Καταδικάστηκε σε 11 χρόνια φυλάκιση καθώς κρίθηκε ένοχος επειδή δωροδοκούμενος εκχώρησε το υψηλό πολιτικό του αξίωμα σε ξένες δυνάμεις και ντόπιους απατεώνες επιχειρηματίες. Ηταν μια ετυμηγορία-κόλαφος που παρέδιδε συντριπτικά στη δημόσια χλεύη τα περισσότερα από 30 χρόνια σταδιοδρομίας του στη Βουλή και τη Γερουσία των ΗΠΑ.
Κατά τη διάρκεια της δίκης παρουσιάστηκε μεταμελημένος εκλιπαρώντας έλεος. Επιστράτευσε συναισθηματικούς τόνους ζητώντας επιείκεια «όχι για μένα, αλλά για τον Αντονι», αναφερόμενος στον 30χρονο γιο του που πάσχει από αυτισμό και τον έχει υπό τη φροντίδα του. Επικαλέστηκε δεκάδες φορές ότι είναι ένας ακέραιος πατριώτης που έκανε περισσότερο καλό πάρα κακό για τη χώρα του. Μάταιες προσπάθειες. Τι κι αν ψέλλιζε ότι «κάθε μέρα που είμαι ξύπνιος είναι για μένα τιμωρία»;
Ράβδοι χρυσού
Οι ένορκοι τον αντιμετώπισαν ασυγκίνητοι. Σαν να ζύγιζαν στις παλάμες τους τις δώδεκα ράβδους χρυσού αξίας άνω των 150.000 δολαρίων που βρέθηκαν καταχωνιασμένες στο σπίτι του. Σαν να φυλλομετρούσαν με τα δάχτυλα τις στοίβες χαρτονομισμάτων συνολικής αξίας μισού περίπου εκατομμυρίου δολαρίων. Αυτές που ξετρυπώθηκαν σε δεσμίδες, καβατζωμένες χύμα σε ντουλάπες, σκόρπιους φακέλους, μπουφάν και ένα κρυφό χρηματοκιβώτιο.
Πολύ θα ήθελαν αυτοί οι καθημερινοί πολίτες που επιλέχθηκαν με κλήρο για να συγκροτήσουν το σώμα των ενόρκων να τους χαρίσουν, όπως σε εκείνον, μια πολυτελή κάμπριο Mercedes C-300 ώστε να μη χρησιμοποιούν οι ίδιοι τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Δεν τον αντιμετώπισαν με κάποια μοχθηρή εκδικητικότητα. Αλλά στο μυαλό τους στριφογύριζε το απόφθεγμα του Αβραάμ Λίνκολν: «Αν θες να δοκιμάσεις τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου, δώσε του εξουσία».
Ολα ξεκίνησαν στις 22 Ιουνίου του 2022, όταν το FBI εκτελώντας ένα δικαστικό ένταλμα έρευνας μπούκαρε στο σπίτι που ο γερουσιαστής μοιραζόταν με τη δεύτερη από τον Οκτώβριο του 2020 σύζυγό του Ναντίν Αρσλανιάν, στην οποία είχε κάνει πρόταση γάμου μπροστά από το εμβληματικό Ταζ Μαχάλ της Ινδίας.
Η θέα ωστόσο των ευρημάτων του αδικαιολόγητου μικρού θησαυρού που κρυβόταν στο σπίτι ήταν πιο εντυπωσιακή για τους ερευνητές. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα πειστήρια και τα τεκμήρια που συλλέχθηκαν από τη Δικαιοσύνη συντάχθηκε το εις βάρος του κατηγορητήριο για συμμετοχή σε πολυετές σχέδιο δωροδοκίας.
Τα… ελαφρυντικά
Οταν όλα αυτά τα σκανδαλώδη αποκαλυπτικά ευρήματα προσκομίστηκαν στο δικαστήριο, αποδείχτηκε η θρασύτητα και η απληστία του. Φανέρωναν την εκ μέρους του εκδήλωση ύβρεως απέναντι στους ηθικούς κανόνες και τους νόμους της Πολιτείας. Σαφώς και οι ένορκοι παρακολούθησαν προσεκτικά την παράθεση ελαφρυντικών που παρουσίασε η υπεράσπισή του.
Η οποία διατεινόταν ότι ως γιος φτωχών Κουβανών μεταναστών έφερε ακέραιη την εμμονή του κρυψώνα τιμαλφών, σαν εκείνα που έκρυψαν στον κόρφο τους οι γονείς του, ο Μάριο και η Ευαγγελίνα, κατά την «απόδρασή» τους από το νησί της Καραϊβικής επί δικτατορίας του στρατηγού Φουλχένσιο Μπατίστα. Πολύ πριν από την επανάσταση του Φιντέλ Κάστρο.
