράσεις δεν είναι μόνο εργαλεία επικοινωνίας αλλά και μικροί “κώδικες” που συνδέουν τους ανθρώπους μιας γενιάς ή μιας κουλτούρας.
Η Επιστροφή των Κλασικών
Εκτός από τις καινοτομίες, το 2024 έφερε και την επιστροφή παλιών όρων με νέα πνοή.
Επικός: Ενώ κάποτε περιέγραφε το μεγαλείο των αρχαίων ηρώων, σήμερα χρησιμοποιείται για κάτι εντυπωσιακό, διασκεδαστικό ή εξαιρετικό.
Σκοτώνω: Σε νεανική slang, χρησιμοποιείται για να περιγράψει την επιτυχία (π.χ., “σκοτώνει το outfit σου”).
Yolo: Αν και εισήχθη πριν από χρόνια, το “You Only Live Once” (ζεις μόνο μία φορά) επανήλθε, αλλά αυτή τη φορά συχνά με ειρωνικό ή αυτοσαρκαστικό τόνο.
Η επιστροφή αυτών των όρων είναι απόδειξη της ανθεκτικότητας της γλώσσας και του τρόπου με τον οποίο προσαρμόζεται σε νέες περιστάσεις.
Η επιρροή των τάσεων του TikTok
Το TikTok παραμένει ένα ισχυρό εκκολαπτήριο γλωσσικής καινοτομίας, όπου οι λέξεις ενισχύονται, προσαρμόζονται και μερικές φορές απορρίπτονται μέσα σε εβδομάδες. Οι φετινές viral στιγμές έφεραν στο προσκήνιο φράσεις όπως το «corecore», μια σουρεαλιστική και πολυεπίπεδη αισθητική. Όροι όπως το «girl dinner» – που υποδηλώνει ένα μινιμαλιστικό γεύμα που μοιάζει με σνακ – ανέδειξαν την ικανότητα της πλατφόρμας να μετατρέπει το καθημερινό σε πολιτιστικό φαινόμενο.
Το TikTok είναι ουσιαστικά ο βασικός “δημιουργός” και “διαμορφωτής” του σύγχρονου λεξιλογίου. Η φύση του περιεχομένου της πλατφόρμας – γρήγορη, δυναμική, γεμάτη χιούμορ – ευνοεί τη διάδοση νέων λέξεων, όπως:
Slay: Δημοφιλές στο TikTok, χρησιμοποιείται για να δηλώσει ότι κάποιος κάνει κάτι εξαιρετικά καλά ή ότι φαίνεται υπέροχος.
NPC (Non-Playable Character): Ένας όρος από τα video games που τώρα περιγράφει κάποιον που φαίνεται να έχει “προκαθορισμένη” συμπεριφορά ή είναι “ανύπαρκτος” στη συζήτηση.
Bussin: Ένα ακόμα viral slang που περιγράφει κάτι πολύ νόστιμο ή εξαιρετικό.
Η ταχύτητα με την οποία αυτές οι λέξεις γίνονται δημοφιλείς υπογραμμίζει την επιρροή του TikTok στη γλώσσα. Ό,τι ξεκινά ως “αστείο” σε ένα βίντεο μπορεί να γίνει μέρος της καθημερινής κουβέντας μέσα σε λίγες ημέρες.
Η επίδραση των ξένων λέξεων στην ελληνική γλώσσα δεν είναι κάτι νέο, αλλά φέτος παρατηρήθηκε ακόμα μεγαλύτερη διείσδυση. Λέξεις όπως “influencer”, “streaming”, “content creator” και “viral” έχουν γίνει τόσο συνηθισμένες που πλέον τις χρησιμοποιούμε χωρίς δεύτερη σκέψη.
Είναι ενδιαφέρον το πώς αυτές οι λέξεις προσαρμόζονται στη γλώσσα μας, αποκτώντας “ελληνική” ταυτότητα. Για παράδειγμα:
Βιραλάρω: Ελληνική εκδοχή του “going viral”.
Στρέαμινγκ: Μεταφορά του “streaming”, με ελληνική κατάληξη.
Λάικ: Από το “like”, που έχει πλέον εξελιχθεί σε ρήμα (π.χ., “Του έκανα λάικ”).
Εσείς, Μιλάτε 2025;
Το αν μιλάτε “2025” δεν έχει να κάνει με το πόσο συχνά χρησιμοποιείτε νέες λέξεις αλλά με το αν κατανοείτε τη δύναμη και τη σημασία τους. Η γλώσσα δεν είναι απλώς μέσο επικοινωνίας αλλά και τρόπος να συνδεθούμε με τον κόσμο γύρω μας.
Η εξέλιξη της γλώσσας είναι μια φυσική διαδικασία που αντικατοπτρίζει τις προκλήσεις, τις χαρές και τις αλλαγές της εποχής μας. Είτε πρόκειται για νέες λέξεις όπως “rizz” και “goblin mode”, είτε για παλιούς όρους που αποκτούν νέα πνοή, η γλώσσα είναι το εργαλείο με το οποίο διαμορφώνουμε την ταυτότητά μας.
Η γλώσσα εξελίσσεται επειδή εξελίσσεται η κοινωνία. Το 2024, οι γρήγορες τεχνολογικές εξελίξεις, οι πολιτισμικές τάσεις και η παγκοσμιοποίηση έχουν δημιουργήσει μια παγκόσμια “γλωσσική κοινότητα”. Οι νέες λέξεις συχνά αντανακλούν την επιθυμία μας να εκφράσουμε καταστάσεις, συναισθήματα ή εμπειρίες που παλαιότερα δεν υπήρχαν.
Για παράδειγμα:
Oversharing: Περιγράφει την υπερβολική αποκάλυψη προσωπικών πληροφοριών στα κοινωνικά δίκτυα.
Quiet quitting: Ένας όρος για τη νοοτροπία εργαζομένων που κάνουν μόνο τα απολύτως απαραίτητα στη δουλειά.
Αυτές οι φράσεις είναι παράγωγα των σύγχρονων συνθηκών και της ανάγκης μας να τις περιγράψουμε με ακρίβεια.
Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι αν πρέπει να “μιλάμε 2025”, αλλά πώς αυτή η γλωσσική ανανέωση μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και τους άλλους. Στην τελική, η γλώσσα είναι τόσο ζωντανή όσο και οι άνθρωποι που τη μιλούν. Και αυτό είναι που την κάνει μαγική.
