Δεκάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης, σε ένα θωρακισμένο σιλό, υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας και με περίσσεια προσοχή, ένα ειδικευμένο συνεργείο κατεβάζει ένα ξύλινο κοντέινερ. Μέσα σε αυτό, βρίσκεται τυλιγμένο ένα αυτοκίνητο. Τι το ιδιαίτερο μπορεί να έχει για να το περιποιούνται έτσι;
Για τους super rich όλου του κόσμου, η πιο must επένδυση είναι ένα κλασικό αυτοκίνητο. Όπως ακριβώς με τα έργα τέχνης, έτσι και ορισμένα τετράτροχα, θεωρούνται έργα τέχνης και είναι περιζήτητα από τους συλλέκτες. Διαχειριστές χαρτοφυλακίων και εξειδικευμένοι οίκοι, αναζητούν σε κάθε γωνιά του πλανήτη ένα ξεχασμένο μοντέλο από παλιά εποχή που μπορεί να κοστίζει το βάρος του σε χρυσάφι, ή και περισσότερο.
Τα λεγόμενα classics: Αυτοκίνητα που κοστίζουν τόσα εκατομμύρια, ώστε αξίζει να φυλάσσονται σε θωρακισμένα κτίρια με έλεγχο θερμοκρασίας, ώστε να μην τα αγγίξει ο χρόνος. Αυτοκίνητα που τα θέλουν σαν… τρελοί οι πλουσιότεροι, ισχυρότεροι άνθρωποι του πλανήτη. Αυτά είναι τα ακριβότερα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Τόσο ακριβά που κάνουν το, αξίας 4,8 εκατ. δολαρίων Koenigsegg CCXR Trevita να μοιάζει με την αγορά ενός… VW Golf.
Πρόκειται για πραγματικά συλλεκτικά αυτοκίνητα. Όχι με την έννοια του όρου που γίνεται κατάχρηση από όποιον θεωρεί ότι μπορεί να βγάλει εύκολο και γρήγορο κέρδος. Γιατί, πολλά αυτοκίνητα εκτοξεύουν την αξία τους όσο περνά ο καιρός και οδεύουμε προς την ηλεκτροκίνηση (καθώς κάποιοι θέλουν να διασώσουν τα πιο σημαντικά αυτοκίνητα μιας άλλης εποχής της αυτοκίνησης), αλλά το πόσο συλλεκτικό είναι ένα αυτοκίνητο, ορίζεται από συγκεκριμένους παράγοντες: Πόσα κομμάτια παρήχθησαν, πόσα κομμάτια έχουν απομείνει, πόσο κοντά στην εργοστασιακή κατάσταση είναι το μοντέλο που πωλείται, σε τι κατάσταση είναι, ποιοι ήταν οι προηγούμενοι ιδιοκτήτες του και τι ρόλο έχει παίξει στην ιστορία της αυτοκίνησης το συγκεκριμένο αυτοκίνητο.
1. 1955 Mercedes-Benz 300 SLR Gullwing Uhlenhaut
Πριν από αρκετά χρόνια, Έλληνες ειδικοί έβγαζαν από ένα πλημμυρισμένο υπόγειο στη Βόρεια Ελλάδα μια Mercedes-Benz 300 SLR Gullwing. Με το αυτοκίνητο να είναι σχεδόν κατεστραμμένο από τα νερά, οι αγοραστές του γέλαγαν, τονίζοντας ότι η τιμή του συγκεκριμένου μοντέλου θα ξεπεράσει -και μάλιστα κατά πολύ- το 1 εκατομμύριο δολάρια. Στην πορεία, διαψεύστηκαν, αλλά… διαφορετικά.
Τον περασμένο Μάιο σε δημοπρασία, μια 300 SLR Gullwing Uhlenhaut έσπασε το ρεκόρ του πιο ακριβού αυτοκινήτου που έχει πουληθεί στην ανθρώπινη ιστορία. Το σφυρί έπεσε στα 142,5 εκατ. δολάρια και όχι άδικα: Είνι το ένα από τα μόλις 2 πρωτότυπα κουπέ που σχεδίασε ο καινοτόμος μηχανικός της Mercedes- Benz, Rudi Uhlenhaut.
