Δεν είναι μόνο τα 75 χιλιόμετρα που μας πάνε ένα βήμα πιο κοντά στην ανάπτυξη του Νομού, είναι και το συνολικό έργο, το οποίο αποτελούσε επί σειρά δεκαετιών το όνειρο της Ηλείας που τελικά γίνεται πράξη.
Η νέα Πατρών – Πύργου θα βάλει και πάλι τον νομό σε τροχιά ανάπτυξης, αφού τουλάχιστον στον τομέα του τουρισμού και της βελτίωσης των μεταφορών για τα τοπικά μας προϊόντα, μπορεί να αποτελέσει ορόσημο.
Ο νέος αυτοκινητόδρομος, όμως, είναι και για πολλούς ακόμα λόγους ένα έργο μεγάλης σημασίας. Το βασικό είναι ότι αποκαθιστά τη σύνδεση των μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας και κυρίως του λεκανοπεδίου της Αττικής, με την Αρχαία Ολυμπία. Η ολοκλήρωσή της θα προκαλέσει μια σειρά ευεργετικών επιδράσεων στην οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη ολόκληρης της Δυτικής Πελοποννήσου.
Ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος θα έρθει να δώσει στην περιοχή την ευκολία της οδικής πρόσβασης και σε ολόκληρη την περιφέρεια, τη δυνατότητα να αναδιατάξει το γενικότερο αναπτυξιακό περιβάλλον της Ηλείας με βιώσιμες δραστηριότητες οικονομικά, περιβαλλοντικά, εντέλει κοινωνικά.
«Χάλκινο μετάλλιο» για την Ολυμπία Οδό στους οδικούς άξονες της χώρας
Πολλές είναι και οι αλλαγές στους οδικούς άξονες της χώρας, αφού με τη δημιουργία του Πάτρα – Πύργος, η Ολυμπία Οδός γίνεται πλέον ο τρίτος μεγαλύτερος αυτοκινητόδρομος στη χώρα, με συνολικό μήκος 277 χιλιόμετρα.
Τα νέα 75 χιλιόμετρα σύγχρονου αυτοκινητόδρομου θα συνδέουν την Περιμετρική Πάτρας με τη βόρεια είσοδο της πόλης του Πύργου. Ειδικότερα, από την έναρξη του νέου αυτοκινητόδρομου στην περιοχή του Μιντιλοτρών – Πύργου, απασχολούνται και θα απασχοληθούν συνολικά περί τους 800 εργαζόμενους. Το πρώτο τμήμα των 13 χλμ. από το Μιντιλόγλι έως την Κάτω Αχαΐα αφορά διαπλάτυνση της υφιστάμενης εθνικής οδού Πατρών- Πύργου. Το υπόλοιπο τμήμα των 62 χλμ. είναι νέα κατασκευή με νέα χάραξη μέσω της κοιλάδας της Ήλιδας. Ο νέος αυτοκινητόδρομος έχει 2 λωρίδες και ΛΕΑ ανά κατεύθυνση, με ενδιάμεση κεντρική διαχωριστική νησίδα.
Οι 8 νέοι κόμβοι θα συνδέουν τον αυτοκινητόδρομο με πολλά χωριά και πόλεις, καθώς και με τη βιομηχανική ζώνη της Πάτρας, με σχεδόν 200.000 ωφελούμενους. Στο νέο αυτοκινητόδρομο θα υπάρχουν δύο μετωπικοί σταθμοί διοδίων και συγκεκριμένα: – Σταθμός Διοδίων Κάτω Αχαΐας (ζώνη χρέωσης διοδίων Μιντιλόγλι – Κυλλήνη) με 3 ευρώ. – Σταθμός Διοδίων Χανάκια Πύργου (ζώνη χρέωσης διοδίων Κυλλήνη – Πύργος) με 1,80 ευρώ. – Επίσης θα υπάρχουν δύο πλευρικοί σταθμοί διοδίων στην Κάτω Αχαΐα και την Αμαλιάδα, όπου το κόστος θα έχει να κάνει με τα χιλιόμετρα. Το συνολικό έργο θα έχει 15 γέφυρες, 27 άνω διαβάσεις και 37 κάτω διαβάσεις, 150 οχετούς και τοίχοι αντιστήριξης μήκους 7.250μ. Δύο θα είναι και οι Σταθμοί Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών, ένας στα Καρέικα Αχαΐας γλίου Πατρών (έξοδος Περιμετρικής) μέχρι και τον Πύργο, θα κατασκευαστούν συνολικά 62 χλμ. δρόμου σε νέα χάραξη, ενώ από την υφιστάμενη εθνική οδό θα ανακαινιστούν πλήρως μόνο 13 χλμ.
