Ο Άγιος Ελευθέριος είναι πολύ θαυματουργός. Ελευθερώνει τους φυλακισμένους, αλλά και τις έγκυες. Θεωρείται ο προστάτης του τοκετού και θεωρείται μέχρι σήμερα ο προστάτης και ο ευεργέτης για τις επίτοκες γυναίκες, τις εγκύους, οι οποίες πάντοτε τον επικαλούνταν, προκειμένου να φτάσουν να «ελευθερωθούν» με τον καλύτερο τρόπο.
Η αντίληψη αυτή αναφέρεται και σ’ ένα προσόμοιο στιχηρό της εορτής. «Τῶν ἐπιτόκων γυναίων Πάτερ κηδόμενος, ἐλευθερίαν δίδως, τῷ Ναῷ σου φοιτώσαις….», δηλαδή, Φροντίζεις Πάτερ τις έγκυες γυναίκες που καταφεύγουν στο ναό σου δίνοντας του ελευθερία….
Την παραπάνω αλήθεια επισημαίνει και ο υμνογράφος της Εκκλησίας μας: «Των επιτόκων γυναίων, Πάτερ, κηδόμενος, ελευθερίαν δίδως τω Ναώ σου φοιτώσαις∙ εύπλοιαν δε πάλιν άλλοις θερμώς εξαιτούσιν επέδωκας∙ και τοις νοσούσιν υγείαν συ χορηγείς, διαλάμπων εν τοις θαύμασιν».
Δηλαδή: Φροντίζοντας, πάτερ, τις επίτοκες γυναίκες, δίνεις ελευθερία σ’ αυτές, που έρχονται προσκυνήτριες στον Ναό σου. Και έκανες καλοτάξιδους πάλι εκείνους που σε παρακάλεσαν θερμά, όπως και στους ασθενείς δίνεις την υγεία, λάμποντας έτσι με τα θαύματα.
Πολλές γυναίκες επικαλούνται τη βοήθειά του και ακουμπούν το εικονισματάκι του αγίου πάνω τους. “Αϊ-Λευτέρη, λευτέρωσέ με” απευθύνονται στον `Αγιο προστάτη και ποτέ τη μέρα της γιορτής του δεν πιάνουν βελόνα στα χέρια τους.
Στη Θράκη οι έγκυες τιμούν ιδιαιτέρως τον Αγιο Ελευθέριο. Μαζί με τον Αγιο τιμούν, πολλές φορές, την ανύπαρκτη «αγία» Λεχούσα και τον επίσης ανύπαρκτο «άγιο» Αύκουλα.
Στην Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες λένε: «Αϊ Λευτέρη μ’ λευτερώσε την, Αϊ μου Αύκουλα αυκόλυνέ την».
Σε πολλά μέρη, όπως στη Λέσβο, δεν είναι μόνο οι έγκυες που τάζουν άρτους στον `Αγιο, αλλά και οι μαμές, για να τους “βγαίνουν καλά οι γέννες”.
Ακόμη, σε περίπτωση δύσκολου τοκετού, οι μέλλουσες μητέρες τάζουν το παιδί τους στον `Αγιο και του δίνουν το όνομά του.