“Ασημένια Βέλη”. Έτσι ονομάζονταν οι θρυλικές αγωνιστικές Mercedes της εποχής και οι 300 SLR ήταν φημισμένες (και) για τις κυρτές πόρτες τους που άνοιγαν κάθετα. Και επειδή όταν άνοιγαν, έμοιαζαν με φτερά γλάρου, οι 300 SLR ονομάστηκαν “Gullwing” (δηλαδή, “Φτερά Γλάρου”).
Η συγκεκριμένη 300 SLR είναι το ένα από τα 2 πρωτότυπα κουπέ που έφτιαξε η Mercedes-Benz, είναι (φυσικά) ασημένια, είναι κατασκευασμένη από μαγνήσιο και αλουμίνιο και φορά τον αυθεντικό οκτακύλινδρο boxer κινητήρα με τον οποίο κατασκευάστηκε. Το άλλο κουπέ, βρίσκεται στα χέρια (και το μουσείο) της Mercedes-Benz. Θρυλείται ότι συλλέκτης πρόσφερε στη γερμανική μάρκα ποσό που πλησίαζε το μισό δισεκατομμύριο δολάρια (!), για να εισπράξει ένα μεγαλοπρεπές “nein” από τη Στουτγάρδη.
Για την ιστορία, η ελληνική SLR είχε πουληθεί σε ξένο συλλέκτη για ποσό που ξεπέρασε το εκατομμύριο…
2. 1963 Ferrari 250 GTO
Μέχρι και την πώληση της Gullwing, το “θρόνο” του ακριβότερου αυτοκινήτου του πλανήτη κατείχε μια Ιταλίδα. Ο λόγος για μια Ferrari 250 GTO του 1963, η οποία είχε πουληθεί το 2018 σε δημοπρασία. Ο αγοραστής της, ένας Αμερικανός, ο ιδρυτής της WeatherTech και διάσημος συλλέκτης αυτοκινήτων, Ντέιβιντ Μακνίλ, είχε “κονταροχτυπηθεί” σε δημοπρασία, καταλήγοντας να πληρώσει στον Γερμανό οδηγό αγώνων Κρίστιαν Γκλέσελ, 70 εκατομμύρια δολάρια για να την πάρει στην ιδιοκτησία του.
Αυτή η Ferrari δεν είναι μια “απλή” Ferrari. Στο Μαρανέλο δημιουργήθηκαν μόνο 36 250 GTO μεταξύ του 1962 και 1963. Τότε, με τα 280 χ.α.ω. της τελικής της ταχύτητας, η 250 GTO ήταν το γρηγορότερο αυτοκίνητο του πλανήτη. Και ήταν παντού. Κέρδισε το Tour de France το 1964 και τερμάτισε τέταρτο στον 24ωρο αγώνα του Le Mans. Το συγκεκριμένο αυτοκίνητο δεν είχε τρακάρει ποτέ, κάτι που παίζει ρόλο στην αξία ενός συλλεκτικού αγωνιστικού. Μόλις 3 τέτοιες Ferrari φτιάχτηκαν το 1963.
3. 1962 Ferrari 250 GTO
Η αγωνιστική Ferrari με τον 3λιτρο V12 των 300 ίππων θεωρείται το “ιερό δισκοπότηρο” των κλασικών αυτοκινήτων. Οι ειδικοί θεωρούν ότι πολύ σύντομα, η αξία τους θα ξεπεράσει κατά πολύ τα 100 εκατομμύρια δολάρια. Προς το παρόν, η δεύτερη ακριβότερη 250 GTO πουλήθηκε από τον Sotheby’s το 2018. Πωλητής ήταν ο πρώην επικεφαλής σχεδιαστής software της Microsoft, Γρεγκ Γουίτεν, ο οποίος την είχε αγοράσει από τον Ιταλό οδηγό αγώνων Εντοάρντο Λουάλντι Γκαμπάλντι, στα χέρια του οποίου κέρδισε και τους 20 αγώνες στους οποίους έτρεξε.
