«Μέχρι το 2008 χρειαζόταν αρδευτική ενημερότητα που έφθανε στον ελληνικό οργανισμό πληρωμών των κοινοτικών ενισχύσεων (ΟΠΕΚΕΠ) μέσω του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) για να εισπράξει ένας παραγωγός. Το 2008 καταργήθηκε και η κατάσταση ξέφυγε», λέει ο γεωπόνος Αντώνης Γιαχαλής στην «Κ». Ο κ. Γιαχαλής είναι πρόεδρος του Γενικoύ Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων του Πύργου που εποπτεύει 8 ΤΟΕΒ, 4 στον Αλφειό και 4 στον Πηνειό. Επειδή τα μέλη, οι αγρότες, δεν πληρώνουν στους ΤΟΕΒ, οι ΤΟΕΒ δεν πληρώνουν τον ΓΟΕΒ –στον Πύργο χρωστάνε 6 εκατομμύρια ευρώ– και εκείνοι χρωστάνε στη ΔΕΗ, και για να δουλέψουν οι αρδεύσεις τα αντλιοστάσια χρειάζονται ρεύμα. Oι ΤΟΕΒ λαμβάνουν όλο και συχνότερα τις τελευταίες εβδομάδες την ακόλουθη επιστολή από τη ΔΕΗ: «Καλημέρα, σας διαβιβάζω τη συνημμένη επιστολή, με την οποία σας γνωρίζουμε, λόγω του ότι έως σήμερα δεν έχετε προβεί στη διευθέτηση της οφειλής του ΤΟΕΒ, είτε εξοφλώντας αυτή στο σύνολό της, είτε διακανονίζοντας αυτή, σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό της ΔΕΗ Α.Ε., ότι προβήκαμε στη δήλωση παύσης εκπροσώπησης των παροχών του ΤΟΕΒ, τομέας διαχείρισης πελατών δημοσίου». Ο κ. Γιαχαλής λέει ότι από το 2008 που πήρε τον έλεγχο των ΤΟΕΒ η Περιφέρεια, δεν υπάρχει η πολιτική βούληση να «μαζευτεί» το πράγμα. «Είχαν να κλείσουν ισολογισμούς από το 2015. Τώρα τους κλείσαμε, αλλά το τελευταίο τετράμηνο οι ισολογισμοί μέχρι το 2016 βρίσκονται στην Περιφέρεια και δεν έχουν εγκριθεί ακόμα. Αν δεν εγκριθούν οι ισολογισμοί δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα. Ετσι παγιώνεται η αντίληψη “τσάμπα είναι το νερό, δεν το πληρώνεις”». Εν τω μεταξύ, με την ενεργοποίηση της ρήτρας από τη ΔΕΗ έρχονται τώρα σε όσους δεν έχει παύσει η εκπροσώπηση νέοι φουσκωμένοι λογαριασμοί. «Θα μείνουν χωρίς νερό και θα το παίρνουν μόνο εκείνοι που ευνοούνται από τη φυσική ροή», λέει ο κ. Γιαχαλής.
Επιστολή από τη ΔΕΗ πήρε και ο ΤΟΕΒ Κατοχής έξω από το Μεσολόγγι που είχε μπει σε ρύθμιση των παλαιών χρεών – ο συγκεκριμένος οργανισμός αρδεύει 50.000 στρέμματα. Πλήρωσε κάποιες δόσεις, αλλά όταν άρχισαν να φτάνουν οι αυξήσεις στα μέλη του ΤΟΕΒ αυτά σταμάτησαν να πληρώνουν το νερό και ο ΤΟΕΒ με τη σειρά του έπαυσε να εξυπηρετεί τη ρύθμιση. Το ρεύμα κόπηκε και πρόκειται μεταξύ άλλων και για ένα αντλιοστάσιο που κρατούσε το Μεσολόγγι… στεγνό. Χρειάσθηκε παρέμβαση του περιφερειάρχη για να επιστρέψει το ρεύμα σε αυτό το –αποστραγγιστικό– αντλιοστάσιο. Στην Αιτωλοακαρνανία το ρεύμα είναι κομμένο στη Βόνιτσα, στις Φυτιές, στον Παραμπόλα, στο Καινούργιο, στο Λεσίνι, στην Κατοχή και στο Μεσολόγγι «Είναι διαλυμένα τα πάντα», λέει ο Κ. Βήτας, πρόεδρος του ΓΟΕΒ Αχελώου.