Οι ημερομηνίες ορόσημα για τη νέα Πατρών – Πύργου
Ωστόσο, για να καταφέρει η Πατρών- Πύργου να ξεκινήσει πέρασε κυριολεκτικά από «συμπληγάδες». Πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν το έργο έδειχνε να μην υλοποιείται ποτέ, όμως πάντα κάτι άλλαζε τα δεδομένα. Οι σημαντικότερες από αυτές τις ημερομηνίες που συνέβαλαν στην τελική κατασκευή είναι οι εξής: – 4 Απριλίου 2014: Το τμήμα Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα εξαιρείται από το Έργο με Υπουργική Απόφαση. – Σεπτέμβριος 2014: Η εταιρία Παραχώρησης και η Κατασκευαστική ΑΠΙΟΝ ΚΛΕΟΣ ολοκληρώνουν τις μελέτες του Πάτρα- Πύργος και τις παραδίδουν στο Δημόσιο. – 2015: Κατάτμηση του τμήματος Πάτρα- Πύργος σε οκτώ (8) εργολαβίες. Δημοπράτηση δημόσιου διαγωνισμού. – 2018: Υπογραφή τριών (από τις οκτώ) συμβάσεις. Η πρόοδος εργασιών είναι αργή (λιγότερο από 1% – 3 εκατ. ευρώ – σε ένα χρόνο) – 2ο εξάμηνο 2019: Επανεξετάζεται η επανένταξη του Πάτρα – Πύργος στο έργο Παραχώρησης. – Ιανουάριος 2020: Υπογραφή Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ του Κράτους και της Ολυμπίας Οδού. – Οκτώβριος 2020: Έγκριση από την DG Grow και κύρωση τροπολογίας για την επανένταξη του Πάτρα-Πύργος στη Σύμβαση του Έργου. – Δεκέμβριος 2021: Έγκριση από τη DG Comp, κύρωση συμφωνίας από τη Βουλή των Ελλήνων και ολοκλήρωση χρηματοοικονομικής συμφωνίας για την επανένταξη του τμήματος Πάτρα – Πύργος στην Ολυμπία Οδό.
Οι πηγές χρηματοδότησης του τμήματος Πάτρα – Πύργος
Το συνολικό κόστος κατασκευής του τμήματος Πάτρα -Πύργος θα ανέλθει στα 331 εκατομμύρια ευρώ και χρηματοδοτείται από ένα συνδυασμό ιδιωτικών κεφαλαίων των μετόχων, τραπεζικών δανείων, ευρωπαϊκών κονδυλίων και συμβολή Ελληνικού Δημοσίου. Συγκεκριμένα, κατά την περίοδο κατασκευής, το έργο χρηματοδοτείται κατά: 35% από κεφάλαια του Παραχωρησιούχου (τραπεζικά δάνεια και ίδια κεφάλαια), 65% από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ελληνικό Δημόσιο.
Κατασκευή και Τεχνικά χαρακτηριστικά της Πατρών – Πύργου
Στα τρία εργοτάξια (σε Καμίνια, Καρέικα και Αμαλιάδα) που έχουν ήδη αναπτυχθεί και συνεχίζουν να αναπτύσσονται για την κατασκευή της Πατρών – Πύργου, απασχολούνται και θα απασχοληθούν συνολικά περί τους 800 εργαζόμενους. Το πρώτο τμήμα των 13 χλμ. από το Μιντιλόγλι έως την Κάτω Αχαΐα αφορά διαπλάτυνση της υφιστάμενης εθνικής οδού Πατρών- Πύργου. Το υπόλοιπο τμήμα των 62 χλμ. είναι νέα κατασκευή με νέα χάραξη μέσω της κοιλάδας της Ήλιδας.
Ο νέος αυτοκινητόδρομος έχει 2 λωρίδες και ΛΕΑ ανά κατεύθυνση, με ενδιάμεση κεντρική διαχωριστική νησίδα. Οι 8 νέοι κόμβοι θα συνδέουν τον αυτοκινητόδρομο με πολλά χωριά και πόλεις, καθώς και με τη βιομηχανική ζώνη της Πάτρας, με σχεδόν 200.000 ωφελούμενους.
Στο νέο αυτοκινητόδρομο θα υπάρχουν δύο μετωπικοί σταθμοί διοδίων και συγκεκριμένα: – Σταθμός Διοδίων Κάτω Αχαΐας (ζώνη χρέωσης διοδίων Μιντιλόγλι – Κυλλήνη) με 3 ευρώ. – Σταθμός Διοδίων Χανάκια Πύργου (ζώνη χρέωσης διοδίων Κυλλήνη – Πύργος) με 1,80 ευρώ. – Επίσης θα υπάρχουν δύο πλευρικοί σταθμοί διοδίων στην Κάτω Αχαΐα και την Αμαλιάδα, όπου το κόστος θα έχει να κάνει με τα χιλιόμετρα. Το συνολικό έργο θα έχει 15 γέφυρες, 27 άνω διαβάσεις και 37 κάτω διαβάσεις, 150 οχετούς και τοίχοι αντιστήριξης μήκους 7.250μ.