Το συγκεκριμένο αυτοκίνητο, είχε όλα τα αυθεντικά μηχανικά μέρη, δεν είχε τρακάρει ποτέ και δεν είχε πάθει καμια μηχανική βλάβη, με τον Γουίτεν, που την αγόρασε το 2000, να λέει ότι “η εμπειρία της οδήγησής της σε αγώνα είναι ανυπέρβλητη”. Και γιατί την πούλησε; Επειδή… βαρέθηκε να κατεβαίνει σε αγώνες κλασικών, με συναγωνιζόμενούς του να στερούν τη διασκέδαση, βάζοντας σε κίνδυνο ανθρώπους και περιουσίες. “Κάποιοι απ’ αυτούς δεν έχουν σεβασμό για το αυτοκίνητο. Αν το τρακάρουν, δεν έγινε και τίποτα”.
Προστατεύοντάς τη, ο Γουίτεν κατάφερε να την πουλήσει για 48,4 εκατ. δολάρια σε διάσημο Αμερικανό συλλέκτη, ο οποίος εικάζεται ότι είναι ο δημοσιογράφος και παρουσιαστής Τζέι Λένο. Την ίδια χρονιά, μια άλλη 250 GTO πουλήθηκε για 38,1 εκατομμύρια δολάρια.
4. Ferrari 335 Sport Scaglietti
Το 2016, η Ferrari 335 Sport Scaglietti του 1957 έγινε το πιο ακριβό αυτοκίνητο που πουλήθηκε ποτέ σε δημοπρασία, καθώς άλλαξε χέρια για 35,7 εκατομμύρια δολάρια. Στη δημοπρασία που βγήκε έγινε… σφαγή, καθώς το συγκεκριμένο αυτοκίνητο, που είχε μείνει στην ιδιοκτησία συλλέκτη για 40 χρόνια, είχε τρέξει σε αγώνες με οδηγούς τον Πήτερ Κόλινς και τον Μορίς Τρίντιγκναντ. Με τον τελευταίο, έτρεξε στο 12ωρο ράλλυ Sebring. Αργότερα, στα χέρια του Βόλφγκανγκ φον Τριπς, έτρεξε στον φημισμένο αγώνα Mille Miglia.
5. Mercedes-Benz W196
Άλλη μια Γερμανίδα, άλλο ένα Ασημένιο Βέλος στη λίστα. Αυτή τη φορά, πρόκειται για μια W196, ένα αγωνιστικό που έτρεχε στο Γκραν Πρι, τον πρόγονο της σημερινής Formula 1. Η συγκεκριμένη, η οποία πουλήθηκε το 2013 για 29,6 εκατομμύρια δολάρια, κέρδισε τα Γκραν Πριν Γερμανίας και Ελβετίας στα χέρια του θρυλικού Χουάν Μανουέλ Φάτζιο.
6. Ferrari 290 MM
Αμέσως φτηνότερο αυτοκίνητο της λίστας μας, άλλο ένα δημιούργημα του Μαρανέλο που θριάμβευσε στα χέρια του Φάτζιο– κάτι που το προσφέρει αξία, φυσικά. Ο λόγος για μια Ferrari 290 mm56. Μολις τέσσερις 290 mm φτιάχτηκαν και αυτή η συγκεκριμένη κατασκευάστηκε για να τρέξει η Ferrari στον Mille Miglia του 1956. Όπως και έγινε.
Η συγκεκριμένη Ferrari έτρεξε και σε άλλους αγώνες και πουλήθηκε έναντι 28,05 εκατομμυρίων δολαρίων.
7. Ferrari 275 GTB/4 S NART Spider
To 1950, η Ferrari δεν ήταν ακόμα τόσο διάσημη όσο σήμερα. Έτσι, η αμερικανική αγωνιστική ομάδα της (North American Racing Team -NART) παρήγγειλε στο εργοστάσιο επιλεγμένα κομμάτια ώστε να τονώσει το πρεστίζ της μάρκας στα 50s και 60s. Μια απ΄αυτές τις παραγγελίες ήταν και η συγκεκριμένη 275, η οποία είναι το ένα από τα μόλις 10 κομμάτια που φτιάχτηκαν.