Οι δικηγόροι του ισχυρίστηκαν ακόμη «ότι ωθούνταν στη συσσώρευση μετρητών στο σπίτι ως ψυχολογικού μηχανισμού αντιμετώπισης του φόβου της έλλειψής τους. Καθότι», επέμεναν, «ήταν τραυματικά σημαδεμένος από οικογενειακή τραγωδία. Ο εθισμένος στον τζόγο πατέρας του που αυτοκτόνησε το 1978 λόγω χρεών προς τους αμείλικτους τοκογλύφους που τον κυνηγούσαν».
American dream
Μόνο που όλα αυτά συνέβησαν πριν από πολλές δεκαετίες. Ο ίδιος ο κατηγορούμενος γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και, κυρίως, ως καταξιωμένο και ευυπόληπτο πολίτη δεν τον καταδίωξε κανένας ως μπαταχτσή. Απεναντίας, οι συμπατριώτες του τον τιμούσαν ως την επιτομή του αμερικανικού ονείρου. Θαύμαζαν τα κότσια του φτωχόπαιδου που ξέφυγε από μια πολυκατοικία νοικάρηδων μεταναστών στο Νιου Τζέρσεϊ.
Εγινε ο πρώτος από την οικογένειά του που πήγε σε πανεπιστήμιο, εξελίχθηκε σε αξιοσέβαστο δικηγόρο, ασχολήθηκε ενεργά με τα κοινά, εκλέχτηκε δήμαρχος στην πόλη του, τη Γιούνιον Σίτι, και εκτινάχτηκε ως το Αμερικανικό Κογκρέσο. Ωστόσο, η γεμάτη προσωπικές θυσίες διαδρομή του από τα χαμηλά ως τα κορυφαία πολιτικά αξιώματα δεν εγγυόταν αενάως έναν ανεπίληπτο χαρακτήρα. Στο κάτω-κάτω στο δικαστήριο δεν κρινόταν μια αψεγάδιαστη πορεία που κάπου «στράβωσε».
Δεν ζυγιάζονταν στην αίθουσα της ακροαματικής διαδικασίας οι όποιες καλές ή οι κακές του προθέσεις, αλλά το γεγονός ότι «τα άρπαξε». Σύμφωνοι, δεν διέπραξε κάποια ένοπλη ληστεία, αλλά βούτηξε το δάκτυλο στο μέλι. «Η δουλειά σου υπέρ του δημόσιου καλού μετατράπηκε σε δουλειά για το δικό σου καλό», διατύπωσε απερίφραστα ο ομοσπονδιακός δικαστής, υπογραμμίζοντας την κατάντια της εμπλοκής του με τη διαφθορά, τα ρουσφέτια, την ιδιοτέλεια.
Συντάχθηκε με Τραμπ
Την τελευταία ετικέτα που νοερά τού απέδωσαν την εκδήλωσε ο ίδιος στην έξοδο του δικαστηρίου, όταν με θιγμένη την πρότερη αξιοπρέπειά του στάθηκε κατηφής μπροστά στα μικρόφωνα και τις κάμερες των ΜΜΕ κατακεραυνώνοντας τους εισαγγελείς. Χαρακτήρισε τις κατηγορίες που χρησιμοποίησαν εις βάρος του «εξωφρενικές», ονόμασε τη δίωξή του πολιτικά συκοφαντική και διεφθαρμένη μέχρι το κόκαλο. Κατήγγειλε τις παρασκηνιακές μεθοδεύσεις που προσπάθησαν επανειλημμένα να φιμώσουν τη φωνή του και να σκάψουν τον πολιτικό του τάφο.
Ηταν όμως πια ολομόναχος. Ενας ηττημένος, πεσμένος και χτυπημένος άνδρας που όσο δικαιολογούνταν χωρίς επιχειρήματα τόσο πιο πολύ μαρτυρούσε την ενοχή του. Στο ρητορικό κρεσέντο του αναπάντεχα δικαίωσε και τον μεγαλομανή Ντόναλντ Τραμπ. Ισως από αλληλεγγύη στις δικές του πολλαπλάσιες δικαστικές περιπέτειες. Προχώρησε όμως και παρακάτω. Ευθυγραμμίστηκε με τις βαριές επικρίσεις του Ρεπουμπλικανού προέδρου για το δικαστικό σύστημα.
