Πριν λίγους μήνες η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam ζητούσε την «κατάργηση» των πλουσιότερων του κόσμου, στο πλαίσιο μίας πιο δίκαιης και ορθολογικής κατανομής του πλούτου. Στην έκθεσή της η οργάνωση τόνιζε ότι από το 2020 το πλουσιότερο 1% του κόσμου αύξησε την περιουσία του κατά 42 τρισ. δολάρια συνολικά την τελευταία δεκαετία, αποκτώντας σχεδόν τα 2/3 όλου του νέου πλούτου που δημιουργήθηκε, με τις περιουσίες των δισεκατομμυριούχων να αυξάνονται κατά 2,7 δισ. δολάρια την ημέρα. Η έκθεση χαρακτήριζε τους δισεκατομμυριούχους «αποτυχία της πολιτικής», τη στιγμή που οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν λιτότητα και αυξανόμενη φτώχεια, με την οργάνωση να καλεί σε αύξηση της φορολογίας τους με τελικό στόχο την κατάργησή τους.
Τώρα, νέα έκθεσή της – λίγες ημέρες πριν από την COP29 στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν – αποκαλύπτει τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο του 1% εξαιτίας των επενδύσεών τους και του μη βιώσιμου τρόπου με τον οποίο επιλέγουν να μετακινούνται, όπως γιοτ και τζετ.
Αναλυτικότερα, παράγουν περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μέσα σε μόλις 90 λεπτά συγκριτικά με την ρύπανση που προκύπτει από έναν μέσο άνθρωπο σε όλη του τη ζωή!
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς τους ρύπους από τις πτήσεις που πραγματοποίησαν κατά μέσο όρο 50 από τους πλουσιότερους του κόσμου: Από τις 184 πτήσεις σε έναν χρόνο και τις 425 ώρες στον αέρα προκύπτει «τόση ποσότητα άνθρακα όση θα παρήγαγε ο μέσος άνθρωπος σε 300 χρόνια». Όσο για τα υπερπολυτελή τους γιοτ αυτά βρίσκονται πίσω από εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που θα παρήγαγε ένας απλός άνθρωπος σε 860 χρόνια.
Εάν η τάση εξακολουθήσει σε τέτοιους ρυθμούς τότε, επισημαίνει η Oxfam, ο κλιματικός προϋπολογισμός – η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που μπορεί να προστεθεί στην ατμόσφαιρα χωρίς να αυξηθεί η θερμοκρασία περισσότερο από τους 1,5 βαθμούς Κελσίου – θα εξαντληθεί σε περίπου τέσσερα χρόνια. Αν ωστόσο, όλοι οι άνθρωποι ξεκινούσαν να εκπέμπουν τόσο άνθρακα όσο τα τζετ και τα γιοτ των πλουσίων, τότε θα είχε εξαντληθεί σε δύο μέρες.
Οι συντάκτες της έκθεσης εξηγούν πως οι εκπομπές του 1% έχουν προκαλέσει μείωση της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής κατά 2,9 τρις. δολάρια από το 1990 με σημαντικότερο αντίκτυπο στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, ενώ παράλληλα έχουν επιδράσει αρνητικά στις παγκόσμιες καλλιέργειες με 46 εκατ. ανθρώπους ετησίως να υπολογίζεται ότι μεταξύ 2023 και 2050 θα αντιμετωπίσουν συνθήκες πείνας. Όσο για την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας εκτιμάται ότι ως το 2120 το 78% των πρόωρων θανάτων που συνδέονται με την ακραία ζέστη θα καταγραφεί σε χώρες χαμηλού και χαμηλότερου μεσαίου εισοδήματος.
Η έκθεση αποκαλύπτει, επισημαίνει ο Μπέχαρ, ότι το τεράστιο ποσοστό εκπομπών από τους πλουσιότερους εξαιτίας του πολυτελούς τρόπους ζωής τους, ενισχύει την ανισότητα και απειλεί ζωές.
Ενόψει της COP29, η Oxfam καλεί τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε μείωση ρύπων των πλουσιότερων με φόρους εισοδήματος και περιουσίας, απαγόρευση ή φορολόγηση στις μετακινήσεις με ιδιωτικά τζετ και σούπερ γιοτ. Η οργάνωση υπολογίζει ότι η επιβολή φόρου περιουσίας θα μπορούσε να συγκεντρώσει τουλάχιστον 1,7 τρις. δολάρια ετησίως και ένας επιπλέον φόρος για ρυπογόνες δραστηριότητες θα μπορούσε να αποφέρει άλλα 100 δισ. δολάρια.