Μεγάλα προβλήματα σε Ηλεία και Αιτωλοακαρνανία για τη λειτουργία και συντήρηση των αντλιοστασίων.
Αποστραγγιστικά αντλιοστάσια υπάρχουν και στην Ηλεία. Τρία από αυτά συγκρατούν τα νερά προς Πύργο, Αμαλιάδα και Λεχαινά. Ο κ. Γιαχαλής λέει ότι έχει λιγότερο άγχος γιατί «είναι στην πολιτική προστασία».
Ο Γιώργος Καραθανάσης, αντιπρόεδρος ενός από τους ΤΟΕΒ της Ηλείας, σημειώνει ότι «η επιβάρυνση ανά στρέμμα μετά την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής αυξήθηκε περίπου 100%. Ο κόσμος φοβάται και όσοι πλήρωναν δεν πληρώνουν πλέον ούτε το νερό».
Ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Μυρτουντίων Κώστας Παλαιολόγος έχει να αντιμετωπίσει μια παρόμοια κατάσταση, με πολλά από τα μέλη του να μην πληρώνουν. Πολλές από τις μηχανές των φραγμάτων δεν λειτουργούν διότι λείπουν χρήματα για συντήρηση (σ.σ. το πάγιο που πληρώνουν τα μέλη είναι 7 ευρώ καθορισμένο σε μια άλλη εποχή), ενώ το άνοιγμα και η συντήρηση των πρωτευόντων και των δευτερευόντων αυλακιών κοστίζει ποσά που δεν μπορούν να υποστηριχθούν από εκείνα που (δεν) πληρώνουν πολλά μέλη. Καθώς γυρίζουμε μέσα στον κάμπο των Λεχαινών είναι φανερό το πρόβλημα: Το νερό ήταν πάντα σχεδόν δωρεάν και τώρα έχει αρχίσει να κοστίζει και μαζί του το ρεύμα με το οποίο λειτουργούν αντλιοστάσια και δίκτυα. «Ποτέ δεν έχει γίνει συντήρηση», λέει ο κ. Παλαιολόγος, «για αυτό πολλές αντλίες δεν λειτουργούν». Ο ΤΟΕΒ είναι τεράστιος, εκτείνεται από τη Βάρδα μέχρι τα μισά του νομού στον Αλφειό. Πάνω από 120.000 στρέμματα ποτίζονται με αυτά τα νερά. Μεταξύ των άλλων, και του παραγωγού Νικόλαου Βεσπούκη, «Εβαλα 600 στρέμματα ντομάτες και τις σταμάτησα, θέλουν ρεύμα για τη θέρμανση στο θερμοκήπιο και νερό. Η ΔΕΗ ήρθε από 500 ευρώ στα 950, το κοστολόγιο τελικά θα είναι ψηλότερο από την είσπραξη». Δεν είναι παντού η κατάσταση ίδια, σύμφωνα με τη ΔΕΗ και οργανώσεις καλλιεργητών, στη Θεσσαλία και στη Βόρειο Ελλάδα τα πράγματα είναι πιο νοικοκυρεμένα. Σημαντικό ρόλο γι’ αυτό παίζει ότι οι κλήροι είναι πιο μεγάλοι και οι Περιφέρειες σχετικά έγκαιρα «μάζεψαν» τα χρέη.