Αυτός ο ακραιφνής επί μια ολόκληρη ζωή φιλελεύθερος Δημοκρατικός πολιτικός εξέφρασε την ελπίδα ότι ο νέος πρόεδρος «θα καθαρίσει τον βόθρο και θα αποκαταστήσει την ακεραιότητα του συστήματος». Ταυτόχρονα υποτίμησε την έννοια της ηθικής στάσης που οφείλει να έχει ένας αναγνωρισμένου κύρους δημόσιος λειτουργός. Πόσο μάλλον ως ισχυρή προσωπικότητα στη Γερουσία, μια ηγετική φωνή υπέρ της εθνικής μεταναστευτικής πολιτικής και ένας δυναμικός και δημοφιλής εκπρόσωπος των ψηφοφόρων στην εκλογική του περιφέρεια.
Είχε τσουλήσει πλέον οριστικά στην κατρακύλα. Στράφι είχαν πάει τα επιτεύγματά του ως πρωτεργάτη της ανοικοδόμησης του Νιου Τζέρσεϊ μετά τις κολοσσιαίες καταστροφές που προκάλεσε στην Πολιτεία ο τυφώνας «Σάντι». Σπαταλημένη πήγε και η πρωτοβουλία του για την ίδρυση Εθνικού Μουσείου των Αμερικανολατίνων στην Ουάσινγκτον. Η υστεροφημία του είχε πλέον βουλιάξει στην περιφρόνηση ακόμη και των πιο ένθερμων ισπανόφωνων οπαδών του.
Κι άλλες υπόνοιες
Ο Μπομπ είχε αντιμετωπίσει στο παρελθόν και άλλες δικαστικές περιπέτειες. Οι ομοσπονδιακές αρχές είχαν ερευνήσει τον γερουσιαστή το 2006, καθώς σύμφωνα με διάφορους ισχυρισμούς είχε βοηθήσει μια μη κερδοσκοπική οργάνωση να λάβει εκατομμύρια δολάρια ομοσπονδιακής χρηματοδότησης. Στη συνέχεια εικαζόταν ότι εισέπραττε ενοίκιο από αυτήν. Διοχέτευε δηλαδή κρατικά χρήματα στη δική του τσέπη. Οι εισαγγελείς έκλεισαν την έρευνα χωρίς να του απαγγελθούν κατηγορίες το 2011.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, καινούριο ομοσπονδιακό κατηγορητήριο επικεντρώθηκε στην περίεργη σχέση του με έναν οφθαλμίατρο από τη Φλόριντα, ο οποίος φέρεται να του προσέφερε δώρα και ταξίδια σε μια υπερπολυτελή βίλα στη Δομινικανή Δημοκρατία. Υποτίθεται ως αντάλλαγμα ο γερουσιαστής τον βοηθούσε να εξασφαλίζει βίζες για τις ΗΠΑ σε αρκετές Δομινικανές φίλες του. Στη δίκη το 2017 οι ένορκοι οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο και το υπουργείο Δικαιοσύνης απέσυρε τις κατηγορίες.
Σίγουρα διέθετε αναμφισβήτητες πολιτικές ικανότητες ο Μενέντεζ. Ειδικά στη διαχείριση διεθνών θεμάτων. Ηταν αγαπητός στην Ελλάδα για τον εκδηλωμένο φιλελληνισμό του. Διακήρυσσε σε κάθε ευκαιρία ότι η Ελλάδα μοιράζεται σε πολλούς τομείς τις ίδιες αξίες με τις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τη Δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου. «Για μένα», τόνιζε, «είναι μια χώρα που δεν είναι εχθρική απέναντι στους γείτονές της, αλλά ακριβώς το αντίθετο». Είχε αναφερθεί πολλές φορές στις παραβιάσεις και στην επιθετικότητα της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα. Θεωρούσε έξαλλου τη γείτονα ταραξία και ως τη μεγαλύτερη απειλή για την Ανατολική Μεσόγειο.
Στενές επαφές
Ποντάριζε γεωστρατηγικά στην Ελλάδα ως παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Προεδρεύοντας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, είχε αναγορευτεί σε υπέρμαχο των ελληνικών συμφερόντων. Είχε δώσει σκληρές μάχες για τη διατήρηση του εμπάργκο πώλησης αμερικανικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία και απειλούσε με βέτο κάθε απόπειρα ξεμπλοκαρίσματός της. Είχε χαρακτηρίσει «βάναυσο δικτάτορα» τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και εμμέσως αποκαλέσει «Βίτο Κορλεόνε», δηλαδή μαφιόζο νονό των διεθνών σχέσεων.