Δύο θα είναι και οι Σταθμοί Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών, ένας στα Καρέικα Αχαΐας και ένας στον Πύργο Ηλείας, όπου θα λειτουργούν επί 24ώρου βάσης και στις δύο κατευθύνσεις.
Η νέα Πατρών – Πύργου θα διαθέτει ένα εφεδρικό Κέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας, στο οποίο θα περιλαμβάνεται και η εγκατάσταση μιας νέας αστυνομικής υπηρεσίας, της Τροχαίας Αυτοκινητοδρόμων Πύργου. Όλες οι καινοτομίες που έχει αναπτύξει η Ολυμπία Οδός θα είναι άμεσα διαθέσιμες και στην Πατρών – Πύργου. Ενδεικτικά, από την πρώτη μέρα λειτουργίας του νέου αυτοκινητόδρομου θα είναι σε κανονική χρήση: – Το χιλιομετρικό σύστημα HYBRID που λειτουργεί μέσω του πομποδέκτη ΟΛΥΜΠΙΑ PASS. – Η δυνατότητα για απόλυτα ανέπαφες συναλλαγές με χρεωστική/ πιστωτική κάρτα στα POS όλων των λωρίδων Αυτόματων Μηχανημάτων Πληρωμής. – Τα Άτομα με Αναπηρίες (ΑΜΑ) θα απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής διοδίων, φέροντας απλώς μαζί τους Δελτίο Στάθμευσης Α.Μ.Α. ή Δελτίο ειδικής ταυτότητας αναπήρου πολέμου.
Οι τεχνικές προκλήσεις του μεγάλου έργου
Από κατασκευαστικής πλευράς ενδιαφέρον παρουσιάζουν: οι εκτεταμένες χωματουργικές εργασίες, με το συνολικό έλλειμμα υλικού πλήρωσης να φτάνει τα 3,5 εκατομμύρια m3, η διαπλάτυνση του πρώτου τμήματος των 13 χιλιομέτρων, με παράλληλη ρύθμιση της κυκλοφορίας κατά τη φάση κατασκευής και οι 15 γέφυρες του νέου αυτοκινητόδρομου, με μεγαλύτερη εκείνη του ποταμού Πηνειού, η οποία θα έχει μήκος 240μ. και θα είναι η μεγαλύτερη σε όλο το μήκος της Ολυμπίας Οδού. Ειδικότερα συνοπτικά τα τεχνικά χαρακτηριστικά του νέου αυτοκινητόδρομου είναι τα εξής:
Πότε θα είναι έτοιμος ο νέος αυτοκινητόδρομος
Αφού πρώτα πέρασε για τον έναν ή τον άλλο λόγο από «χίλια κύματα», η έναρξη των κατασκευαστικών έργων ξεκίνησε τελικά τον Μάρτιο του 2022. Όπως υπολογίζεται από την ανάδοχο εταιρεία, η απόδοση στους πολίτες της λειτουργικής χρήσης του ανακατασκευασμένου τμήματος από Μιντιλόγλι μέχρι Κάτω Αχαΐα θα γίνει μέχρι τα τέλη Ιουλίου του 2025, με πλήρη ολοκλήρωση της ενότητας σε μεταγενέστερο στάδιο. Νωρίτερα θα έχει αποδοθεί προς χρήση το τμήμα της νέας Πατρών – Πύργου από Κάτω Αχαΐα έως την πρωτεύουσα της Ηλείας, όπου υπολογίζεται να παραδοθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2025.
Όλα βέβαια δείχνουν ότι το χρονοδιάγραμμα των έργων φέρνει ακόμα πιο κοντά το έργο, αφού ήδη μιλούν για παράδοση λίγους μήνες νωρίτερα. Αυτό που μπορεί να αλλάξει τα μέχρι τώρα δεδομένα είναι η χρηματοδοτική ροή. Σήμερα, έχει ολοκληρωθεί μόλις το 3,5% του συνολικού έργου, ωστόσο, το δύσκολο κομμάτι των χωματουργικών εργασιών έχει προχωρήσει αρκετά, κυρίως στο εργοτάξιο της ΤΕΡΝΑ στην Αμαλιάδα, όπου οι εργασίες είναι ακόμα πιο μπροστά. Σταθερά βαδίζουν οι εργασίες στα εργοτάξιο της εταιρείας ΑΒΑΞ στα Καρέικα και της εταιρείας ΑΚΤΩΡ στα Καμίνια.
Ποιά είναι η εταιρεία που φέρνει την Ολυμπία ένα βήμα πιο κοντά στην… Ολυμπία Οδό!
