Ένα 13χρονο αγόρι του οποίου ο πατέρας είναι ένας έξυπνος, επιτυχημένος άνδρας γύρω στα πενήντα, πέθανε τον περασμένο μήνα από την Covid-19. Αν πάτε στη ροή του πατέρα του στο Twitter βλέπετε τη συνηθισμένη ιστορία: προειδοποιεί τους ακόλουθούς του ότι οι κυβερνήσεις έχουν «ριζοσπαστικοποιηθεί», ότι τα εμβόλια της Pfizer είναι επικίνδυνα και ότι η μακροχρόνια Covid είναι ένα εφεύρημα, και στη συνέχεια «τουιτάρει» ανέμελα ότι έχει βγει θετικός, προτού η ροή του ξαφνικά σιωπήσει. Για πάντα.
Πολλοί εμβολιασμένοι απολαμβάνουν να επιχαίρουν για θανάτους σαν αυτόν. Αυτό είναι πολύ σκληρό. Όλοι κάνουμε λάθος επιλογές κάθε μέρα, αλλά συνήθως δεν μας σκοτώνουν. Πάνω από όλα, όμως, το vaxenfreude [σ.σ. η χαρά που νιώθουν οι εμβολιασμένοι όταν οι ανεμβολίαστοι παθαίνουν Covid-19], όπως αποκαλείται τώρα, αγνοεί τους ανθρώπους που μένουν πίσω.
Το χειρότερο κακό που κάνουν οι αντιεμβολιαστές είναι στις ίδιες τους τις οικογένειες, τις οποίες εκθέτουν σε καθημερινό κίνδυνο και μερικές φορές καταλήγουν να βυθίζονται σε μια ανείπωτη θλίψη. Το κακό θα αντηχεί στις επόμενες γενιές. Πώς θα διαμορφώσει τα εκατομμύρια των πενθούντων και τη σχέση τους με τους υπόλοιπους από εμάς;
Οι αντιεμβολιαστές θα τείνουν να κατηγορούν την υποτιθέμενη σωματική αδυναμία του θύματος ή να προσποιούνται ότι ο θάνατος δεν προήλθε από την Covid-19.
Για τους περισσότερους κατοίκους πλούσιων χωρών, η Covid-19 δεν είναι πλέον θανατηφόρος, αλλά για τους συνειδητά μη εμβολιασμένους, είναι μια σφαγή που δεν κατανοούν. Ο κίνδυνος θανάτου από την Covid για ανεμβολίαστους είναι 14 φορές μεγαλύτερος από αυτόν των εμβολιασμένων ατόμων, λέει η Ροσέλ Βαλένσκι, διευθύντρια των Κέντρων Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ.
Μόλις μεταξύ Ιουνίου και Νοεμβρίου, 163.000 θάνατοι από την Covid-19 μόνο στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί με εμβολιασμό, εκτιμά το ίδρυμα Kaiser Family Foundation. Αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο από το άθροισμα όλων των Αμερικανών που σκοτώθηκαν στους πολέμους της Κορέας, του Βιετνάμ, του Αφγανιστάν και του Ιράκ — και οι μη εμβολιασμένοι συνεχίζουν να πεθαίνουν, χωρίς λόγο.
Για κάθε μη εμβολιασμένο Αμερικανό που πεθαίνει, περίπου εννέα άνθρωποι χάνουν έναν παππού, έναν γονέα, έναν αδερφό, έναν σύζυγο ή ένα τέκνο. Πιθανώς το πιο οδυνηρό πράγμα για την Covid-19 είναι η αδυσώπητη ορφάνια, που θυμίζει την επιδημία HIV στην Αφρική ή τη μεγάλη επιδημία γρίπης του 1918. Σκεφτείτε τα παιδιά του Κέβιν και της Μίστι Μίτσεμ, ενός ζευγαριού γύρω στα σαράντα που επέλεξαν να μην εμβολιαστούν και που πέθαναν από την Covid μέσα σε λίγες μέρες ο ένας από τον άλλο τον Οκτώβριο.
Η απώλεια ενός νεαρού γονιού είναι ένα από τα μεγάλα τραύματα ζωής. Τα παιδιά που πενθούν συχνά πέφτουν σε κατάθλιψη (γι’ αυτό και κύριος στόχος της ζωής μου είναι να επιζήσω μέχρι τα παιδιά μου να γίνουν τουλάχιστον 18 ετών). Ωστόσο, όταν ο γονιός είναι αντεμβολιαστής που «φεύγει» λόγω Covid, το παιδί μπορεί να αισθάνεται ότι πρέπει να σιωπά από ντροπή για έναν περιττό θάνατο που σε ορισμένους ανθρώπους θα προκαλεί πάντα θυμηδία.