Με τις παρεμβάσεις του μοίραζε «ραπίσματα» στην τουρκική κυβέρνηση, κατήγγειλε την απόφασή της για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί και άναψε το πράσινο φως για την πώληση των αεροσκαφών F-35 στην Ελλάδα. Επαναλάμβανε την πάγια στήριξή του στην Κυπριακή Δημοκρατία και εξέφραζε ηχηρά ότι αποτελούσε προσβολή για το Διεθνές Δίκαιο η συνεχιζόμενη προκλητική τουρκική κατοχή των εδαφών της.
Εκτιμώμενος ως γνήσιος Αμερικανός φίλος, με παραδοσιακά στενές επαφές με την ελληνοαμερικανική κοινότητα, ήταν καλοδεχούμενος στη χώρα μας, την οποία δεν παρέλειπε να επισκεφτεί. Ηταν εδώ, ευτραφής, χαλαρός και πρόσχαρος για διακοπές το καλοκαίρι του 2023, λίγο πριν του απαγγελθούν κατηγορίες. Παραμονές του Δεκαπενταύγουστου περιδιάβηκε κάτω από τον καυτό ήλιο την Αρχαία Αγορά, γευμάτισε στη σκιά της Ακρόπολης στην ταβέρνα «Παλιά Ιθάκη» στην Πλάκα μαζί με την εκρηκτικών διαστάσεων κατάξανθη, 58χρονη σήμερα, σύζυγό του.
Τη γεννημένη στη Βηρυτό του Λιβάνου από Αρμένιους γονείς, διαζευγμένη με δύο παιδιά και πρόσφατα διεγνωσμένη με καρκίνο στο στήθος. Λίγες ημέρες μετά ανακηρύχθηκε σε επίσημη τελετή επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Μενέντεζ κατέφθανε απολαμβάνοντας γενικότερες τιμές και θαυμασμό στην Αθήνα. Ηταν παρών στο Μουσείο της Ακρόπολης τον Αύγουστο του 2021 για να μιλήσει στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Επιτροπή «Ελλάδα 2021».
Ντροπιασμένος
Την ίδια εμπιστοσύνη απολάμβανε και στην Κύπρο, όπου ο πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης τού απένειμε την τιμητική διάκριση του παράσημου του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος του Εθνάρχη Μακαρίου Γ’. Αναπόφευκτα αποτέλεσε συγκλονιστικό σοκ για τον Ελληνισμό η αιφνίδια αποκάλυψη της εμπλοκής του σε ένα δύσοσμο σκάνδαλο. Προφανώς την ελεεινή κατάπτωσή του τη χειροκρότησαν πανηγυρικά οι εξ ανατολών γείτονές μας.
Καταρρακωμένος, ντροπιασμένος και μπατίρης, αφού του κατασχέθηκαν τα μάτσα με τα μετρητά και οι μπάρες καθαρού χρυσού 24 καρατίων, δεν επιχείρησε παραπλανητικά νομικίστικα τερτίπια σε άλλο δικαστήριο το περασμένο καλοκαίρι. Εκεί όπου μετά από διαβούλευση τριών ημερών κρίθηκε ένοχος για 16 κακουργήματα.
Μεταξύ άλλων, για δωροδοκία, κατασκοπεία για λογαριασμό της Αιγύπτου, παρεμπόδιση της Δικαιοσύνης, εκβιασμό και συνωμοσία. Παραιτήθηκε αυτομάτως τον περασμένο Αύγουστο από τη Γερουσία. Ισως να πίστευε ότι θα πάρει χάρη από τον απερχόμενο πρόεδρο Μπάντεν. Τσάμπα προσδοκία. Πιθανόν, πάλι, να θεωρούσε ότι θα έπεφτε στα μαλακά στο επόμενο δικαστήριο. Μάταιη ελπίδα. Καταδικάστηκε στη μεγαλύτερη ποινή που καταλογίστηκε πότε στους ελάχιστους επίορκους γερουσιαστές στην ιστορία της χώρας του.
Παρ’ όλα αυτά, ο ξεσκολισμένος Μπομπ δεν πρόκειται να μπουζουριαστεί σύντομα σε κάποιο κελί. Εχει προκαταβολικά σχεδιάσει την άμυνά του. Με έντονες προσφυγές κατά των ετυμηγοριών και άσκηση ισχυρών εφέσεων στην καταδικαστική απόφαση του δικαστηρίου. Πράγμα που σημαίνει ότι η διαδικασία μέχρι την εκτέλεση της ποινής του μπορεί να πάρει χρόνια. Αλλά όσα τέρμινα και αν διανυθούν, δεν θα απαλλαγεί ποτέ από το στίγμα της προκλητικής δημόσιας ατιμίας του.