Η Ολυμπία Οδός είναι η εταιρία Παραχώρησης του έργου, η οποία ανέλαβε μέσω σύμβασης με το Ελληνικό Δημόσιο το 2008, τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση του αυτοκινητόδρομου για μια περίοδο 30 ετών.
Οι εταιρίες που μετέχουν στην ανώνυμη εταιρεία διαθέτουν μεγάλη εμπειρία στον σχεδιασμό και την υλοποίηση μεγάλων έργων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Αρχικοί Μέτοχοι Ολυμπίας Οδού: VINCI CONCESSIONS S.A.S. 29,9% ΑVΑΧ Α.Ε. 19,1% HOCHTIEF PPP SOLUTIONS GmbH 17% ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ 17% ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. 17%
Στην κατασκευή του νέου τμήματος Πάτρα – Πύργος συμμετέχουν οι ίδιες εταιρίες, με εξαίρεση τη Γερμανική HOCHTIEF, ενώ τα μερίδιά τους έχουν ως εξής: AVAX S.A. 35,695% AKTOR S.A. 35,695% TERNA S.A. 28,600% VINCI CONSTRUCTION GRANDS PROJETS0,001%
Τα άμεσα οφέλη της νέας Πατρών – Πύργου
Με τον νέο αυτοκινητόδρομο, ο χρόνος ταξιδιού από την Πάτρα έως τον Πύργο μειώνεται κατά περίπου 40 λεπτά της ώρας, κάτι που σημαίνει ότι, το συνολικό ταξίδι από τον Πύργο στην Αθήνα θα γίνεται πλέον σε 2 ώρες και 45 λεπτά. Δεκάδες χιλιάδες τόνοι αγροτικών και μεταποιημένων τα οποία διακινούνται κάθε χρόνο από τον νομό Ηλείας προς τα μεγάλα αστικά κέντρα (κυρίως την Αθήνα) και άλλους διεθνείς προορισμούς, θα μεταφέρονται πλέον με μεγαλύτερη ευκολία και ασφάλεια. Για τον νομό Ηλείας η αγροτική παραγωγή αποτελεί κυρίαρχο τομέα της συνολικής οικονομικής δραστηριότητάς του, ωστόσο, το απαρχαιωμένο οδικό δίκτυο αποτελεί τροχοπέδη στην περαιτέρω ανάπτυξη. Ένα ακόμα στοιχεία και με δεδομένο ότι από τον νομό Ηλείας ξεκινούν οι βασικές θαλάσσιες συνδέσεις της ενδοχώρας με τα νησιά του Ιονίου (Ζάκυνθο, Ιθάκη, Κεφαλονιά), η κατασκευή της Πατρών – Πύργου θα συντελέσει στην κατάργηση των δυσχερειών της σύνδεσης αυτής των νησιών με τις υπόλοιπες περιοχές και θα διευκολύνει την περαιτέρω τουριστική ανάπτυξή τους.
Σε αυτή την τουριστική ανάπτυξη μπορεί πλέον να προσβλέπει και η Ηλεία, αφού και μεγάλοι διεθνείς τουριστικοί πράκτορες που απέφευγαν την περιοχή μας λόγω της οδικής σύνδεσης, πλέον θα μπορούν να αναπτυχθούν στην πλούσια ακτογραμμή μας. Άλλωστε, συνολικά η Δυτική Πελοπόννησος (από την Πάτρα μέχρι το νοτιότερο άκρο της τη Μεσσηνιακή Μάνη) διαθέτει καταπληκτικές αμμώδεις ακτές υψηλού φυσικού κάλλους, από τις ομορφότερες της χώρας. Η έλλειψη συγκοινωνιακών υποδομών έχει αποτρέψει την τουριστική ανάπτυξή της και η κατασκευή της Πατρών – Πύργου σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες θαλάσσιες συνδέσεις και τους λιμένες υποδοχής (Πάτρα – Κυλλήνη – Κατάκολο, κλπ.), καθώς και το διεθνές Αεροδρόμιο του Αράξου, είναι βέβαιο ότι θα συμβάλλει στη δημιουργία ενός δεύτερου κύματος ανάπτυξης των τουριστικών εγκαταστάσεων σε όλη την περιοχή. Για να ολοκληρωθεί, βέβαια, το όλο εγχείρημα της Ολυμπίας Οδού, θα πρέπει άμεσα να ενταχθεί και το τμήμα Πύργου – Αρχαία Ολυμπία, προκειμένου το όνομα του αυτοκινητόδρομου να αποκτήσει ουσία και να φτάσει στο «κόσμημα» και το πιο δοξασμένο ιερό της αρχαίας Ελλάδας με την παγκόσμια αίγλη, την Αρχαία Ολυμπία.