Επιπλέον “αλάτι” ώστε να φτάσει να πουληθεί στην τιμή των 27,5 εκατ. δολαρίων έριξε και το γεγονός ότι η συγκεκριμένη Ferrari ήταν ιδιοκτησίας του θρυλικού ηθοποιού Στιβ Μακουίν, ο οποίος τη χρησιμοποίησε στην ταινία ‘The Thomas Crown Affair’.
8. Ferrari 275 GTB/C Speciale
Το λέει και το όνομά της: “Speciale”. Αυτή η GTB/C δημιουργήθηκε για αγώνες. Διαθέτει αλουμινένιο πλαίσιο για ελαφρύτερο βάρος και “πειραγμένο” από το εργοστάσιο 3λιτρο V12 ώστε να αποδίδει επιπλέον 70 ίππους. Αυτό που την έκανε να πουληθεί για 26,4 εκατομμύρια δολάρια, είναι (και) το γεγονός ότι τελικά δεν έτρεξε ποτέ, σε κανέναν αγώνα.
9. Aston Martin DBR1
H πιο διάσημη Aston Martin είναι η DB5 που πρωταγωνίστησε στην κλασική ταινία James Bond, όμως το πιο ακριβό κομμάτι της μάρκας είναι η DBR1. Μόλις 5 φτιάχτηκαν και η μία πουλήθηκε από τον Sotheby’s σε ανώνυμο πελάτη για 22,5 εκατ. δολάρια. Πρόκειται για ένα αγωνιστικό, αλλά όχι όποιο: Με το συγκεκριμένο αυτοκίνητο, η Aston Martin κέρδισε τον αγώνα των 1000 χιλιομέτρων του Nurburgring το 1959, ενώ οδηγήθηκε από θρυλικά ονόματα, όπως ο Κάρολ Σέλμπι.
10. Jaguar D-Type
Μια βρετανική είσοδος, με… σκωτσέζικη εσάνς. Η D-Type, είναι το αγωνιστικό με το οποίο η Jaguar κέρδισε τον φημισμένο αγώνα του Le Mans τρεις φορές, από το 1955 ως το 1957. Το συγκεκριμένο αγωνιστικό, ένα από τα ελάχιστα που παρήχθησαν, πριν περάσει στα χέρια ιδιώτη συλλέκτη για 21,78 εκατ. δολάρια, ήταν αυτό με το οποίο κέρδισε τον Le Mans η σκωτσέζικη αγωνιστική ομάδα Ecurie Ecosse.
11. Alfa Romeo 8C 2900B Lungo Spider
Περισσότερο ένα έργο τέχνης παρά ένα αυτοκίνητο. Η συγκεκριμένη Alfa Romeo φτιάχτηκε το 1939 σε μια ιταλική καροτσερία και είναι το ακριβότερο αυτοκίνητο εποχής πριν τον ΄Β Παγκόσμιο Πόλεμο που έχει πουληθεί ποτέ σε δημοπρασία. Το 2016, πουλήθηκε σε δημοπρασία του Sotheby’s έναντι 19,8 εκατομμυρίων δολαρίων.
Κοιτάζοντάς τη, μπορεί να καταλάβει κανείς το γιατί. Μόλις 12 τέτοιες 8C κατασκευάστηκαν και φορούν έναν υπερτροφοδοτούμενο 8κύλινδρο boxer 2.900 κυβικών εκατοστών.
Bonus: Mazda Furai: Το χαμένο δισκοπότηρο
Δεν υπάρχει ίσως άλλο αυτοκίνητο στην ανθρώπινη ιστορία στο οποίο να ταιριάζει τόσο ο ορισμός “χαμένο δισκοπότηρο”. Ο λόγος για το Mazda Furai. Φτιάχτηκε μόλις ένα, καταστράφηκε σε πυρκαγιά και τα απομεινάρια του βρίσκονται σε άγνωστο μέρος, με συλλέκτες να αναζητούν εναγωνίως έστω μια πληροφορία για την τύχη του.
Το Furai, το όνομα του οποίου σημαίνει “ο ήχος του ανέμου, παρουσιάστηκε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Ντιτρόιτ, το 2008. Το φουτουριστικό supercar είχε κατασκευαστεί στο σασί του Courage Compétition C65 Le Mans Prototype με το οποίο η Mazda είχε τρέξει στο αμερικανικό Le Mans. Στο πίσω μέρος του, είχε τοποθετηθεί ο θρυλικός 3ρότορος wankel 20Β κινητήρας, απόδοσης 450 ίππων, με τη συνεργασία του βελτιωτικού οίκου Racing Beat.