Εν τω μεταξύ, οι αντιεμβολιαστές θα τείνουν να κατηγορούν την υποτιθέμενη σωματική αδυναμία του θύματος ή να προσποιούνται ότι ο θάνατος δεν προήλθε από την Covid-19. Δεν μπορούν εύκολα να αλλάξουν γνώμη σχετικά με την ασθένεια, γιατί αυτό θα σήμαινε να εγκαταλείψουν την ταυτότητά τους ως αντιεμβολιαστές και την κοινότητα που την συνοδεύει.
Έπειτα, υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα συζητήσουν την αιτία του θανάτου από φόβο μήπως πολιτικοποιήσουν μια τραγωδία. (Μια νέα τάση σε μέρη των ΗΠΑ είναι να μην αναφέρουν την Covid-19 στη νεκρολογία). Έτσι τα παιδιά μπορεί να μην έχουν κανέναν να μιλήσουν για τη χειρότερη στιγμή της ζωής τους.
Αυτό είναι γνωστό ως «απαγορευμένη θλίψη» – ένας όρος που επινοήθηκε από τον ψυχολόγο Κένεθ Ντόκα για να περιγράψει τα συναισθήματα των πενθούντων που δεν μπορούν να συζητήσουν την απώλειά τους επειδή η αιτία του θανάτου είναι στιγματισμένη. Αυτό ήταν σύνηθες κατά τη διάρκεια της επιδημίας του AIDS και εξακολουθεί να συμβαίνει όταν κάποιος πεθαίνει από αυτοκτονία ή υπερβολική δόση ή πολεμώντας στη μη δημοφιλή πλευρά ενός πολέμου. Ένας φίλος μου υπέστη ανείπωτη θλίψη όταν πέθανε η πρώην ερωμένη του και δεν μπορούσε να το πει στο πρόσωπο που αγαπούσε περισσότερο, τη γυναίκα του.
Σήμερα, οι πενθούντες συγγενείς ενός αντεμβολιαστή – οι οποίοι μπορεί να είναι οι ίδιοι εμβολιασμένοι ή άνθρωποι με αμφιβολίες – μερικές φορές νιώθουν θυμό για το νεκρό άτομο ή/και για την κοινωνία που χλευάζει τον πόνο τους.
Οι επιζώντες μπορεί να επιβαρύνονται με ισόβιες ενοχές, ειδικά αν ο θάνατος επήλθε μετά από μια μεγάλη οικογενειακή συγκέντρωση με μη εμβολιασμένους. Και ο θάνατος συχνά επιδεινώνει τις εντάσεις στις οικογένειες που έχουν ήδη χωριστεί μεταξύ μη εμβολιασμένων και εμβολιασμένων. Σχεδόν το πρώτο πράγμα που ίσως πρέπει να αποφασίσουν από κοινού οι πενθούντες είναι αν πρέπει να φορούν μάσκες στην κηδεία.
Απορρίπτοντας τη σύγχρονη ιατρική, οι αντεμβολιαστές έχουν αναβιώσει περασμένες εποχές, όταν οι άνθρωποι πέθαιναν σαν τις μύγες. Και οι δύο γιαγιάδες μου, για παράδειγμα, έχασαν τους πατεράδες τους ως έφηβες και η καθεμία έχασε ένα παιδί. Αυτό ήταν φυσιολογικό πριν από έναν αιώνα. Ήταν επίσης αφόρητο, ειδικά επειδή δεν υπήρχε σχεδόν κανένας τρόπος να μιλήσει κανείς για τη θλίψη τότε. Για όλη την αγωνία σήμερα σχετικά με τη φρίκη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αυτή η γενιά ήταν πιθανώς πιο κατεστραμμένη από τη δική μας. Και η ζημιά κληροδοτήθηκε στους απογόνους τους: και οι δύο γονείς μου διαμορφώθηκαν από τη δυστυχία των μητέρων τους, και έτσι αυτοί οι θάνατοι από πολύ παλιά διαμόρφωσαν και εμένα.
Φανταστείτε τον φόβο, το άγχος και τη σύγχυση ενός παιδιού που το μεγαλώνουν τώρα αντεμβολιαστές. Ο ιός είναι παντού όπως ποτέ πριν και σκοτώνει ανθρώπους γύρω σας. Θα ήταν φυσικό να αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε αν ο υπόλοιπος κόσμος έχει δίκιο και η μαμά και ο μπαμπάς έχουν ενταχθεί σε μια σέχτα που λατρεύει τον θάνατο. Είναι μια εμπειρία που μπορεί να διαχωρίσει αυτά τα παιδιά στον 22ο αιώνα.