Το πρωτότυπο, φόραγε το νούμερο 55, αυτό με το οποίο ο πρόγονός του (καθώς φόραγαν τον ίδιο τύπο κινητήρα, wankel), 787Β έγραψε ιστορία όταν κέρδισε τον 24ωρο αγώνα του Le Mans το 1991. Σε αντίθεση με τα άλλα concept που δεν είναι λειτουργικά, αλλά απλά “κουφάρια”, το Furai ήταν πλήρως λειτουργικό και δοκιμάστηκε σε διάφορες πίστες, όπως η Laguna Seca και η Buttonwillow. Άλλωστε, η Mazda σχεδίαζε να κατέβει στο Le Mans με αυτό και να δημιουργήσει μια περιορισμένης παραγωγής σειρά παραγωγής.
Η τιμή του, τότε, υπολογιζόταν σε περίπου 3 εκατομμύρια δολάρια. Τιμή μάλλον μικρή, εάν σκεφτεί κανείς ότι το ιαπωνικό supercar προκάλεσε τεράστια αίσθηση όταν παρουσιάστηκε και βρισκόταν… παντού -όπως συμβαίνει μέχρι και σήμερα-: Σε φωτογραφίες, βίντεο, videogames, αφίσες, κινητά τηλέφωνα. Θεωρήθηκε και θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα concepts που δημιουργήθηκαν ποτέ.
Το 2013, αποκαλύφθηκε ότι τη χρονιά που παρουσιάστηκε το Furai, στη διάρκεια φωτογράφισης -αλλά και σκληρής δοκιμής- για λογαριασμό περιοδικού, στο Bentwaters Parks, το αυτοκίνητο πήρε φωτιά. Τα συνεργεία της Πυροσβεστικής στην πίστα δεν… κατάλαβαν τι είχε συμβεί και έσπευσαν περίπου 10 λεπτά αργότερα, όταν ο οδηγός Μαρκ Τίκεχαρστ είχε βγει σώος από το Furai, αλλά αυτό είχε καεί ολοσχερώς.
“To Mazda Furai είναι νεκρό”, ήταν η φράση που κυκλοφορούσε σε όλο τον πλανήτη- η φράση που η μάρκα από τη Χιροσίμα έκρυβε για 5 χρόνια. Οι δημοσιογράφοι που το είχαν στα χέρια τους για δοκιμή, ζήτησαν συγνώμη δημοσίως, καθώς αντιμετωπίζονταν ως… δολοφόνοι και δέχονταν μηνύματα μίσους. Και εδώ, αρχίζει το μυστήριο.
Τα απομεινάρια του Furai μεταφέρθηκαν στο στούντιο σχεδίασης της Mazda, στην Καλιφόρνια (εκεί όπου και σχεδιάστηκε) αμέσως μετά την πυρκαγιά. Αυτή είναι και η τελευταία πληροφορία που υπάρχει. Επίσημα και ανεπίσημα ερωτήματα σχετικά με την τύχη του μένουν αναπάντητα. Κανείς δεν γνωρίζει πού βρίσκεται το καμμένο κουφάρι του Furai. Ή, δεν γνωρίζει καν αν υπάρχει!
Με δεδομένο ότι η Mazda ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται ποτέ να ξαναφτιάξει Furai, αντιλαμβάνεται κανείς πόσοι είναι οι συλλέκτες που θα έδιναν εξωφρενικά ποσά ώστε να πάρουν ό,τι απέμεινε από το Furai στα χέρια τους. Και πως οι άνθρωποι της Χιροσίμα δεν είναι διατεθειμένοι, όχι μόνο να το πουλήσουν (αν υπάρχει), αλλά και να αποκαλύψουν τι απέγινε. Γιατί, όπως λένε οι άνθρωποι του χώρου, το Furai είναι ένα από τα λίγα υλικά πράγματα αυτού του κόσμου, που όλα τα χρήματά του δεν μπορούν να αγοράσουν…